Πανελλήνιες 2023: Προτεινόμενα θέματα & απαντήσεις στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας

Πανελλήνιες 2023: Λίγες ημέρες πριν ξεκινήσουν οι Πανελλαδικές Εξετάσεις, το neolaia.gr σας παρουσιάζει προτεινόμενα θέματα για το πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα γενικής παιδείας «Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία».

Ο χρόνος για τις Πανελλήνιες 2023 έχει αρχίσει να «μετράει» αντίστροφα, αφού μπήκαμε αισίως στην εβδομάδα που ξεκινούν. Ειδικότερα, οι Πανελλήνιες 2023 για τους υποψήφιους και τις υποψήφιες των ΕΠΑΛ ξεκινούν την προσεχή Πέμπτη 1 Ιουνίου, ενώ για τους υποψήφιους και τις υποψήφιες των ΓΕΛ ξεκινούν την επομένη Παρασκευή 2 Ιουνίου.

Το neolaia.gr σε app: Κατεβάστε το σε Android και iOS

Έτσι, οι φετινοί υποψήφιοι και υποψήφιες συνεχίζουν να προετοιμάζονται πυρετωδώς κάνοντας τις τελευταίες επαναλήψεις της ύλης των μαθημάτων στα οποία θα εξεταστούν πανελλαδικώς, προκειμένου να εισαχθούν κατά το ακαδημαϊκό έτος 2023-2024 στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, λίγες ημέρες πριν την έναρξη των πανελλαδικών.

Λίγο πριν τις φετινές πανελλαδικές πραγματοποιήθηκαν οι Εκλογές 2023, στις 21η Μαΐου, από τις οποίες δεν προέκυψε σχηματισμός κυβέρνησης και έτσι οδηγούμαστε εκ νέου στις κάλπες την 25η Ιουνίου. Ωστόσο, το πρόγραμμα των Πανελληνίων 2023 παρέμεινε ως έχει και δεν επηρεάζεται. Έτσι, οι Πανελλήνιες 2023 ξεκινούν την 1η Ιουνίου για τους υποψήφιους και τις υποψήφιες των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑΛ), ενώ στις 2 Ιουνίου έχει οριστεί η ημερομηνία έναρξης των πανελλαδικών για τους υποψήφιους και τις υποψήφιες των Γενικών Λυκείων (ΓΕΛ).

Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά η Υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως, «το πρόγραμμα των Πανελληνίων δεν επηρεάζονται καθόλου, γίνονται όλα κανονικότητα».

Το κλείσιμο των σχολείων έχει ήδη πραγματοποιηθεί, καθώς ως ημερομηνία λήξης των μαθημάτων των ημερησίων και εσπερινών Γενικών και Επαγγελματικών Λυκείων, Λυκείων Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης και Λυκείων των Ενιαίων Ειδικών Επαγγελματικών Γυμνασίων – Λυκείων (δημόσιων και ιδιωτικών) της χώρας, ορίστηκε η 18η Μαΐου 2023, ημέρα Πέμπτη.

Έπειτα, ακολουθούν οι προαγωγικές εξετάσεις οι οποίες θα ολοκληρωθούν πριν την έναρξη των Πανελληνίων. Συγκεκριμένα, οι απολυτήριες εξετάσεις των μαθητών/τριών της Γ’ τάξης Ημερησίων και Εσπερινών ΓΕΛ διεξάγονται από την Τρίτη 23 Μαΐου 2023 έως την Τρίτη 30 Μαΐου 2023. Η ημερομηνία έκδοσης αποτελεσμάτων ορίστηκε έως την Τετάρτη 31 Μαΐου 2023.

To neolaia.gr, σε συνεργασία με τα Φροντιστήρια ΠΑΠΑΔΕΑ σας έχει εξασφαλίσει προτεινόμενα θέματα προσομοίωσης για το μάθημα γενικής παιδείας, «Νεοελληνική Γλώσσας και Λογοτεχνία».

Υπενθυμίζεται ότι το μάθημα είναι γενικής παιδείας, κάτι που σημαίνει ότι σε αυτό εξετάζονται όλοι οι υποψήφιοι/υποψήφιες των Πανελληνίων εξετάσεων ανεξαρτήτως ομάδας προσανατολισμού. Μάλιστα, πρόκειται για το μάθημα που θα «σημάνει» την έναρξη των Πανελληνίων εξετάσεων στα ΓΕΛ την προσεχή Πέμπτη 2 Ιουνίου.

