Φίοντορ Ντοστογιέφσκι: Η σκληρή ζωή του εμβληματικού Ρώσου συγγραφέα

Ο Φίοντορ Ντοστογιέφσκι είναι ένας από τους εμβληματικότερους συγγραφείς της παγκόσμιας λογοτεχνίας έχοντας αφήσει το ανεξίτηλο το «στίγμα» του στο παγκόσμιο λογοτεχνικό γίγνεσθαι.

Ο Φίοντορ Ντοστογιέφσκι γεννήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 1821 στη Μόσχα. Ο πατέρας του ήταν κληρικός «χαράζοντας» ένα δρόμο που σύμφωνα με τα δεδομένα εκείνης της εποχής και την παράδοση έπρεπε να ακολουθήσει και ο Φίοντορ. Ωστόσο, ο ίδιος δεν επιθυμούσε κάτι τέτοιο. Έτσι, σπούδασε ιατρική, έγινε στρατιωτικός γιατρός και με τη σταδιοδρομία του αυτή κατάφερε να μπει στην κληρονομική αριστοκρατία.

Ο πατέρας του Φίοντορ, εκτός από κληρικός ήταν και ευγενής πρώτης γενιάς. Έτσι, αν και το έργο του επικρατούν χαρακτήρες που είναι φτωχοί, καταπιεσμένοι και εξαθλιωμένοι, ο ίδιος γεννήθηκε και μεγάλωσε στο πλαίσιο μίας προνομιούχας οικογένειας που ανήκε στα ανώτερα στρώματα, χωρίς όμως να έχει κάποιο κοινωνικό κύρος.

 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

 

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Mind Refreshing Quotes (@mindrefreshment)

Ο πατέρας του συγγραφέα το 1823 αγόρασε ένα αγρόκτημα και 3 χωριά, προκειμένου να μη ζει στην φτώχεια και την ανέχεια η οικογένειά του. Έτσι, ο συγγραφέας μπορεί να μη μεγάλωσε μέσα στη φτώχεια, αλλά φρόντισε να τη «γνωρίσει» από μόνος του όσο ήταν διευθυντής ενός πτωχοκομείου στη γενέτειρά του.

Άλλωστε, από ψυχοπαθολογικής σκοπιάς ο Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι υπήρξε μία αρκετά ιδιάζουσα περίπτωση, με την οποία ασχολήθηκε σχεδόν έναν αιώνα αργότερα και ο Σίγκμουντ Φρόιντ στη μελέτη «Ο Ντοστογιέφσκι και η πατροκτονία» που συνέθεσε το 1929. Η συγκεκριμένη μελέτη βασίστηκε μεν στην περίπτωση των Αδελφών Καραμαζόφ, αλλά η «διάγνωσή» του για τον Ντοστογιέφσκι, ήταν πως ο συγγραφέας υπέφερε από έντονα συμπλέγματα ενοχής για την καταπιεσμένη επιθυμία του να δει τον πατέρα του νεκρό.

Όσον αφορά την εκπαίδευσή του ο Φίοντορ Ντοστογιέφσκι αρχικά είχε κατ΄οίκον διδασκαλία, αλλά στη συνέχεια πήγε οικότροφος σε δύο σχολεία στη Μόσχα, ένα από τα οποία ήταν γαλλικό. Όταν τέλειωσε το σχολείο, συνέχισε τις σπουδές του στην Αγία Πετρούπολη σε κρατική στρατιωτική σχολή μηχανικών. Το επάγγελμα του μηχανικού το άσκησε όμως για μικρό χρονικό διάστημα. Το 1843 άφησε πίσω του οριστικά αυτό το επάγγελμα και έλαβε την απόφαση να ασχοληθεί αποκλειστικά με τη λογοτεχνία, όπου και διέπρεψε. Ωστόσο, αυτό δεν ήταν παρά το αποτέλεσμα μίας μακράς πορείας, η οποία ξεκινούσε από τα χρόνια της σχολικής εκπαίδευσής του.

 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

 

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Fyodor Dostoevsky (@dostoevskyquote)

Τον Απρίλιο του 1849 ο Ντοστογιέφσκι συνελήφθη και πέρασε από έκτακτο στρατοδικείο για την κατηγορία της προδοτικής συνωμοσίας. Η σύλληψή ήταν επακόλουθο της απόφασής του να γίνει μέλος της πολιτικοφιλοσοφικής λέσχης που έγινε γνωστή ως κίνηση Πετρασέφσκι ή οι Πετρασέφσκηδες στις αρχές του ίδιου έτους. Η ποινή που τού επιβλήθηκε ήταν 4 χρόνια καταναγκαστικά έργα και στρατιωτική υπηρεσία ως απλός στρατιώτης για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα.

