Μη κρατικά ΑΕΙ: Φέρνουν νέου τύπου πανελλήνιες εξετάσεις - Οι μαθητές θα επιλέγουν τα μαθήματα

Η ψήφιση του νομοσχεδίου για τα μη κρατικά ΑΕΙ φέρνει αλλαγές και νέου τύπου πανελλήνιες εξετάσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, για την είσοδο στα ιδιωτικά πανεπιστήμια θα «επιστρατευτεί» το εθνικό απολυτήριο.

Οι αλλαγές θα είναι ριζικές και καθοριστικό ρόλο θα παίξει το εθνικό απολυτήριο για την είσοδο στα μη κρατικά ΑΕΙ. Η φιλοσοφία για την είσοδο στο ιδιωτικό ΑΕΙ θα περιλαμβάνει έναν υπολογισμό βαθμών της Α’, Β’ και Γ’ Λυκείου με ειδικό συντελεστή ανά τάξη, καθώς και η ενίσχυση της Τράπεζας Θεμάτων, μέσω της οποίας θα πραγματοποιούνται οι νέου τύπου Πανελλαδικές Εξετάσεις, με τρόπο αδιάβλητο και αξιοκρατικό.

Στην ουσία θα «παντρεύει» το κεκτημένο των πανελληνίων και εθνικού απολυτηρίου. Για να εισαχθούν στα πανεπιστήμια οι υποψήφιοι, το επικρατέστερο «σενάριο» είναι να δίνουν εξετάσεις σε τέσσερα μαθήματα για κάθε επιστημονικό πεδίο.

Το σχέδιο του υπουργείου Παιδείας είναι να δημιουργήσει ένα ισχυρό εθνικό απολυτήριο, που θα προκύπτει από τις βαθμολογικές επιδόσεις των τριών τάξεων του Λυκείου και θα αποτελεί μέρος του πολυπόθητου εισιτηρίου, ανάλογα με το ποσοστό που θα αποφασιστεί, για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

Σύμφωνα με την εφημερίδα Παραπολιτικά, ο γενικός μέσος όρος του εθνικού απολυτηρίου θα προκύπτει από τους βαθμούς των τριών τάξεων του Λυκείου, με ειδικό συντελεστή ανά τάξη. Τον μεγαλύτερο συντελεστή θα έχει η Γ’ Λυκείου και τον μικρότερο η Α’ τάξη. Ενα από τα σενάρια που μελετώνται είναι και η αύξηση του ποσοστού επιλογής θεμάτων στις προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις, με στόχο όλα τα θέματα να επιλέγονται από την Τράπεζα Θεμάτων. Οι πανελλήνιες Εξετάσεις παραμένουν, καθώς αποτελούν προϋπόθεση για την εισαγωγή στα ΑΕΙ, αφού είναι ένα κοινά αποδεκτό και αδιάβλητο σύστημα.

Κύριος στόχος είναι η αναβάθμιση του Λυκείου και η αποκατάσταση του κύρους του ως εκπαιδευτικής βαθμίδας που παρέχει γνώσεις και δεξιότητες, καθώς και να δημιουργηθεί ένα πιο αξιόπιστο σύστημα εισαγωγής στα πανεπιστήμια και όχι με την εξέταση τεσσάρων και μόνο μαθημάτων.

Το σχέδιο βρίσκεται υπό διαμόρφωση, ωστόσο σύμφωνα με πληροφορίες ο βασικός κορμός περιλαμβάνει:

Τράπεζα Θεμάτων: Τα θέματα θα κληρώνονται από Τράπεζα Θεμάτων, στα οποία θα έχουν πρόσβαση οι μαθητές.