Ακολουθούν τα προτεινόμενα θέματα:

Πηγή εικόνας: Intime

Κείμενο 1

Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ!

Το άρθρο είναι του Νίκου Τσούλια, το οποίο δημοσιεύθηκε την 01/09/2021, Fractal (fractalart.gr)

Η όλη ανάπτυξη της ανθρωπότητας και η συνακόλουθη οικονομική μεγέθυνση έχουν φτάσει στα όρια αντοχής το φυσικό περιβάλλον του πλανήτη μας. Οι φυσικοί πόροι εξαντλούνται. Η εκτός κάθε λογικής χρήση αντιπεριβαλλοντικής ενέργειας έχει υπερβεί τις δυνατότητες απορρόφησης των επιπτώσεων από τους παράγοντες εξισορρόπησης της δυναμικής οικολογικής ισορροπίας της φύσης.
Οι καύσεις των υγρών ορυκτών έχουν πολλαπλασιάσει σε μεγάλο βαθμό τις ποσότητες του διοξειδίου του άνθρακα και άλλων οξειδίων στην ατμόσφαιρα. Το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι εδώ και αρκετά χρόνια μια σκληρή πραγματικότητα με εμφανείς τις σοβαρές επιπτώσεις. Αλλά δεν την συνειδητοποιούμε. Κάνουμε και κάτι άλλο. «Κρυβόμαστε». Σε ένα τόσο παγκόσμιο πρόβλημα, πώς μπορώ να το λύσω εγώ / εμείς αν δεν συμφωνήσουμε όλοι; Και αυτό το ερώτημα τίθεται από κράτη και από κυβερνήσεις, από κόμματα και από κοινωνικές δυνάμεις, από φορείς και πολίτες και μοιάζει τόσο καθησυχαστικό…

Οι καταστροφές όμως της κλιματικής αλλαγής έχουν ήδη αρχίσει να εκδηλώνονται και δεν απειλούν απλά και μόνο την συνεχή και χωρίς μέτρο οικονομική μεγέθυνση, αλλά τον τρόπο ζωής μας και ακόμα περισσότερο το μέλλον μας. Το μέλλον δεν είναι αύριο. Είναι σήμερα… Η μέση θερμοκρασία της Γης αυξάνει με εκθετικές τάσεις. Η ξηρασία δεν είναι πια ερημικό ή υποερημικό φαινόμενο. Έχει επεκταθεί στις περιοχές του εύκρατου κλίματος. Η Μεσόγειος ήδη γνωρίζει τη δυναμική της ερημοποίησης. Οι βροχοπτώσεις γίνονται όλο και πιο σπάνιες σε πολλές περιοχές όλων των ηπείρων. Η φυτοκάλυψη μειώνεται δραματικά. Τα μεγάλα δάση μπαίνουν στον ξέφρενο ρυθμό της εκμετάλλευσης. Οι λεγόμενοι πνεύμονες της ανθρωπότητας συρρικνώνονται όλο και πιο πολύ.

Τα ακραία καιρικά φαινόμενα γίνονται όλο και πιο συχνά και πιο έντονα. Φονικές πλημμύρες καταστρέφουν χώρες της Ευρώπης. Οι πυρκαγιές απλώνονται σε όλο τον πλανήτη. Η Ελλάδα, η Τουρκία, ο Καναδάς, οι ΗΠΑ δεν παίρνουν ανάσα από το πέρασμα της φωτιάς. Οι εμπρησμοί αλλά και η πρόσφορη γι’ αυτούς πλέον οικολογική συνθήκη γίνονται εφιάλτες για τη ζωή των ανθρώπων.
Η είδηση δεν προκαλεί σοκ, γιατί τα σούπερ μάρκετ εξακολουθούν να έχουν γεμάτα ράφια.

Αλλά, το αύριο έχει ήδη …εγκατασταθεί στα ράφια που δεν φαίνονται με τα μάτια. Η κλιματική αλλαγή τριπλασίασε τις απώλειες συγκομιδής στην Ευρώπη.

