Πανελλήνιες 2023: Προτεινόμενα θέματα για το μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών

Οχρόνος για τις Πανελλήνιες 2023 σταδιακά έχει αρχίσει να «μετράει» αντίστροφα. Το Πάσχα 2023 πλησιάζει με τους υποψήφιους και τις υποψήφιες να προετοιμάζονται πυρετωδώς κάνοντας τις απαραίτητες επαναλήψεις της ύλης των μαθημάτων στα οποία θα εξεταστούν πανελλαδικώς, προκειμένου να εισαχθούν κατά το ακαδημαϊκό έτος 2023-2024 στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Αν και οι Εκλογές 2023 θα πραγματοποιηθούν την 21η Μαΐου, το πρόγραμμα των Πανελληνίων 2023 παραμένει ως έχει. Έτσι, οι Πανελλήνιες 2023 ξεκινούν την 1η Ιουνίου για τους υποψήφιους και τις υποψήφιες των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑΛ), ενώ στις 2 Ιουνίου έχει οριστεί η ημερομηνία έναρξης των πανελλαδικών για τους υποψήφιους και τις υποψήφιες των Γενικών Λυκείων (ΓΕΛ).

To neolaia.gr, σε συνεργασία με τα Φροντιστήρια ΠΑΠΑΔΕΑ σας έχει εξασφαλίσει προτεινόμενα θέματα προσομοίωσης για το μάθημα της ομάδας προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών, «Αρχαία Ελληνικά».

Υπενθυμίζεται ότι το μάθημα ανήκει στην ομάδα προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών. Μάλιστα, το μάθημα πρόκειται να εξεταστεί στα ΓΕΛ στις 6 Ιουνίου. 

Ακολουθούν τα προτεινόμενα θέματα:

Α. ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, Πολιτικά, Α 1.1·8, 1252a1-7· b27-32

Ἐπειδὴ πᾶσαν πόλιν ὁρῶμεν κοινωνίαν τινὰ οὖσαν καὶ πᾶσαν κοινωνίαν ἀγαθοῦ τινος ἕνεκεν συνεστηκυῖαν (τοῦ γὰρ εἶναι δοκοῦντος ἀγαθοῦ χάριν πάντα πράττουσι πάντες), δῆλον ὡς πᾶσαι μὲν ἀγαθοῦ τινος στοχάζονται, μάλιστα δὲ καὶ τοῦ κυριωτάτου πάντων ἡ πασῶν
κυριωτάτη καὶ πάσας περιέχουσα τὰς ἄλλας. Αὕτη δ’ ἐστὶν ἡ καλουμένη πόλις καὶ ἡ κοινωνία ἡ πολιτική. […] Ἡ δ’ ἐκ πλειόνων κωμῶν κοινωνία τέλειος πόλις, ἤδη πάσης ἔχουσα πέρας τῆς αὐταρκείας ὡς ἔπος εἰπεῖν, γινομένη μὲν τοῦ ζῆν ἕνεκεν, οὖσα δὲ τοῦ εὖ ζῆν. Διὸ πᾶσα πόλις φύσει ἔστιν, εἴπερ καὶ αἱ πρῶται κοινωνίαι. Τέλος γὰρ αὕτη ἐκείνων, ἡ δὲ φύσις τέλος ἐστίν.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, Πολιτικά, 1.12, 1253a29-39

Φύσει μὲν οὖν ἡ ὁρμὴ ἐν πᾶσιν ἐπὶ τὴν τοιαύτην κοινωνίαν [: την πόλιν]· ὁ δὲ πρῶτος συστήσας μεγίστων ἀγαθῶν αἴτιος. Ὥσπερ γὰρ καὶ τελεωθεὶς βέλτιστον τῶν ζῴων ἄνθρωπός ἐστιν, οὕτω καὶ χωρισθεὶς νόμου καὶ δίκης χείριστον πάντων. Χαλεπωτάτη γὰρ ἀδικία
ἔχουσα ὅπλα· ὁ δὲ ἄνθρωπος ὅπλα ἔχων φύεται φρονήσει καὶ ἀρετῇ, οἷς ἐπὶ τἀναντία ἔστι χρῆσθαι μάλιστα. Διὸ ἀνοσιώτατον καὶ ἀγριώτατον ἄνευ ἀρετῆς, καὶ πρὸς ἀφροδίσια καὶἐδωδὴν χείριστον. Ἡ δὲ δικαιοσύνη πολιτικόν· ἡ γὰρ δίκη πολιτικῆς κοινωνίας τάξις ἐστίν, ἡ δὲ δικαιοσύνη τοῦ δικαίου κρίσις.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:
Α.1. α. Να γράψετε τον αριθμό που αντιστοιχεί σε καθεμιά από τις παρακάτω περιόδους λόγου και δίπλα σε αυτόν τη λέξη «Σωστό», αν είναι σωστή, ή τη λέξη «Λάθος», αν είναι λανθασμένη, με βάση το αρχαίο κείμενο (μονάδες 3) και να τεκμηριώσετε κάθε απάντησή σας γράφοντας τις λέξεις/φράσεις του αρχαίου κειμένου που την επιβεβαιώνουν (μονάδες 3):

