Μήδεια: Η μυθική γυναίκα που έδωσε το όνομά της στην επερχόμενη κακοκαιρία

Όσα πρέπει να ξέρεις για την εμβληματική φιγούρα της ελληνικής τραγωδίας, Μήδεια.

Το Σάββατο (13/2) που πλησιάζει αναμένεται να “σαρώσει” την Ελλάδα μία νέα κακοκαιρία, στην οποία δόθηκε το όνομα Μήδεια. Η κακοκαιρία “Μήδεια” έρχεται, λοιπόν, φέρνοντας χαμηλές θερμοκρασίες, παγετό και χιονοπτώσεις, ακόμη και στο κέντρο της Αθήνας.

Το neolaia.gr σε app: Κατεβάστε το σε Android και iOS

Λίγα λόγια για τη Μήδεια…

Η Μήδεια είναι η δεύτερη σωζόμενη τραγωδία ενός εκ των τριών μεγάλων αρχαίων Ελλήνων τραγωδών, του Ευρυπίδη. Για τη συγκεκριμένη τραγωδία ο Ευρυπίδης έλαβε την τρίτη και τελευταία θέση, καθώς τις δύο πρώτες θέσεις κατέλαβαν οι εξής: ο γιος του Αισχύλου, Ευφορίων. βγήκε πρώτος και ο Σοφοκλής βγήκε δεύτερος.

Η τραγωδία διδάχθηκε το 431 π.Χ. και την τετραλογία της Μήδειας συνόδευαν οι τραγωδίες Φιλοκτήτης, Δίκτυς και το σατυρικό δράμα Θερισταί. Δυστυχώς, τα τρία τελευταία δράματα δεν έχουν διασωθεί ολόκληρα.

Η Μήδεια ως μυθολογικό πρόσωπο

Αν και η Μήδεια του Ευριπίδη απέκτησε μεγάλη υστεροφημία και έγινε ένα από τα πιο δημοφιλή έργα της αρχαιοελληνικής γραμματείας, υπήρξε αντικείμενο τραγωδιών τόσο του Σοφοκλή όσο και του Αισχύλου. Ωστόσο, οι συγκεκριμένες τραγωδίες δεν έχουν σωθεί. Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί πως η χρήση των ίδιων μυθολογικών προσώπων, αλλά και μύθων γενικότερα, από διαφορετικούς τραγωδούς ήταν κάτι σύνηθες.

Η Μήδεια ήταν η κόρη του βασιλιά της Κολχίδας, Αιήτη, αλλά για τη μητέρα της δεν είμαστε σίγουροι. Άλλοτε μητέρα θεωρείται η Ωκεανίδα Ιδυία και άλλοτε η Εκάτη, με αποτέλεσμα να αλλάζει η συγγένειά της με την Κίρκη, η οποία θεωρείται αδελφή ή θεία της. Πάντως, το μόνο σίγουρο είναι πως η Κίρκη της έμαθε την τέχνη της μαγείας, την οποία φαίνεται ότι χρησιμοποίησε κατά κόρον στην διάρκεια του μύθου.

Σύμφωνα με το μύθο, όπως έχει παραδοθεί από τον Ευρυπίδη, όταν ο Ιάσονας, που ήταν αρχηγός της Αργοναυτικής εκστρατείας, έφτασε στην Κολχίδα, η Μήδεια τον ερωτεύτηκε. Έτσι, η Μήδεια αξιοποίησε όλα τα μέσα της τέχνης της, με σκοπό να αποκτήσει ο Ιάσωνας το Χρυσόμαλλο δέρας. Στη συνέχεια προκειμένου να αργοπορήσει τον Αιήτη, ο οποίος τους καταδίωκε, τεμάχισε τον αδελφό της, Άψυρτο, και σκόρπισε στη θάλασσα τα μέλη του. Ο Αιήτης, τότε, εγκατέλειψε την καταδίωξη της κόρης του, Μήδειας, και του Ιάσονα, και επιδόθηκε στην περισυλλογή των μελών του σφαγμένου παιδιού του.

Medea the Sorceress, του Valentine Cameron Prinsep (1880)

Αργότερα, στην Ιωλκό ο Ιάσονας την παρακάλεσε να εκδικηθεί τον Πελία, ο οποίος είχε σκοτώσει τον πατέρα και τον αδελφό του. Έτσι, εκείνη με τη σειρά της έπεισε τις κόρες του Πελία να τεμαχίσουν το σώμα του πατέρα τους και να το βράσουν, γιατί έτσι θα κατόρθωναν να τον κάνουν πάλι νέο. Αυτό ώθησε το γιο του Πελίο, τον Άκαστο, να καταδιώξει το ζευγάρι, με αποτέλεσμα αυτοί να καταφύγουν στην Κόρινθο.

Εκεί έζησαν για ένα διάστημα ευτυχισμένοι, ώσπου ο Ιάσονας εγκατέλειψε τη Μήδεια προκειμένου να μνηστευτεί την κόρη του βασιλιά Κρέοντα, Γλαύκη. Η Μήδεια και πάλι χρησιμοποίησε τα μαγικά της φίλτρα για να εκδικηθεί την αντίζηλή της στέλνοντάς δηλητηριασμένο χιτώνα σαν δώρο για το γάμο της, ο οποίος έβγαζε φλόγες και την έκαψε.

Η εκδίκησή της, όμως, δεν τελείωσε εκεί. Η Μήδεια σκότωσε τα δύο της παιδιά, Φέρητα και Μέρμερο, που είχε αποκτήσει με τον Ιάσονα, ανέβηκε μετά σ’ ένα άρμα που το έσερναν φτερωτοί δράκοντες και έφτασε στην Αθήνα, όπου ενώθηκε με τον Αιγέα και απέκτησε το Μήδο. Προσπάθησε, όμως, να δηλητηριάσει το Θησέα και έτσι, ο Αιγέας την έδιωξε κι εκείνη κατέφυγε κοντά στο γιο της, Μήδο, στην Ασία. Η συγκεκριμένη χώρα, μάλιστα, πήρε το όνομά της από τη Μήδεια και ονομάστηκε Μηδία, ενώ μάλλον βρισκόταν στην περιοχή που σήμερα βρίσκεται το Ιράν.

Προς το τέλος της ζωής της κατέβηκε στα Ηλύσια Πεδία, όπου και έγινε σύζυγος του Αχιλλέα, παραμένοντας αθάνατη.

Κατά κύριο λόγο η Μήδεια έμεινε στην ιστορία λόγω της παιδοκτονίας. Ως θεατρικό έργο έχει ανέβει πολλές φορές στο θέατρο από σπουδαίους και σπουδαίες ηθοποιούς, όπως είναι η Μελίνα Μερκούρη, και σκηνοθέτες. Δύο από τις πιο σημαντικές μεταφράσεις της Μήδειας είναι αυτή του Γιώργου Χειμωνά, αλλά και του Μίνωα Βολανάκη.

Πηγή κεντρικής εικόνας: Wikimedia Commons