1. Α’ Λυκείου: Οι μαθητές στην Α’ Λυκείου θα εξετάζονται σε όλα τα μαθήματα. Τα μισά θέματα θα επιλέγονται από τον διδάσκοντα του μαθήματος και τα υπόλοιπα με κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων.
2. Β’ και Γ’ Λυκείου: Από τη Β’ Λυκείου οι μαθητές θα επιλέγουν επιστημονικό προσανατολισμό και θα εξετάζονται σε τέσσερα μαθήματα. Το ένα μάθημα θα είναι η Νεοελληνική Γλώσσα Γενικής Παιδείας και οι μαθητές θα επιλέγουν τα υπόλοιπα τρία, ανάλογα με το επιστημονικό πεδίο που θέλουν να σπουδάσουν.
3. Για το πεδίο των Ανθρωπιστικών Σπουδών θα είναι τα Αρχαία, τα Λατινικά και η Ιστορία. Για το πεδίο Θετικών Επιστημών, τα Μαθηματικά, η Φυσική και η Χημεία. Για τις Επιστήμες Υγείας, η Βιολογία, η Χημεία και η Φυσική. Για το πεδίο Οικονομίας – Πληροφορικής, τα Μαθηματικά, οι Αρχές Οικονομικής Θεωρίας και η Πληροφορική.
4. Στις εξετάσεις των τεσσάρων μαθημάτων όλα τα θέματα θα επιλέγονται από την Τράπεζα Θεμάτων και θα είναι τα ίδια για κάθε σχολείο, ενώ η επιτήρηση αυτών των εξετάσεων και η διόρθωση των γραπτών θα γίνονται από καθηγητές άλλου σχολείου.
5. Τελικός βαθμός: Ο τελικός βαθμός κάθε μαθήματος θα προκύπτει από τον βαθμό στις γραπτές εξετάσεις και τον βαθμό των τετραμήνων που θα βάζει ο καθηγητής. Αλλά ο βαθμός του καθηγητή θα προσαρμόζεται (πιθανόν +/-3) στον βαθμό των γραπτών εξετάσεων. Ο βαθμός του εθνικού απολυτηρίου θα προκύπτει από τους βαθμούς των δύο τελευταίων ή και των τριών τάξεων. Εάν θα μετρούν οι βαθμοί μόνο των δύο τάξεων, η βαρύτητά τους θα είναι 30%-40% για τη Β’ Λυκείου και 60%-70% για τη Γ’ Λυκείου. Εάν μετρά και ο βαθμός της Α’ Λυκείου, τα ποσοστά θα είναι 10% για την Α’, 30% για τη Β’ και 60% για τη Γ’ Λυκείου.

Πολλαπλά βιβλία

Παράλληλα με τις αλλαγές στις Πανελλήνιες, σύμφωνα με το Πρώτο Θέμα, το υπουργείο Παιδείας προωθεί σειρά αλλαγών στα σχολεία – από το πολλαπλό βιβλίο για κάθε μάθημα μέχρι τους διαδραστικούς πίνακες και από το ψηφιακό φροντιστήριο που έχει εξαγγελθεί ως την αλλαγή του τρόπου διδασκαλίας κάποιων μαθημάτων.

Τα «πολλαπλά βιβλία» σημαίνει ότι για κάθε μάθημα θα υπάρχουν περισσότερα από ένα βιβλία και ο κάθε εκπαιδευτικός θα έχει τη δυνατότητα να επιλέξει ποιο θα διδάξει στους μαθητές του. Επίσης, ετοιμάζονται αλλαγές στη διδασκαλία κάποιων μαθημάτων, όπως η Λογοτεχνία, που προβλέπεται να διδάσκεται με πλήρη βιβλία και όχι μόνο με Ανθολόγιο.

Παράλληλα, θα υπάρξει ψηφιακή εφαρμογή μέσω της οποίας οι γονείς θα μπορούν να παρακολουθούν την εκπαιδευτική πορεία των παιδιών τους, όπως και να βλέπουν τυχόν απουσίες, κάτι που συμβαίνει εδώ και χρόνια στα περισσότερα ιδιωτικά σχολεία. Ακόμα, θα υπάρξει σχολικός επαγγελματικός προσανατολισμός με δωρεάν τεστ, αλλά και αναβάθμιση της διδασκαλίας της Πληροφορικής, με πιστοποίηση προσόντων.

Μη κρατικά ΑΕΙ: Τι ισχύει για τη φοιτητική μετανάστευση

Οι Ελληνες που φοιτούν είτε σε πανεπιστήμια του εξωτερικού είτε στα 35 κολέγια που λειτουργούν στη χώρα μας υπολογίζονται σε 72.000 – περίπου 5.000 περισσότεροι από τους εισακτέους των τελευταίων Πανελληνίων. Αυτό σημαίνει ότι πέρα από εκείνους που μπαίνουν στα πανεπιστήμια με τις Πανελλήνιες Εξετάσεις, υπάρχει άλλη μία γενιά που φοιτά είτε στο εξωτερικό είτε σε κολέγιο.