Η χώρα μας περνάει δύσκολες στιγμές. Ζωές, περιουσίες, φυσικός πλούτος, αισθητική ομορφιά χάνονται. Η οικονομία θα ξαναμπεί σε στενό κλοιό. Εθνική συνεννόηση δεν φαίνεται ούτε καν στον εθνικό ορίζοντα. Το αποδείξαμε με τον πιο κυνικό τρόπο στην οικονομική κρίση, στην πανδημία και τώρα στην επέλαση της καταστροφής από τις πυρκαγιές.

«Από τα 16.300 χλμ. ακτογραμμής κινδυνεύουν περίπου τα 2.000 χλμ. Είμαστε πλέον στην εξελισσόμενη ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή. Από εδώ και πέρα, θα περιμένουμε πιο συχνά ακραία φαινόμενα», επισημαίνει ο γενικός γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών και εθνικός εκπρόσωπος για την Κλιματική Αλλαγή καθηγητής Χρήστος Ζερεφός. Ποιος έχει την κύρια ευθύνη; Το κύριο, όμως, ερώτημα που έχει τεθεί και είναι αμείλικτο είναι το ακόλουθο «τι κάνουμε», πολιτικά, κοινωνικά, επιστημονικά;

Κείμενο 2

Κλιματική αλλαγή: Πώς θα είναι η ζωή στην Ελλάδα σε δέκα χρόνια.

Το κείμενο που ακολουθεί είναι από συνέντευξη που παραχώρησε στον Γιώργο Φιντικάκη ο Κώστας Καρτάλης, καθηγητής Φυσικού Περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. 17 Ιουλίου 2021, πηγή: www. liberal. gr/apopsi.

Τα ακραία καιρικά φαινόμενα κάνουν και φέτος έντονη την παρουσία τους παντού, από τους πρόωρους καύσωνες σε Ελλάδα και Ευρώπη, μέχρι τις πλημμύρες στη Γερμανία. Πώς θα είναι το κλίμα σε δέκα, είκοσι χρόνια από σήμερα; Θα χαρακτηρίζεται από την αύξηση της θερμοκρασίας του αέρα, της επιφάνειας της θάλασσας, καύσωνες που γίνονται όλο πιο συχνοί (χαρακτηριστικό παράδειγμα οι καύσωνες στον Καναδά). Όλα δείχνουν ότι η κλιματική αλλαγή έρχεται πιο γρήγορα απ’ ότι είχε εκτιμηθεί με τη χρήση των κλιματικών μοντέλων.

Οι εκτιμήσεις αναθεωρούνται. Τα πάντα δείχνουν ότι η κλιματική αλλαγή έρχεται μια 10ετία νωρίτερα. Η αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό σε σχέση με την προβιομηχανική περίοδο δεν θα συμβεί το 2050. Με τους σημερινούς ρυθμούς, ενδέχεται να συμβεί ως το 2030. Αυτό ισχύει φυσικά και για την Ελλάδα.

Έχει σημασία να επισημάνουμε ότι η κλιματική αλλαγή δεν αποτελεί κίνδυνο μόνο για τις μελλοντικές γενιές. Δεν αφορά το απώτερο μέλλον, σε 30, 40, 50 χρόνια από σήμερα, όπως αρκετοί ισχυρίζονται. Αλλά το παρόν καθώς η θερμοκρασία του πλανήτη αυξάνεται παντού με επιταχυνόμενο ρυθμό. Βλέπουμε άνοδο της θερμοκρασίας σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας, βλέπουμε επιβάρυνση στις ελληνικές πόλεις λόγω των θερμικών συνθηκών. Συνολικά η Μεσόγειος θεωρείται κλιματικό hot spot. Το κλίμα της επιδεινώνεται. Γίνεται πιο θερμό, πιο ξηρό, πιο άστατο, ενώ τα ακραία καιρικά φαινόμενα γίνονται πιο συχνά και πιο έντονα. […]
Είναι αναπόφευκτο το πρόβλημα να γίνει μη αναστρέψιμο;

