Promising Young Woman: Η εκδίκηση είναι ένα πιάτο που "σερβίρεται" πάντα κρύο

Στον απόηχο του κινήματος του #MeToo το Promising Young Woman είναι η ταινία που θα σε "ταρακουνήσει" - Spoiler alert

Το Promising Young Woman είναι μία ταινία που “έσκασε” σα βόμβα την εβδομάδα που μας πέρασε, καθώς έκανε πρεμιέρα στα θερινά σινεμά. Βέβαια, αξίζει να σημειωθεί ότι το (άκρως φεμινιστικό) θρίλερ συνεπήρε πρώτα κριτικούς και θεατές το 2020, όταν και έκανε πρεμιέρα, ενώ προτάθηκε για 5 Όσκαρ. Τελικά, κέρδισε μόνο 1, αυτό του καλύτερου πρωτότυπου σεναρίου και όχι τυχαία.

Το neolaia.gr σε app: Κατεβάστε το σε Android και iOS

Η πλοκή αφορά τη ζωή μίας νεαρής κοπέλας, της Casie, η οποία κουβαλάει ένα τραύμα, το οποίο δεν την αφήνει να συνεχίσει τη ζωή της. Το ψυχικό της τραύμα έρχεται στην επιφάνεια, όταν ξαφνικά έρχεται σε επαφή με παλιούς συμφοιτητές της.

Το τραύμα της Casie δημιουργήθηκε πριν χρόνια, όταν ούσα φοιτήτρια Ιατρικής στην ίδια σχολή με την παιδική και καλύτερη φίλη της, Nina, η Nina έπεσε θύμα βιασμού, με αποτέλεσμα να καταρρεύσει ψυχολογικά και να αυτοκτονήσει. Οι δράστες δεν οδηγήθηκαν ποτέ στη δικαιοσύνη και αυτό είναι κάτι που πόνεσε ακόμη περισσότερο την Casie. Βέβαια, εδώ προκύπτει το εξής πρώτο ερώτημα από τα πολλά που δημιουργεί η ταινία: Ο δράστης ήταν ένας ή πολλοί;

Αρχικά, είναι απαραίτητο να αναφερθεί ότι ο βιαστής ήταν ένας συμφοιτητής της, ο οποίος οδήγησε τη Nina στο δωμάτιό του, όπου έκαναν σεξ ενώ εκείνη δεν αντιλαμβανόταν τι συνέβαινε γύρω της, καθώς ήταν μεθυσμένη. Παράλληλα, πολλοί φίλοι του παρακολουθούσαν όσα συνέβαιναν και τα βιντεοσκοπούσαν. Επομένως, η απάντηση στο συγκεκριμένο ερώτημα είναι μία και είναι απλή: Ήταν πολλοί, αφού δεν αρκεί να μην κάνεις το έγκλημα, αλλά πρέπει να το εμποδίζεις να συμβεί. Και αν παρόλα αυτά το έγκλημα συμβεί, πρέπει να συμβάλλεις στην απονομή της δικαιοσύνης. Ειδάλλως, φταις και εσύ, γιατί συνέβη ένα έγκλημα μπροστά σου και δεν έκανες τίποτα. Στην προκειμένη περίπτωση το έγκλημα ήταν αυτό του βιασμού της Nina. Και κανείς δεν έκανε κάτι ούτε για να το αποτρέψει ούτε και για να απονεμηθεί δικαιοσύνη εκ των υστέρων.

Το τραύμα της Cassie, λοιπόν, στον πυρήνα του προκύπτει όχι μόνο από το έγκλημα του βιασμού, αλλά και από όσα ακολούθησαν. Παρατηρούμε ότι υπήρχε μία γενική, καθολική και συστηματική απόπειρα συγκάλυψης του εγκλήματος. Μπροστά από τους θεατές “κάνουν παρέλαση” άτομα που αν και δεν ήταν μέσα στο δωμάτιο το μοιραίο βράδυ, θα μπορούσαν να θεωρηθούν θύτες, γιατί αποσιώπησαν το γεγονός συμβάλλοντας στο να μην οδηγηθούν οι ιθύνοντες ποτέ στη δικαιοσύνη.

Χαρακτηριστικό είναι πως ανάμεσα στα άτομα που τήρησαν σιγή ιχθύος βρίσκεται μέχρι και η διευθύντρια του Πανεπιστημίου, η οποία δε θυμάται καν το περιστατικό. Παρ’ όλα αυτά θυμάται το θύτη “ως ένα καλό και έξυπνο παιδί”, που ως και σήμερα ενίοτε δίνει διαλέξεις στο χώρο του Πανεπιστημίου. Το τελευταίο γεγονός, μάλιστα, είναι αυτό που εμμέσως λέει στους θεατές ότι η κουλτούρα της σιωπής που επικρατούσε -ειδικά- παλιότερα “έδωσε” θέσεις ισχύς σε ανθρώπους πολλών κλάδων, οδηγώντας στη θεαματική αποκαθήλωσή τους μετά τη γέννηση του κινήματος #MeToo. Συνεπώς, η αντίδραση της διευθύντριας και ολόκληρος ο διάλογός της με τη Cassie είναι από μόνος του ένα πολυεπίπεδο κοινωνικό σχόλιο.

