George Orwell: Αφιέρωμα στον «άρχοντα» της δυστοπίας

Ένας από τους πιο εμβληματικούς συγγραφείς που έχει “σημαδέψει” ανεπανάληπτα την παγκόσμια λογοτεχνία και ειδικά την δυστοπική λογοτεχνία είναι ο αδιαμφισβήτητα ο George Orwell.

Το έργο του χαρακτηρίζεται από πολιτικά μηνύματα, σύμφωνα με τα οποία έρχεται σε αντίθεση με ολοκληρωτικά καθεστώτα και, παράλληλα, συντάσσεται υπέρ του σοσιαλισμού. Μάλιστα, τα έργα του έχουν καθιερώσει πολλές εμβληματικές έννοιες στη σύγχρονη πολιτική σκέψη, όπως είναι το περίφημο Big Brother (Μεγάλος Αδερφός), η αστυνομία της σκέψης κλπ.

Αν και το έργο του είναι διαχρονικό με τον George Orwell να θεωρείται ως ένας από τους κορυφαίους Βρετανούς λογοτέχνες, το έργο του επανήλθε στο προσκήνιο με την εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων λόγω του κορωνοϊού, καθώς πολλοί σύγκριναν την πραγματικότητα της πανδημίας με τα ολοκληρωτικά καθεστώτα που περιγράφει ο Orwell στα έργα του. Άλλωστε, πολλοί χαρακτήρισαν την πραγματικότητα που ζήσαμε και συνεχίζουμε να ζούμε Οργουελική.

George Orwell: Τα πρώτα χρόνια της ζωής ενός σπουδαίου συγγραφέα

 

O Eric Arthur Blair, όπως είναι το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε στις 25 Ιουνίου 1903 στο Μοτιάρι της Βρετανοκρατούμενης Ινδίας. Ήταν γιος κατώτερου διοικητικού υπαλλήλου, αν και προερχόταν από εύπορη οικογένεια, με τον προπάππου του να κατέχει ακόμη και τίτλο ευγενείας. Βέβαια, οι τίτλοι ευγενείας δεν κληροδοτούνταν, αλλά δε συνέβαινε το ίδιο και με την οικονομική ευμάρεια.

Ο Orwell και η Υακίνθη διάβαζαν και έγραφαν ποίηση, ενώ ονειρεύονταν να γίνουν διάσημοι συγγραφείς, κάτι που όπως έδειξε η ιστορία ο George Orwell πέτυχε. Μάλιστα, της είχε πει ότι μπορεί να έγραφε ένα βιβλίο στο ύφος της Σύγχρονης Ουτοπίας του Χ.Τζ.Γουέλς, αν και τελικά κατέληξε το όνομά του να συνδεθεί άρρηκτα με τη δυστοπία.

Οι σπουδές, η ζωή στην Ινδία και ο επαναπροσδιορισμός στη ζωή του

Πηγή εικόνας: Wikimedia commons

Ο George Orwell αρχικά είχε λάβει υποτροφία για το Πανεπιστήμιο του Eaton, αλλά δεν έμεινε πολύ εκεί καθώς δεν του άρεσε και το θεωρούσε άθλιο. Γενικότερα, οι ακαδημαϊκές του επιδόσεις του δεν ήταν καλές και, μάλλον, δε θα μπορούσε να διεκδικήσει εκ νέου μία υποτροφία. Έτσι, με προτροπή των γονιών του αποφάσισε να να δώσει εισαγωγικές εξετάσεις για την Αυτοκρατορική Αστυνομία.

Ο George Orwell γράφτηκε σε προπαρασκευαστικό σχολείο, όπου ήρθε σε επαφή με τους κλασσικούς, τα Αγγλικά και την Ιστορία. Έτσι, πέρασε τις εξετάσεις ερχόμενος, μάλιστα, 7ος ανάμεσα σε 29 επιτυχόντες.

Από το 1922 και για πολλά χρόνια ακόμη ο George Orwell εργάστηκε σε διάφορες περιοχές και πόστα στην Ινδική Αυτοκρατορική Αστυνομία. Προς τα τέλη του 1927, όμως, προσβλήθηκε από δάγκειο πυρετό, με αποτέλεσμα να επιστρέψει στην Αγγλία έχοντας πάρει αναρρωτική άδεια.

Όσον βρισκόταν σε άδεια αποφάσισε να επισκεφθεί την Κορνουάλη, ένα ταξίδι που αποδείχθηκε κομβικό για την μετέπειτα εξέλιξή του. Στην Κορνουάλη ο George Orwell αποφάσισε να επαναπροσδιορίσει τη ζωή του. Έτσι, παραιτήθηκε από την Ινδική Αυτοκρατορική Αστυνομία και αποφάσισε να γίνει συγγραφέας.

 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

 

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Noencuentro libros para leer (@noencuentrolibros)

Έκτοτε έζησε για καιρό φτωχική ζωή στο Παρίσι και το Λονδίνο, αλλάζοντας περιστασιακά επαγγέλματα και συναναστρεφόμενος με περιθωριακούς, αγνοώντας συνειδητά τον αστικό τρόπο ζωής. Ακόμη, μία σημαντική περίοδος της ζωής του ήταν αυτή κατά την οποία πολέμησε στον Ισπανικό Εμφύλιο. Αρχικά, είχε στρατευθεί υπέρ της δημοκρατικής πολιτοφυλακής, όπου πολέμησε και τραυματίστηκε όντας μέλος της ταξιαρχίας “Λένιν” του P.O.U.M.

Ωστόσο, αργότερα ήρθε σε ρήξη με το σταλινικό PCE κατά τις τραγικές ημέρες της Βαρκελώνης, κάτι που μάλιστα αποτύπωσε λογοτεχνικά στο βιβλίο του Πεθαίνοντας στην Καταλωνία (1938). Παρόλα αυτά τα πιο δημοφιλή βιβλία του, την Φάρμα των Ζώων και το 1984, τα έγραψε στα τελευταία χρόνια της ζωής του.

Ο George Orwell έφυγε από τη ζωή στις 21 Ιανουαρίου 1950 και λίγο πριν πεθάνει απαγόρευσε ρητά να γραφτεί η βιογραφία του. Ωστόσο, αυτή του η επιθυμία δεν τηρήθηκε. 

Το 1958 η σύζυγός του σε συνεργασία με τον Ian Angus επιμελήθηκε και εξέδωσε σε τέσσερις ογκώδεις τόμους το σύνολο σχεδόν των δοκιμίων, των άρθρων, των βιβλιοκρισιών, των επιστολών αλλά και των ημερολογίων που κράτησε κατά καιρούς ο Orwell, ενώ στη συνέχεια πολλοί έγραψαν τη βιογραφία του σπουδαίου συγγραφέα.

Ο George Orwell, 72 χρόνια μετά τον θάνατό του

Για πολλούς ο George Orwell σήμερα είναι πιο επίκαιρος από ποτέ. Η σύγχρονη πραγματικότητα με την επιβολή των αλλεπάλληλων lockdown οδήγησε σε ανεπαίσθητες συγκρίσεις με την εφιαλτική πραγματικότητα που δημιούργησε ο συγγραφέας για το βιβλίο του 1984.

Στο έργο που χρονικά τοποθετήθηκε στο μακρινό (για τον Orwell) 1984, παρουσιάζεται μία δυστοπική κοινωνία όπου εξουσιάζει ένα απολυταρχικό καθεστώς που παρακολουθεί τα πάντα. Έτσι, κατά το έτος 1984 την εξουσία έχει καταλάβει ένα απολυταρχικό κόμμα που ελέγχει απόλυτα τις κινήσεις των πολιτών. Αρχηγός του κόμματος είναι ο Μεγάλος Αδελφός, ο οποίος παρακολουθεί αδιαλείπτως τους πάντες και τα πάντα. Σε αυτήν την εφιαλτική κοινωνία που περιορίζει κάθε βούληση και που ακόμα και η υπόνοια μιας αντίθετης σκέψης αποτελεί αδίκημα, ο πρωταγωνιστής μας είναι ένας πολίτης που αρχίζει να αμφισβητεί το καθεστώς στο οποίο ζει.

 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

 

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Professor Igor (@historiadorigor)

Σήμερα, 72 χρόνια μετά τον θάνατό του, πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι ο Μεγάλος Αδερφός αποτελούν μία μεταφορά για τις κυβερνήσεις, ενώ ο έλεγχος των σκέψεών μας και η αστυνομία της σκέψης γίνεται μέσω των τεχνολογικών κολοσσών και ειδικά μέσω των social media. Εμείς, δεν ξέρουμε πόσο πλησιάζει στη σύγχρονη πραγματικότητα ή όχι αυτή η θεωρία, αλλά γνωρίζουμε ότι μέσα στην καραντίνα η απήχηση του 1984, που έχει σταθερούς θαυμαστές και θαυμάστριες ανά τα χρόνια, «εκτοξεύθηκε» ακόμη περισσότερο πυροδοτώντας πολλές συζητήσεις επί του θέματος.

Έτσι, έγιναν χιλιάδες συζητήσεις και συγκρίσεις με αφορμή την επικαιρότητα, ενώ όροι που δημιουργήθηκαν για τις ανάγκες του βιβλίου, όπως για παράδειγμα η αστυνομία της σκέψης, χρησιμοποιήθηκαν στο πλαίσιο πολλών συζητήσεων που περιέγραφαν την κατάσταση που βίωνε η ανθρωπότητα. Η αξία ενός λογοτεχνικού βιβλίου όμως φαίνεται στη διαχρονικότητά του. Και το 1984 απέδειξε ότι είναι ένα κλασικό βιβλίο όχι μόνο επειδή ήρθε στο προσκήνιο λόγω των κοινωνικών συνθηκών, αλλά και επειδή «σηκώνει» έναν ακόμη επαναπροσδιορισμό., καθώς μέσω του επαναπροσδιορισμού θα συνεχίσει να «παράγει» νέους προβληματισμούς.

Και αυτό θα συμβεί με την συγκατάθεση του George Orwell Foundation, το οποίο έδωσε το «πράσινο φως» στην Σάντα Νιούμαν προκειμένου να γράψει το Julia. Το «Julia» της Σάντρα Νιούμαν θα είναι ένα (φεμινιστικό) 1984 που θα παρουσιάζει τα γεγονότα του 1984 από τα μάτια της γυναίκας-ηρωίδας του 1984. Δεν ξέρουμε αν το εγχείρημα θα στεφθεί με επιτυχία, αλλά όπως και να έχει επιβεβαιώνει για ακόμη μία φορά ότι ο George Orwell παραμένει επίκαιρος 72 χρόνια μετά τον θάνατό του και αυτό δεν οφείλεται αποκλειστικά στην πανδημία. Κάτι που σημαίνει ότι δυστυχώς ή ευτυχώς μάλλον θα συνεχίσει να είναι επίκαιρος για αρκετό καιρό ακόμη.

Πηγή κεντρικής εικόνας: Wikimedia Commons

Διαβάστε ακόμη:

• 29 χρόνια χωρίς την εμβληματική Audrey Hepburn