Πώς να αντιμετωπίζεις τους ηλίθιους: Ο οδηγός επιβίωσης ενός καθηγητή του Stanford

Ο Robert Sutton είναι καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Stanford. Το όνομα του έχει γίνει γνωστό χάρη στο βιβλίο του «The Asshole Survival Guide: How to Deal with People Who Treat You Like Dirt».

Το βιβλίο αυτό είναι ένας οδηγός επιβίωσης ενάντια τον βλακών στην δουλειά, το πανεπιστήμιο αλλά και την καθημερινή ζωή και γράφτηκε προτού εκλεγεί ο Ντόναλντ Τραμπ καθώς ο συγγραφέας του θεωρεί πως ζούμε την “χρυσή εποχή των ηλιθίων”.

«Συμπεριφορές όπως η έλλειψη σεβασμού, ο κυνισμός και οι προσωπικές επιθέσεις είναι σήμερα χειρότερες από ποτέ», δήλωσε πρόσφατα στο New York Magazine.

Το ύφος του είναι ίδιο όταν μιλάει και για το πολιτικό κλίμα των ΗΠΑ από την εκλογή Τραμπ και μετά. Ο ορισμός που δίνει στον “ηλίθιο” είναι ο εξής: «ένα άτομο το οποίο μειώνει τους άλλους, τους διαλύει ψυχικά και δεν τους σέβεται».

Το πρόβλημα με αυτά τα άτομα είναι πως έχουν εξελιχθεί σε επιδημία: «Οι δυσάρεστες συμπεριφορές εξαπλώνονται πολύ πιο γρήγορα από τις ευχάριστες συμπεριφορές, δυστυχώς».

Ο Sutton πιστεύει ότι έχουμε να κάνουμε με έναν φαύλο κύκλο: «Οσο περισσότερο σας περιβάλλουν ηλίθιοι, τόσο γίνεστε κι εσείς ηλίθιος».

Το φαινόμενο αυτό επιβεβαιώνεται περισσότερο από ποτέ στον εργασιακό χώρο όπου εάν το κλίμα είναι καλό, οι εργαζόμενοι θα είναι εντάξει, ενώ αν υπάρχει ένας “ηλίθιος” η συμπεριφορά όλων χαλάει.

Ο Sutton θεωρεί πάντως πως η η συμπεριφορά των ηλιθίων στρέφεται τελικά εναντίον τους: «Μακροπρόθεσμα, οι άνθρωποι που χειρίζονται τους άλλους με σεβασμό τα καταφέρνουν καλύτερα».

Πριν 10 χρόνια ο καθηγητής είχε κυκλοφορήσει ένα βιβλίο για το ίδιο θέμα με τίτλο «Στόχος, μηδέν βλάκες ηλίθιοι», που έγινε best seller. Μεταξύ άλλων που ανέλυε, ο Sutton παρέδωσε ορισμένες συμβουλές για να εντοπίζουμε και να αντιμετωπίζουμε τον “ηλίθιο” στον χώρο εργασίας.

• Μάθε να εντοπίζεις τον ηλίθιο

Τι κάνει; Επιτίθεται στους κατώτερους του, και σπάνια στους ανώτερους του, ενώ είναι ικανός για τις χειρότερες γουρουνιές. Ο Sutton έδωσε και μια λίστα με 12 συμπεριφορές που είναι ενδεικτικές του θέματος: προσωπικές επιθέσεις, σαρκαστικά αστειάκια, ταπεινωτικοί θυμοί, κτλ..

Πώς ένας μάνατζερ γίνεται ανυπόφορος: Λόγω της εξουσίας που διαθέτει, λέει ο καθηγητής, «τα άτομα έχουν μια φυσική τάση να το παρακάνουν». Οι εργαζόμενοι συνήθως “υποφέρουν” σιωπηλά. Ένα καλό 50% των εργαζομένων παγκοσμίως ζει σε επιθετικό κλίμα ενώ 1/4 είναι μάρτυρες  απρεπούς συμπεριφοράς τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα, όπως αναφέρει αμερικανική μελέτη.

• Μείωσε την εξάπλωση του

Ο κίνδυνος από τέτοιους ηλίθιους σε μια επιχείρηση είναι η ικανότητα τους να υπονομεύουν την προσπάθεια και το ηθικό των εργαζομένων τους.

“Οταν επικρατεί ένα κλίμα μόνιμου φόβου, οι άνθρωποι είναι επιφυλακτικοί με όλα», γράφει ο καθηγητής. Αποτέλεσμα; Οι άνθρωποι καταβάλλουν όλο και λιγότερη προσπάθεια και τα κίνητρά τους αποδυναμώνονται”.

Ο καθηγητής εκτιμά πως το συνολικό κόστος ενός «βλακώδους ηλίθιου» είναι πάνω από 120.000 ευρώ τον χρόνο ανά επιχείρηση.

Για να μειωθούν οι συνέπειες της συμπεριφοράς του «κυρίαρχου αρσενικού», λέει ο καθηγητής, πρέπει οι επιχειρήσεις να μειώσουν τα  ιεραρχικά σύνορα και να κατεβάσουν τους υπερβολικά υψηλούς μισθούς. Ειδάλλως, πρέπει να καθιερωθεί ο διάλογος ανάμεσα στα ιεραρχικά στρώματα.

• Πρόσεξε μην γίνεις ένας

Όπως αναφέρει ο Sutton, όλοι θα μπορούσαμε να γίνουμε “ηλίθιοι” γιατί η επιχείρηση ενθαρρύνει τέτοιες συμπεριφορές. Ωστόσο, μας συμβουλεύει να μην βλέπουμε τους συναδέλφους ως  αντιπάλους ή ως εχθρούς. Θετικό πνεύμα, όχι σκληρός ανταγωνισμός.

 

• Προστάτευσε τον εαυτό σου

Τα αφεντικά που βρίζουν έχουν κακές συνέπειες στην υγεία των εργαζομένων. Σύμφωνα με μια αμερικανική μελέτη, που πραγματοποιήθηκε σε 3.000 εργαζομένους για 10 χρόνια, όσοι ήταν υπό πίεση είχαν 20% έως 40% επιπλέον κίνδυνο να υποστούν καρδιακή προσβολή. Αν έχεις έναν τέτοιο στο γραφείο σου, ή άλλαξε δουλειά ή αδιαφόρησε γι’ αυτούς και ό,τι κάνουν.