Explainer: 67 γυναίκες στη Γροιλανδία ζητούν αποζημίωση από την κυβέρνηση - Ποιος είναι ο λόγος

Δεκάδες ιθαγενείς γυναίκες και κορίτσια από τη Γροιλανδία υπέβαλαν καταγγελία στη δανική κυβέρνηση ότι εισήχθησαν στον οργανισμό τους ενδομήτριες συσκευές χωρίς τη δική τους συγκατάθεση, ζητώντας αποζημίωση.

Οι γυναίκες δήλωσαν ότι ήταν μεταξύ των χιλιάδων που επηρεάστηκαν από μια εκστρατεία της κυβέρνησης της Δανίας για τον έλεγχο της αύξησης του γηγενούς πληθυσμού της Γροιλανδίας. Υπενθυμίζεται ότι η Γροιλανδία είναι ένα ημιαυτόνομο τμήμα του βασιλείου της Δανίας.

Οι καταγγέλουσες -πολλές από τις οποίες είναι τώρα 60 χρονών και άνω- χαρακτήρισαν τη διαδικασία ως παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους που άφησε μόνιμες σωματικές και ψυχολογικές βλάβες. Ανέφεραν ακόμη ότι θα καταφύγουν στις ανώτατες δικαστικές αρχές αν χρειαστεί. Οι ίδιες ζητούν 300.000 κορώνες Δανίας η καθεμία (περίπου 42.135 δολάρια).

«Καμία από αυτές δεν είχε δώσει τη συγκατάθεσή της, ούτε καν τους ζητήθηκε», είπε ο Mads Pramming, δικηγόρος που εκπροσωπεί την ομάδα των 67 γυναικών, πολλές από τις οποίες ήταν ανήλικες εκείνη την εποχή, που είχαν τοποθετηθεί οι συσκευές. Ο ίδιος κοινοποίησε την καταγγελία στο γραφείο του πρωθυπουργού Mette Frederiksen, τη Δευτέρα (2/10).

Η Naja Lyberth, μία από αυτές τις γυναίκες, είπε ότι ήταν περίπου 13 ετών όταν επισκέφτηκε τον γιατρό, νομίζοντας ότι θα πήγαινε σε ένα συνηθισμένο ετήσιο τσεκ απ, αλλά αντίθετα είχε προγραμματιστεί η τοποθέτηση IUD (ενδομήτριας συσκευής).

«Ως κορίτσια ηλικίας 12 έως 17 ετών, ήμασταν ανυπεράσπιστα απέναντι στον γιατρό», είπε. «Δεν μας αντιμετώπιζαν ως ίσους πολίτες εντός της Κοινοπολιτείας».

Πολλές από τις καταγγέλουσες που ζητούν αποζημίωση ζούσαν σε οικοτροφεία ή σχολικούς κοιτώνες σε όλη τη Γροιλανδία εκείνη την εποχή, μερικές φορές μακριά από τις οικογένειές τους. Ορισμένες δεν ήταν σεξουαλικά ενεργές και κλήθηκαν σε ραντεβού με γυναικολόγο χωρίς να γνωρίζουν τι επρόκειτο να συμβεί, σύμφωνα με την καταγγελία.

Μερικές από τις γυναίκες ανέφεραν ότι ένιωσαν τόσο εκτεθειμένες, ανήσυχες και ντροπιασμένες από την εμπειρία που δεν το είπαν ποτέ στους γονείς τους. Χαρακτήρισαν τη διαδικασία, η οποία εισήγαγε μια συσκευή μεγαλύτερη από τα σύγχρονα σπιράλ, επώδυνη και τραυματική.

Η κυρία Lyberth, 61 ετών, ψυχολόγος και ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών, είπε ότι δεν ήταν ακόμα σεξουαλικά ενεργή όταν εισήχθη η συσκευή και δεν ένιωθε ότι είχε την επιλογή να αρνηθεί. Ο πόνος, όπως η ίδια ανέφερε χαρακτηριστικά, ήταν τόσο έντονος που ένιωθε ότι ήταν σαν να μπαίνουν μαχαίρια μέσα της.

«Ήταν το χειρότερο πράγμα που έχω βιώσει στη ζωή μου», είπε. «Δεν μπορούσα να το πω σε κανέναν λόγω ντροπής και ενοχής και από φόβο μήπως με κρίνουν οι άλλοι».

 

WTF #Denmark: “A group of Indigenous women in Greenland say Danish doctors inserted intrauterine devices without their consent. They are now seeking damages from the Danish government.” https://t.co/ZHMmmuoOlA

— Daily Feminism (@daily_misogyny) October 6, 2023

Οι συσκευές προκάλεσαν μόνιμες ζημιές, ανέφεραν κάποιες από τις γυναίκες στην καταγγελία. Αρκετές είπαν ότι παρουσίασαν αιμορραγία, κοιλιακό άλγος ή λοιμώξεις. Κάποιες εξομολογήθηκαν πως φοβούνταν ότι οι επιπλοκές από τη συσκευή τις άφησαν υπογόνιμες ή δυσκολεύονταν να ολοκληρώσουν την εγκυμοσύνη τους. Άλλες είπαν ότι ανέπτυξαν ουλώδη ιστό ή ότι έπρεπε να αφαιρέσουν τις μήτρες ή τις ωοθήκες τους χρόνια αργότερα.

Παραμένει ασαφής ο ακριβής αριθμός των γυναικών στις οποίες εμφυτεύτηκαν οι συσκευές χωρίς τη συγκατάθεσή τους. Ωστόσο, σύμφωνα με την καταγγελία, η οποία επικαλέστηκε έρευνα του δανικού ραδιοτηλεοπτικού φορέα DR, ένας εμπειρογνώμονας υπολόγισε ότι «4.500 IUD εισήχθησαν σε ένα πλήθος περίπου 9.000 γυναικών» στη Γροιλανδία μεταξύ 1966 και 1970, σύμφωνα με δεδομένα που κοινοποιήθηκαν από τους υγειονομικούς αξιωματούχους εκείνη την εποχή.

 

Greenland women demand compensation for forced contraception https://t.co/Jegmxoy0x2

— Kevin Carter (@wapimaskwa69) October 5, 2023

Το θέμα προκάλεσε πανεθνικό τρόμο στη Δανία πέρυσι, αφού αρκετές γυναίκες μίλησαν για τις εμπειρίες τους σε ένα podcast του DR. Τόσο οι κυβερνήσεις της Δανίας όσο και της Γροιλανδίας δήλωσαν ότι θα ξεκινήσουν έρευνα.

«Είναι επιτακτική ανάγκη να ερευνήσουμε διεξοδικά αυτό το θέμα», δήλωσε η Σόφι Λόντε, υπουργός Υγείας της Δανίας, σε δήλωση την Τρίτη, αποκαλώντας το «βαθιά τραγικό θέμα».

Η Γροιλανδία, πρώην αποικία της Δανίας, έγινε περιφέρεια της Δανίας το 1953. Παραμένει μέρος της Δανίας, αλλά κέρδισε αυτονομία σε μεγάλο μέρος της διακυβέρνησης και της εσωτερικής της πολιτικής το 2009.

Την εποχή της εκστρατείας με την εν λόγω συσκευή, οι Δανοί αξιωματούχοι βρίσκονταν στη μέση μιας περιόδου «εκσυγχρονισμού» στη μετα-αποικιακή Γροιλανδία. Μια μελέτη του 1972 από έναν υπεύθυνο υγείας στη νότια Γροιλανδία εξέτασε το πρόγραμμα IUD και το χαρακτήρισε επιτυχημένο, λέγοντας ότι η αύξηση του πληθυσμού της Γροιλανδίας, η οποία ήταν «υπερβολική» σε σύγκριση με την υπόλοιπη Δανία, περιοριζόταν.

 

Denmark, why were your doctors covertly sterilizing 12 year olds in Greenland?

“In the 60s and 70s, some 4,500 young Inuit women had IUDs inserted without their consent or that of their families”…”girls as young as 12”https://t.co/zGQTu48V0s pic.twitter.com/rJjENvu5cX

— Dr.No (Reformed) (@DrNo_Reformed) October 4, 2023

Εάν οι αξιωματούχοι δεν αποδέχονταν την καταγγελία των γυναικών, η οποία αναφέρει παραβίαση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, ο κ. Πράμινγκ δήλωσε ότι σχεδίαζε να την καταθέσει ως υπόθεση σε δικαστήριο της Δανίας.

Επεσήμανε μια άλλη περίπτωση που είχε προκαλέσει καταδίκη της αποικιακής κληρονομιάς της Δανίας στη Γροιλανδία, στην οποία τα παιδιά της δεύτερης χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και στάλθηκαν στη Δανία το 1951 σε μια προσπάθεια να τα «επανεκπαιδεύσουν». Η κυβέρνηση της Δανίας ζήτησε από τότε συγγνώμη και συμφώνησε να απονείμει σε κάθε θύμα περίπου 250.000 κορώνες, (35.100 δολάρια).

Η κυρία Lyberth είπε ότι δεν ήθελε να περιμένει να ολοκληρωθούν οι έρευνες για να αποδοθεί δικαιοσύνη. «Δεν είμαστε πλέον θύματα γιατί τώρα ενεργούμε», είπε.

Με πληροφορίες από New York Times και BBC News

Διαβάστε ακόμη:

• Στη Ναργκίς Μοχαμαντί το Νόμπελ Ειρήνης – Για τον αγώνα της κατά της καταπίεσης των γυναικών του Ιράν
• Ιράν: Νέα υπόθεση που θυμίζει αυτή της Μαχσά Αμινί ξεσηκώνει τη χώρα
• Φεμινίστρια μελετήτρια στις λίστες των best seller, την ώρα που η Κίνα λογοκρίνει το κίνημα