Ναι, αν συνεχιστούν οι ρυθμοί με τους οποίους παράγονται τα αέρια του θερμοκηπίου και ειδικότερα το διοξείδιο του άνθρακα και το μεθάνιο. Ποιο είναι το αισιόδοξο και πιο το απαισιόδοξο σενάριο; Καταρχήν βλέπουμε ότι η Ευρώπη κινείται όλο και πιο δυναμικά απέναντι στην κλιματική αλλαγή. Το πακέτο «Fit for 55» που ανακοινώθηκε μέσα στην εβδομάδα, δηλαδή ο τρόπος με τον οποίο θα μειωθούν κατά 55% οι εκπομπές CO2 ως το 2030, είναι ένα πολύ φιλόδοξο και ενδιαφέρον σχέδιο. […] Επιπλέον, διαμορφώνεται μια νέα δυναμική και σε παγκόσμιο επίπεδο […] Επίσης, εδώ και 2-3 έτη, η ποσότητα των αερίων του θερμοκηπίου που εκπέμπεται από τις ανεπτυγμένες χώρες είναι σχεδόν ίση με εκείνη που εκπέμπουν οι αναπτυσσόμενες. Οι πρώτες έχουν τη δυνατότητα να πάρουν
μέτρα για πιο καθαρές τεχνολογίες ενέργειας, όχι όμως και οι αναπτυσσόμενες.

Κείμενο 3

Προφητεία

Το ποίημα ανήκει στη συλλογή του Αργύρη Χιόνη «Η φωνή της σιωπής», Ποιήματα 1966-2000,εκδ. Νεφέλη,
Αθήνα 2019.

«Θα ‘ρθεί καιρός
που θα στερέψει η θάλασσα
και θα γενούν τα πλοία
καραβάνια
και θα γενεί η ψυχή μας

έρημος
κι οι γλάροι
κατοικίδια όνειρα.
Θα ‘ρθεί καιρός
που θάνατος
δεν θα ‘ναι πια ο βυθός
αλλά ο ήλιος
και νοσταλγία
όχι η στεριά
μα το νερό.
Τότε
και τ’ όνειρο
θ’ αλλάξει χρώμα˙
δεν θα ‘ναι πια γαλάζιο
αλλά κίτρινο.»

ΘΕΜΑΤΑ

ΘΕΜΑ1 (μονάδες 20)
Παρουσιάστε σε ένα κείμενο 60-70 λέξεων τις απόψεις που εκφράζει ο κ. Νίκος Τσούλιας στο κείμενο1.

ΘΕΜΑ 2 (μονάδες 35)

Ερώτημα 1ο (μονάδες 15)

Ποια θέση για την κλιματική αλλαγή εκφράζει ο κ. Κώστας Καρτάλης στην πρώτη του απάντηση στο
Κείμενο 2 (μονάδες 5); Περίγραψε σε 50-60 λέξεις πώς προσπαθεί να γίνει πειστικός. (μονάδες 10)
Μονάδες 15

Ερώτημα 2ο (μονάδες 10)

α. Να εξετάσεις την επικοινωνιακή αποτελεσματικότητα του τίτλου του Κειμένου 1 (μονάδες 4)

β. Να δικαιολογήσεις την επιλογή του συγγραφέα στο Κείμενο 1 να παραθέσει δύο ερωτήματα στο
τέλος του κειμένου του. (μονάδες 6)

Μονάδες 10

Ερώτημα 3ο (μονάδες 10)

Να βρεις στο Κείμενο 1 πέντε σχόλια που διατυπώνει ο συγγραφέας, τρία λεκτικά και δύο με σημεία στίξης (μονάδες 5) και να εξηγήσεις την πρόθεσή του με την επιλογή καθενός απ’ αυτά (μονάδες 5)

Μονάδες 10

ΘΕΜΑ 3 (μονάδες 15)

Να ερμηνεύσεις βασισμένος/η σε τρεις κειμενικούς δείκτες γιατί το ποιητικό κείμενο προφητεύει στους τελευταίους στίχους του Κειμένου 3 ότι το όνειρο από γαλάζιο θα γίνει κίτρινο. Ποια συναισθήματα και σκέψεις σου προκάλεσε η ανάγνωση του κειμένου; (150-200 λέξεις)

Μονάδες 15

ΘΕΜΑ 4 (μονάδες 30)

Με αφορμή τα κείμενα που διαβάσατε καλείστε να γράψετε ένα άρθρο στη διαδικτυακή εφημερίδα του σχολείου σας παρουσιάζοντας τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και προτείνοντας τρόπους για την αντιμετώπιση της . (350-400 λέξεις)
Μονάδες 30

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

(Επισημαίνεται ότι οι απαντήσεις που προτείνονται για τα θέματα είναι ενδεικτικές. Κάθε άλλη απάντηση, κατάλληλα τεκμηριωμένη, θεωρείται αποδεκτή.)

ΘΕΜΑ 2 (μονάδες 35)

Ερώτημα 1ο (μονάδες 15)

Ο/Η μαθητής/-τρια αναφέρει συνοπτικά τα κύρια σημεία της απάντησης του K. Καρτάλη, (μονάδες 5), όπως:

αύξηση της θερμοκρασίας του αέρα, της επιφάνειας της θάλασσας κλπ.
οι αρχικές εκτιμήσεις για την κλιματική αλλαγή αναθεωρούνται, καθώς αυτή έρχεται πιο γρήγορα από όσο, αρχικά, είχε εκτιμηθεί
η κλιματική αλλαγή δεν αποτελεί κίνδυνο μόνο για τις μελλοντικές γενιές, αλλά και για τις τωρινές
η άνοδος της θερμοκρασίας απειλεί, ήδη, αρκετές περιοχές της Ελλάδας
το κλίμα της Μεσογείου επιδεινώνεται και η περιοχή της θεωρείται κλιματικό «hot spot».

Με βάση τα προαναφερθέντα στοιχεία, γίνεται φανερό ότι ο συνεντευξιαζόμενος δεν είναι αισιόδοξος για τις επιπτώσεις των ενεργειών του ανθρώπου στο φυσικό περιβάλλον. Γίνεται πειστικός, καθώς:

Ως προς το περιεχόμενο:

Η άποψή του στηρίζεται σε στοιχεία, τα οποία αποδεικνύονται εύκολα και, άρα, οδηγούν σε συμπεράσματα αληθή και έγκυρα Όλα δείχνουν ότι η κλιματική αλλαγή, χρήση κλιματικών μοντέλων, Τα πάντα δείχνουν, Αλλά το παρόν, Βλέπουμε άνοδο της θερμοκρασίας σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας, βλέπουμε επιβάρυνση στις ελληνικές πόλεις, Το κλίμα της (Μεσογείου) επιδεινώνεται κ.ά.
Ο συλλογισμός του διατυπώνεται με αίτιο-αποτέλεσμα, επίκληση στη λογική (συνδυαστικά) και, ως εκ τούτου, δεν χαρακτηρίζεται από αυθαίρετη υποκειμενική κρίση
Τα επιχειρήματά του προκύπτουν από παραδείγματα χαρακτηριστικό παράδειγμα οι καύσωνες στον Καναδά, η κατάσταση που επικρατεί στη Μεσόγειο κλπ.

Ερώτημα 2ο (μονάδες 10)

α. Ο γράφων προσδίδει συγκεκριμένες ποιότητες στον τίτλο:

δηλώνει/ενημερώνει με σαφήνεια και συνοπτικό τρόπο ποιο είναι το περιεχόμενο του κειμένου με ευρηματικότητα και αποτελεσματικότητα (ο τίτλος είναι δηλωτικός του περιεχομένου)
προϊδεάζει-κατατοπίζει τον/την αναγνώστη/-στρια σχετικά με τις απαιτήσεις του κειμένου
επιλέγει και χρησιμοποιεί κατάλληλο σχολιαστικό σημείο στίξης, όπως είναι το θαυμαστικό, με το οποίο τονίζεται το περιεχόμενο του τίτλου
αξιοποιεί ρήμα στον τίτλο, το οποίο βρίσκεται σε ενεστώτα, δηλώνοντας ένα πραγματικό, βέβαιο γεγονός και καλώντας έμμεσα τον/την αναγνώστη/-στρια να συνειδητοποιήσει τον κίνδυνο.

β. Τα ερωτήματα:

Διευκολύνουν τον συγγραφέα να επικοινωνήσει με τον/την αναγνώστη/-στρια, προβληματίζοντας και προσελκύοντας το ενδιαφέρον και την προσοχή του/της
Δίνουν αμεσότητα στον λόγο (ερώτηση – απάντηση)
Τονίζουν σύντομα και περιεκτικά την άποψη/θέση του συγγραφέα
Επιτρέπουν τον σχολιασμό αντίθετης όψης του θέματος με κριτική και αντικειμενική σκέψη
Προτρέπουν τηνανάληψη δράσεων (σε συνδυασμόμε το α ́ πληθυντικόρηματικόπρόσωπο)
Δημιουργούν προβληματισμό και μετά την ανάγνωση του κειμένου, ενισχύοντας την πρωτοτυπία και αποτελεσματικότητα του χωρίου Ποιος έχει την κύρια ευθύνη; … «τι κάνουμε», πολιτικά, κοινωνικά, επιστημονικά; που λειτουργεί ως επίλογος.

