Το who is who του Γ. Μπαρτζώκα

Με αφορμή την κατάκτηση της ευρωλίγκα από τον Ολυμπιακό με τον Γ. Μπαρτζώκα στον πάγκο του, η ιστοσελίδα gazzetta ανάρτησε άρθρο με τίτλο “His way” για τον ιδιαίτερα συγκροτημένο όσο και συγκερατημένο – όχι το πλέον σύνηθες χαρακτηριστικό του κλάδου -πρώτο Έλληνα προπονητή που κατέκτησε το ευρωπαϊκό τρόπαιο. Παρακολουθείστε από τις γραμμές του άρθρου που παρατίθεται παρακάτω την πορεία του…

Κάθε τέλος μια αρχή!

1987… Μια χρονιά ορόσημο για το ελληνικό μπάσκετ. Μια χρονιά που ήταν η απαρχή για δεκάδες καριέρες που θα ξεκινούσαν λίγους μήνες μετά τις 14 Ιούνιου, όταν η Εθνική ομάδα θα κατακτούσε το Ευρωμπάσκετ. Σεπτέμβριο, μαζί με τα σχολεία, δεκάδες παιδιά θα έσπευδαν να κάνουν επίσημο άθλημά τους, εκείνο που άρχισαν δειλά-δειλά και άτεχνα να παίζουν μέσα στο καλοκαίρι! Ανάμεσα στις δεκάδες καριέρες που θα ξεκινούσαν, μία θα τελείωνε. Ο Γιώργος Μπαρτζώκας, γεννημένος το 1965, ήταν μόλις 22 ετών, όταν αντιλήφθηκε ότι τα γόνατά του δεν μπορούσαν πλέον να στηρίξουν το ψιλόλιγνο σώμα του. Σε μια εποχή που στη διάθεση των παικτών υπήρχε η ελάχιστη επιστημονική υποστήριξη, δεν υπήρχαν εναλλακτικές, παρά μόνο μια απόφαση. Τέλος!

Μια καριέρα που δεν είχε ένδοξες στιγμές, αφού στα καλά χρόνια του Αμαρουσίου ήταν ακόμα ανήλικος και στα δικά του χρόνια η ομάδα των βορίων προαστίων ήταν κάπου ανάμεσα σε Α2 και Β’ Εθνική, έφτανε στο τέλος της. Ο αρχηγός των κιτρινόμαυρων, άφηνε τη φανέλα, άφηνε το σορτσάκι και αποφάσιζε να ακολουθήσει το δρόμο έξω από τις γραμμές. Δεν είναι, άλλωστε, όλοι φτιαγμένοι για όλα και ο ρόλος του προπονητή έμοιαζε να του ταιριάζει καλύτερα. Τα βόρεια προάστια παρέμειναν το καταφύγιο και παράλληλα ορμητήριό του. Βριλήσσια, Πεύκη, Ηράκλειο και δεκάδες ακόμα ομάδες μπορούν να είναι σήμερα περήφανες για το κάποτέ τους.

«Είμαι προπονητής εδώ και 20 χρόνια», έλεγε με παράπονο όταν είχε αρχίσει να γίνεται γνωστός και με την ταπεινότητα που πάντα τον διακρίνει, δεν είχε πρόβλημα να αποκαλύψει το ίδιος το βιογραφικό του. «Έχω περάσει από όλες τις βαθμίδες του ελληνικού μπάσκετ. Από ομάδες ΕΣΚΑ και ΕΣΚΑΝΑ, μέχρι όλες τις θέσεις στο προπονητικό επιτελείο του Αμαρουσίου. Έχω προπονήσει μίνι, γυναικείο, παιδικό, εφηβικό, ήμουν τέταρτος βοηθός, τρίτος βοηθός, δεύτερος βοηθός, πρώτος βοηθός…  Έχω λοιπόν, πολλές εμπειρίες, οι οποίες με βοηθούν να αντιμετωπίσω κάποιες καταστάσεις».  

