Πώς επιδρά το αλκοόλ στον οργανισμό μας - Τρόποι για να αντιμετωπίσεις το hangover

Πολλές φορές έχουμε ακούσει επιστήμονες να παίρνουν θέση κατά του αλκοόλ και να προειδοποιούν για τους κινδύνους που εγκυμονεί για τον οργανισμό μας η μεγάλη κατανάλωσή του. Μάλιστα, οι επιστήμονες δε γνωρίζουν ακριβώς το τι συμβαίνει στον οργανισμό μας κατά της διάρκεια ενός hangover.

Η Emilh Palmer, ερευνήτρια στο Imperial College του Λονδίνου, η οποία μελετά τα hangover, μιλώντας στο Guardian δηλώνει πως:

«Το αλκοόλ είναι ένα “βρώμικο ναρκωτικό”. Επηρεάζει πολλαπλά συστήματα στον εγκέφαλο»

Το μόνο που γνωρίζουν οι επιστήμονες για το hangover είναι πως προκαλείται από μια ποικιλία βιοχημικών και νευροχημικών αλλαγών. Η Palmer λέει πως:

«Δεν επηρεάζει μόνο το συκώτι ή τον εγκέφαλο. Επηρεάζει σχεδόν κάθε όργανο»

Από τη μεριά του, ο Rayyan Zafar, νευροψυχοφαρμακολόγος στο Imperial College του Λονδίνου και ερευνητής της φιλανθρωπικής οργάνωσης Drug Science, λέει:

«Πίνετε το πρώτο σας ποτό και ένας νευροδιαβιβαστής που ονομάζεται γάμμα-αμινοβουτυρικό οξύ – ή Gaba – απελευθερώνεται στον εγκέφαλο. Το Gaba επιβραδύνει τον εγκέφαλο.

Δρα στους υποδοχείς του φλοιού, συγκεκριμένα στα μέρη που εμπλέκονται στις διαδικασίες σκέψης και στον έλεγχο»

Σύμφωνα με τον Zafar, το Gaba μειώνει την ικανότητα ενός νευρικού κυττάρου να στέλνει και να λαμβάνει χημικά μηνύματα σε όλο το κεντρικό νευρικό σύστημα. Επομένως, για τα πρώτα ένα με τρία ποτά, καθώς απελευθερώνεται το Gaba αισθανόμαστε χαλαροί, ενώ, ταυτόχρονα, λαμβάνουμε μία έξαρση ντοπαμίνης. Ο Zafar λέει πως:

«Αισθάνεστε καλά, αισθάνεστε χαλαροί και θέλετε περισσότερο.

Αλλά καθώς συνεχίζετε να πίνετε το αλκοόλ συνδέεται με τους υποδοχείς γλουταμινικού στον εγκέφαλο οι οποίοι είναι σημαντικοί για το σχηματισμό μνήμης. Η δραστηριότητα καταστέλλεται, ουσιαστικά μπλοκάροντας το σχηματισμό αναμνήσεων»

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, το αλκοόλ μετακινείται από τον φλοιό του εγκεφάλου μας, ο οποίος ελέγχει τη συμπεριφορά, στην παρεγκεφαλίδα, η οποία είναι υπεύθυνη για την κίνηση, τον κινητικό συντονισμό και την ισορροπία. Στη συνέχεια, η δηλητηρίαση από το αλκοόλ χτυπά τον μυελό, ακριβώς στη μέση του εγκεφάλου. Ελέγχει τα αυτόνομα συστήματα, συμπεριλαμβανομένων του καρδιακού παλμού, της αναπνοής και της αρτηριακής πίεσης.

Ο Zafar προειδοποιεί πως:

«Ο εγκέφαλος απλά κλείνει.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι αποκαλούν το αλκοόλ κατασταλτικό, όχι επειδή σας κάνει να νιώθετε κατάθλιψη, αλλά επειδή καταθλίβει ολόκληρο το κεντρικό νευρικό σύστημα»

Σε ερώτηση για το αν μπορείς να μεθύσεις με μη αλκοολούχα μπύρα, ο ίδιος απαντάει:

«Μάλλον όχι.

Ας πούμε ότι η μέση μπύρα έχει 5% αλκοόλ, θα πρέπει να πιείτε 10 μπύρες χαμηλής περιεκτικότητας σε αλκοόλ 0,5% για να έχετε το ίδιο αποτέλεσμα με μια μπύρα. Δεν νομίζω ότι το σώμα σας θα μπορούσε να συγκρατήσει τόσο πολύ υγρό»

Τα επακόλουθα της κατάποσης αλκοόλ

Το συκώτι αποβάλλει περίπου μία μονάδα αλκοόλ την ώρα. Στη συνέχεια, αρχίζει το hangover. Όπως εξηγεί ο Zafar, ο εμετός αποτελεί μια εξελικτική τακτική επιβίωσης που αναπτύχθηκε ως τρόπος αποβολής των βλαβερών ουσιών από το σώμα. Ο ίδιος λέει:

«Το αλκοόλ μεταβολίζεται από το ένζυμο αλκοολική αφυδρογονάση (ADH). Καθώς η ADH διασπά την αιθανόλη, σχηματίζει ακεταλδεΰδη, ένα δηλητήριο και μάλιστα καρκινογόνο. Όταν η περιεκτικότητα αλκοόλ στο αίμα φτάσει στο μηδέν, τα συμπτώματα του hangover είναι συνήθως στα χειρότερά τους, καθώς σε εκείνο το σημείο όλο το αλκοόλ έχει μετατραπεί σε ακεταλδεΰδη, η οποία αλλάζει τον τρόπο λειτουργίας του DNA»

Το αλκοόλ καταστρέφει το μιτοχονδριακό DNA. Τα μιτοχόνδρια είναι οι μηχανές παραγωγής ενέργειας στα κύτταρά μας και ακόμη και μια μικρή βλάβη μπορεί να οδηγήσει σε τοξικότητα στον εγκέφαλο. Το αλκοόλ καταστέλλει, παράλληλα, και την απελευθέρωση της αγγειοπιεστίνης, μιας ορμόνης που λέει στα νεφρά να συγκρατούν τα υγρά, οπότε η ούρηση αυξάνεται. Η συνεπαγόμενη αφυδάτωση μπορεί να σε κάνει να αισθάνεσαι διψασμένος, κουρασμένος και πως έχεις πονοκέφαλο. Ο Zafar προσθέτει πως:

«Πιστεύουμε ότι η ενυδάτωση είναι εξαιρετικά σημαντική. Και με τον όρο ενυδάτωση δεν εννοούμε μόνο το νερό. Εννοούμε επίσης το νάτριο, το χλώριο και το κάλιο»

Χειροτερεύει το hangover όσο μεγαλώνουμε;

Ο Zafar εξηγεί πως ο μεταβολισμός είναι μια λέξη που μπορεί να συνδέουμε με την πέψη της τροφής. Ο όρος, όμως, περιγράφει στην πραγματικότητα όλες τις χημικές διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στο σώμα. Ο ίδιος λέει πως:

«Καθώς μεγαλώνετε, ο μεταβολισμός σας επιβραδύνεται, οπότε χρειάζεται περισσότερος χρόνος για να ανακάμψετε»

Οι συζευκτήρες, που βρίσκονται στα πιο σκούρα ποτά, είναι υποπροϊόν της διαδικασίας ζύμωσης. Πρόκειται για σύνθετα οργανικά μόρια με τοξικές επιδράσεις, όπως η ακετόνη, η ακεταλδεΰδη, το φουζέλαιο, οι τανίνες και η φουρφουράλη. Έχει βρεθεί ότι το ουίσκι έχει 37 φορές μεγαλύτερη ποσότητα συγγενών ουσιών από τη βότκα. Μάλιστα, μελέτες δείχνουν ότι τα ποτά με περισσότερες συγγενείς ουσίες προκαλούν χειρότερο hangover.

Πώς να το αποτρέψεις;

Σύμφωνα με τον Zafar, η προφανής απάντηση είναι το να πίνεις λιγότερο αλκοόλ. Αν, ωστόσο, θέλεις να πιείς μερικά ποτά, υπάρχουν κάποιες τακτικές που μπορούν να σας βοηθήσουν να αποφύγετε το hangover. Και αυτές είναι οι ακόλουθες:

1. Διατήρηση ρυθμού

Αραιώσε το αλκοόλ προσθέτοντας πάγο, σόδα, λεμονάδα ή άλλα μείγματα. Θα καταναλώνεις το αλκοόλ πιο αργά, οπότε το σώμα σου θα έχει μεγαλύτερη ευκαιρία να επεξεργαστεί το αλκοόλ και η τιμή του αλκοόλ στο αίμα σου δε θα είναι τόσο υψηλή.

2. Επέλεξε τα ποτά σου

Απέφυγε τα ποτά με σκούρο χρώμα, όπως το κόκκινο κρασί ή το ουίσκι, καθώς περιέχουν περισσότερες συγγενείς ουσίες από τα διαυγή ποτά, όπως η βότκα ή το τζιν.

3. Τρώγε αυγά

Τα αυγά, λέει ο Zafar, περιέχουν το αμινοξύ κυστεΐνη, το οποίο επιβραδύνει τον μεταβολισμό του αλκοόλ.

Τελικά, υπάρχει θεραπεία για το hangover;

Σύμφωνα με ερευνητές από το King’s College του Λονδίνου δεν υπάρχουν πειστικά στοιχεία ότι οποιαδήποτε φερόμενη ως θεραπεία για το hangover λειτουργεί. Η πρόσφατη ανασκόπηση που πραγματοποίησαν αξιολόγησε το εκχύλισμα γαρύφαλλου, το κόκκινο τζίνσενγκ, το χυμό κορεατικού αχλαδιού και άλλες υποτιθέμενες θεραπείες για το hangover και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν αρκετά υψηλής ποιότητας στοιχεία για κανένα από αυτά.

Παρόλα αυτά, φαίνεται πως η ιβουπροφαίνη μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονής και η ενυδάτωση με ισοτονικά ποτά, όπως τα αθλητικά ποτά, μπορεί να βοηθήσει στην αντικατάσταση των χαμένων υγρών και των ιόντων. Όλα αυτά μπορούν να δώσουν μία αίσθηση ανακούφισης.

Μήπως κάποιοι άνθρωποι έχουν ανοσία στο hangover;

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ορισμένοι άνθρωποι είναι σε θέση να παράγουν γρήγορα την αλκοολική αφυδρογονάση για τη διάσπαση του αλκοόλ, ενώ άλλοι δεν μπορούν να το κάνουν τόσο γρήγορα.

Τελικά, όλα εξαρτώνται από τα γονίδιά μας.

Δες ακόμα:

• Αυτό είναι το ποτό που ανεβάζει τη λίμπιντο των ανδρών
• Τι κάνουμε μετά το ποτό; Μύθοι και αλήθειες για το hangover