Αν και οι απόψεις του τον οδήγησαν στο στρατοδικείο, εκείνος δεν απαρνήθηκε ούτε για μία στιγμή τις απόψεις που ασπαζόταν στο δικαστήριοαν . Το Νοέμβριο του 1849 και πιο συγκεκριμένα στις 16 Νοεμβρίου 1849, ο Φίοντορ Ντοστογιέφσκι και οι σύντροφοί του δικάστηκαν και καταδικάσθηκαν σε θάνατο. Ωστόσο, η θανατική ποινή μετατράπηκε σε εξορία διάρκειας 4 ετών και καταναγκαστικά έργα στο Ομσκ της Σιβηρίας.

Τον Μάρτιο του 1859, δηλαδή 10 χρόνια αργότερα, του επιτράπηκε να επιστρέψει στην Ευρωπαϊκή Ρωσία εξαιρώντας τις μεγάλες πόλεις. Έτσι, το Δεκέμβριο του 1859 επέστρεψε στη Ρωσία και πιο συγκεκριμένη στην Αγία Πετρούπολη. Εκεί, μαζί με τον αδερφό του άρχισαν να κυκλοφορούν δύο περιοδικά, τα οποία δεν σημείωσαν επιτυχία.

 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

 

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Fyodor Dostoevsky (@dostoevskyquote)

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο Ντοστογιέφσκι να βρεθεί καταχρεωμένος με αποτέλεσμα ο μόνος τρόπος για να συγκεντρώσει χρήματα και να ξεπληρώσει τα χρέη του να είναι η συγγραφή. Εκείνη την περίοδο επιδόθηκε ακόμη περισσότερο στο πάθος, το οποίο κατέληξε εθισμός και δεν είναι άλλο από τα τυχερά παιχνίδια.

Μάλιστα, τον Οκτώβριο του 1866 πιεζόμενος από τους δανειστές του αλλά και από τον εκδότη Στελόφσκι, ο Ντοστογιέφσκι έγραψε μέσα σε λίγες εβδομάδες τον «Παίκτη», ένα από τα σημαντικότερα και έργα του, που είναι μάλιστα αυτοβιογραφικό. Είναι γνωστό άλλωστε πως τα τυχερά παιχνίδια στα οποία επιδιδόταν συνετέλεσαν σε μεγάλο βαθμό στην αποτυχία των περιοδικών και τον οδήγησαν σε χρέη.

Παρόλα αυτά, αυτή η δύσκολη περίοδος ήταν και η πιο γόνιμη καλλιτεχνική περίοδος του συγγραφέα, καθώς έδωσε μερικά από τα μεγαλύτερα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Εκτός από τον «Παίκτη», τότε ήταν που κυκλοφόρησε και τα εξής αριστουργήματα: «Οι αδερφοί Καραμαζώφ», «Έγκλημα και Τιμωρία», «Ο Ηλίθιος» και «Οι δαιμονισμένοι».

 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

 

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Fyodor Dostoevksy | Philosopher (@dostoevskywisdom)

Όταν κατάφερε πλέον να ανασάνει από το βάρος των χρεών ανέλαβε τη διεύθυνση του περιοδικού «Πολίτης» και λίγα χρόνια αργότερα εξέδωσε το δικό του περιοδικό, «Το Ημερολόγιο Ενός Συγγραφέα», που σε αντίθεση με τις προηγούμενες εκδοτικές εμπειρίες σημείωσε τεράστια επιτυχία.

Σε ολόκληρη τη ζωή του υπέφερε από κρίσεις επιληψίας όντας επιληπτικός, αλλά και από μία ασθένεια πνευμόνων. Στις 26 Ιανουαρίου 1881 υπέστη μία σοβαρή πνευμονική αιμορραγία, η οποία λίγες ημέρες αργότερα, στις 28 Ιανουαρίου 1881 στάθηκε αφορμή για να φύγει από τη ζωή σε ηλικία 60 ετών. Ωστόσο, σύμφωνα με το νέο ημερολόγιο ο Φίοντορ Ντοστογιέφσκι έφυγε από τη ζωή στις 9 Φεβρουαρίου 1981.

Πηγή εικόνας: WikiMedia Commons

Διαβάστε ακόμη:

• Τάκης Βαρβιτσιώτης: Έξι ποιήματα με αφορμή τα 12 χρόνια από το θάνατό του
• Αμαντέους Μότσαρτ: Η ζωή και το έργο του σπουδαίου συνθέτη