Από το Μαρούσι στη Λάρισα…

Το αγροτικό που έκανε έφτανε, ώστε κάποια στιγμή να μπορεί να προστεθεί στο βιογραφικό του η λέξη Α1. Ο Παναγιώτης Γιαννάκης, που είχε αναλάβει το Μαρούσι ένα χρόνο πριν, θα παρακολουθήσει τη δουλειά του Παναγιώτη Μπαρτζώκα σε ομάδα χαμηλότερης κατηγορίας και θα του εμπιστευτεί μια θέση στο τεχνικό τιμ. Ήταν 20 Ιουνίου του 2003, όταν το όνομά του εμφανίζεται για πρώτη φορά στο ρεπορτάζ των «μεγάλων» του μπάσκετ. «Είναι τιμή που με επέλεξε ο Γιαννάκης. Είμαι ενθουσιασμένος που συμμετέχω σε αυτό το προπονητικό πρόγραμμα και φυσικά που επιστρέφω στο Μαρούσι», έλεγε τότε και η πρώτη του εμπειρία θα είναι εξαιρετικά ευχάριστη και πετυχημένη.

Με παίκτη τον Βασίλη Σπανούλη, ο Γιώργος Μπαρτζώκας θα πανηγυρίσει στο φινάλε της παρθενικής του σεζόν τη δεύτερη θέση στο πρωτάθλημα και για τα επόμενα τρία χρόνια θα συλλέγει τις εμπειρίες που θα του είναι απαραίτητες, όταν έρθει το κάλεσμα για τη μεγάλη πρόκληση. Μια παιδική φιλία θα τη φέρει αφότου ο Έλληνας τεχνικός κλείσει τα 40 του χρόνια. «Για να βρεθώ στην Α1 ως πρώτος προπονητής, ευτύχησα να μου δοθεί η ευκαιρία στην Ολύμπια, όπου ο Μαλάκος είναι παιδικός μου φίλος, χωρίς αυτό φυσικά να σημαίνει ότι μου έγινε ρουσφέτι. Άλλωστε κανείς δεν σου εμπιστεύεται την ομάδα του αν δεν σε πιστεύει». 

Η λέξη «ρουσφέτι» δε θα έβγαινε τυχαία από το στόμα του, όταν μετά από καιρό ο κόσμος θα είχε αρχίσει να τον γνωρίζει. Ο Γιώργος Μπαρτζώκας δεν έχει ιδιαίτερες σχέσεις με δημοσιογράφους, παρά μόνο εκείνους που θεωρεί φίλους του, έχει μάνατζερ έναν 28χρονο από τη Θεσσαλονίκη και κατά καιρούς έχει αναφερθεί στην αναξιοκρατία που υπάρχει στο χώρο της προπονητικής. «Υπάρχουν τόσοι και τόσοι προπονητές που ενώ είναι ικανοί δεν έχουν κοουτσάρει ποτέ στην Α1. Ακόμη και ορισμένοι που ανέβασαν τις ομάδες του. Ο Σορώτος, ο Καραγιάννης και τόσοι άλλοι… Αντίθετα υπάρχουν προπονητές που έχουν απολυθεί πέντε-έξι φορές από ομάδες και βρίσκουν συνέχεια δουλειά, γιατί είναι δυνατοί σε άλλους τομείς, όπως στο επικοινωνιακό παιχνίδι ή στις σχέσεις τους με παράγοντες και δημοσιογράφους».

Η πορεία του με την Ολύμπια θα του έδινε την ευκαιρία να γίνει γνωστός και να κριθεί ικανός, ώστε να μπορεί να διαχωρίζει τη θέση του με τις προαναφερθείσες περιπτώσεις. Έστω κι αν – όπως είχε παραδεχτεί – λειτούργησε συναισθηματικά όταν αποδέχτηκε τη δουλειά, που τον κράτησε μακριά από τη γυναίκα του. «Δεν ήθελα να απογοητεύσω έναν φίλο μου και αυτός δεν ήθελε να πάρει ρίσκο για την ομάδα που αγαπάει. Αυτοί ήταν, λοιπόν, οι δύο μου στόχοι. Δεν ήθελα να τους απογοητεύσω τους ιδιοκτήτες και ήθελα να αποκτήσει η ομάδα δική της αγωνιστική ταυτότητα. Και τα δύο τα κατάφερα, αλλά σίγουρα έκανα και λάθη», έλεγε το καλοκαίρι του 2009, όταν ο κύκλος του στη Λάρισα είχε κλείσει. Η πτώχευση της εταιρίας ΛΑΜΚΟ και τα ατελείωτα οικονομικά προβλήματα, έδωσαν τέλος στο μικρό θαύμα που είχε συντελεστεί εκείνη την τριετία.

Ένα θαύμα που είχε δύο συνεχόμενες συμμετοχές στα πλέι οφ, ευρωπαϊκή συμμετοχή στο Euro Cup, όπου έφτασε ως τους «16» της διοργάνωσης και αρκετές προσωπικές διακρίσεις για τα στελέχη της. Η πρεμιέρα του Γιώργου Μπαρτζώκα ως πρώτος προπονητής στην Α1 έγινε στο Μαρούσι, όπου πριν το ματς τιμήθηκε και μετά το ματς πανηγύριζε την πρώτη του νίκη στην κατηγορία. Η ομάδα του την πρώτη σεζόν τερμάτισε στην έβδομη σεζόν, με τον ίδιο να δηλώνει πως «έπρεπε να βγούμε τέταρτοι, αλλά είχαμε συνεχόμενους τραυματισμούς και χάσαμε κάποια παιχνίδια στο τέλος». Η αξία του, ωστόσο, θα έχει αρχίσει να αναγνωρίζεται και από τους αντιπάλους του, όπως ο Αντρέα Ματζόν. «Η Ολύμπια έκανε θαυμάσια πορεία και κατά τη γνώμη μου ο προπονητής της  πρέπει να αναδειχθεί ο καλύτερος της Α1». 

Στο φινάλε της πρώτης του σεζόν θα ανανεώσει το συμβόλαιό του, κάτι που αργότερα θα χαρακτηρίσει «συναισθηματική απόφαση», ωστόσο και πάλι θα πετύχει. Η Ολύμπια τερματίζει όγδοη, συμμετέχει και πάλι στα πλέι οφ, όμως σιγά-σιγά επέρχεται η φθορά. Τα οικονομικά προβλήματα στην τρίτη του σεζόν στη Λάρισα θα είναι τεράστια, με αποτέλεσμα τον Απρίλιο του 2009 σε μια συνέντευξη απολογιστικού χαρακτήρα, να αποχαιρετήσει την ομάδα.

Το θαύμα του Αμαρουσίου!

Το επόμενο βήμα του θα ήταν το πιο μεγάλο. Έστω κι αν τη στιγμή που το έκανε, δεν μπορούσε να το προβλέψει. Το Μαρούσι διάλεξε ένα δικό του παιδί να διαδεχτεί τον Σούλη Μαρκόπουλο στην τεχνική ηγεσία και ο Γιώργος Μπαρτζώκας επιστρέφοντας στα αγαπημένα του βόρεια προάστια είχε μπροστά του μια τεράστια πρόκληση. Να οδηγήσει το Μαρούσι για πρώτη φορά στην ιστορία του στην Ευρωλίγκα. Οι άλλοτε κυπελλούχοι Σαπόρτα θα το κατάφερναν. Απέκλεισαν τον Άρη, απέκλεισαν την Άλμπα και ο 44χρονος τότε τεχνικός με ταπεινότητα, έδινε συγχαρητήρια στον προκάτοχό του. «Πρέπει να αποδώσω τα εύσημα στους παίκτες και στον προπονητή της περσινής ομάδας, που έβγαλαν ουσιαστικά την ομάδα στην Ευρωλίγκα. Δείξαμε σκληροί και αποτελεσματικοί και πιστεύω ότι μας αξίζει αυτό που καταφέραμε», έλεγε και απαντούσε σε όσους… κατηγορούσαν το Μαρούσι που προκρίθηκε.