1. Κατά τον Αριστοτέλη όλοι οι άνθρωποι κάνουν τα πάντα για να κατακτήσουν αυτό που θεωρούν αγαθό.

2. Ο Αριστοτέλης ισχυρίζεται ότι όλες οι μορφές κοινωνικής συμβίωσης αποσκοπούν στο ίδιο αγαθό.

3. Κατά τον Αριστοτέλη όλες οι μορφές κοινωνικής συμβίωσης έχουν φυσική προέλευση.
β. Ποια όπλα έχει από τη φύση του ο άνθρωπος, κατά τον Αριστοτέλη, και πώς μπορεί να τα
χρησιμοποιήσει; (μονάδες 4)

Μονάδες 10

Β1. Ο Αριστοτέλης στο πρώτο απόσπασμα από τα Πολιτικὰ υποστηρίζει μεταξύ άλλων ότι η πόλη ήρθε στην ύπαρξη εκ φύσεως. Στο δεύτερο απόσπασμα αναφέρει: «ὁ δέ πρῶτος συστήσας μεγίστων ἀγαθῶν αἴτιος». Να δείξετε ότι δεν υπάρχει αντίφαση μεταξύ των δύο
χωρίων.

Μονάδες 10

Β.2. ΠΑΡΑΛΛΗΛΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Τζον Λοκ, «Δεύτερη πραγματεία περί κυβερνήσεως, VIII95

Στο απόσπασμα ο Άγγλος φιλόσοφος Τζον Λοκ αναφέρεται στην ανθρώπινη φύση και στη συγκρότηση της πολιτικής κοινωνίας. Επειδή οι άνθρωποι είναι, όπως ελέχθη, εκ φύσεως ελεύθεροι, ίσοι και ανεξάρτητοι, κανένας δεν μπορεί να τεθεί έξω από αυτή την κατάσταση και να υπαχθεί στην πολιτική εξουσία κάποιου άλλου, χωρίς τη συγκατάθεσή του. Ο μόνος τρόπος, με τον οποίο οιοσδήποτε απεκδύεται της φυσικής του ελευθερίας και αναδέχεται τα δεσμά της πολιτικής κοινωνίας είναι η σύναψη συμφωνίας με άλλους ανθρώπους για να συνενωθούν και να συμπήξουν μία κοινότητα, ούτως ώστε να κατορθώσουν να ζουν με άνεση, ασφάλεια και ειρήνη αναμεταξύ τους, έχοντας εξασφαλίσει την απόλαυση των ιδιοκτησιών τους και μεγαλύτερη ασφάλεια έναντι όσων δεν μετέχουν στην κοινότητά τους. Αυτό μπορεί να το πράξει οποιοσδήποτε αριθμός προσώπων, διότι δεν πλήττει την ελευθερία των υπολοίπων. αυτοί παραμένουν, όπως και προηγουμένως, στην ελευθερία της φυσικής καταστάσεως. Όταν άνθρωποι ανεξαρτήτως αριθμού έχουν δώσει τη συγκατάθεσή τους στη δημιουργία μιας κοινότητας ή κυβερνήσεως, συσσωματώνονται έτσι αμέσως και δημιουργούν ένα πολιτικό σώμα, στο οποίο η πλειοψηφία έχει το δικαίωμα να δρα και να καθορίζει τα υπόλοιπα ζητήματα.

                                                                                         (μετάφραση Π. Kιτρομηλίδης)

Αφού μελετήσετε τα κείμενα (πρωτότυπα και παράλληλο) να παρουσιάσετε συνοπτικά τις απόψεις των φιλοσόφων και να εκθέσετε τη δική σας άποψη.

Μονάδες 10

Β3. Να αντιστοιχίσετε καθεμία από τις φράσεις της στήλης Α του παρακάτω πίνακα με μία φράση από τη στήλη Β που συμπληρώνει ορθά το νόημά της.

Μονάδες 10

Β4. α) Για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις του αρχαίου διδαγμένου κειμένου να γράψετε μία ομόρριζη (απλή ή σύνθετη) της νέας ελληνικής: οὖσαν, περιέχουσα, συστήσας, χωρισθείς, χρῆσθαι.

