Δέκα γυναίκες που διέπρεψαν στον χώρο των Επιστημών

Σήμερα, Παρασκευή 11 Φεβρουαρίου είναι η Διεθνής Ημέρα Γυναικών και Κοριτσιών στην Επιστήμη, η οποία καθιερώθηκε από τη Γενική Συνέλευση του Ο.Η.Ε. το 2015.

Έτσι, κάθε χρόνο τιμάται στις 11 Φεβρουαρίου η συγκεκριμένη Παγκόσμια Ημέρα με σκοπό να  «επισημάνει πως η γεφύρωση του χάσματος των φύλων στην επιστήμη είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη της αειφόρου ανάπτυξης και την εκπλήρωση της υπόσχεσης της Ατζέντας του 2030, “να μην μείνει κανείς πίσω”».

Εκτιμάται ότι λιγότερο από το 30% του ερευνητικού προσωπικού παγκοσμίως είναι γυναίκες, ενώ σύμφωνα με στοιχεία που έχουν δοθεί στη δημοσιότητα από την Unsesco από το 2014 ως και το 2016 η συμμετοχή των γυναικών στα πεδία STEM (Science, Technology, Engineering, Mechanics) ήταν ιδιαιτέρως χαμηλή.

Στόχος της Διεθνούς Ημέρας Γυναικών και Κοριτσιών στην Επιστήμη 2022 είναι να αναγνωριστεί ο ρόλος των γυναικών και των κοριτσιών στις θετικές επιστήμες, τις επιστήμες υγείας και την μηχανική, όπου συχνά υποτιμούνται λόγω προγενέστερων προκαλήψεων που λανθασμένα έχουν επικρατήσει. Μάλιστα, σκοπός για φέτος δεν είναι απλώς να αναγνωριστεί ο ευεργετικός τους ρόλος στην επιστήμη, αλλά και ο ρόλος τους ως φορείς στην αλλαγή δίνοντας μάλιστα έμφαση στον 6ο στόχο βιώσιμης ανάπτυξης του Ο.Η.Ε. (Clean Water and Sanitation). Έτσι, η έβδομη κατά σειρά Διεθνής Ημέρα Γυναικών και Κοριτσιών στην Επιστήμη θα έχει το εξής θέμα »Equity, Diversity, and Inclusion: Water Unites Us».

Συνεπώς, με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Γυναικών και Κοριτσιών στην Επιστήμη παρουσιάζουμε ορισμένες γυναίκες που με το έργο τους «σημάδεψαν» την επιστήμη αφήνοντας σπουδαίο έργο πίσω τους.

1. Marie Curie

Μία από τις πιο γνωστές γυναίκες επιστήμονες που έχει μάλιστα βραβευθεί εις διπλούν με βραβείο Νόμπελ- ένα στη χημεία και ένα στη φυσική- είναι η Marie Curie. Η Marie Curie γεννήθηκε στην Βαρσοβία το 1867 και ασχολήθηκε κατά κύριο λόγο με τη ραδιενέργεια. Κατά την έρευνά της για τη ραδιενέργεια ανακάλυψε τεχνικές απομόνωσης ενός ισοτόπου και ανακάλυψε και δύο στοιχεία, το ράδιο και το πολώνιο. Η Marie Curie κουβαλούσε παντού μαζί της το ράδιο, χωρίς να γνωρίζει τους κινδύνους που έχει η έκθεση σε αυτό. Αξίζει να σημειωθεί ότι το πραγματικό της επίθετο ήταν Μαρία Σκουοντόφσκα και το επίθετό της πήρε από τον σύζυγο και πατέρα των παιδιών της Πιέρ Κιουρί. Ο Πιέρ Κιουρί ασχολήθηκε μεταξύ άλλων και εκείνος με τη ραδιενέργεια και μάλιστα το Νόμπελ Φυσικής 1903 «μοιράστηκε» στη Μαρί Κιουρί, τον σύζυγό της Πιέρ και τον Αντουάν Ανρί Μπεκερέλ. Τέλος, η Marie Curie έφυγε από τη ζωή, καθώς η υποστεί πολλά προωλήματα στην υγεία της λόγω της έκθεσής της στη ραδιενέργεια. Ως εκ τούτου θεωρείται ένα από τα πρώτα θύματα της ραδιενέργειας. Ωστόσο, άφησε σπουδαία παρακαταθήκη στον κλάδο της επιστήμης και θεωρείται μία από τις πιο σημαντικές επιστήμονες σε παγκόσμιο επίπεδο.

2. Irene – Joliot Curie

Η Μαρί και ο Πιέρ Κιουρί απέκτησαν δύο κόρες, την Ève Denise Curie Labouisse και την Irene – Joliot. Η Eve έγινε συγγραφέας και μάλιστα μεταξύ άλλων έγραψε και την βιογραφία της μητέρας της. Η Irene όμως ακολούθησε τα χνάρια της μητέρας της στην επιστήμη. Σπούδασε φυσική και χημεία στην περίοδο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και δούλεψε στο πλευρό της μητέρας της δίνοντας πολλά στον τομέα της πυρηνικής φυσικής. Συνέβαλε στη δημιουργία τεχνητών ραδιενεργών στοιχείων και στην ανακάλυψη της δομής του ατόμου. Μάλιστα, όπως και οι γονείς της έτσι και εκείνη απέσπασε το βραβείο Νόμπελ χημείας το 1935 μαζί με τον σύζυγό της.

3. Υπατία

Η Υπατία ηεννήθηκε τον 4ο αιώνα μ.Χ. στην Αλεξάνδρεια. Ήταν φιλόσοφος και μαθηματικός και η συνεισφορά της στην επιστήμη ήταν μεγάλη και πολύτιμη. Μεταξύ άλλων ξεχωρίζει η τελειοποίηση του αστρολάβου, ενός οργάνου για παρατήρηση των ουράνιων σωμάτων. Το έργο της, στην εποχή της, είχε χαρακτηριστεί ως παγανιστικό και δεν είχε αναγνωριστεί, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να λυντσαριστεί από όχλο φανατικών Χριστιανών περίπου στα 50 της χρόνια. Η ζωή της μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη στην ταινία «Agora».

4. Lise Meitner

Η Lise Meitner γεννήθηκε στην Βιέννη το 1878. Ήταν φυσικός, η οποία μελέτησε την ραδιενέργεια. Από το 1926 έως το 1933 ήταν καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, δεδομένου του ότι ήταν Εβραία στη ναζιστική Γερμανία, οι ναζιστικοί νόμου την ανάγκασαν να φύγει από τη χώρα και να μετακομίσει στη Στοκχόλμη. Εκεί μελέτησε την πυρηνική σχάση. Παρ’ όλα αυτά το βραβείο Νόμπελ έλαβε μόνο ο φίλος της Otto Hahn με τις ανακαλύψεις της να μένουν για πολλά χρόνια στην αφάνεια και χωρίς να λαμβάνουν κάποια αναγνώριση.

5. Vera Rubin

Η Βέρα Ρούμπιν γεννήθηκε το 1928 στην Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ. Ασχολήθηκε με την αστρονομία και το έργο στη μελέτη των ταχυτήτων περιστροφής των γαλαξιών θεωρείται αρκετά καινότομο. Η Βέρα Ρούμπιν ανακάλυψε την ασυμφωνία μεταξύ της προβλεπόμενης γωνιακής ταχύτητας των γαλαξιών και της παρατηρούμενης, κάτι που έγινε γνωστό ως «πρόβλημα της περιστροφής των γαλαξιών». Στην αρχή το έργο της δεν έγινε ευρέως αποδεκτό, καθώς τα ευρήματά της έγιναν δεκτά με σκεπτικισμό. Ωστόσο, μέσα στις επόμενες δεκαετίες η Ρούμπιν επιβεβαιώθηκε και η ανακάλυψή της θεωρείται μία από τις πιο σημαντικές στην ιστορία της αστρονομίας. Παρ’ όλα αυτά δεν έλαβε ποτέ βραβείο Νόμπελ με πολλούς να θεωρούν ως αιτία αυτής της αδικίας το φύλο της. Η Βέρα Ρούμπιν έφυγε από τη ζωή την ημέρα των Χριστουγέννων το 2016.

6. Αda Lovelace

Γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1815 και ήταν μαθηματικός που ασχολήθηκε με τα κομπιούτερ και συγγραφέας. Η Ada Lovelace ήταν η μοναχοκόρη του λόρδου Βύρωνα και της Anna Isabella. Η πολυτάραχη ιστορία της ζωή της την οδήγησε στην δημιουργία του πρώτου αλγορίθμου για μηχανές καθιστώντας της την πρώτη προγραμματίστρια υπολογιστών. Μάλιστα, η γλώσσα προγραμματισμού, Ada, έχει πάρει το όνομά της.

7. Rita Levi – Montalcini

Η Rita Levi – Montalcini γεννήθηκε στο Τορίνο το 1909 και η ειδίκευσή της είναι πάνω στις νευροεπιστήμες. Το 1986 μάλιστα έλαβε το βραβείο Νόμπελ στην Ιατρική, αλλά η ζωή της ήταν αρκετά δύσκολη, καθώς έζησε και εργάστηκε πάνω σε αυτό που αγαπούσε ως γυναίκα και Εβραία. Όταν ο Μουσολίνι άλλαξε τους νόμους στην Ιταλία, πήρε την έρευνα της και τη συνέχισε στο δωμάτιο της. Παρά τα τρομακτικά αυτά χρόνια που πέρασε κυνηγημένη λόγω της καταγωγής της, κατάφερε να ανακαλύψει την πρώτη επικοινωνία κυττάρων και να διαπρέψει. Άλλωστε, αυτή η ανακάλυψη της «χάρισε» και το Νόμπελ Ιατρικής/Φυσιολογίας τος 1986, το οποίο «μοιράστηκε» με τον συνεργάτη της Stalney Cohen. Έφυγε από τη ζωή στις 30 Δεκεμβρίου 2012, ενώ το 2016 ένα υβριδικό είδος ορχιδέας πήρε το όνομά της.

8. Hedy Lamarr

Η Hedy Lamarr γεννήθηκε στην Βιέννη το 1914 και είναι Αμερικανίδα ηθοποιός και εφευρέτης. Στο ευρύ κοινό έγινε γνωστή μέσω της συμμετοχής της σε πολλές ταινίες, κάτι που δεν είναι πολύ γνωστό για εκείνη είναι πως μαζί με τον φίλο της, George Antheil, ήταν οι δημιουργοί ενός διευρυμένου δικτύου που επέτρεπε τις μακρινές, χωρίς καλώδιο επικοινωνίες, το οποίο σήμερα το αποκαλούμε wi- fi! Δυστυχώς, η Hady δεν πήρε κανέναν έπαινο για την πατέντα αυτή.

9. Tu Youyou

H Tu Youyou βραβεύτηκε το 2015 με το Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής, επειδή ανακάλυψε μία δραστική θεραπεία κατά της ελονοσίας. Η Tu Youyou ανακάλυψε το φάρμακο αναζητώντας το σε Κινεζικά παραδοσιακά γιατροσόφια καταφέρνοντας τελικά να απομονώσει μία δραστική ουσία, την αρτεμισίνη.  χαρακτηριστικό ήταν πως προσφέρθηκε να είναι ο πρώτος άνθρωπος στον οποίο θα δοκιμαστεί το φάρμακο.

10. Margaret Hamilton

Η Μάργκαρετ γεννήθηκε στις 17 Αυγούστου 1936 στο Πάολι της Ιντιάνα. Είναι επιστήμονας υπολογιστών, μηχανικός συστημάτων και λογισμικού και επιχειρηματίας και συγκαταλέγεται ανάμεσα στις πιο σημαντικές προσωπικότητες του χώρου. Στη Margaret Hamilton η αποστολή «Απόλλων 11» κατάφερε να πραγματοποιήσει το ταξίδι της στην Σελήνη, αφού εκείνη ήταν η μηχανικός που προΐστατο της ομάδας που προγραμμάτισε τον κώδικα του «Απόλλων 11». Αργότερα ίδρυσε και δυο δικές της εταιρίες λογισμικού το Higher Order Software το 1976, και δέκα χρόνια αργότερα, το 1986 το Hamilton Technologies. Όπως είναι φυσικό, η Margaret Hamilton έχει λάβει πολλά βραβεία μεταξύ των οποίων και το NASA Exceptional Space Act Award που της απονεμήθηκε το 2003 για επιστημονικές και τεχνολογικές συνεισφορές. Το βραβείο περιελάμβανε $37,200, που είναι και το μεγαλύτερο ποσό που απονεμήθηκε σε οποιονδήποτε στην ιστορία της NASA.

Στην παραπάνω εικόνα που τραβήχτηκε το 1969 απεικονίζεται η ίδια, καθώς στέκεται δίπλα στους κωδικούς που έγραψε στο χέρι και χρησιμοποιήθηκαν προκειμένου να στείλουν τον άνθρωπο στο φεγγάρι.

Διαβάστε ακόμη:

• Κέντρο Καινοτομίας για τις Γυναίκες: Ξεκινά η λειτουργία του