«Το ζητούμενο πρέπει να είναι αυτό που παρουσιάζουμε μέσα στο γήπεδο και όχι έξω απ’ αυτό. Κι εμένα μου άρεσε η ατμόσφαιρα στο «Αλεξάνδρειο» ή στο Βερολίνο, αλλά από τη στιγμή που περάσαμε εμείς έναντι του Άρη και της Άλμπα, μπορεί κανείς να πει ότι είμαστε άδικα εδώ;». Το πόσο δίκαιη ήταν η συμμετοχής του θα το αποδείκνυαν στην πορεία. Κόντρα στα οικονομικά προβλήματα, κόντρα σε παίκτες που ορισμένες φορές είχαν έτοιμες τις βαλίτσες τους για να φύγουν ακόμα και 15 λεπτά πριν την έναρξη αγώνων, το Μαρούσι κατόρθωσε να προκριθεί στις 16 καλύτερες ομάδες  της Ευρωλίγκα και να χάσει την πρόκριση στα προημιτελικά, λόγω της τιμιότητας του Παναθηναϊκού. Ο Γιώργος Μπαρτζώκας, ο οποίος θα πληρωνόταν δυόμισι μισθούς όλη τη σεζόν κι έναν ακόμα μετά το φινάλε της, θα μιλούσε για το πόσο δύσκολη ήταν εκείνη η χρονιά. Μια χρονιά που έγινε γλυκύτερη με τη γέννηση της κόρης του.

«Δυστυχώς δεν μπορούσαμε να χαρούμε τις νίκες μας. Κάναμε μία μεγάλη νίκη στην Ευρωλίγκα ή στο πρωτάθλημα και φοβόμασταν πως στην επόμενη προπόνηση θα είχε φύγει κάποιος παίκτης. Μεγάλη εμπειρία. Σχεδόν κάθε εβδομάδα, υπήρχαν περιστατικά που δεν είδαν ποτέ το φως της δημοσιότητας, τα οποία έπρεπε να χειριστούμε ανάλογα για να μην διαλυθεί η ομάδα», περιέγραφε για να συμπληρώσει πως ουδέποτε είχε πει ψέματα στους παίκτες του για την κατάσταση. «Είμαι ένας προπονητής που στηρίζω το μοντέλο του κόουτς που ασχολείται μόνο με αγωνιστικά θέματα. Τις επιλογές των παικτών, το κοουτσάρισμα, την προπόνηση. Δεν θέλω και δεν θεωρώ σωστό, ο προπονητής να ασχολείται με τα οικονομικά ή να κάνει τον γενικό διευθυντή».

Εκείνο το καλοκαίρι ήταν το πρώτο που το όνομά του ακούστηκε, έστω και φιλολογικά, για τον Ολυμπιακό και δήλωνε πως «ποτέ δεν έχω νιώσει ότι υπάρχει ομάδα που δεν μπορώ να αναλάβω», όπως κατά καιρούς έχει ακουστεί για τον Άρη, για την Άλμπα Βερολίνου ή και για την Μπουντιβέλνικ. Η δική του απόφαση ήταν και πάλι συναισθηματική. Αποφάσισε να παραμείνει στο Μαρούσι, πιστεύοντας πως κάτι θα αλλάξει. Στις 7 Σεπτεμβρίου θα αντιληφθεί ότι τίποτα δεν πρόκειται να είναι διαφορετικό και αποχωρεί από την τεχνική ηγεσία της ομάδας με την ευχή «η απόφαση μου να ευαισθητοποιήσει αυτούς που ενδιαφέρονται αλλά και αυτούς που… λένε ότι ενδιαφέρονται για το καλό της ομάδας». Λίγο καιρό μετά, όντας χωρίς ομάδα, θα βραβευτεί ως ο καλύτερος προπονητής της σεζόν 2009-10. «Η ανάμνηση που θα έχω από την ομάδα του Αμαρουσίου θα είναι το βραβείο που πήρα, καθώς και η πολύ καλή μας πορεία στο ελληνικό πρωτάθλημα αλλά και στην Ευρώπη».

Πανιώνιος και πρόκληση!