Το οικονομικό κόστος για τις σπουδές στο εξωτερικό είναι κυμαινόμενο – και οι Ελληνες φοιτητές σπουδάζουν είτε σε μη κερδοσκοπικά, είτε σε ιδιωτικά πανεπιστήμια. Από την άλλη πλευρά, τα κολέγια είναι κερδοσκοπικοί οργανισμοί χωρίς ουσιαστικό έλεγχο από το κράτος για το επίπεδο της εκπαίδευσης που παρέχουν, το οποίο εντέλει εξαρτάται από το ξένο πανεπιστήμιο με το οποίο συνεργάζονται.

Από τους 40.000 Ελληνες που φοιτούν στο εξωτερικό, οι μισοί -περίπου 20.000- είναι στα κυπριακά πανεπιστήμια. Σύμφωνα με πληροφορίες του Πρώτου Θέματος, κάποια από αυτά θα σπεύσουν να καταθέσουν πρόταση για αδειοδότηση παραρτήματός τους στην Ελλάδα ώστε να γίνουν ακόμα πιο ελκυστική επιλογή για τους Ελλαδίτες φοιτητές. Παράλληλα, ενδιαφέρον έχει εκδηλωθεί και από δέκα μεγάλα πανεπιστήμια του εξωτερικού – για παράδειγμα, το υπουργείο Παιδείας διαρρέει ότι υπάρχουν συζητήσεις με τη Σορβόννη.

Τι θα γίνει με τα κολέγια

Με την ψήφιση του νομοσχεδίου για τα πανεπιστήμια, οι αρμόδιοι θα επιδιώξουν να ρυθμίσουν εμμέσως τη μεταλυκειακή αγορά της εκπαίδευσης: σήμερα φαίνεται από ιδιαίτερα δύσκολο έως εξαιρετικά αβέβαιο ότι κάποια από τα 35 κολέγια που λειτουργούν στη χώρα μας θα κατορθώσουν να μετατρέψουν τη συνεργασία τους με ξένα πανεπιστήμια σε ίδρυση παραρτήματος του μητρικού ΑΕΙ στην Ελλάδα, με τη συμμετοχή του κολεγίου, πιθανά με κάποιες προφανείς εξαιρέσεις, δηλαδή τα ήδη λειτουργούντα μη κερδοσκοπικά κολέγια.

Οπως είναι γνωστό, η μετάβαση στο νομικό καθεστώς του «μη κερδοσκοπικού» απαιτεί από τα ιδιωτικά κολέγια την εκχώρηση δικαιωμάτων προς το ξένο πανεπιστήμιο με το οποίο θα συνεργαστούν. Τώρα καταβάλλουν στο ξένο ΑΕΙ μόνο δικαιώματα, σε πολλές περιπτώσεις στο πλαίσιο σύμβασης δικαιόχρησης, τα οποία κυμαίνονται από 800 έως 1.200 ανά φοιτητή ετησίως. Ουσιαστικά, θα αλλάξει η φιλοσοφία λειτουργίας των ελληνικών κολεγίων -για τα λίγα που ίσως καταφέρουν να μετεξελιχθούν-, με τα ξένα πανεπιστήμια να έχουν πλέον «το πάνω χέρι».

Τα πιο πολλά από τα κολέγια θα συνεχίσουν να λειτουργούν όπως σήμερα, αλλά με την είσοδο των μη κρατικών παραρτημάτων που θα δίνουν πτυχία με πλήρη επαγγελματικά, αλλά και ακαδημαϊκά δικαιώματα εκτιμάται ότι «θα πέσουν κατηγορία» κατά κάποιον τρόπο.

Πηγές του υπουργείου Παιδείας υπενθύμιζαν ότι τα κριτήρια αδειοδότησης αυτών των ιδρυμάτων θα είναι τα αυστηρότερα στην Ευρώπη, με πλήθος «σκληρών» κριτηρίων, τόσο ως προς την κτιριακή και την πανεπιστημιακή υποδομή, αλλά και ως προς το στάτους των διδασκόντων, αφού θα απαιτείται, μεταξύ άλλων, να διαθέτει διδακτορικό το 90% των καθηγητών, κάτι που δεν ισχύει στα κολέγια που λειτουργούν σήμερα στη χώρα μας.

Επίσης, απαιτούνται υποτροφίες για το 10% των φοιτητών και υψηλές εγγυητικές επιστολές, ενώ σε κάθε περίπτωση, αν δεν τηρούνται οι υποχρεώσεις, θα υπάρχει η δυνατότητα αφαίρεσης της άδειας λειτουργίας.

Τα βασικά σημεία του νομοσχεδίου για τα μη κρατικά ΑΕΙ

Τα βασικά σημεία του νομοσχεδίου μπορούν να συνοψιστούν ως εξής: 

• 1 δις ευρώ η χρηματοδότηση των δημοσίων ΑΕΙ- Αυστηρά κριτήρια για τη λειτουργία των μη κρατικών πανεπιστημίων
• Η δημόσια διαβούλευση ολοκληρώθηκε με πάνω από 1.500 σχόλια τα οποία θα ληφθούν υπόψη προκειμένου για τη βελτίωση του νομοσχεδίου, χωρίς να υπάρξει παρέκκλιση από τη βασική γραμμή
• Το 70% του νομοσχεδίου αφορά στο Δημόσιο Πανεπιστήμιο. Στο πλαίσιο αυτό, παρέχονται ελευθερίες στα δημόσια ΑΕΙ και η χρηματοδότησή τους μέσα από τον προϋπολογισμό, το Ταμείο Ανάκαμψης και έκτακτες ενισχύσεις θα φτάσει το 1 δισ. ευρώ.

Για την ίδρυση, μη κρατικών μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων ΑΕΙ στην Ελλάδα, έχουν τεθεί τα εξής κριτήρια:

• Κάθε παράρτημα πρέπει να διαθέτει κατ΄ ελάχιστο τρεις Σχολές, με ένα τουλάχιστον πρόγραμμα πρώτου κύκλου σπουδών η καθεμία.
• Να προσφέρει για κάθε σχολή τουλάχιστον ένα πρόγραμμα πρώτου κύκλου σπουδών, που διαθέτει αξιολόγηση και πιστοποίηση στο πλαίσιο της χώρας προέλευσης και στη συνέχεια πιστοποιείται από την ΕΘΑΑΕ.
• Να διαθέτει το προβλεπόμενο διδακτικό προσωπικό, το διοικητικό και τεχνικό προσωπικό που εξασφαλίζει τη γραμματειακή οργάνωση, τον οργανωτικό σχεδιασμό, την αρτιότητα των εγκαταστάσεων.
• Η εγκατάσταση πρέπει να είναι αυτοτελής με κατάλληλες κτιριακές υποδομές και υλικοτεχνικό εξοπλισμό, με πρόβλεψη και για δευτερογενείς εγκαταστάσεις εντός του ίδιου νομού. Να επαρκεί για τη διδασκαλία και μελέτη των φοιτητών, να διαθέτει λειτουργική βιβλιοθήκη, χώρους εργαστηρίων και έρευνας ανάλογα με τα προσφερόμενα προγράμματα σπουδών, καθώς και οπτικοακουστικά μέσα και εξοπλισμένη αίθουσα πολυμέσων με πρόσβαση στο διαδίκτυο.
• Όλα τα Πανεπιστήμια (δημόσια και μη κρατικά) αξιολογούνται από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης.

Η άδεια χορηγείται με απόφαση του υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, κατόπιν έγκρισης και γνώμης από την ΕΘΑΑΕ και τον ΕΟΠΠΕΠ, αντίστοιχα.

Διαβάστε ακόμη:

• Μη κρατικά ΑΕΙ: Τα δίδακτρα και οι οικονομικές επιπτώσεις
• Μη κρατικά ΑΕΙ – Πιερρακάκης: Το νομοσχέδιο θα αυξήσει τις εκπαιδευτικές ευκαιρίες