Το «Black Mirror» έχει ακόμα κάποια πράγματα να πει

Σε έναν κόσμο που τα πράγματα εξελίσσονται ραγδαία και οι δυνατότητες της τεχνολογίας έχουν ξεπεράσει κάθε φαντασία, ένας ακόμα κύκλος του «Black Mirror» μοιάζει να είναι περιττός. Η σειρά ανθολογίας, που πλέον βλέπουμε μέσα από το Netflix, αναφερόταν, όπως είχε δηλώσει ο δημιουργός της Charlie Brooker, «στον μαύρο καθρέφτη που βρίσκεις σε κάθε τοίχο, σε κάθε γραφείο, στην παλάμη κάθε χεριού: η ψυχρή, αστραφτερή οθόνη της τηλεόρασης, ενός μόνιτορ, ενός smartphone». Όταν, πλέον, έχει μπει στην καθημερινή συζήτηση η τεχνητή νοημοσύνη και ο δημιουργός του Oculus κάνει λόγο για τη δημιουργία ενός συστήματος εικονικής πραγματικότητας το οποίο σκοτώνει τον παίκτη όταν χάνει στο βιντεοπαιχνίδι που παίζει, τι άλλο έχει να προσθέσει στη συζήτηση η δυστοπική sci-fi σειρά;

Ο 6ος κύκλος του «Black Mirror» έκανε πρεμιέρα στην streaming πλατφόρμα του Netflix στις 15 Ιουνίου, μετά από ένα διάλειμμα τεσσάρων ετών από τον 5ο κύκλο της. Ο νέος κύκλος αποτελείται από 5 αυτοτελή επεισόδια, που αν και δεν φθάνουν όλα τα προηγούμενα καλλιτεχνικά επιτεύγματα της σειράς, προσπαθούν να βρουν νέους τρόπους για να σχολιάσουν την τεχνολογία, την κοινωνία, τον άνθρωπο, ακόμα και το ίδιο το Netflix.

Το διάλειμμα αυτό φαίνεται να ήταν σωτήριο για τη σειρά και τον ίδιο τον δημιουργό της καθώς έδωσε χρόνο για να αναπτυχθούν ιδέες και να δει ποια θα ήθελε να είναι η κατεύθυνση που θα ακολουθήσει στο μέλλον είτε η σειρά είτε ο ίδιος. Εκεί που τα τρία επεισόδια του 5ου κύκλου ήταν σαν ένα κακό αστείο με διάρκεια όσο μία μικρή ταινία, τα πέντε επεισόδια του νέου κύκλου επαναφέρουν μερική από την πρότερη ανησυχία και εξερεύνηση της ανθρώπινης ύπαρξης σε συνδυασμό με την ταχύτατη εξέλιξη της τεχνολογίας.

Ο Brooker δεν καταφέρνει να ανταπεξέλθει σε όλα τα θέματα με τα οποία καταπιάνεται, όμως, ο 6ος κύκλος του «Black Mirror» κρύβει μερικά διαμάντια, ένα επεισόδιο που δείχνει μία εντελώς διαφορετικής κατεύθυνση και, ίσως, ένα από τα χειρότερα επεισόδια της σειράς μέχρι σήμερα.

Στο μυαλό μου τα επεισόδιο αυτού του κύκλου χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: τα δύο πρώτα είναι ένα δριμύ κατηγορώ στην εποχή του streaming, το τρίτο μία ανάπαυλα και μία επιστροφή στις ανθρώπινες ιστορίες που έχουμε γνωρίσει από τη σειρά και τα δύο τελευταία είναι ιστορίες τρόμου που δείχνουν και προς ένα διαφορετικό μονοπάτι για να ακολουθήσει η σειρά.

Σε αυτή τη σεζόν το Netflix είναι ο μεγάλος κακός

Στο πρώτο επεισόδιο του 6ου κύκλου του «Black Mirror» με τίτλο «Joan is Awful» ένα ζευγάρι κάθεται στον καναπέ του και εισέρχεται σε μία πλατφόρμα streaming για να παρακολουθήσει οτιδήποτε και να περάσει ευχάριστα το βράδυ του. Από τα χρώματα του ονόματος της πλατφόρμας (εδώ Streamberry), τον ήχο που κάνει όταν εισέρχεσαι σε αυτή, αλλά και το γενικότερο interface που βλέπουμε, θυμίζει το ίδιο το Netflix.

Η κριτική για την streaming πλατφόρμα, όμως, δε σταματάει εκεί καθώς βλέπουμε πως η ζωή της πρωταγωνίστριας γίνεται σε πραγματικό χρόνο σειρά για την πλατφόρμα μέσα από τη χρήση ενός υπερυπολογιστή. Ό,τι συμβαίνει στην καθημερινότητα της πρωταγωνίστριας είναι άμεσα διαθέσιμο για να το δει όλος ο κόσμος σαν ένα άλλο κυνήγι για συνεχώς νέο περιεχόμενο. Μόνο που εδώ το θέμα δεν είναι κάποια φανταστική ιστορία ή ένα ανθρώπινο δράμα που έχουμε δει στους τίτλους των ειδήσεων, αλλά η ίδια η ζωή ενός απλού ανθρώπου.