Το ξεκίνημα του πρωταθλήματος θα τον βρει μακριά από τους πάγκους, αλλά το κακό ξεκίνημα του Πανιωνίου θα του φέρει την επόμενη δουλειά. Ο Νέναντ Μάρκοβιτς μετά από δύο ήττες απολύεται και ο Γιώργος Μπαρτζώκας αναλαμβάνει στις 3 Οκτωβρίου του 2010. «Προσπαθήσαμε να αλλάξουμε κάποια πράγματα στην ψυχολογία των παιδιών, αφού η ομάδα ξεκίνησε με δύο ήττες το πρωτάθλημα. Ποντάρουμε και στην παρουσία του κόσμου ώστε να παρουσιάσουμε ένα καλό πρόσωπο στο παιχνίδι», θα πει λίγο πριν την πρώτη του αποστολή, η οποία θα είναι εξαιρετικά επικίνδυνη αφού στο ντεμπούτο του θα αντιμετωπίσει τον Ολυμπιακό! Ο Πανιώνιος θα ηττηθεί 77-70, όμως όλοι θα αναφερθούν στο διαφορετικό πρόσωπο που θα παρουσιάσει. Ένα πρόσωπο που στο τέλος της χρονιάς θα του δώσει την ένατη θέση σε μια μεταβατική σεζόν, πολλές δύσκολες στιγμές και μια αξέχαστη!

«Στη ζωή δε σου χαρίζει κανείς τίποτα. Ο Παναθηναϊκός έκανε καλά και μας έδωσε ένα μάθημα. Είναι μία βραδιά που θα μας μείνει αξέχαστη, σε μένα τουλάχιστον», έλεγε μετά από την πολύ βαριά ήττα του Πανιωνίου με 109-55 στο OAKA και όπως κάθε άνθρωπος που θέλει να κερδίζει, προσπάθησε να μάθει από την ήττα του. Στη δεύτερη σεζόν του όλα θα είναι καλύτερα. Ο Πανιώνιος θα τερματίσει στην τρίτη θέση κάνοντας ανατροπή στα πλέι οφ, θα παίξει ξανά στην Ευρώπη και όταν θα έρθει η στιγμή του χωρισμού, οι αναμνήσεις θα είναι μόνο ευχάριστες.

«Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά την οικογένεια του Πανιωνίου για τα δύο αξέχαστα χρόνια που ζήσαμε μαζί. Ευχαριστώ τον κ. Ηλία Λιανό, όλα τα μέλη της διοίκησης, τους συνεργάτες μου και φυσικά τον κόσμο της ομάδας που από την πρώτη στιγμή αγκάλιασε και στήριξε με τον δικό του τρόπο την προσπάθεια που κάναμε. Ο Πανιώνιος θα έχει πάντα ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου».

Στις 8 Ιουλίου η αυλαία έπεσε, για να σηκώσει παράλληλα μια άλλη σε ένα… θέατρο μερικά χιλιόμετρα μακριά από τη Νέα Σμύρνη. Ο Ολυμπιακός ανακοίνωνε την πρόσληψή του και ο Γιώργος Μπαρτζώκας αναλάμβανε την πιο δύσκολη αποστολή της καριέρας του. Χωρίς να φοβηθεί τη διαδοχή του Ντούσαν Ίβκοβιτς, την κληρονομιά του πρωταθλητή Ευρώπης και την κριτική που πολλάκις τον έφτασε στα όριά του. Κοιτάζοντας πίσω, άλλωστε, είχε πάντα να το λέει…

«Θα έλεγα, η διαδρομή μου είναι 25 χρόνια πλέον, έχοντας δουλέψει σε όλα τα επίπεδα ως πρώτος ή ως βοηθός. Αν μου λέτε ότι θα είχα την ευκαιρία να κοουτσάρω την Ολύμπια στα καλά της χρόνια, το Μαρούσι της Ευρωλίγκας, τον Πανιώνιο έναν μεγάλο και ιστορικό σύλλογο και μετά τον Ολυμπιακό θα έλεγα πως πρόκειται για μία ονειρική διαδρομή. Είναι, όμως, τέτοια η δουλειά που αν κολλήσεις στο παρελθόν μένεις πίσω. Σε ξεπερνά το παρόν». Προς το παρόν, λοιπόν, το μόνο που μπορεί να ξεπεράσει τον Γιώργο Μπαρτζώκα είναι το μέλλον…