Πανελλήνιες 2023: Θέματα, προτεινόμενες απαντήσεις & σχολιασμός στη Βιολογία

Οι υποψήφιοι των ΓΕΛ ξεκίνησαν τη δεύτερη εβδομάδα για τις Πανελλήνιες 2023 την Τρίτη, 6 Ιουνίου, με τρία μαθήματα. Ειδικότερα, οι υποψήφιοι της Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών εξετάζονται στα Αρχαία Ελληνικά, οι υποψήφιοι των Ομάδων Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών και Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής εξετάζονται στα Μαθηματικά και οι υποψήφιοι της Ομάδας Προσανατολισμού των Σπουδών Υγείας εξετάζονται στη Βιολογία.

Ως ώρα έναρξης εξέτασης ορίστηκε η 08:30 π.μ., κοινή για τους υποψηφίους ημερήσιων και εσπερινών Λυκείων. Οι υποψήφιοι έπρεπε να προσέλθουν στις αίθουσες εξέτασης μέχρι τις 08:00 π.μ. Η διάρκεια εξέτασης κάθε μαθήματος είναι τρεις ώρες και βρίσκεται σε εξέλιξη.

Το υπουργείο Παιδείας ανακοίνωσε τα θέματα που κλήθηκαν να απαντήσουν σήμερα οι υποψήφιοι των Πανελληνίων 2023 λίγο μετά τις 10:00 το πρωί.

• Ασάφεια στα θέματα της Βιολογίας καταγγέλλει η Πανελλήνια Ένωση Βιοεπιστημόνων

Πανελλήνιες 2023: Τα Θέματα της Βιολογίας

ΘΕΜΑ Α

Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις Α1 έως Α5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή στη φράση, η οποία συμπληρώνει σωστά την ημιτελή πρόταση.

Α1. Τα ινίδια χρωματίνης
α. διπλασιάζονται κατά τη μετάφαση.
β. είναι ορατά στο οπτικό μικροσκόπιο.
γ. αποτελούνται από νουκλεοσώματα.
δ. τα συναντάμε στην πρόφαση της κυτταρικής διαίρεσης.

Μονάδες 5

Α2. Οι δεσμοί που σταθεροποιούν τη δευτεροταγή δομή του DΝΑ είναι
α. 3 ́ – 5 ́ φωσφοδιεστερικοί δεσμοί.
β. δεσμοί υδρογόνου.
γ. πεπτιδικοί δεσμοί.
δ. δισουλφιδικοί δεσμοί.

Μονάδες 5

Α3. Για τη διάγνωση της κυστικής ίνωσης κατά τη διενέργεια προγεννητικού ελέγχου σε έμβρυο έντεκα εβδομάδων απαιτούνται
α. αμνιοπαρακέντηση και μοριακή διάγνωση.
β. λήψη χοριακών λαχνών και μοριακή διάγνωση.
γ. αμνιοπαρακέντηση και βιοχημική δοκιμασία.
δ. λήψη χοριακών λαχνών και μελέτη καρυότυπου.

Μονάδες 5

Α4. Κατά την έκφραση της γενετικής πληροφορίας, από τον πυρήνα εισέρχεται και εξέρχεται, αντίστοιχα
α. rRNA, tRNA.
β. mRNA, RNA πολυμεράση.
γ. μεταγραφικός παράγοντας, rRNA.
δ. RNA πολυμεράση, μεταγραφικός παράγοντας.

Μονάδες 5

Α5. Η ινσουλίνη
α. κωδικοποιείται από δύο γονίδια και αποτελείται από δύο πεπτίδια.
β. κωδικοποιείται από ένα γονίδιο και έχει 50 πεπτιδικούς δεσμούς.
γ. αποτελείται από ένα πεπτίδιο και έχει 50 πεπτιδικούς δεσμούς.
δ. κωδικοποιείται από ένα γονίδιο και έχει 49 πεπτιδικούς δεσμούς.

Μονάδες 5

Δείτε τα θέματα της Βιολογίας εδώ

Σύντομος σχολιασμός θεμάτων

Το neolaia.gr, σε συνεργασία με τα Φροντιστήρια ΠΑΠΑΔΕΑ, σας παρουσιάζει ένα σύντομο σχολιασμό των θεμάτων που εξετάστηκαν οι υποψήφιοι στις Πανελλήνιες 2023 στο μάθημα «Βιολογία» των ΓΕΛ:

Τα θέματα της Βιολογίας στα οποία εξετάζονται οι υποψήφιοι της Ο.Π. Θετικών Σπουδών και Σπουδών Υγείας θεωρούνται αρκετά βατά.

ΘΕΜΑ Β1
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η έκφραση του διαγράμματος “συγκέντρωση χημικών ουσιών” όσον αφορά στο νερό δεν είναι επιστημονικά ορθή. Όμως δεν αναμένεται να επηρεάσει τις απαντήσεις των μαθητών.

Πανελλήνιες 2023 – Βιολογία: Σχολιασμός των θεμάτων από την ΟΕΦΕ

Θέμα Α και Θέμα Β:

Αναμενόμενα θέματα, ιδιαίτερα βατά, χωρίς παγίδες.

Θέμα Γ:

Μέτριας δυσκολίας αλλά οι μαθητές πρέπει να προσέξουν τις λεπτομέρειες.

Θέμα Δ:

Αναμενόμενο χωρίς κάποιες ιδιαίτερες παγίδες. Γενικότερα, τα θέματα ήταν μέτριας δυσκολίας. Οι καλά προετοιμασμένοι μαθητές θα ανταπεξέλθουν.

Δείτε τον σχολιασμό των θεμάτων στο μάθημα της Βιολογίας από την ΟΕΦΕ.

Πανελλήνιες 2023: Οι προτεινόμενες απαντήσεις στη Βιολογία

Το neolaia.gr, σε συνεργασία με τα Φροντιστήρια ΠΑΠΑΔΕΑ, σας παρουσιάζει προτεινόμενες απαντήσεις στη «Βιολογία» των ΓΕΛ.

Θέμα Α

Α1. γ
Α2. β
Α3. β
Α4. γ
Α5. δ

ΘΕΜΑ Β

Β1.

α)
Νερό – α
Υπεροξειδιο του υδρογόνου -β
Καταλάση- γ

β) πρωτεΐνες

γ) αμινοξέα

δ) 20 , πλευρική ομάδα R ή μεταβλητό τμήμα αμινοξέος

Β2.
α) Μία αποικία είναι ένα σύνολο από μικροοργανισμούς, που έχουν προέλθει από διαδοχικές διαιρέσεις ενός κυττάρου, όταν αυτό αναπτύσσεται σε στερεό θρεπτικό υλικό.
β) Είναι η φάση της κλειστής καλλιέργειας κατά την οποία ο πληθυσμός των βακτηρίων δεν αυξάνεται, λόγω εξάντλησης κάποιου θρεπτικού συστατικού ή λόγω συσσώρευσης τοξικών προϊόντων από το μεταβολισμό των μικροοργανισμών.
γ) Επιχιασμός ονομάζεται το φαινόμενο κατά το οποίο, γίνεται ανταλλαγή χρωμοσωμικών τμημάτων μεταξύ μη αδελφών χρωματίδων των ομολόγων χρωμοσωμάτων, κατά τη πρόφαση της μείωσης Ι

Β3.
Δεν μπορούν όλοι οι μολυσματικοί παράγοντες να αναπτυχθούν σε κυτταροκαλλιέργεια και έτσι δεν έχουν αναπτυχθεί εμβόλια για πολλές ασθένειες.
• Ορισμένοι ιοί των ζώων αναπτύσσονται με αργό ρυθμό σε κυτταροκαλλιέργειες και συνεπώς η απόδοσή τους είναι πολύ χαμηλή, άρα και τα εμβόλια γίνονται πολύ ακριβά.
• Χρειάζονται μεγάλες προφυλάξεις, για να μην εκτεθεί το προσωπικό που κατασκευάζει τα εμβόλια στον παθογόνο παράγοντα.
• Δεν είναι όλα τα εμβόλια αποτελεσματικά για μια ασθένεια π.χ. για τον ιό του AIDS γίνονται συνεχείς ανεπιτυχείς προσπάθειες κατασκευής εμβολίου

Β4.
Η πρωτεϊνοσύνθεση γίνεται όπου υπάρχουν ριβοσώματα στο κύτταρο του φύλλου λεμονιάς:

• ριβοσώματα αδρού ενδοπλασματικού δικτύου
• ελεύθερα ριβοσώματα κυτταροπλάσματος
• ριβοσώματα μιτοχονδρίων
• ριβοσώματα χλωροπλαστών

Β5.
– Επιλογή και προσθήκη μόνο επιθυμητών ιδιοτήτων με ταυτόχρονη διατήρηση των παλαιών επιθυμητών χαρακτηριστικών.
– Ταχύτατη παραγωγή βελτιωμένων φυτών και ζώων σε σχέση με παραδοσιακές τεχνικές

ΘΕΜΑ Γ

Γ1.
α)Το φαινόμενο ονομάζεται μη διαχωρισμός ομολόγων χρωμοσωμάτων στη πρώτη μειωτική διαίρεση
β) 38
γ)
κύτταρο Α: 40 μόρια DNA
κύτταρο Β: 36 μόρια DNA
δ)
από το κύτταρο Α, γαμέτες με 20 χρωμοσώματα
από το κύτταρο Β, γαμέτες με 18 χρωμοσώματα

Γ2.
– Διαφορετικοί κλώνοι θα είναι όσοι αφορούν γονίδια που εκφράζονται μόνο στα ηπατικά ή μόνο στα παγκρεατικά κύτταρα, λόγω κυτταρικής διαφοροποίησης.
– Ίδιοι είναι οι κλώνοι που αφορούν γονίδια τα οποία εκφράζονται και στους δύο κυτταρικούς τύπους.

Γ3.

Είναι διαφορετικές.

Οι γαμέτες του αρσενικού ατόμου περιέχουν ένα μοναδικό μίγμα χρωμοσωμάτων και γονιδίων λόγω:

• του φαινομένου του ανεξάρτητου συνδυασμού των χρωμοσωμάτων,
• τυχόν επιχιασμών
• του ότι ένα σπερματοζωάριο μπορεί να διαθέτει φυλετικό χρωμόσωμα Χ ή Υ

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: εάν οι γονιδιωματικές βιβλιοθήκες κατασκευάστηκαν από σπερματοζωάρια του ίδιου ανθρώπου που προέκυψαν από το ίδιο κύτταρο της μείωσης Ι και δεν προηγήθηκε επιχιασμός, θα είναι ίδιες.

Γ4.
Η κληρονόμηση των χαρακτήρων εξετάζεται ξεχωριστά :

Για το χρώμα των ματιών
1 θηλυκό με κόκκινα μάτια : 1 αρσενικό με λευκά μάτια

Εφόσον υπάρχει διαφοροποίηση των φαινοτύπων ανά φύλο, ο χαρακτήρας κληρονομείται με φυλοσύνδετο τρόπο
Εφόσον οι αρσενικοί απόγονοι έχουν λευκά μάτια, η μητέρα είναι ομόζυγη για το λευκό χρώμα ματιών.
Οι θηλυκοί απόγονοι κληρονομούν το γονίδιο για το λευκό χρώμα από τη μητέρα τους και το γονίδιο για το κόκκινο χρώμα από τον πατέρα τους. Εφόσον είναι ετερόζυγοι και έχουν κόκκινα μάτια, το γονίδιο που ελέγχει το κόκκινο χρώμα επικρατεί στο γονίδιο για το λευκό.

Για το μήκος των κεραιών

Εφόσον τα γονίδια βρίσκονται σε διαφορετικά ζεύγη χρωμοσωμάτων, ο χαρακτήρας μήκος κεραιών ακολουθεί αυτοσωμικό τύπο κληρονόμησης.

Σε κάθε φύλο η Φ.Α. είναι:
2 με μεγάλες κεραίες : 1 με μικρές κεραίες

Η Φ.Α. 2:1 υποδηλώνει την ύπαρξη υπολειπόμενου θνησιγόνου γονιδίου. Τα άτομα που διασταυρώθηκαν είναι ετερόζυγα – φορείς του θνησιγόνου γονιδίου και εφόσον έχουν διαφορετικό φαινότυπο, υπάρχουν 3 αλληλόμορφα για το μήκος των κεραιών.

Σχέσεις αλληλομόρφων γονιδίων:

Δείτε τις απαντήσεις για τη Βιολογία εδώ

Πανελλήνιες 2023: Ασάφεια στα θέματα της Βιολογίας καταγγέλλει η Πανελλήνια Ένωση Βιοεπιστημόνων

Σε καταγγελίες για ασάφειες στη διατύπωση των θεμάτων στις Πανελλήνιες 2023 και συγκεκριμένα στο μάθημα της βιολογίας έχει προβεί η Πανελλήνια Ένωση Βιοεπιστημόνων.

Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε, η Ένωση επισημαίνει ότι «το ερώτημα Α4 είχε πρόβλημα στη διατύπωση, ενώ το ερώτημα Γ3 επιδέχεται και δεύτερης εναλλακτικής απάντησης με βάση τη γενικότητα στη διατύπωση της ερώτησης»

Πανελλήνιες 2023: Η ανακοίνωση της Πανελλήνιας Ένωσης Βιοεπιστημόνων

«Τα θέματα στο μάθημα της Βιολογίας Ομάδας Προσανατολισμού των Ημερήσιων και Εσπερινών Γενικών Λυκείων παρουσιάζουν διαβαθμισμένη δυσκολία και καλύπτουν ευρύ φάσμα της ύλης.

Το περιεχόμενο των θεμάτων είναι αντίστοιχο με θέματα παλαιότερων ετών κα αναμένεται να ανταποκριθούν οι καλά προετοιμασμένοι μαθητές με κριτική σκέψη, οι οποίοι/ες θα πρέπει να αιτιολογήσουν επαρκώς τις απαντήσεις τους.

Ωστόσο, υπάρχει σε μεγαλύτερο βαθμό ανάκληση κειμένου, μη σύνηθες τα τελευταία χρόνια. Το ερώτημα Α4 είχε πρόβλημα στη διατύπωση, ενώ το ερώτημα Γ3 επιδέχεται και δεύτερης εναλλακτικής απάντησης με βάση τη γενικότητα στη διατύπωση της ερώτησης. Το θέμα Δ και ειδικά το Δ4 αποτιμά λιγότερο τη βιολογική γνώση και περισσότερο τη δεξιότητα εντοπισμού αλληλουχιών νουκλεοτιδίων.

Αυτό δεν εξασφαλίζει την αναγκαία βαθμολογική διάκριση ανάμεσα στους μαθητές/τριες που έχουν εμβαθύνει στη βιολογική γνώση και εκείνους/ες που έχουν τεχνικές δεξιότητες. Με βάση τα παραπάνω ο χρόνος εξέτασης κρίνεται οριακά επαρκής».

Πανελλήνιες 2023: Αναλυτικά το πρόγραμμα

• 2 Ιουνίου: Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία Γενικής Παιδείας
• 6 Ιουνίου: Αρχαία Ελληνικά (Ομάδα Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών), Μαθηματικά (Ο.Π. Θετικών Σπουδών και Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής), Βιολογία (Ο.Π. Σπουδών Υγείας)
• 8 Ιουνίου: Λατινικά (Ομάδα Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών), Χημεία (Ο.Π. Θετικών Σπουδών και Σπουδών Υγείας), Πληροφορική (Ο.Π. Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής)
• 12 Ιουνίου: Ιστορία (Ομάδα Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών), Φυσική (Ο.Π. Θετικών Σπουδών και Σπουδών Υγείας), Οικονομία (Ο.Π. Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής)

Πρόγραμμα Πανελληνίων Εξετάσεων στα ΕΠΑΛ

Όσον αφορά στα ΕΠΑΛ, η πρώτη ημέρα των εξετάσεων, 1η Ιουνίου, θα αφορά επίσης στο μάθημα Γενικής Παιδείας, των Νέων Ελληνικών. Θα ακολουθήσει η εξέταση του μαθήματος των Μαθηματικών (3 Ιουνίου) και οι υπόλοιπες ημέρες (7, 9, 10, 13, 15 και 16 Ιουνίου) θα αφορούν σε μαθήματα ειδικότητας.

• Πέμπτη 1 Ιουνίου: Νέα Ελληνικά
• Σάββατο 3 Ιουνίου: Μαθηματικά (Άλγεβρα)
• Τετάρτη 7 Ιουνίου: Ανατομία- Φυσιολογία ΙΙ, Αρχές Οικονομικής Θεωρίας (ΑΟΘ), Δίκτυα Υπολογιστών, Αρχές Βιολογικής Γεωργίας
• Παρασκευή, 9 Ιουνίου: Ηλεκτροτεχνία 2, Αρχιτεκτονικό Σχέδιο, Ναυτικό Δίκαιο-Διεθνείς Κανονισμοί στη Ναυτιλία – Εφαρμογές, Ιστορία Σύγχρονης Τέχνης
• Σάββατο 10 Ιουνίου: Υγιεινή, Προγραμματισμός Υπολογιστών, Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης (ΑΟΔ), Στοιχεία Μηχανών
• Τρίτη 13 Ιουνίου: Ηλεκτρικές Μηχανές, Σύγχρονες Γεωργικές Επιχειρήσεις, Ναυσιπλοΐα ΙΙ, Ναυτικές Μηχανές
• Πέμπτη 15 Ιουνίου: Τεχνολογία Υλικών, Οικοδομική, Μηχανές Εσωτερικής Καύσης (ΜΕΚ ΙΙ), Ψηφιακά Συστήματα
• Παρασκευή 16 Ιουνίου: Στοιχεία Ψύξης-Κλιματισμού, Κινητήρες Αεροσκαφών, Στοιχεία Σχεδιασμού Κεντρικών Θερμάνσεων

Πρόγραμμα στα ειδικά και μουσικά μαθήματα

Σχετικά με τις εξετάσεις των ειδικών μαθημάτων, αυτές θα διεξαχθούν στο διάστημα 17 – 29 Ιουνίου. Αρχικά, στις 17 Ιουνίου οι υποψήφιοι θα εξεταστούν στο μάθημα των Αγγλικών και στις 19 Ιουνίου στα Γερμανικά. Στη συνέχεια, θα διεξαχθούν οι εξετάσεις του Ελεύθερου και Γραμμικού Σχεδίου (20 και 21 Ιουνίου, αντίστοιχα).

Θα ακολουθήσουν οι εξετάσεις των μαθημάτων που αφορούν στην εισαγωγή σε μουσικά τμήματα: Αρμονία (22 Ιουνίου), Έλεγχος Μουσικών Ακουστικών Ικανοτήτων (23 Ιουνίου), Μουσική Αντίληψη και Γνώση (24 Ιουνίου), Μουσική Εκτέλεση και Ερμηνεία (26 Ιουνίου).

Τέλος, οι εξετάσεις των ειδικών μαθημάτων θα ολοκληρωθούν με τα Γαλλικά (27 Ιουνίου), τα Ισπανικά (28 Ιουνίου) και τα Ιταλικά (29 Ιουνίου).

Αναλυτικά το πρόγραμμα σε ειδικά και μουσικά μαθήματα:

• Σάββατο 17 Ιουνίου: Αγγλικά 10.00 π.μ.
• Δευτέρα 19 Ιουνίου: Γερμανικά 8.30 π.μ.
• Τρίτη 20 Ιουνίου: Ελεύθερο Σχέδιο 8.30 π.μ.
• Τετάρτη 21 Ιουνίου: Γραμμικό Σχέδιο 8.30 π.μ.
• Πέμπτη 22 Ιουνίου: Αρμονία 8.30 π.μ.
• Παρασκευή 23 Ιουνίου: Έλεγχος Μουσικών Ακουστικών Ικανοτήτων 16.30 π.μ.
• Σάββατο 24 Ιουνίου: Μουσική Αντίληψη και Γνώση 12.30 π.μ.
• Δευτέρα 26 Ιουνίου: Μουσική Εκτέλεση και Ερμηνεία 8.30 π.μ.
• Τρίτη 27 Ιουνίου: Γαλλικά 8.30 π.μ.
• Τετάρτη 28 Ιουνίου: Ισπανικά 8.30 π.μ.
• Πέμπτη 29 Ιουνίου: Ιταλικά 8.30 π.μ.