Φυσικά, ο πόνος και η οδύνη της Nina, τον οποίο ενστερνίστηκε η πρωταγωνίστρια παρατώντας μέχρι και τα μαθήματά της στο Πανεπιστήμιο μετά το περιστατικό, οδηγούν στην πρώτη κορύφωση της ταινίας. Συγκεκριμένα, η πρώτη κορύφωση έρχεται για την Cassie, όταν η φίλη της αυτοκτονεί. Τότε, η ίδια ξεκινάει να βγαίνει σε κλαμπ μόνη της παριστάνοντας τη μεθυσμένη, και όταν διάφοροι άγνωστοι προσπαθούν να την εκμεταλλευτούν, έρχονται αντιμέτωποι με την πολύ νηφάλια πραγματικότητα. Εμφανώς, πρόκειται για μία συσσωρευμένη μανία που υπάρχει μέσα της και η οποία εκτονώνεται καθ’ αυτό τον τρόπο.

Η επόμενη κορύφωση της ταινίας έρχεται όταν η πρωταγωνίστρια μαθαίνει πως ο θύτης συνέχισε τη ζωή του κανονικά αγγίζοντας μάλιστα την προσωπική και επαγγελματική επιτυχία. Σε εκείνο το σημείο η Cassie κυριεύεται από τη μανία της εκδίκησης. Η Cassie δε θέλει να εκδικηθεί το βιαστή. Η Cassie πρέπει να εκδικηθεί το βιαστή.

Έτσι, αν και μέχρι πρότινος αυτή η μανία υπήρχε συσσωρευμένη μέσα της και την εκτόνωνε δίνοντας ένα μάθημα ζωής σε πολλούς άνδρες, πλέον η “δίψα” της για εκδίκηση μοιάζει σα να εξερράγη, έχοντας μετά από καιρό μάθει νέα για την κατά τ’ άλλα ευτυχισμένη ζωή του βιαστή της φίλης της.

Όπως είναι αναμενόμενο, η οργή της “ξεχειλίζει” και η ηρωίδα αποφασίζει να τον εκδικηθεί. Άλλωστε, ολόκληρη η ταινία αυτοπροσδιορίζεται ως μία ταινία εκδίκησης. Στο πλαίσιο της εκδίκησης η πρωταγωνίστρια καταστρώνει ένα masterplan, στην κατάληξη του οποίου συνοψίζεται και όλη η ουσία του νοήματος της ταινίας. Η αλήθεια είναι πως το πλάνο δεν πετυχαίνει και οι δράστες θεωρούν ότι ξεμπέρδεψαν.

Αλλά αυτό που τελικά μας δείχνει το Promising Young Woman είναι ότι δε μπορείς να ξεφύγεις από τις συνέπειες των πράξεών σου και πως το κυριότερο είναι ότι δε μπορείς να ξεφύγεις από τη μανία των ανθρώπων στους οποίους προκάλεσες ένα τραύμα τόσο βαρύ, που ρίζωσε στις καρδιές τους για χρόνια και τους “έτρωγε” το σαράκι.

Η Cassie δε θα αφήσει το έγκλημα ατιμώρητο και μάλιστα θα το “σερβίρει” κατά τη διάρκεια του ιδιαίτερου μεν λυτρωτικού δε τέλους. Η εκδίκηση άλλωστε “σερβίρεται” πάντα και είναι κρύα. Και οι θεατές δε γίνεται να μη χαρούν με το τέλος έχοντας παρακολουθήσει όσα προηγήθηκαν!

Συνεπώς, η ταινία στο σύνολό της δεν φάνηκε να πάσχει πουθενά. Η μουσική “δένει” με το σενάριο τόσο αρμονικά, που ορισμένες φορές νιώθεις ότι απλά το συμπληρώνει. Από την άλλη πλευρά, οι ερμηνείες όλων των ηθοποιών είναι εξαιρετικές, κάτι που μπορεί εύκολα να διαπιστώσει κανείς και μόνο από την πρωταγωνίστρια, την οποία υποδύεται η Carey Mulligan.

Παράλληλα, το Promising Young Woman θίγει το θέμα της συγκατάθεσης στο σεξ, αλλά και τη σημασία ενός ασφαλούς περιβάλλοντος που θα περιθάλψει το θύμα και θα τιμωρήσει το δράστη χωρίς να γίνεται όμως μία πολύ “βαριά” ταινία. Και αυτό νομίζω πως, για μένα τουλάχιστον, ήταν και το πιο μεγάλο στοίχημα της ταινίας. Και το κέρδισε αναμφιβόλως!