Πελέ: Ο Θεός του ποδοσφαίρου στη γειτονιά των αγγέλων - Η ιστορία ενός θρύλου

Ο χαμός του θρυλικού  Πελέ, ο οποίος «έφυγε» από τη ζωή την Πέμπτη (29/12) σε ηλικία 82 ετών, έπειτα από τεράστια μάχη με τον καρκίνο, βύθισε στο πένθος όλη τη Βραζιλία, αλλά και τον παγκόσμιο αθλητισμό.

Η κυβέρνηση της Βραζιλίας σε επίσημη ανακοίνωσή της, κήρυξε το βράδυ της Πέμπτης (29/12) τριήμερο εθνικό πένθος για την απώλεια του μεγαλύτερου ποδοσφαιριστή που ανέδειξε η χώρα.

Η σορός του «βασιλιά» του ποδοσφαίρου θα μεταφερθεί απ’ το νοσοκομείο «Άλμπερτ Αϊνστάιν» στο γήπεδό της Σάντος, «Vila Belmiro», τα ξημερώματα της Δευτέρας (2/1), για λαϊκό προσκύνημα, το οποίο θα διαρκέσει μέχρι τις 10 το βράδυ της Τρίτης (3/1).

Η σορός του μεγαλύτερου ποδοσφαιριστή που ανέδειξε το ποδόσφαιρο της Βραζιλίας, θα ταφεί στο «Μνημείο της Οικουμενικής Νεκρόπολης», την Τρίτη (3/1), δίπλα στην ακτή του Σάο Πάολο, σε εκδήλωση στην οποία θα δώσουν το «παρών» μόνο τα μέλη της οικογένειας του Πελέ.

Ο «βασιλιάς» ήταν παγκοσμίως γνωστός και απολάμβανε καθολικής εκτίμησης τόσο στο χώρο του αθλητισμού, όσο και του πολιτισμού και της πολιτικής. Με το που έγινε γνωστή η είδηση του θανάτου του Πελέ το διαδίκτυο κατακλίστηκε από μηνύματα αποχαιρετισμού προς τον θρύλο του ποδοσφαίρου.

Η επιρροή του στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο ήταν τεράστια. Το όνομα του Πελέ υπήρξε επί δεκαετίες σημείο αναφοράς ως το ανώτατο επίπεδο στο οποίο θα μπορούσε να φτάσει κάθε παιδί, κάθε έφηβος, κάθε άνδρας που ονειρευόταν μια λαμπρή ποδοσφαιρική καριέρα.

Πελέ: Ένα όνομα μια ιστορία

Το πραγματικό όνομα του ήταν Έντσον Αράντες ντο Να Σιμέντο, αλλά στο ποδόσφαιρο έμεινε γνωστός ως Πελέ. Ο Πελέ έχει χαρακτηριστεί από πολλούς ως «ο Θεός του ποδοσφαίρου», «ο θρύλος του ποδοσφαίρου» και ως «ο βασιλιάς του ποδοσφαίρου».

Πώς προέκυψε το «Πελέ»

Το προσωνύμιο Πελέ τού το «κόλλησε» ένας συμμαθητής του στο σχολείο.

Μέχρι σήμερα υπάρχουν δύο εκδοχές για το πώς προέυψε. Η πρώτη αναφέρει πως μία ημέρα που έπαιζε ποδόσφαιρο, στα χωράφια του Τρες Κορασόες με τους φίλους του, με μία αυτοσχέδια μπάλα φτιαγμένη με πανιά και χαρτιά κάποια στιγμή βρήκε πεταμένη, κοντά σε σταθμό του τρένου μία παλιά, ξεφούσκωτη, χαλασμένη, αλλά δερμάτινη μπάλα. Έτσι και το pele που σημαίνει δέρμα σε πολλές λατινογενείς γλώσσες. Η έτερη εκδοχή, είναι πως το όνομα προήλθε όταν ο ίδιος φώναζε λανθασμένα τον αγαπημένο παίκτη του «Μπιλέ», τερματοφύλακα της Βάσκο ντα Γκάμα.

Όσο για το «βασιλιάς», είναι ένας τίτλος που του δόθηκε από τον θεατρικό συγγραφέα Νέλσον Ροντρίγκες όταν ήταν μόλις 17 ετών.

Αρχικά το ψευδώνυμο αυτό δεν άρεσε στον Εντσον, αλλά όταν ένας θεολόγος του είπε πως στη Βίβλο, Πελέ σημαίνει θαύμα, τότε άλλαξε γνώμη.

Το «μαύρο μαργαριτάρι» (Perola negra) του παγκοσμίου ποδοσφαίρου, γεννήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 1940, στην πόλη Τρες Κορασόες (σ.σ: στα ελληνικά σημαίνει τρεις καρδιές) της πολιτείας Μίνας Ζεράις της Βραζιλίας.

Ήταν το πρώτο παιδί από τα τρία της οικογένειας και βαφτίστηκε Έντισον προς τιμή του εφευρέτη Τόμας Έντισον (πήγε στη γενέθλια πόλη του λίγο καιρό πριν από τη γέννηση του Πελέ) και στη συνέχεια αφαιρέθηκε το «ι» από το όνομα.

Τα τελευταία χρόνια αντιμετώπισε προβλήματα υγείας. Έδινε μάχες, ενώ μπήκε -ξανά- στο νοσοκομείο στις 29 Νοεμβρίου, με λοίμωξη του αναπνευστικού, αλλά και για να επανεξετάσουν οι γιατροί την αγωγή του για την αντιμετώπιση του καρκίνου παχέος εντέρου, και έχοντας ολοκληρώσει στα τέλη Απριλίου τον τελευταίο γύρο θεραπείας.

Έτσι κι αλλιώς, οι δημόσιες εμφανίσεις του είχαν ήδη μειωθεί πριν από την πανδημία της Covid-19 και έκτοτε έχει κάνει λίγες εξόδους από το σπίτι του κοντά στο Σάντος.

Ο Πελέ, ένας από τους 20 πιο σημαντικούς ανθρώπους του 20ου αιώνα σύμφωνα με το περιοδικό Time, ο μόνος παίκτης που έχει κατακτήσει τρία Παγκόσμια Κύπελλα, υπέφερε από προβλήματα στο ισχίο εδώ και χρόνια και δεν μπορούσε να περπατήσει χωρίς βοήθεια, έχοντας μάλιστα διαψεύσει μέσω αυτών τον γιο του, Εντίνιο, που είχε πει ότι ο πατέρας του βρισκόταν σε κατάθλιψη.

Τα παιδικά του χρόνια

Τα παιδικά χρόνια ήταν φτωχικά. Αναγκαζόταν να παίζει μπάλα γεμίζοντας τις κάλτσες του με χαρτιά, αφού η οικογένειά του δεν είχε την οικονομική δυνατότητα να του αγοράσει παπούτσια.

Ο πατέρας του Ζοάο Ράμος ντο Νασιμέντο, ελπιδοφόρος διεθνής ποδοσφαιριστής αγωνιζόμενος ως κεντρικός επιθετικός, που ένας σοβαρός τραυματισμός στα 25 του τον υποχρέωσε να σταματήσει, ήθελε ο γιος του να ακολουθήσει τον δρόμο του, σε αντίθεση με την μητέρα του Δόνα Σελέστε. Θέλοντας να βοηθηθεί οικονομικά και να μπορέσει να αγοράσει δική του μπάλα δούλευε σε καταστήματα τσαγιού ως υπάλληλος και γυάλιζε παπούτσια έξω από τους κινηματογράφους.

Ο Πελέ σχολείο κατάφερε να πάει μόνο μέχρι την τέταρτη τάξη της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Ο δρόμος που θα έπρεπε να περπατήσει ήταν διαφορετικός.

Παίκτης ομάδας που τίμησε τη φανέλα της Σάντος

Κι αν το βασικό επιχείρημα όσων αμφιβάλουν για την πρωτοκαθεδρία του είναι ότι δεν έπαιξε ποτέ σε ευρωπαϊκή ομάδα, όπου ο συντελεστής δυσκολίας είναι υψηλότερος σε σχέση με το βραζιλιάνικο πρωτάθλημα, η απάντηση έρχεται από την ίδια την Ιστορία.

Παρά τις πιέσεις που ασκούσαν οι μεγάλοι σύλλογοι της Ευρώπης για να τον αποκτήσουν, ο Πελέ παρέμεινε στη Σάντος 19 χρόνια λόγω της μεγάλης του αγάπης για την ομάδα, αλλά και λόγω της απαγόρευσης που ασκούσε η κυβέρνηση της χώρας, μιας και ο πρόεδρός της Ζάνιο Κουάδρος το 1961 τον κήρυξε «εθνικό θησαυρό», για να τον εμποδίσει να φύγει.

Η θέση που έπαιζε και το στυλ

Αγωνίστηκε ως δεύτερος επιθετικός. Η τεχνική κατάρτιση και η αθλητικότητά του επαινέθηκαν παγκοσμίως, και κατά τη διάρκεια της καριέρας του ήταν γνωστός για την άριστη ντρίμπλα και πάσα του, την εξαιρετική του ικανότητα στο ψηλό παιχνίδι, την δημιουργικότητά του, αλλά και την μεγάλη του έφεση στο σκοράρισμα.

Η Σάντος του Πελέ

Έπαιξε για 19 χρόνια στη Σάντος (1956-1974) με τον εντυπωσιακό απολογισμό των 658 τερμάτων σε 639 αναμετρήσεις! Στη συνέχεια πήγε στις ΗΠΑ για να παίξει επί τρία χρόνια στον Κόσμο της Νέας Υόρκης (37 γκολ σε 64 συμμετοχές), του οποίου ανακηρύχθηκε επίτιμος πρόεδρος το 2010.

Ο Πελέ τελείωσε την πολυετή καριέρα του με τον Κόσμο της Νέας Υόρκης.

Επίσημα, ο «Βασιλιάς του Ποδοσφαίρου» πέτυχε 753 γκολ σε 813 παιχνίδια. Από αυτά, τα 77 (σε 91 αγώνες) με την εθνική Βραζιλίας, αριθμός που τον κρατάει ακόμα στην κορυφή των σκόρερ της selesao, πλέον όμως από το Μουντιάλ του Κατάρ, μαζί με τον Νεϊμάρ.

Εκείνος και όχι μόνο, συνηθίζει να αναφέρει τον αριθμό 1283 μιλώντας για τα γκολ, υπολογίζοντας εκείνα σε ανεπίσημα παιχνίδια (1281 σε 1363 παιχνίδια σύμφωνα με την FIFA).

Όταν μπήκε στο βιβλίο Γκίνες

Μεταξύ άλλων, κατέχει το παγκόσμιο ρεκόρ επίτευξης χατ-τρικ (92!!!), έχει θέση στο βιβλίο «Guinness World Records» για τα ρεκόρ-γκολ και το ρεκόρ για τον μικρότερο σε ηλικία ποδοσφαιριστή που έπαιξε σε τελικό Μουντιάλ και κατέκτησε το τρόπαιο, καθώς το 1958 στον αγώνα με την Σουηδία, ήταν 17 ετών και 249 ημερών!

Κατέκτησε τρία Μουντιάλ (1958, 1962, 1970) με την εθνική ομάδα της Βραζιλίας, με πρώτο, εκείνο στην Σουηδία, σε ηλικία 17 ετών και 9 μηνών.

Ο Πελέ, θεωρείται ως ο καλύτερος ποδοσφαιριστής του 20ού αιώνα από την FIFA και την Διεθνή Ομοσπονδία Ιστορίας και Στατιστικής Ποδοσφαίρου (IFFHS). Κατά την διάρκεια της καριέρας του, ήταν για μεγάλη περίοδο ο καλύτερα αμειβόμενος αθλητής στον κόσμο.

Κατέχει τους τίτλους “Ποδοσφαιριστής του Αιώνα” από τη FIFA, “Αθλητής του Αιώνα” από την Ολυμπιακή Επιτροπή και είναι μέλος του ποδοσφαιρικού Hall of Fame. To 1999 εξελέγη Ποδοσφαιριστής του Aιώνα μετά από ψηφοφορία των νικητών (1956-1999) της Χρυσής Μπάλας του περιοδικού France Football.

Το 2000, σε παγκόσμια δημοσκόπηση της FIFA στο Διαδίκτυο με το ερώτημα ποιος είναι καλύτερος ποδοσφαιριστής όλων των εποχών, ήρθε δεύτερος με 18%, πρώτος με 53,60% ήρθε ο Μαραντόνα, ενώ αντίθετα, στην ψηφοφορία της FIFA “Football family” και των αναγνωστών του περιοδικού FIFA Magazine ο Πελέ ήρθε πρώτος με 72% των ψήφων.

Στην ψηφοφορία των ειδικών αθλητικογράφων, ο Πελέ ήρθε πρώτος με 1.705 βαθμούς και δεύτερος ήρθε ο Γιόχαν Κρόιφ με 1.303. Σε ψηφοφορία στην Βραζιλία για τον καλύτερο ποδοσφαιριστή του αιώνα ήρθε πρώτος, με δεύτερο τον Γκαρίντσα.

Ο Πελέ σε αριθμούς

Διοργανώσεις

ΜΕ ΣΥΛΛΟΓΟΥΣ                722 ΑΓΩΝΕΣ  676 ΓΚΟΛ  27 ΤΙΤΛΟΙ

Πρωτάθλημα Paulista         407         465       10 (Σάντος)

Τουρνουά Ρίο-Σάο Πάολο       53          48        4 (Σάντος)

Πρωτάθλημα Βραζιλίας         172        102        6 (Σάντος)

Copa Libertadores            15          14        2 (Σάντος)

Copa Intercontinental         3           7        2 (Σάντος)

Recopa Sudamericana           2           1        1 (Σάντος)

Recopa International          1           0        1 (Σάντος)

Supercopa Sudamericana        5           2

NASL*                        64          37        1 (Κόσμος Νέας Υόρκης)

ME THN ΕΘΝΙΚΗ ΒΡΑΖΙΛΙΑΣ      91 ΑΓΩΝΕΣ   77 ΓΚΟΛ   3 ΤΙΤΛΟΙ

Μουντιάλ (πορκριματικά)       6           6        –

Μουντιάλ                     14          12        3

Copa America                  6           8        0

Άλλοι αγώνες                 65          51        –

ΑΤΟΜΙΚΟΙ ΤΙΤΛΟΙ

Πρώτος σκόρερ Paulista τελική φάση 3

Πρώτος σκόρερ Paulista             7

Πρώτος σκόρερ Κυπέλλου Βραζιλίας   3

Ιδανική ενδεκάδα NASL              2

MVP NASL                           1

* Από το 1961 έως το 1968 το πρωτάθλημα Βραζιλία έφερε τις ονομασίες Taca Brasil (31 αγώνες-31 γκολ-5 τίτλοι) και Torneio Roberto Gomes Pedrosa (57-37-1)

** North American Soccer League

Δες ακόμα:

• Ένα ντοκιμαντέρ για τη ζωή του Πελέ έρχεται στο Netflix
• Πελέ: Πέθανε ο «θρύλος» του ποδοσφαίρου