β) Για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου να γράψετε μία περίοδο λόγου στα νέα ελληνικά, όπου η ίδια λέξη, στο ίδιο μέρος του λόγου σε οποιαδήποτε μορφή της θα χρησιμοποιείται με διαφορετική σημασία από αυτήν στο αρχαίο κείμενο: στοχάζονται, δίκης, κοινωνίαν, τάξις.

Μονάδες 10

Γ. ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Ξενοφῶντος, Ελληνικά 5. 2,20-23

Το απόσπασμα αναφέρεται στο 382π.Χ., δηλαδή λίγο πριν την κατάληψη της Θήβας από τους Σπαρτιάτες.

Λεχθέντων δὲ τούτων ἐδίδοσαν οἱ Λακεδαιμόνιοι τοῖς συμμάχοις λόγον καὶ ἐκέλευον συμβουλεύειν ὅ τι γιγνώσκει τις ἄριστον τῇ Πελοποννήσῳ τε καὶ τοῖς συμμάχοις. ἐκ τούτου μέντοι πολλοὶ μὲν συνηγόρευον στρατιὰν ποιεῖν, μάλιστα δὲ οἱ βουλόμενοι χαρίζεσθαι τοῖς Λακεδαιμονίοις, καὶ ἔδοξε πέμπειν τὸ εἰς τοὺς μυρίους σύνταγμα ἑκάστην πόλιν. λόγοι δὲ ἐγένοντο ἀργύριόν τε ἀντ᾽ ἀνδρῶν ἐξεῖναι διδόναι τῇ βουλομένῃ τῶν πόλεων, τριώβολον Αἰγιναῖον κατὰ ἄνδρα, ἱππέας τε εἴ τις παρέχοι, ἀντὶ τεττάρων ὁπλιτῶν τὸν μισθὸν τῷ ἱππεῖ
δίδοσθαι· εἰ δέ τις τῶν πόλεων ἐκλίποι τὴν στρατιάν, ἐξεῖναι Λακεδαιμονίοις ἐπιζημιοῦν στατῆρι κατὰ τὸν ἄνδρα τῆς ἡμέρας.  ἐπεὶ δὲ ταῦτα ἔδοξεν, ἀναστάντες οἱ Ἀκάνθιοι πάλιν ἐδίδασκον ὡς ταῦτα καλὰ μὲν εἴη τὰ ψηφίσματα, οὐ μέντοι δυνατὰ ταχὺ περανθῆναι. βέλτιον οὖν ἔφασαν εἶναι, ἐν ᾧ αὕτη ἡ παρασκευὴ ἁθροίζοιτο, ὡς τάχιστα ἄνδρα ἐξελθεῖν ἄρχοντα καὶ δύναμιν ἐκ Λακεδαίμονός τε, ὅση ἂν ταχὺ ἐξέλθοι, καὶ ἐκ τῶν ἄλλων πόλεων· τούτου γὰρ γενομένου τάς τε οὔπω προσκεχωρηκυίας πόλεις στῆναι ἂν καὶ τὰς βεβιασμένας ἧττον ἂν συμμαχεῖν.

Παρατηρήσεις:

Γ1. Να αποδώσετε στα νέα ελληνικά το απόσπασμα: «ἐπεὶ δὲ ταῦτα ἔδοξεν… ἧττον ἂν συμμαχεῖν. 

Μονάδες 20

Γ.2. Ποιες είναι οι προτάσεις των συμμάχων των Σπαρτιατών υπέρ της εκστρατείας κατά της Θήβας;

Μονάδες 10

Γ.3. α) ἄριστον, πολλοὶ, τάχιστα, ἧττον: Να γραφούν τα παραθετικά τους.

Μονάδες 2

β) Να γραφούν οι τύποι που ζητούνται:

ἀνδρῶν: κλητική ενικού
ψηφίσματα: δοτική πληθυντικού
τις: ονομαστική πληθυντικού του ουδετέρου γένους
ἱππεῖ: αιτιατική πληθυντικού
τούτου: δοτική ενικού του θηλυκού γένους

Μονάδες 5

γ) Να μεταφέρετε τους τύπους στον Ενεστώτα διατηρώντας το ίδιο πρόσωπο, έγκλιση και φωνή: ἐδίδοσαν, ἐκλίποι, ἔφασαν

Μονάδες 3

Γ.4. α) Να χαρακτηρίσετε συντακτικά τους όρους: τοῖς Λακεδαιμονίοις, εἰς τοὺς μυρίους, τῶν πόλεων, ἐξελθεῖν, πόλεις.

Μονάδες 5

β) ὡς ταῦτα καλὰ μὲν εἴη τὰ ψηφίσματα: Να αναγνωρίσετε το είδος της δευτερεύουσας πρότασης (μον. 1) και να δικαιολογήσετε τον τρόπο εκφοράς της. (μον.2)

Μονάδες 3

γ) Λεχθέντων: να αναγνωρίσετε το είδος της μετοχής (μον.1) και να την αναλύσετε στην αντίστοιχη δευτερεύουσα πρόταση. (μον.1)

Μονάδες 2

Δείτε τα προτεινόμενα θέματα για το μάθημα των «Αρχαίων Ελληνικών» εδώ

Πανελλήνιες 2023: Το πρόγραμμα για ΓΕΛ, ΕΠΑΛ & ειδικά μαθήματα

Η αρχή για τις Πανελλήνιες 2023 θα γίνει με το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας.

Ειδικότερα:

Ημερήσια και Εσπερινά ΓΕΛ

• Παρασκευή, 2/6/2023 Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία Γενικής Παιδείας
• Τρίτη, 6/6/2023 Αρχαία Ελληνικά, Μαθηματικά, Βιολογία Ο.Π. Ανθρωπιστικών Σπουδών, Ο.Π. Θετικών Σπουδών και Ο.Π. Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής, Ο.Π. Σπουδών Υγείας
• Πέμπτη, 8/6/2023 Λατινικά, Χημεία, Πληροφορική Ο.Π. Ανθρωπιστικών Σπουδών, Ο.Π. Θετικών Σπουδών και Ο.Π. Σπουδών Υγείας, Ο.Π. Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής
• Δευτέρα, 12/6/2023 Ιστορία, Φυσική, Οικονομία Ο.Π. Ανθρωπιστικών Σπουδών, Ο.Π. Θετικών Σπουδών και Ο.Π. Σπουδών Υγείας, Ο.Π. Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής

Ημερήσια και Εσπερινά ΕΠΑΛ

• Πέμπτη, 1/6/2023 Νέα Ελληνικά
• Σάββατο, 3/6/2023 Μαθηματικά (Άλγεβρα)
• Τετάρτη, 7/6/2023 Ανατομία- Φυσιολογία ΙΙ, Αρχές Οικονομικής Θεωρίας (ΑΟΘ), Δίκτυα Υπολογιστών, Αρχές Βιολογικής Γεωργίας
• Παρασκευή, 9/6/2023 Ηλεκτροτεχνία 2, Αρχιτεκτονικό Σχέδιο, Ναυτικό Δίκαιο-Διεθνείς Κανονισμοί στη Ναυτιλία-Εφαρμογές, Ιστορία Σύγχρονης Τέχνης
• Σάββατο, 10/6/2023 Υγιεινή, Προγραμματισμός Υπολογιστών, Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης (ΑΟΔ), Στοιχεία Μηχανών
• Τρίτη, 13/6/2023 Ηλεκτρικές Μηχανές, Σύγχρονες Γεωργικές Επιχειρήσεις, Ναυσιπλοΐα ΙΙ, Ναυτικές Μηχανές
• Πέμπτη, 15/6/2023 Τεχνολογία Υλικών, Οικοδομική, Μηχανές Εσωτερικής Καύσης (ΜΕΚ ΙΙ), Ψηφιακά Συστήματα
• Παρασκευή, 16/6/2023 Στοιχεία Ψύξης-Κλιματισμού, Κινητήρες Αεροσκαφών, Στοιχεία Σχεδιασμού Κεντρικών Θερμάνσεων

Ειδικά και Μουσικά Μαθήματα για ΓΕΛ και ΕΠΑΛ

• Σάββατο, 17/6/2023 Αγγλικά 10.00 πμ
• Δευτέρα, 19/6/2023 Γερμανικά 8.30 πμ
• Τρίτη, 20/6/2023 Ελεύθερο Σχέδιο 8.30 πμ
• Τετάρτη, 21/6/2023 Γραμμικό Σχέδιο 8.30 πμ
• Πέμπτη, 22/6/2023 Αρμονία 8.30 πμ
• Παρασκευή, 23/6/2023 Έλεγχος Μουσικών Ακουστικών Ικανοτήτων 16.30 πμ
• Σάββατο, 24/6/2023 Μουσική Αντίληψη και Γνώση 12.30 πμ
• Δευτέρα, 26/6/2023 Μουσική Εκτέλεση και Ερμηνεία 8.30 πμ
• Τρίτη, 27/6/2023 Γαλλικά 8.30 πμ
• Τετάρτη, 28/6/2023 Ισπανικά 8.30 πμ
• Πέμπτη, 29/6/2023 Ιταλικά 8.30 πμ

Πανελλήνιες 2023: Οι αλλαγές στην εξέταση και τη βαθμολόγηση των μαθημάτων

 

Το neolaia.gr σας υπενθυμίζει ότι από τις επερχόμενες Πανελλαδικές Εξετάσεις θα ισχύσουν αλλαγές στην εξέταση και βαθμολόγηση των επιμέρους θεμάτων της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας Γενικής Παιδείας, οι οποίες αναμένεται να επηρεάσουν τις βαθμολογίες όλων των υποψηφίων για τα ΑΕΙ.

Ειδικότερα, οι αλλαγές αυτές, στις οποίες προχώρησε η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, σε εξέταση και βαθμολόγηση πανελλαδικώς εξεταζόμενων μαθημάτων, αναμένεται να επηρεάσουν τη διαμόρφωση των βάσεων εισαγωγής στα πανεπιστήμια. Οι αλλαγές θα εφαρμοστούν από τις επερχόμενες Πανελλήνιες 2023.

Στην ουσία, σύμφωνα με τις πληροφορίες, δυσκολεύει το άριστα στα Αρχαία Ελληνικά για τους υποψηφίους των σχολών ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών, ενώ αλλαγές θα ισχύσουν και στη βαθμολόγηση των επιμέρους θεμάτων της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας Γενικής Παιδείας. Η νέα αυτή εξέλιξη είναι προφανές ότι θα επηρεάσει τις βαθμολογίες όλων των υποψηφίων για τα ΑΕΙ.

Ειδικότερα οι αλλαγές που αφοορύν το μάθημα της Νεοελληνική Γλώσσας και Λογοτεχνίας είναι οι εξής:

Στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας Γενικής Παιδείας δίνονται πέντε θέματα. Η αλλαγή που θα ισχύει από το 2023 είναι ότι το άριστα για το πρώτο θέμα, η περίληψη που καλούνται να κάνουν οι υποψήφιοι, θα είναι 20 μονάδες στις συνολικά 100 από 15 μονάδες που ήταν έως πέρυσι.

Οι πέντε μονάδες αφαιρούνται από το δεύτερο θέμα έχει τρία υπο-ερωτήματα σχετικά με το μη λογοτεχνικό κείμενο που δίδονται στους μαθητές του διαγωνίσματος για το οποίο το άριστα από 40/100 μειώνεται σε 35/100 μονάδες. Και εδώ, αυτή η μικρότερης βαρύτητας -σε σχέση με εκείνη των Αρχαίων- αλλαγή εκτιμάται ότι θα δυσχεράνει το 20.

Πανελλήνιες 2023: Μάθημα αυξημένης βαρύτητας

Από το 2022, είναι γνωστή η ισχυροποίηση της θέσης του πανελλαδικώς εξεταζόμενου μαθήματος «Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία» σε όλα τα Επιστημονικά Πεδία.

Μέχρι και το 2021, η Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία ήταν εξεταζόμενο μάθημα όλων των Επιστημονικών Πεδίων, αλλά σε κανένα Πεδίο δεν ήταν μάθημα αυξημένης βαρύτητας, ούτε στο πρώτο επιστημονικό πεδίο. Από το 2022 και εξής βλέπουμε ότι είναι σημαντικός ο αριθμός των Τμημάτων που έδωσαν υψηλό συντελεστή στη Γλώσσα.

Έτσι, έχοντας η Νεοελληνική Γλώσσα αναβαθμισμένο ρόλο σε τόσα τμήματα, θα πρέπει πλέον οι υποψήφιοι να της δώσουν ιδιαίτερη βαρύτητα.

Διαβάστε ακόμη:

• Πανελλήνιες 2023: Χιλιάδες συντελεστές για τον υπολογισμό των μορίων
• Πανελλήνιες 2023: Ο τρόπος εξέτασης των μαθημάτων (ΑΠΟΦΑΣΗ)
• Πανελλήνιες 2023: Τα «μυστικά» των φετινών εξετάσεων
• Πανελλήνιες 2023: Τι αλλάζει σε κατατάξεις Τμημάτων ΑΕΙ και συντελεστές βαρύτητας
• Πανελλήνιες 2023: Το πρόβλημα με τα κοινά τμήματα στο μηχανογραφικό
• Εθνικές εκλογές 2023: Πότε κλείνουν τα σχολεία για να στηθούν οι κάλπες
• Πανελλήνιες 2023: Προτεινόμενα θέματα για το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας