Ο γέρος, του Άγγελου Σικελιανού

Έμεινε πάλι μες στη βάρκα μοναχός, προσμένοντας το θάνατο, ήσυχα να τον `γγίξει,...

Ο Άγγελος Σικελιανός γεννήθηκε στη Λευκάδα, όπου έμαθε τα πρώτα του γράμματα στο πλάι του πατέρα του. Εκεί ολοκλήρωσε το Δημοτικό σχολείο, το Ελληνικό Σχολείο και το Γυμνάσιο, ενώ ξεκίνησε να ασχολείται με την ποίηση, όταν ακόμη ήταν έφηβος.

Το neolaia.gr σε app: Κατεβάστε το σε Android και iOS

Το 1901 μετακόμισε στην Αθήνα για να σπουδάσει στη Νομική Σχολή και εκεί ήρθε σ’ επαφή με τη Νέα Σκηνή του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου, όπου εργάστηκε ως ηθοποιός. Ένα χρόνο αργότερα, το 1902, δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά ποιήματά του σε λογοτεχνικά περιοδικά της εποχής, ανάμεσά τους ο Διόνυσος και τα Παναθήναια, ενώ ένα χρόνο αργότερα συνεργάστηκε με το Νουμά.

Το 1904 ξεκίνησε την πορεία του προς μια πιο μεγαλόπνοη ποιητική γραφή μέσα από τις σελίδες του Ακρίτα, ενώ το 1905 έφυγε για τη Λιβύη, όπου έγραψε τον “Αλαφροΐσκιωτο”, που εκδόθηκε το 1909 γνωρίζοντας μεγάλη επιτυχία. Το 1906 επέστρεψε στη Λευκάδα και άρχισε η συμβίωσή του με την Εύα Πάλμερ, την οποία είχε γνωρίσει το 1905 στο σπίτι της αδερφής του, Πηνελόπης, και νυμφεύτηκε το 1907 στις Η.Π.Α..

Μετά το γάμο του το ζευγάρι εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και γνωρίστηκε με τους φιλολογικούς κύκλους, ενώ το 1907 ήρθε στη ζωή ο γιος τους, Γλαύκος. Το 1910 ο Άγγελος Σικελιανός πήρε μέρος στην ίδρυση του Εκπαιδευτικού Ομίλου και τον επόμενο χρόνο δημοσίευσε το Δελφικό Ύμνο. Έπειτα, έφυγε με τη σύζυγό του για το Παρίσι όπου παρακολούθησαν παράσταση αρχαίου δράματος από το ζεύγος Ντόνκαν.

Το 1912 στρατεύτηκε στους Βαλκανικούς πολέμους από όπου επέστρεψε στην Αθήνα το 1913 και συνέχισε να δημοσιεύει ποιήματά του στο Νουμά ως το Νοέμβριο του 1914. Τότε γνωρίστηκε με το Νίκο Καζαντζάκη, με τον οποίο συνδέθηκε με βαθιά φιλία, και αναχώρησε μαζί του για το Άγιο Όρος και για μια περιήγηση ανά την Ελλάδα. Μαζί με τον Καζαντζάκη τέθηκαν το 1915 με το μέρος του Βενιζέλου κατά τη ρήξη του Έλληνα πολιτικού με το Παλάτι.

Λίγα χρόνια μετά το θάνατο του πατέρα του, το 1917, πέθανε η αδερφή του Πηνελόπη. Το καλοκαίρι του ίδιου χρόνου επισκέφτηκε την Πραστοβά της Μάνης μαζί με τον Καζαντζάκη και το 1919 την Ολυμπία και την Επίδαυρο. Το 1920 έμεινε με τη σύζυγό του στη Συκιά Κορινθίας και το 1921 έφυγε για προσκύνημα στους Αγίους Τόπους.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Elena’s diary_blog (@elenasdiary_blog)

Επέστρεψε στη Συκιά και την ίδια χρονιά στράφηκε προς μια ολοκληρωμένη σύλληψη της Δελφικής Ιδέας, υπό την επίδραση της Μικρασιατικής Εκστρατείας, των επιπτώσεων του πρώτου παγκοσμίου πολέμου και της έκρηξης της Ρωσικής Επανάστασης. Το καλοκαίρι του 1922 έφυγε για την Αγόριανη, όπου μελέτησε την πρακτική εφαρμογή της Δελφικής Ιδέας και πληροφορήθηκε τη Μικρασιατική Καταστροφή.

Τον 1923 έδωσε είκοσι διαλέξεις στη Νομική Σχολή με θέμα τη έκφραση της ιδέας της παγκόσμιας ειρήνης και αδελφοσύνης ανά τους αιώνες. Το επόμενο έτος εγκαταστάθηκε με την Εύα Πάλμερ στους Δελφούς. Εκεί οι δυο τους συνέχισαν να ασχολούνται με την προεργασία για την υλοποίηση της Δελφικής Ιδέας, ενώ εκεί ενταφιάστηκε η μητέρα του ποιητή που έφυγε από τη ζωή το 1925.

ADVERTISING

Τον Ιούνιο απήγγειλε την Ωδή στο Βαλαωρίτη κατά τη διάρκεια του εορτασμού των εκατό χρόνων από τη γέννηση του ποιητή στη Λευκάδα. Το Μάιο του 1927 εγκαινιάστηκαν οι Δελφικές γιορτές που γνώρισαν μεγάλη επιτυχία στην Ελλάδα και είχαν απήχηση στο εξωτερικό. Δυο χρόνια αργότερα στην Ιόνιο Ανθολογία δημοσιεύτηκε άρθρο που πρότεινε το Σικελιανό για το βραβείο Νόμπελ και η Ακαδημία Αθηνών τίμησε το ζεύγος Σικελιανού για την αναβίωση των Δελφικών Εορτών. Το 1930 πραγματοποιήθηκαν οι δεύτερες Δελφικές Εορτές με την παρουσία πολιτικών παραγόντων και εξίσου μεγάλη επιτυχία με τις πρώτες.

Κατά τη διάρκεια των δύο επόμενων χρόνων ιδρύθηκε η Δελφική Ένωση με κρατική μέριμνα, ο Σικελιανός προσκλήθηκε στο Παρίσι όπου γνωρίστηκε με τον Πωλ Γκονκούρ και τον Πωλ Βαλερύ. Όταν γύρισε στην Ελλάδα ,εξέδωσε μια εκπαιδευτική διακήρυξη για τη Δελφική Ένωση και το βιβλίο Δελφική Ιδέα· Ένα προανάκρουσμα.

Το 1938 γνωρίστηκε με την Άννα Καραμάνη την οποία νυμφεύτηκε στην Ελευσίνα το 1940, ενώ το ίδιο έτος έγραψε τη “Σίβυλλα”. Με τη δεύτερη γυναίκα του εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και ταξίδεψε στην Αίγινα. Το 1943 απήγγειλε το ποίημα “Ηχήστε οι σάλπιγγες” κατά τη διάρκεια της κηδείας του Κωστή Παλαμά. Το 1944 άρχισε να έχει προβλήματα υγείας. Το 1946 προτάθηκε δυο φορές από την Εταιρεία Ελλήνων λογοτεχνών για το βραβείο Νόμπελ, τη δεύτερη από κοινού με τον Καζαντζάκη, και μαζί με τον τελευταίο προσφώνησαν τον Πωλ Ελυάρ στην τιμητική υποδοχή του στην Αθήνα. Το 1947 εκλέχτηκε πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών και προτάθηκε ξανά για το βραβείο Νόμπελ. Ωστόσο, αυτή τη φορά προτάθηκε από Ευρωπαίους συγγραφείς. Παρ’ όλα αυτά ο Άγγελος Σικελιανός δεν τιμήθηκε ποτέ με το βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας.

Το 1950 έπαθε εγκεφαλική συμφόρηση και ένα χρόνο αργότερα, το 1951, έφυγε από τη ζωή.

Ακολουθεί το ποίημά του με τίτλο “Ο γέρος”.

Ο γέρος ο εκατοχρονίτης,
οπού εγνώρισα στο ίδιο νησί μου, τη Λευκάδα,
αφού πέρασε βοσκός σαράντα χρόνια
στη βουνοκορφή, στα Σταυρωτά,
κατέβηκε να παντρευτεί μια μέρα
στο γιαλό, στο Μεγανήσι
κι από τότε γίνηκε ψαράς
κι απόχτησε τρεις θυγατέρες
κι όσο ήτανε μικρές, κυβέρναε μονάχος
το ψαροκάϊκο, το πεζόβολο, τα παραγάδια και τα δίχτυα
κι άμα η πρώτη θυγατέρα ήρθε στο χνούδι της
τη πήρε στα κουπιά να δέσει το κορμί της,
έπειτα τη πάντρεψε και πήρε τη κατοπινή
κι αφού έδεσε και τούτη,
κράτησε λίγο καιρό τη τρίτη στα κουπιά
και σα τη πάντρεψε κι αυτήν,
έμεινε πάλι μες στη βάρκα μοναχός,
προσμένοντας το θάνατο, ήσυχα να τον `γγίξει,
καθώς σβει στρωτά ο αγέρας
στο νερό τα δειλινά…