Η σειρά του Charlie Brooker ξεκίνησε το 2011 από το Channel 4 της Βρετανικής τηλεόρασης με τους δύο πρώτους κύκλους να προβάλλονται από το κανάλι. Στη συνέχεια, και λόγο του αυξανόμενου κόστους της σειράς, το Netflix ανέλαβε την παραγωγή. Αυτή η αλλαγή έφερε μαζί της και κάποιους περιορισμούς για τον δημιουργό του, ο οποίος φαίνεται πως θέλησε να κάνει τη δική του δήλωση για την εποχή του streaming μέσα από το meta αυτό πρώτο επεισόδιο. Σαν μία αντίποινα στους περιορισμούς του αλγορίθμου και της πλατφόρμας.

Το «Joan is Awful» είναι μία έξυπνη σάτιρα για το πόσο έχει αλλάξει η καθημερινότητά μας με την είσοδο του streaming καθώς και το πόσα προσωπικά δεδομένα διαθέτουμε σε διάφορες πλατφόρμες χωρίς να το ψάχνουμε ιδιαίτερα. Ωστόσο, το αστείο κάπου παλιώνει και το επεισόδιο φαίνεται να καταλήγει σε μισοδουλεμένες ιδέες. Βέβαια, είναι ευχάριστη η παρουσία της Salma Hayek σε κωμικό οίστρο.

Μετά από το χλιαρό αυτό άνοιγμα, το δεύτερο επεισόδιο του νέου κύκλου του «Black Mirror» είναι ένα από τα καλύτερα της σειράς (όχι μόνο του κύκλου). Το «Loch Henry» είναι μία πιο εύκολα προσβάσιμη υπόθεση. Δύο ερωτευμένοι κινηματογραφιστές πάνε στο χωριό όπου μεγάλωσε ο ένας για να γυρίσουν ένα ντοκιμαντέρ για έναν άνθρωπο που συγκεντρώνει αυγά. Ωστόσο, στην πορεία βρίσκουν μία πιο ζουμερή ιστορία που αφορά έναν ντόπιο κατά συρροή δολοφόνο.

Το «Loch Henry» αποτελεί μία κλασική ιστορία γοτθικού τρόμου, εκτελεσμένη άψογα. Ασχολείται κυρίως με ευρύτερους φόβους του πόσο λίγο μπορεί να γνωρίζεις κάποιον, αλλά και του ότι τα τέρατα μπορούν να κρύβονται δίπλα μας ή και μέσα στο σπίτι μας. Η τεχνολογία εδώ έχει βοηθητικό ρόλο καθώς χρησιμοποιείται για την επίλυση του μυστηρίου.

Και σε αυτό το επεισόδιο το «Black Mirror» στρέφεται κατά της πλατφόρμας μέσω της τελευταίας αριστουργηματικής σεκάνς του. Ο Brooker σχολιάζει με τον καλύτερο τρόπο την ψύχωση του streaming με τα true crime (και τα βραβεία), αλλά και την έννοια του δεινοπαθούντος καλλιτέχνη. Ένας καλλιτέχνης, που για να κερδίσει την αναγνώριση, πρέπει ο ίδιος να έχει υποφέρει. (Θα σε στοιχειώσει το βραβείο BAFTA στην τελευταία σκηνή του επεισοδίου).

Επιστροφή στις ρίζες του «Black Mirror»

Το τρίτο επεισόδιο του νέου κύκλου του «Black Mirror» έχει τον τίτλο «Beyond the Sea» και πρωταγωνιστές τους Aaron Paul, Kate Mara και Josh Hartnett, ενώ σκηνοθέτης είναι ο John Crowley που έχουμε γνωρίσει μέσα από ανθρώπινες κινηματογραφικές ιστορίες όπως το υποψήφιο για Όσκαρ «Brooklyn». Το χέρι του σκηνοθέτη χρειάζεται σε μία βαθιά ανθρώπινη ιστορία για την απώλεια και τους δεσμούς ανάμεσα στους ανθρώπους.

Το «Beyond the Sea» μας δείχνει την ιστορία δύο κοσμοναυτών, οι οποίοι ταυτόχρονα συνεχίζουν τη ζωή τους στη Γη μέσα από μηχανικές ρέπλικες. Όταν ο ένας από τους δύο χάνει την οικογένειά του μετά από επίθεση μίας ομάδας, ο άλλος του προσφέρει τη δική του ρέπλικα για να περνάει μερικές ώρες στη Γη. Τελικά, θα αναπτυχθεί ένα ερωτικό τρίγωνο ανάμεσα στη γυναίκα του ενός και τους δύο κοσμοναύτες.

Η σκηνοθετική προσέγγιση του Crowley χρειάζεται για αυτή την ιστορία καθώς καταφέρνει να σώσει το επεισόδιο από το να μετατραπεί σε μελόδραμα. Παράλληλα, οι ερμηνείες των τριών πρωταγωνιστών σε πλήρη εναρμόνιση δίνουν το κάτι παραπάνω σε ένα επεισόδιο, που λόγω της μεγάλης διάρκειάς του, φαίνεται να τραβάει περισσότερο από όσο του επιτρέπει η δραματουργία του.

Το υπερφυσικό «εισβάλει» στη σειρά

Τα δύο τελευταία επεισόδια του 6ου κύκλου του «Black Mirror» αποτελούν κάτι διαφορετικό για τη σειρά ανθολογίας του Charlie Brooker. Μάλιστα, σε αρκετούς θα θυμίσουν επεισόδια του «The Twilight Zone» (βασική έμπνευση της σειράς).

Το τέταρτο επεισόδιο με τίτλο «Mazey Day» είναι ένα από τα χειρότερα της σειράς. Μπορεί να είναι μία ιδέα την οποία ο Brooker να είχε στο συρτάρι για καιρό και να επεξεργαζόταν τον τρόπο που θα τη σύστηνε στον κόσμο του. Όμως, φαίνεται τόσο κακοφτιαγμένη και επιδερμική με όλο το επεισόδιο να επικεντρώνεται στην ανατροπή που βλέπουμε μετά τη μέση. Η παπαράτσι της Zazie Beetz κάνει το επεισόδιο κάπως υποφερτό χωρίς, όμως, να υπάρχει κάτι βαθύτερο για να πάρει ο τηλεθεατής.

Από την άλλη μεριά, το «Demon 79», το πέμπτο και τελευταίο επεισόδιο αυτού του κύκλου, έρχεται να μας δείξει ένα διαφορετικό μέλλον για το «Black Mirror». Με ένα έξυπνο λογοπαίγνιο με τον τίτλο, καθώς εδώ το «Red Mirror» παρουσιάζει την ιστορία, ο Brooker μας μεταφέρει σε μία ταινία τρόμου των 70s όπου η πρωταγωνίστρια έρχεται σε επαφή με έναν δαίμονα και πρέπει να κάνει τρεις δολοφονίες σε τρεις συνεχόμενες ημέρες για να αποτρέψει το τέλος του κόσμου.

Ο Brooker με το «Demon 79» ανατρέπει τα κλισέ των ταινιών τρόμου της δεκαετίας εκείνης βάζοντας στον πρωταγωνιστικό ρόλο μία Ινδή (καταπληκτική η Anjana Vasan) και σχολιάζει τον ρατσισμό της Αγγλικής κοινωνίας που δεν είναι και πολύ μακριά από όσα βλέπουμε να γίνονται γύρω μας σήμερα, ενώ θέτει ένα δύσκολο ηθικό δίλημμα που δεν έχει σωστή και λάθος απάντηση. Παράλληλα, ο Paapa Essiedu διασκεδάζει στον ρόλο του δαίμονα που ήρθε να διαφθείρει τη νεαρή πωλήτρια παπουτσιών.

Το όλο εγχείρημα φαίνεται να ετοιμάζει τον δρόμο για κάτι τελείως διαφορετικό από όσα έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε από τη σειρά ανθολογίας. Μία στροφή πως ναι μεν σκοτεινές υποθέσεις και ιστορίες τρόμου, αλλά με μία ελπίδα στο φινάλε τους.

Γενικότερα, ο 6ος κύκλος αποτελεί μία ανάμεικτη συλλογή που επαναφέρει το «Black Mirror» στη «φόρμα» του μετά τον… κακό 5ο κύκλο. Υπάρχουν επεισόδια που ξεχωρίζουν, άλλα που απλά θα τα δεις και θα πας παρακάτω και ένα με δύο που μπορεί να σε βάλουν σε σκέψεις.

Το μόνο σίγουρο είναι πως ανάμεσα σε αυτά τα νέα επεισόδια δεν υπάρχει κάποιο που θα σε βγάλει από την ζώνη ασφαλείας σου ή που θα σε κάνει να αντικρίσεις ακόμα μία σκοτεινή πλευρά της ανθρωπότητας την οποία θα ήθελες να διορθώσεις. Για αυτό, δυστυχώς, μπορείς να ανοίξεις τις ειδήσεις ή μία εφημερίδα…

Δες ακόμα:

• «Black Mirror»: Πέντε φορές που η σειρά προέβλεψε το μέλλον
• TUDUM 2023: Οι σημαντικότερες ανακοινώσεις που έκανε το Netflix – Τρέιλερ από νέες σειρές & ταινίες
• Ξεκίνησε το νέο «Black Mirror»: Το «κρυμμένο» στοιχείο που συνδέει όλες τις σεζόν μέχρι σήμερα