Tα πέντε red flags που «φωνάζουν» ότι μπήκες σε μία τοξική σχέση

Θεωρώ σχεδόν δεδομένο ότι όλοι μας κάποια στιγμή είχαμε έστω μια τοξική σχέση. Είτε αυτή ήταν στον χώρο εργασίας, είτε μία ερωτική σχέση, είτε με μέλη της οικογένειας. Πολλοί άνθρωποι οι οποίοι εμφανίζουν συμπτώματα κατάθλιψης και αγχωδών διαταραχών, έχουν περάσει από αυτή την τραυματική εμπειρία, με τους περισσότερους να αναρωτιούνται τι έκαναν εκείνοι λάθος.

Μετά το κίνημα #MeToo, ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι βρήκαν το θάρρος να μιλήσουν στους ειδικούς της ψυχικής υγείας για τις δικές τους εμπειρίες κακοποίησης, ιδιαίτερα στο χώρο εργασίας. Η πιο ύπουλη μορφή κακοποίησης, είναι η συναισθηματική καθώς είναι «αόρατη» και πολλές φορές δεν γίνεται εγκαίρως αντιληπτή από τα θύματα.

Ενώ οι στατιστικές έρευνες δείχνουν ότι περισσότερες γυναίκες πέφτουν θύματα ενδοοικογενειακής βίας και τοξικών σχέσεων, οι άνδρες είναι πολύ πιο πιθανό να βιώνουν π.χ. μία τοξική κατάσταση στη σχέση τους και να μην μιλούν για αυτό. Καθώς τα ταμπού εξαλείφονται, ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι ανεξαρτήτως φύλου, ανοίγονται και έτσι ξετυλίγουν το κουβάρι της δικής τους συναισθηματικής κακοποίησης.

Τοξική είναι κάθε σχέση μεταξύ ανθρώπων όπου υπάρχει μια πτυχή ελέγχου και καταναγκασμού. Μπορεί να είναι στον εργασιακό χώρο με έναν συνάδελφο ή έναν εργοδότη, μπορεί να είναι σε μια οικογένεια – την οικογένεια με την οποία μεγαλώσατε – μπορεί να είναι φίλοι ή γείτονες ή μπορεί να είναι σε μια ρομαντική σχέση.

Είναι πολύ σημαντικό, να αναγνωρίζουμε τα πρώιμα σημάδια μία τοξικής σχέσης, εκείνα που θα μας επιτρέψουν να κοιτάξουμε κατάματα το πρόβλημα και να αναζητήσουμε την κατάλληλη λύση. Όμως κυρίως να βάλουμε τα όριά μας για να μην απειληθεί η ψυχική μας υγεία.

5 σημάδια που δείχνουν ότι μία σχέση (πιθανόν) είναι τοξική

1. Πιέζοντας πολύ γρήγορα για συναισθηματική οικειότητα ή εξιδανίκευση

Μία από τις πρώτες φάσεις που μπορεί να αντιμετωπίσετε σε τοξικές σχέσεις είναι η «φάση εξιδανίκευσης». Κάποιος θα σας τοποθετήσει σε ένα βάθρο. Θα σας δείχνουν ότι είστε «ο ένας» και θα πιέσουν αμέσως για δέσμευση. Υπάρχουν άνθρωποι που από το πρώτο ραντεβού μιλούν ακόμη και για συγκατοίκηση. Συνήθως αυτά τα άτομα χρησιμοποιούν πολύ επαινετικά λόγια και παράλληλα γίνονται αδιάκριτα, προσπαθώντας να εισβάλλουν στη ζωή κάποιου χωρίς πρώτα να έχουν διεκδικήσει μία θέση σε αυτήν, αργά και σταθερά.

2. Το τρικ του τραύματος

Οι θύτες συνήθως προσπαθούν να δημιουργήσουν ψεύτικη συναισθηματική οικειότητα. Έτσι ένα από τα πρώτα πράγματα για τα οποία μιλάνε σε ένα ραντεβού είναι τα ψυχικά τους τραύματα. Απώτερος σκοπός είναι να κάνουν τον συνομιλητή τους να νιώσει οικεία ούτως ώστε να αποκαλύψει τα δικά του τραύματα για να τα χρησιμοποιήσουν στο μέλλον εναντίον του, κάνοντας gashlighting και προβάλλοντας ως επιχείρημα το τραύμα που είχε αποκαλυφθεί στα πρώτα στάδια της γνωριμίας.

3. Μη ανάληψη ευθύνης για την τοξική συμπεριφορά

Συνήθως το τοξικό άτομο σε μία σχέση, κατηγορεί τον σύντροφό του επειδή θέτει υγιή όρια ή είναι ενοχλημένος από την απαράδεκτη συμπεριφορά του. Μερικές φορές, άτομα με ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας, ζητούν από τον σύντροφό τους να «φτιάξει» . Οι κρυφοί ναρκισσιστές είναι πολύ αυτοεξυπηρετούμενοι και τείνουν να παρουσιάζουν τον εαυτό τους ως καλοσυνάτο. Αυτά τα άτομα πηγαίνουν σε συνεδρίες ζευγαριών και φαίνεται να λειτουργούν καλά, εκτός από την περίπτωση που ο θεραπευτής τους ρωτάει ποια είναι η συμβολή τους στις δυσκολίες της σχέσης. Εκεί αρχίζουν πολλές φορές να γίνονται επιθετικά.

4. Σύνδεση τραύματος

Αυτός είναι ένας κύκλος που περνούν οι τοξικές σχέσεις. Θα υπάρξει ένα καταχρηστικό γεγονός και μετά κάποια συμφιλίωση. Κατά τη διάρκεια του καταχρηστικού συμβάντος, η αδρεναλίνη και η κορτιζόλη απελευθερώνονται στο σώμα του θύματος και κατά τη διάρκεια της φάσης επίλυσης ή τύψεων, μπορεί να υπάρξει απελευθέρωση ντοπαμίνης και ωκυτοκίνης. Στην πραγματικότητα, οι θύτες θα κάνουν τυχαία κομπλιμέντα ή θα είναι καλοί μαζί σας ακόμη και κατά τη διάρκεια μιας φάσης κακοποίησης, γεγονός που προκαλεί σύγχυση στο θύμα.

Υπάρχει διαφορά μεταξύ δυσκολιών στην επικοινωνία, κατάχρησης και τοξικότητας. Κάθε σχέση θα έχει περιόδους όπου οι άνθρωποι διαφωνούν σε κάποια θέματα. Οπότε θα πρέπει να υπάρχει μεγάλη προσοχή στις λεπτές γραμμές που διαχωρίζουν αυτές τις δύο εξαιρετικά διαφορετικές περιπτώσεις. Φράσεις όπως: «όλοι ξέρουν ότι είσαι τρελός», υποδηλώνει ότι ΝΑΙ, είστε σε σχέση με ένα τοξικό άτομο.

5. Κακολογούν τους άλλους

Αν π.χ. κάποιος στη δουλειά περιμένει να φύγει από την αίθουσα ένας συνάδελφος για να αρχίσει να τον κακολογεί πίσω από την πλάτη του, αυτό σημαίνει ότι εργάζεστε μαζί με ένα τοξικό άτομο. Αν τώρα σε μία ρομαντική σχέση εντοπίζετε το ταίρι σας να κακολογεί συχνά τους φίλους και τους γνωστούς του, τότε αυτό είναι ένα δείγμα ότι υπάρχει περίπτωση να ανήκει σε αυτή την κατηγορία ανθρώπων.

Εάν υποψιάζεστε ότι μπορεί να βρίσκεστε σε μια τοξική σχέση, μπορεί να αισθάνεστε ότι είστε μόνοι σας ή ότι κανείς δεν θα σας πιστέψει. Επομένως, μπορεί να είναι πραγματικά χρήσιμο να μιλήσετε με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας που μπορεί να λειτουργήσει ως μία ουδέτερη άποψη.

Eπίσης, είναι σημαντικό να διατηρείτε επαφή με τους υγιείς ανθρώπους στη ζωή σας. Παρατηρήστε εάν έχετε απομονωθεί από τα αγαπημένα σας πρόσωπα και την οικογένεια και κάντε ένα βήμα να τους προσεγγίσετε.

Αν και ο επιζών δεν είναι ποτέ ο υπεύθυνος για την εμφάνιση καταχρηστικής συμπεριφοράς, όταν οι άνθρωποι συνειδητοποιούν ότι έχουν προβλήματα με τοξικές σχέσεις, καλό είναι να ξεκινήσουν και οι ίδιοι σε μία διαδικασία ψυχοθεραπείας για να δουλέψουν τα αίτια που τους οδήγησαν να μπουν και διατηρήσουν μία τέτοια σχέση.

Διαβάστε ακόμη:

• Πόσα λαμπιόνια χρειάζονται για να «φωτίσουν» οι ψυχές μας;
• Η κοινωνία επιστρέφει αυτό που εμείς της δίνουμε
• «Μα τόση φασαρία για ένα σκυλί;»