Πανελλήνιες 2023: Θέματα και προτεινόμενες απαντήσεις στα Νέα Ελληνικά των ΕΠΑΛ

Οι υποψήφιοι των Επαγγελματικών Λυκείων έκαναν σήμερα την αρχή στις Πανελλήνιες 2023, με το μάθημα των Νέων Ελληνικών.

Το υπουργείο Παιδείας ανακοίνωσε τα θέματα που κλήθηκαν να απαντήσουν σήμερα οι υποψήφιοι των Πανελληνίων 2023.

Πανελλήνιες 2023: Θέματα Νέων Ελληνικών των ΕΠΑΛ

Α. ΜΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ  

Εισαγωγικό Σημείωμα  

Διασκευασμένο απόσπασμα από ψηφιακό αποθετήριο ακαδημαϊκών εργασιών. Τα οφέλη του εθελοντισμού  

Τα οφέλη που μπορεί να αποκομίσει ένας νέος (ηλικίας 18‐30 ετών) μέσα από την εθελοντική εργασία είναι πολλαπλά. Ο εθελοντισμός είναι  μία  πράξη  ανιδιοτέλειας,  από  την  οποία  ο  εθελοντής  δεν  περιμένει  να  αποκομίσει  κάποιο  κέρδος.  Σύμφωνα  μάλιστα  με  την  έρευνα  δύο  ψυχολόγων, της Eva Mojza και της Sabrine Sonnentag, τα οφέλη για έναν  εθελοντή είναι αμέτρητα, τόσο για την ψυχική του υγεία όσο και για την  κοινωνική  του  ζωή. Η  συγκεκριμένη  έρευνα  κατέδειξε  ότι  τα  άτομα  που  συμμετέχουν  συχνά  σε  εθελοντικές δραστηριότητες  πέρα  από  την  καθημερινή τους εργασία, έχουν την ικανότητα να υπομένουν καλύτερα τις  εργασιακές  πιέσεις.  Όπως  δηλώνουν  οι  ίδιοι,  την  επόμενη  μέρα  στην  εργασία τους νιώθουν πιο χαλαροί. Είναι πιο ψύχραιμοι και υπομονετικοί  σε σχέση με τους συναδέλφους τους, όταν αντιμετωπίζουν δύσκολες και  πιεστικές εργασιακές συνθήκες. 

Επιπλέον, η ένταξη σε μία ομάδα εθελοντών αυξάνει τις ευκαιρίες για  απόκτηση νέων γνώσεων και πρακτικών ικανοτήτων και, κυρίως, για νέες  κοινωνικές επαφές με άτομα με τα οποία μοιράζονται τις ίδιες προσωπικές  ανησυχίες  και  κοινωνικοπολιτικές  απόψεις.  Οι κοινωνικές  επαφές  σε  συνδυασμό  με  τον  ομαδικό  χαρακτήρα  της  εθελοντικής  εργασίας  αποδεικνύονται  ιδιαίτερα  επωφελείς  για  τους  εθελοντές:  ξεχνάνε  τα  προσωπικά  τους  προβλήματα  και  με  τη  βοήθεια  της  ομάδας παρακάμπτουν  ψυχολογικά  και  κοινωνικά  τους  αδιέξοδα.  Εύλογο  είναι, βέβαια,  το  ερώτημα  αν  οι  εθελοντικές  πρακτικές  προκαλούν  αυτές  καθαυτές  τις θετικές ψυχολογικές αντιδράσεις απέναντι στο καθημερινό  άγχος  και  τις  εργασιακές  πιέσεις  ή,  αντιθέτως,  αν  ο  εθελοντισμός  είναι  αυτός που προσελκύει τα πιο ήρεμα και ισορροπημένα ψυχολογικά άτομα.   

Ωστόσο,  οι  ψυχολόγοι  επιβεβαιώνουν  ότι  υπάρχει  όντως  μία  εγγενής1  θετική επίδραση  σε  όσους ασκούν  συνειδητά  τον εθελοντισμό. Με άλλα λόγια, η ένταξη σε μία νέα κοινωνική ομάδα, την οποία επέλεξαν  ελεύθερα,  τους  προσφέρει  το  ανιδιοτελές  αίσθημα  αισιοδοξίας, πληρότητας  και  προσωπικής  δικαίωσης  που  από  καιρό  είχαν  απωλέσει  στην καθημερινή κοινωνική, εργασιακή και οικογενειακή τους ζωή. 

Ένα  άλλο  εύλογο  ερώτημα  είναι  γιατί  οι  άνθρωποι  αυτοί  δεν  επέλεξαν να στραφούν σε άλλες επωφελείς δραστηριότητες, μέσα από τις  οποίες θα μπορούσαν να δημιουργήσουν νέες κοινωνικές επαφές, όπως, για παράδειγμα, μαθήματα μαγειρικής, θεάτρου, δημιουργικής γραφής ή  ακόμη  και  ένα  ομαδικό  άθλημα.  Τι  το  ιδιαίτερο  έχουν  οι  εθελοντικές  δραστηριότητες;  Οι  ερευνητές  –  ψυχολόγοι  και  κοινωνιολόγοι  – διαπίστωσαν  ότι  η  εθελοντική  δραστηριότητα  αναπληρώνει,  έστω  και  φαντασιακά,  την ανάγκη  των ανθρώπων για προσωπική δημιουργία και, κυρίως,  το  αίσθημα  ότι  ασχολούνται  με  μία  χρήσιμη  κοινωνική  δραστηριότητα. 

Καθώς  η  εθελοντική  εργασία  μπορεί  να  καλύπτει  διαφορετικούς  τομείς, δίνει τη  δυνατότητα στους νέους να αποκτούν ποικίλες γνώσεις, ενώ παράλληλα ανακαλύπτουν νέες δεξιότητες και ταλέντα που ίσως δεν  γνώριζαν  ποτέ  ότι  είχαν.  Κοινωνικοποιούνται,  έρχονται  σε  επαφή  με  άλλους  ανθρώπους  και  μέσα  από  την  ομαδική  εργασία  τούς  δίνεται  η  ευκαιρία να γνωρίσουν πραγματικά τους γύρω τους και να δημιουργήσουν  φιλίες. Επίσης, μέσα από τον εθελοντισμό, βελτιώνεται η υγεία, μειώνεται  το  στρες  και  ενισχύεται  η  αυτοεκτίμησή  τους.  Οι  εθελοντές  κάνουν  τον  κόσμο  καλύτερο,  βάζοντας  τέρμα  στην  αδράνεια  και  παίρνοντας  πρωτοβουλίες για την επίλυση καθημερινών προβλημάτων. Γενικότερα, ο  εθελοντισμός  σε  κάθε  μορφή  του  μας  χαρίζει  ένα  αίσθημα  χαράς  και  φέρνει γέλιο και χαμόγελο στη ζωή μας. 

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ  

1η δραστηριότητα  

Α1. Αφού διαβάσετε με προσοχή τις τρεις (3) πρώτες παραγράφους του  κειμένου «Τα οφέλη…οικογενειακή τους ζωή.» να παρουσιάσετε τρία  (3) οφέλη του εθελοντισμού για την ψυχική υγεία και δύο (2) οφέλη  για την κοινωνική ζωή των εθελοντών. 

Μονάδες 15 

2η δραστηριότητα  

Α2.  α) Στην  τελευταία    παράγραφο  του  κειμένου  «Καθώς  η  εθελοντική εργασία … χαμόγελο στη ζωή μας.» να εντοπίσετε  τα  δομικά  μέρη  (θεματική  περίοδος,  λεπτομέρειες/σχόλια, κατακλείδα περίοδος). 

(μον. 6) 

β) Στο  απόσπασμα  «Κοινωνικοποιούνται  …  καθημερινών  προβλημάτων.»  να  γράψετε  ένα  συνώνυμο  για  καθεμία             από  τις  υπογραμμισμένες  λέξεις  στις  παρακάτω  προτάσεις/φράσεις: «ομαδική  εργασία», «ενισχύεται  η  αυτοεκτίμησή τους», «βάζοντας τέρμα στην αδράνεια». 

(μον. 9) 

Μονάδες 15 

3η δραστηριότητα  

Α3.  Αξιοποιώντας το κείμενο καθώς και τις προσωπικές γνώσεις  και εμπειρίες σας να συντάξετε άρθρο (200‐250 λέξεις), που  θα  δημοσιευθεί  στην  ιστοσελίδα  του  σχολείου  σας,  στο  οποίο  θα  παρουσιάσετε:  α)  μορφές  εθελοντικών  δράσεων  μέσα από  τις οποίες μπορούν να αντιμετωπιστούν σύγχρονα  προβλήματα  και  β)  τρόπους  με  τους  οποίους  το  σχολείο  μπορεί  να  συμβάλει  στην  καλλιέργεια  πνεύματος  εθελοντισμού στους νέους. 

Μονάδες 20

Β. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ  

Εισαγωγικό Σημείωμα  

Μπέρτολτ Μπρεχτ, Ποιήματα, Αθήνα 1992 

Καταφύγια για τη νύχτα  

Ακούω πως στη Νέα Υόρκη  

Στη γωνιά της 26ης Οδού και του Μπροντγουαίη  

Στέκει ένας άντρας κάθε βράδυ τους μήνες του χειμώνα

  Και στους άστεγους που μαζεύονται βρίσκει ένα καταφύγιο για τη νύχτα

  Κάνοντας εκκλήσεις στους διαβάτες. 

Ο κόσμος έτσι δε θ’ αλλάξει. 

Δε θα καλυτερέψουνε ανάμεσα στους ανθρώπους οι σχέσεις 

Δε συντομεύει έτσι η εποχή της εκμετάλλευσης  

Μα ωστόσο λίγοι άνθρωποι βρίσκουνε καταφύγιο για τη νύχτα 

Για μια νύχτα τους φυλάγεις απ’ τον άνεμο  

Το χιόνι που προορίζονταν γι’ αυτούς πέφτει στο δρόμο. 

Σαν διαβάσεις τούτο ‘δω, μην κλείσεις το βιβλίο, άνθρωπε.

Λίγοι άνθρωποι βρίσκουνε καταφύγιο για τη νύχτα  

Για μια νύχτα τους φυλάγεις απ’ τον άνεμο  

Το χιόνι που προορίζονταν γι’ αυτούς πέφτει στο δρόμο  Μα ο κόσμος έτσι δε θ’ αλλάξει  

Δε θα καλυτερέψουνε ανάμεσα στους ανθρώπους οι σχέσεις  Δε συντομεύει έτσι η εποχή της εκμετάλλευσης. 

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ  

1η δραστηριότητα  

Β1.  Να αναφέρετε τρία (3) από τα θέματα που πραγματεύεται  στο  ποίημά  του  ο Μπ. Μπρέχτ  (μον. 9). Να  τεκμηριώσετε  την  απάντησή  σας  με  την  παράθεση  συγκεκριμένων  φράσεων του κειμένου (μον. 6). 

Μονάδες 15

2η δραστηριότητα  

Β2.  α) Να  εντοπίσετε  και  να  καταγράψετε  τρία  (3)  σχήματα  λόγου (μεταφορά, εικόνα, επανάληψη) (μον. 3) δίνοντας από  ένα παράδειγμα για το καθένα από αυτά (μον. 3). 

β) Στο  ποίημα  του Μπ. Μπρέχτ  εναλλάσσονται  το  α’,  το  β’ και το γ’ ενικό πρόσωπο. Να δώσετε από ένα παράδειγμα για  καθεμία περίπτωση (μον. 3) και να αιτιολογήσετε τη χρήση  τους (μον. 6). 

Μονάδες 15 

3η δραστηριότητα  

Β3. «Μα  ωστόσο  λίγοι  άνθρωποι …  Μα  ο  κόσμος  έτσι  δε  θ’  αλλάξει» (στίχοι 9‐16). Θεωρείτε αισιόδοξη ή απαισιόδοξη την άποψη  του ποιητικού υποκειμένου; Να τεκμηριώσετε την απάντησή  σας σε ένα κείμενο 100‐150 λέξεων. 

Μονάδες 20 

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥΣ  

1. Στο  τετράδιο  να  γράψετε  μόνο  τα  προκαταρκτικά  (ημερομηνία, εξεταζόμενο μάθημα). Να μην αντιγράψετετα θέματα στο τετράδιο.
2.  Να  γράψετε  το  ονοματεπώνυμό  σας  στο  πάνω  μέρος  των  φωτοαντιγράφων,  αμέσως  μόλις  σας  παραδοθούν. Δεν  επιτρέπεται  να  γράψετε καμία άλλη σημείωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε  μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα. 
3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα, μόνο με μπλε ή μόνο  με μαύρο στυλό ανεξίτηλης μελάνης. 
4. Κάθε τεκμηριωμένη απάντηση είναι αποδεκτή. 
5. Διάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοαντιγράφων.
6.  Ώρα δυνατής αποχώρησης: 10.00 π.μ. 

• Δείτε τα θέματα των Νέων Ελληνικών εδώ

Πανελλήνιες 2023: Απαντήσεις θεμάτων στα Νέα Ελληνικά των ΕΠΑΛ

Α1. Οφέλη εθελοντισμού

α. ψυχική υγεία

• υπομένουν εργασιακές πιέσεις
• ψύχραιμοι και υπομονετικοί
• ξεχνάνε προσωπικά προβλήματα

β. κοινωνική ζωή

• επαφές με άτομα που μοιράζονται ίδιες ανησυχίες και απορίες
• δημιουργεί φιλίες

Α2)
Α) Θεματική περίοδος: <Καθώς…..ότι είχαν>
Λεπτομέρειες/ Σχόλια < Κοινωνικοποιούνται….προβλημάτων>
Κατακλείδα: < Γενικότερα…στη ζωή μας>

Β)
ομαδική → συλλογική
ενισχύεται → τονίζεται, ενδυναμώνει
αδράνεια → απάθεια, αδιαφορία
Α3)
Α) Μορφές εθελοντικών δράσεων:

•  Αιμοδοσία, συσίτια, δεντροφύτευση, βοήθεια σε άτομα που έχουν ανάγκη
  Β) Ρόλος σχολείου:
•  περιβαλλοντικά προγράμματα (αναδάσωση, δεντροφύτευση)
•  συνεργασίες με δράσεις φιλανθρωπίας, με ΜΚΟ

Β1
– το πρόβλημα της ύπαρξης των αστέγων
(……….στους δρόμους που μαζεύονται…)
– αδιαφορία του κόσμου
(….. κάνοντας εκκλήσεις στους διαβάτες…)
– η εκμετάλλευση
– (….Δε συντομεύει η εποχή της εκμετάλλευσης)

Β2 α)
– Μεταφορά
(«Βρίσκει ένα καταφύγιο για τη νύχτα»)
– Εικόνα
(«Στη γωνιά…. Στέκει ένας άντρας…»)
– Επανάληψη
(«Δε συντομεύει έτσι η εποχή της εκμετάλλευσης»)
Β2 β)
– α’ ενικό
(«ακούω πως….» -βιωματικός χαρακτήρας)
– β’ ενικό
(«Σαν διαβάσεις τούτο ‘δω, μην κλείσεις…» -αμεσότητα
προτροπή)
– γ’ ενικό
(«στέκει ένας άντρας….» -αντικειμενικότητα

Β3
– Και οι δύο απόψεις είναι δεκτές αρκεί να τεκμηριωθούν από τους
μαθητές.

Δείτε εδώ τις απαντήσεις

Σχολιασμός θεμάτων

Τα θέματα της νεοελληνικής γλώσσας ήταν σαφή και βοηθάνε έναν προετοιμασμένο μαθητή να αποδώσει καλά. Το κείμενο (οφέλη εθελοντισμού) ήταν κατανοητό και έδινε πολλές πληροφορίες. Οι ερωτήσεις της θεωρίας ήταν σωστά διατυπωμένες χωρίς να δημιουργούν απορίες στους υποψηφίους. Δυσκολίες ίσως προκύψουν στο λογοτεχνικό κείμενο διότι είναι ποίημα. Και εκεί όμως οι ερωτήσεις είναι σαφείς .

Υπενθυμίζεται πως αύριο, Παρασκευή, θα πάρουν σειρά οι μαθητές των Γενικών Λυκείων, που θα εξεταστούν στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας.

Σε ό,τι αφορά τους υποψήφιους των Επαγγελματικών Λυκείων, το δεύτερο μάθημα στο οποίο θα εξεταστούν στις Πανελλαδικές 2023 είναι τα Μαθηματικά (Άλγεβρα), το Σάββατο.

Πανελλήνιες 2023: Αναλυτικά το πρόγραμμα

• 2 Ιουνίου: Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία Γενικής Παιδείας
• 6 Ιουνίου: Αρχαία Ελληνικά (Ομάδα Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών), Μαθηματικά (Ο.Π. Θετικών Σπουδών και Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής), Βιολογία (Ο.Π. Σπουδών Υγείας)
• 8 Ιουνίου: Λατινικά (Ομάδα Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών), Χημεία (Ο.Π. Θετικών Σπουδών και Σπουδών Υγείας), Πληροφορική (Ο.Π. Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής)
• 12 Ιουνίου: Ιστορία (Ομάδα Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών), Φυσική (Ο.Π. Θετικών Σπουδών και Σπουδών Υγείας), Οικονομία (Ο.Π. Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής)

Πρόγραμμα Πανελληνίων Εξετάσεων στα ΕΠΑΛ

Όσον αφορά στα ΕΠΑΛ, η πρώτη ημέρα των εξετάσεων, 1η Ιουνίου, θα αφορά επίσης στο μάθημα Γενικής Παιδείας, των Νέων Ελληνικών. Θα ακολουθήσει η εξέταση του μαθήματος των Μαθηματικών (3 Ιουνίου) και οι υπόλοιπες ημέρες (7, 9, 10, 13, 15 και 16 Ιουνίου) θα αφορούν σε μαθήματα ειδικότητας.

• Πέμπτη 1 Ιουνίου: Νέα Ελληνικά
• Σάββατο 3 Ιουνίου: Μαθηματικά (Άλγεβρα)
• Τετάρτη 7 Ιουνίου: Ανατομία- Φυσιολογία ΙΙ, Αρχές Οικονομικής Θεωρίας (ΑΟΘ), Δίκτυα Υπολογιστών, Αρχές Βιολογικής Γεωργίας
• Παρασκευή, 9 Ιουνίου: Ηλεκτροτεχνία 2, Αρχιτεκτονικό Σχέδιο, Ναυτικό Δίκαιο-Διεθνείς Κανονισμοί στη Ναυτιλία – Εφαρμογές, Ιστορία Σύγχρονης Τέχνης
• Σάββατο 10 Ιουνίου: Υγιεινή, Προγραμματισμός Υπολογιστών, Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης (ΑΟΔ), Στοιχεία Μηχανών
• Τρίτη 13 Ιουνίου: Ηλεκτρικές Μηχανές, Σύγχρονες Γεωργικές Επιχειρήσεις, Ναυσιπλοΐα ΙΙ, Ναυτικές Μηχανές
• Πέμπτη 15 Ιουνίου: Τεχνολογία Υλικών, Οικοδομική, Μηχανές Εσωτερικής Καύσης (ΜΕΚ ΙΙ), Ψηφιακά Συστήματα
• Παρασκευή 16 Ιουνίου: Στοιχεία Ψύξης-Κλιματισμού, Κινητήρες Αεροσκαφών, Στοιχεία Σχεδιασμού Κεντρικών Θερμάνσεων

Πρόγραμμα στα ειδικά και μουσικά μαθήματα

Σχετικά με τις εξετάσεις των ειδικών μαθημάτων, αυτές θα διεξαχθούν στο διάστημα 17 – 29 Ιουνίου. Αρχικά, στις 17 Ιουνίου οι υποψήφιοι θα εξεταστούν στο μάθημα των Αγγλικών και στις 19 Ιουνίου στα Γερμανικά. Στη συνέχεια, θα διεξαχθούν οι εξετάσεις του Ελεύθερου και Γραμμικού Σχεδίου (20 και 21 Ιουνίου, αντίστοιχα).

Θα ακολουθήσουν οι εξετάσεις των μαθημάτων που αφορούν στην εισαγωγή σε μουσικά τμήματα: Αρμονία (22 Ιουνίου), Έλεγχος Μουσικών Ακουστικών Ικανοτήτων (23 Ιουνίου), Μουσική Αντίληψη και Γνώση (24 Ιουνίου), Μουσική Εκτέλεση και Ερμηνεία (26 Ιουνίου).

Τέλος, οι εξετάσεις των ειδικών μαθημάτων θα ολοκληρωθούν με τα Γαλλικά (27 Ιουνίου), τα Ισπανικά (28 Ιουνίου) και τα Ιταλικά (29 Ιουνίου).

Αναλυτικά το πρόγραμμα σε ειδικά και μουσικά μαθήματα:

• Σάββατο 17 Ιουνίου: Αγγλικά 10.00 π.μ.
• Δευτέρα 19 Ιουνίου: Γερμανικά 8.30 π.μ.
• Τρίτη 20 Ιουνίου: Ελεύθερο Σχέδιο 8.30 π.μ.
• Τετάρτη 21 Ιουνίου: Γραμμικό Σχέδιο 8.30 π.μ.
• Πέμπτη 22 Ιουνίου: Αρμονία 8.30 π.μ.
• Παρασκευή 23 Ιουνίου: Έλεγχος Μουσικών Ακουστικών Ικανοτήτων 16.30 π.μ.
• Σάββατο 24 Ιουνίου: Μουσική Αντίληψη και Γνώση 12.30 π.μ.
• Δευτέρα 26 Ιουνίου: Μουσική Εκτέλεση και Ερμηνεία 8.30 π.μ.
• Τρίτη 27 Ιουνίου: Γαλλικά 8.30 π.μ.
• Τετάρτη 28 Ιουνίου: Ισπανικά 8.30 π.μ.
• Πέμπτη 29 Ιουνίου: Ιταλικά 8.30 π.μ.