Ερώτημα 3ο

(μονάδες 10)

Λεκτικά σχόλια

«Η όλη ανάπτυξη της ανθρωπότητας και η συνακόλουθη οικονομική μεγέθυνση έχουν φτάσει στα όρια αντοχής το φυσικό περιβάλλον του πλανήτη μας.» (διαπίστωση, δραματικό ύφος λόγου, αποδοκιμασία, αποστροφή)
«Αλλά δεν την συνειδητοποιούμε» (αντίθεση, προβληματισμός, αγανάκτηση, αφύπνιση γιατη συνειδητοποίηση των επιπτώσεων της παρέμβασης του ανθρώπου στο φυσικό περιβάλλον και την αδιαφορία που επιτείνει το πρόβλημα)
«Οι καταστροφές όμως της κλιματικής αλλαγής έχουν ήδη αρχίσει να εκδηλώνονται και δεν απειλούν απλά και μόνο την συνεχή και χωρίς μέτρο οικονομική μεγέθυνση, αλλά τον τρόπο ζωής μας και ακόμα περισσότερο το μέλλον μας.» (έκφραση φόβου, προβληματισμός, αγωνία, στόχος η αφύπνιση του αποδέκτη του μηνύματος)

Σχόλια με σημεία στίξης

Κάποια σημεία στίξης παρουσιάζουν πολυσημία στη λειτουργία τους, δηλαδή ένα σημείο μπορεί να δηλώνει αρκετά διαφορετικά νοήματα, ανάλογα με τη χρήση του. Θαυμαστικό: «Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ!» (δηλώνει φόβο, ανάγκη εγρήγορσης των ανθρώπων κ.ά.)
Εισαγωγικά: «Κρυβόμαστε» (μεταφορική διατύπωση, δηλώνει έμφαση, ειρωνεία, απόδοση προσωπικών ευθυνών με στόχο την ευαισθητοποίηση καιτον προβληματισμό) κ.ά.

ΘΕΜΑ 3 (μονάδες 15)

Ο Α. Χιόνης προφητεύει απολύτως δυσοίωνα το μέλλον. Για τον ποιητή κάθε ομορφιά του παρόντος εξελίσσεται σε ένα μελλοντικό «κακό» όνειρο/εφιάλτη. Ως εκ τούτου, το ποιητικό υποκείμενο προφητεύει ότι θα επέλθει οικολογική καταστροφή και το υπέροχο γαλάζιο χρώμα της θάλασσας θα γίνει π.χ. από τη μόλυνση, τη σκουριά κλπ. κίτρινο.

Ο/Η μαθητής/-τρια, για να απαντήσει στην ερώτηση αυτή, μπορεί, επίσης, να αναφερθεί σε κάποιους από τους ακόλουθους κειμενικούς δείκτες και στον λειτουργικό τους ρόλο, καθώς και να αιτιολογήσει πώς αυτοί συμβάλλουν ως κατάλληλο «υλικό» στη διαμόρφωση του ύφους του ποιήματος (Ενδεικτικά):

Τίτλος: Προφητεία
Εικόνες:Οι ποιητικές/οπτικές, κατά κύριο λόγο, εικόνες μεταδίδουν με κατάλληλο λόγο και ύφος όλες τις σκέψεις/απόψεις του ποιητή, ενώ αισθητοποιούν τις ιδέες και τα έντονα συναισθήματά του, μέσω φανταστικών (μελλοντικών) παραστάσεωνθα στερέψει η θάλασσα / θα γενούν τα πλοία καραβάνια / κι οι γλάροι κατοικίδια / τ’ όνειρο θ’ αλλάξει χρώμα ̇ δεν θα ’ναι πια γαλάζιο αλλά κίτρινο
Περιγραφή: μέσω της ζωντανής εικονοποιίας, καθώς εξάπτεται η φαντασία του/της αναγνώστη/-στριας, συνδέεται στο ποίημα, χρονικά,το παρόν με το μέλλον και, ιδεολογικά, (σε ατομικό-συλλογικό επίπεδο) οι προβληματισμοί για την καταστροφή-προστασία του περιβάλλοντος
Μεταφορές: προσδίδουν στο ποίημα πλούτο, δύναμη, εκφραστικότητα και παραστατικότητα

Οι ποιητικές εικόνες μπορεί εδώ να εκληφθούν, αναλογικά με τη σκληρή πραγματικότητα, και ως μεταφορές θα γενεί η ψυχή μας έρημος / κι οι γλάροι κατοικίδια όνειρα / θάνατος δεν θα ’ναι πια ο βυθός αλλά ο ήλιος και νοσταλγία όχι η στεριά μα το νερό / τ’ όνειρο θ’ αλλάξει χρώμα ̇ δεν θα ’ναι πια γαλάζιο αλλά κίτρινο

Χρόνοι ρημάτων: Μέλλοντας, για να αποδοθούν οι τύποι του πότεθα επέλθει η καταστροφή, αλλά και πώς συντελείται αυτή σήμερα. Ο στιγμιαίος ή εξακολουθητικός μέλλοντας φανερώνει πως εκείνο που σημαίνει το ρήμα θα γίνεται συνέχεια/αδιάλειπτα θα γίνω/γινώ/γενώ,Θα ‘ρθεί καιρός που θα στερέψει η θάλασσα/και θα γενούν τα
πλοία/καραβάνια/και θα γενεί
Επιρρήματα: Τότε (χρονικό επίρρημα-σε εκείνη την εποχή)
Επανάληψη:Θα ‘ρθεί καιρός
Αντίθεση: που θάνατος/δεν θα ‘ναι πια ο βυθός/αλλά ο ήλιος/και νοσταλγία/όχι η στεριά/μα το νερό.

Ο/Η μαθητής/-τρια, ανάλογα με τον βαθμό αναγνωστικής ανταπόκρισης και τον παραστατικό του/της κύκλο εκφράζει τεκμηριωμένα τις σκέψεις και τα συναισθήματα που του/της προκάλεσε η ανάγνωση του ποιήματος.

Δείτε τα προτεινόμενα θέματα για το μάθημα της «Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας»

Δείτε τις ενδεικτικές απαντήσεις των προτεινόμενων θεμάτων

Πανελλήνιες 2023: Το πρόγραμμα για ΓΕΛ, ΕΠΑΛ & ειδικά μαθήματα

Πηγή εικόνας: Intime

Η αρχή για τις Πανελλήνιες 2023 θα γίνει με το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας.

Ειδικότερα:

Ημερήσια και Εσπερινά ΓΕΛ

Παρασκευή, 2/6/2023 Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία Γενικής Παιδείας
Τρίτη, 6/6/2023 Αρχαία Ελληνικά, Μαθηματικά, Βιολογία Ο.Π. Ανθρωπιστικών Σπουδών, Ο.Π. Θετικών Σπουδών και Ο.Π. Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής, Ο.Π. Σπουδών Υγείας
Πέμπτη, 8/6/2023 Λατινικά, Χημεία, Πληροφορική Ο.Π. Ανθρωπιστικών Σπουδών, Ο.Π. Θετικών Σπουδών και Ο.Π. Σπουδών Υγείας, Ο.Π. Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής
Δευτέρα, 12/6/2023 Ιστορία, Φυσική, Οικονομία Ο.Π. Ανθρωπιστικών Σπουδών, Ο.Π. Θετικών Σπουδών και Ο.Π. Σπουδών Υγείας, Ο.Π. Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής

Ημερήσια και Εσπερινά ΕΠΑΛ

Πέμπτη, 1/6/2023 Νέα Ελληνικά
Σάββατο, 3/6/2023 Μαθηματικά (Άλγεβρα)
Τετάρτη, 7/6/2023 Ανατομία- Φυσιολογία ΙΙ, Αρχές Οικονομικής Θεωρίας (ΑΟΘ), Δίκτυα Υπολογιστών, Αρχές Βιολογικής Γεωργίας
Παρασκευή, 9/6/2023 Ηλεκτροτεχνία 2, Αρχιτεκτονικό Σχέδιο, Ναυτικό Δίκαιο-Διεθνείς Κανονισμοί στη Ναυτιλία-Εφαρμογές, Ιστορία Σύγχρονης Τέχνης
Σάββατο, 10/6/2023 Υγιεινή, Προγραμματισμός Υπολογιστών, Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης (ΑΟΔ), Στοιχεία Μηχανών
Τρίτη, 13/6/2023 Ηλεκτρικές Μηχανές, Σύγχρονες Γεωργικές Επιχειρήσεις, Ναυσιπλοΐα ΙΙ, Ναυτικές Μηχανές
Πέμπτη, 15/6/2023 Τεχνολογία Υλικών, Οικοδομική, Μηχανές Εσωτερικής Καύσης (ΜΕΚ ΙΙ), Ψηφιακά Συστήματα
Παρασκευή, 16/6/2023 Στοιχεία Ψύξης-Κλιματισμού, Κινητήρες Αεροσκαφών, Στοιχεία Σχεδιασμού Κεντρικών Θερμάνσεων

Ειδικά και Μουσικά Μαθήματα για ΓΕΛ και ΕΠΑΛ

Σάββατο, 17/6/2023 Αγγλικά 10.00 πμ
Δευτέρα, 19/6/2023 Γερμανικά 8.30 πμ
Τρίτη, 20/6/2023 Ελεύθερο Σχέδιο 8.30 πμ
Τετάρτη, 21/6/2023 Γραμμικό Σχέδιο 8.30 πμ
Πέμπτη, 22/6/2023 Αρμονία 8.30 πμ
Παρασκευή, 23/6/2023 Έλεγχος Μουσικών Ακουστικών Ικανοτήτων 16.30 πμ
Σάββατο, 24/6/2023 Μουσική Αντίληψη και Γνώση 12.30 πμ
Δευτέρα, 26/6/2023 Μουσική Εκτέλεση και Ερμηνεία 8.30 πμ
Τρίτη, 27/6/2023 Γαλλικά 8.30 πμ
Τετάρτη, 28/6/2023 Ισπανικά 8.30 πμ
Πέμπτη, 29/6/2023 Ιταλικά 8.30 πμ

Πανελλήνιες 2023: Τι θα αλλάξει στη Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία;

Πηγή εικόνας: Intime

Στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας Γενικής Παιδείας δίνονται πέντε θέματα. Η αλλαγή που αναμένεται να τεθεί σε ισχύ από φέτος είναι ότι το άριστα για το πρώτο θέμα, δηλαδή για την περίληψη που καλούνται να κάνουν οι υποψήφιοι, θα είναι 20 μονάδες στις συνολικά 100. Αύξηση κατά πέντε μονάδες από τις 15 που ήταν έως πέρυσι.

Οι πέντε μονάδες θα αφαιρεθούν από το δεύτερο θέμα, το οποίο έχει τρία υποερωτήματα σχετικά με το μη λογοτεχνικό κείμενο που δίδεται στους μαθητές και για το οποίο το άριστα από 40/100 μειώνεται σε 35/100 μονάδες. Ωστόσο, και αυτή η αλλαγή στο μάθημα Γενικής Παιδείας που θα εξεταστούν οι υποψήφιοι στις Πανελλήνιες 2023, αναμένεται να δυσκολέψει τους μαθητές να αριστεύσουν.

Από πέρσι είναι γνωστή η ισχυροποίηση της θέσης του για το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας σε όλα τα Επιστημονικά Πεδία.

Να σημειωθεί πως μέχρι και πρόπερσι η Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία ήταν εξεταζόμενο μάθημα όλων των Επιστημονικών Πεδίων, ωστόσο σε κανένα Πεδίο δεν ήταν μάθημα αυξημένης βαρύτητας. Από το 2021 και εξής βλέπουμε ότι στο 1ο Πεδίο 79 τμήματα έδωσαν στο εν λόγω μάθημα συντελεστή μεγαλύτερο ή ίσο του 30. Επιπλέον, και στα άλλα Πεδία είναι σημαντικός ο αριθμός των Τμημάτων που έδωσαν υψηλό συντελεστή στη Γλώσσα.

Καθώς η Νεοελληνική Γλώσσα φαίνεται να έχει αναβαθμισμένο ρόλο σε τόσα πολλά τμήματα, αλλά και στις αλλαγές που έρχονται στις Πανελλήνιες 2023 για την εξέταση του μαθήματος, οι υποψήφιοι θα πρέπει να της δώσουν ιδιαίτερη προσοχή.

Διαβάστε ακόμη: