Παιδεία: Αντιδράσεις από τη Νομική για το νέο σχέδιο νόμου!

Συντασσόμαστε, λοιπόν, με το σύνολο της ακαδημαϊκής κοινότητας και ζητούμε την άμεση απόσυρσή του.

Τα παραπάνω τονίζει σε ανακοινωθέν ο Σύλλογος Διδακτικού Προσωπικού Νομικής Σχολής του  ΕΚΠΑ , ενώ σημειώνει:

• Η Κυβέρνηση συνεχίζει την πρακτική αλλαγών της τελευταίας στιγμής του  ν. 4009/2011, που είχε ψηφιστεί με ευρύτατη κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
• Άλλη μία φορά σχεδιάζει καθοριστικές νομοθετικές αλλαγές, χωρίς διαβούλευση με την εκπαιδευτική κοινότητα, χωρίς αναζήτηση συναινέσεων εντός και εκτός ΑΕΙ.

Το κατατεθέν σ/ν προκαλεί έντονο προβληματισμό, τόσο σε επίπεδο νομοθετικής πολιτικής όσο και σε επίπεδο ουσιαστικών ρυθμίσεων, υπογραμμίζεται στο ανακοινωθέν και ειδικοτερα:

• Επί της νομοθετικής πολιτικής, είναι προφανής η ανάγκη η παιδεία να αποκτήσει κάποτε σταθερό θεσμικό πλαίσιο, με την ευρύτερη δυνατή συναίνεση. Δεν είναι δυνατόν κάθε Κυβέρνηση, θεωρώντας ότι κατέχει την απόλυτη αλήθεια, να επιφέρει ριζικές αλλαγές στον χώρο της παιδείας χωρίς την εξασφάλιση στοιχειώδους συνεργασίας με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς.
• Ο ν. 4009/2011, παρά τα τρωτά σημεία του, είναι ο πρώτος νόμος για τα ΑΕΙ που προέβλεπε θεσμοθετημένες διαδικασίες «για την αξιολόγηση των αλλαγών του παρόντος νόμου και τη σύσταση προτάσεων για τυχόν αναθεώρηση διατάξεων» (άρθρο 80 § 20). Εφόσον η Κυβέρνηση θεωρεί ότι το ισχύον θεσμικό πλαίσιο εμφανίζει ατέλειες ή δυσλειτουργίες (που ασφαλώς πράγματι υπάρχουν), θα έπρεπε να κινήσει την προβλεπόμενη διαδικασία αξιολόγησης, με σκοπό την εκπόνηση σοβαρής μελέτης για την εφαρμογή της νομοθεσίας και τα ανακύψαντα προβλήματα, καθώς και τη διατύπωση τεκμηριωμένων προτάσεων για τις τυχόν αναγκαίες αναθεωρήσεις.
• Επί της ουσίας, το κατατεθέν σ/ν, σε μία εποχή που τα πάντα εξελίσσονται και μεταβάλλονται με ταχύτατους ρυθμούς και η επιστημονική και ερευνητική δραστηριότητα διεξάγεται σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, κηρύσσει επιστροφή σε εσωστρεφή (και φοβικά) πρότυπα του παρελθόντος που έχουν δοκιμασθεί και αποτύχει. Αυτή η κατεύθυνση απομακρύνει όλο και περισσότερο τα ελληνικά πανεπιστήμια από τα ευρωπαϊκά και διεθνή πανεπιστημιακά πρότυπα.
• Το Υπουργείο Παιδείας, παραγνωρίζοντας τις ανάγκες και τα προτάγματα της σύγχρονης εποχής, επανέρχεται σε προτεραιότητες και πρακτικές κυριολεκτικά του προηγούμενου αιώνα. Εμφανίζει έτσι ως σύγχρονη μεταρρύθμιση τη δήθεν  διασφάλιση της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών από τον κίνδυνο επέμβασης της δημόσιας δύναμης, χωρίς να φαίνεται να υπάρχει πλέον τέτοιος κίνδυνος στη χώρα μας, καθώς και τον δήθεν «εκδημοκρατισμό» του πανεπιστημίου, υπό την έννοια της συμμετοχής των συνδικαλιστών-φοιτητών στα συλλογικά όργανα διοίκησης.
• Και γενικότερα, όμως, το σ/ν προκρίνει ένα ιδιαίτερα γραφειοκρατικό και συγκεντρωτικό μοντέλο διοίκησης των πανεπιστημίων και οργάνωσης των σπουδών. Το μοντέλο αυτό προσβάλλει τη συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της αυτοδιοίκησης των πανεπιστημίων και είναι βέβαιο ότι θα δημιουργήσει δυσλειτουργίες και προβλήματα στα πανεπιστήμια. Χαρακτηριστικά είναι τα ακόλουθα παραδείγματα: η ανάθεση υπερεξουσιών στον Υπουργό (ποιο αυτοδιοίκητο;), που «ήλθε καταλύσαι» τμήματα, σχολές και ΑΕΙ, με απλή υπουργική απόφαση· η πρόβλεψη για την εκλογή των αντιπρυτάνεων με χωριστό ψηφοδέλτιο από το ψηφοδέλτιο του πρύτανη, με αποτέλεσμα το (επανασυνιστώμενο) πρυτανικό συμβούλιο να αποτελείται από διάφορους πόλους εξουσίας με αυτοτελή ο καθένας νομιμοποίηση, που θα αποτελεί αιτία σοβαρής δυσλειτουργίας των πανεπιστημίων.
• Ιδιαίτερη είναι η ανησυχία μας και για την απολύτως προβλέψιμη παράλυση και ουσιαστική υποβάθμιση των μεταπτυχιακών μας προγραμμάτων – σε συνδυασμό ιδίως με τις ασφυκτικές διατάξεις για τη λειτουργία του ΕΛΚΕ. Σε μια εποχή που το σύνολο των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων αναζητεί περαιτέρω συνέργειες προκειμένου να καταστούν ανταγωνιστικότερα στη διεθνή αγορά, το σ/ν ουσιαστικά εξαφανίζει κάθε προοπτική για άνοιγμα των ελληνικών πανεπιστημίων στην κοινωνία και στον κόσμο και προκρίνει ουσιαστικά μια παιδεία δύο ταχυτήτων: αφενός μία για όσους μπορούν να καταφύγουν στα πανεπιστήμια του εξωτερικού για ανταγωνιστικά προγράμματα και αφετέρου μια κλειστή, περιορισμένη και τελικά δεύτερης κατηγορίας για όλους εγκλωβιστούν στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Η φοβική αυτή προοπτική δεν αντιστοιχεί ούτε στο ακαδημαϊκό επίπεδο διδασκόντων και διδασκομένων ούτε στη διεθνή παρουσία των ελληνικών ΑΕΙ και του προσωπικού τους, ενώ σε τελική ανάλυση εμποδίζει διδάσκοντες και διδασκομένους να αναδείξουν πλήρως τις ικανότητές τους και να μετέχουν ισότιμα στη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα.