Άνοδος, του Ανδρέα Εμπειρίκου

"Οι λέξεις όταν πέφτουν στο σώμα της νυκτός, μοιάζουν με καράβια που τις θάλασσες οργώνουν".

Ένας εκ των σημαντικότερων Ελλήνων ποιητών, που εκπροσώπησε επάξια τη Γενιά του ’30 και το ευρύτερο ρεύμα του υπερρεαλισμού ήταν ο Ανδρέας Εμπειρίκος. Ο ποιητής γεννήθηκε στη Ρουμανία από εύπορη οικογένεια, καθώς ο πατέρας του ήταν εφοπλιστής.

Το neolaia.gr σε app: Κατεβάστε το σε Android και iOS

Έτσι, έλαβε πολύ καλή μόρφωση, ενώ ήρθε σε επαφή με πολλές επιστήμες, όπως η Φιλοσοφία και η Οικονομία. Μία ημερομηνία – ορόσημο για τη ζωή του ήταν η περίοδος που έζησε στη Λωζάνη και έγραψε τα πρώτα του ποιήματα.

Ακόμη μία καθοριστική για τη ζωή του περίοδος ήταν το 1926 όταν ήρθε σε διάσταση με τον πατέρα του και ταξίδεψε στο Παρίσι, όπου αποφάσισε να ασχοληθεί με την ψυχανάλυση. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να γνωρίσει πολλούς ψυχαναλυτές, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και ο Φρουά Γουιτμάν, ο οποίος είχε ενδιαφέρον για τη μοντέρνα ποίηση και περίπου το 1929 έφερε σε επαφή τον Εμπειρίκο με την ομάδα των υπερρεαλιστών.

Τον Μάρτιο του 1935 εξέδωσε την πρώτη ποιητική συλλογή του, με τίτλο Υψικάμινος, η οποία περιείχε 63 πεζόμορφα ποιήματα και τυπώθηκε στις εκδόσεις «Κασταλία» και πλέον θεωρείται μία από τις πιο κλασικές ποιητικές συλλογές της ελληνικής λογοτεχνίας, καθώς θεωρείται πως με την “Υψικάμινο” ο Εμπειρίκος εισήγαγε στην ελληνική λογοτεχνία το υπερρεαλισμό.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Γραία (@oxnardmontalvo000)

Πολιτικά ο Ανδρέας Εμπειρίκος εντασσόταν στον κόσμο της Αριστεράς με την οποία όμως διαμόρφωσε μία ιδιαίτερη σχέση. Η σχέση του με την Αριστερά αποτυπώνεται σε πληθώρα των έργων του, αλλά αξίζει να σημειωθεί πως αν και ξεκίνησε ως Μαρξιστής επηρεασμένος από τη Ρωσική Επανάσταση, πέρασε την φάση της άρνησης και της αποκήρυξης της Αριστεράς για να καταλήξει σε αυτήν απορρίπτοντας όμως τον κομμουνισμό.

Ο Ανδρέας Εμπειρίκος άφησε την τελευταία του πνοή στις 3 Αυγούστου 1975, σε ηλικία 74 ετών, από καρκίνο του πνεύμονα.

Μετά τον θάνατό του, εκδόθηκε για πρώτη φορά το μυθιστόρημα Ο Μέγας Ανατολικός (1990-1992) σε οκτώ τόμους. Το 2001, με αφορμή τα εκατό χρόνια από τη γέννησή του, τιμήθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού και το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου με τον εορτασμό του Έτους Εμπειρίκου, που συνοδεύτηκε από πολυάριθμες τιμητικές εκδηλώσεις, με σκοπό την επανεξέταση και προβολή του έργου του.

Ακολουθεί το ποίημά του με τίτλο “Άνοδος”.

Οι λέξεις όταν πέφτουν στο σώμα της νυκτός
Μοιάζουν με καράβια που τις θάλασσες οργώνουν
Με άνδρες που σπέρνουν και γυναίκες που μιλούν
Μέσα στους ποππυσμούς των φιλημάτων
Σαύρες περνούν μέσα στα ρίγη των ακτών
Πελάγους που απλώνεται μέχρι την άμμο
Με πλαταγίσματα με παφλασμούς
Ολίγον πριν ο ήλιος ανατείλη
Ενώ ακούονται φωνές των ραψωδών της ύλης
Και αλαλαγμοί αλέκτορος ορθίου
Επί μιας στήλης άλατος χωρών μεσημβρινών
Όταν ογκούνται οι πόθοι στους αιγιαλούς
Μυριάδων που πορεύονται μεσ’ στις ριπές του ανέμου
Μπροστά στα μάτια των ολβίων κορασίδων
Που κύπτουν με τα στήθη των εγγίζοντα το ύδωρ
Το καθαρό νερό των ρυακιών
Ώσπου να βρουν και να αισθανθούν στα σώματα και στας ψυχάς των
Άνευ ορίων άνευ όρων
Την κεκτημένη άνοδον της ηδονής.