Ο Χρήστος Καρασαββίδης μιλά στο neolaia.gr

1) Το έργο “Lolita” είναι από τα πλέον γνωστά µυθιστορήµατα όλων των εποχών, παρόλο που µιλάµε για ένα έργο που γράφτηκε το 1955. Τι πιστεύετε ότι το κάνει διαχρονικό;

Η «Lolita» του Βλαντιµίρ Ναµπόκοφ θεωρείται από την Ένωση Αµερικανών Συγγραφέων ως το τέταρτο καλύτερο µυθιστόρηµα του 20ού αιώνα. Η αξία κι η διαχρονικότητά του έγκειται στο γεγονός πως ασχολείται µε το αιώνιο θέµα του έρωτα από την πιο άγρια όµως οπτική του. Η παράνοµη σχέση του καθηγητή και του ανήλικου νυµφιδίου, παρουσιάζεται µέσα από µια υπέροχη ποιητική γλώσσα, απενοχοποιεί τα ανθρώπινα πάθη και κρίµατα και καταλήγει ένας ύµνος στην αθωότητα, στην παρόρµηση και στην αδυναµία. Εν τέλει, βγάζει στην επιφάνεια τα απωθηµένα και τους φόβους του ανθρώπινου είδους πασπαλίζοντάς τα µε τη χρυσόσκονη της ποίησης και της εικονοπλασίας κι αρωµατίζοντάς τα µε µια βαριά γυναικεία κολώνια.

2) Θέλετε να µας πείτε λίγα πράγµατα για τη δική σας εκδοχή του έργου;

Στη «Lolita Reversed» έγραψα το µύθο της Λολίτας από την αρχή και γι΄αυτό, ουσιαστικά, πρόκειται για ένα ολοκαίνουριο έργο· µια ιστορία εµπνευσµένη µεν από το µυθιστόρηµα, µεταπλασµένη όµως σε µια εκδοχή ποιητικού θεάτρου και διανθισµένη µε άλλες δυο παράλληλες ιστορίες έρωτα. Κράτησα την ποιητική κι ερωτική διάσταση των πραγµάτων και τη
µπόλιασα µε δικά µου βιώµατα κι όλη µου την οπτική πάνω στη ζωή, στις σχέσεις κι εν γένει στον έρωτα.

3) Τι σας ενέπνευσε στο ανέβασµα της συγκεκριµένης παράστασης;

Ανέκαθεν το συγκεκριµένο µυθιστόρηµα αποτελούσε µια πρόκληση για µένα. Με ενδιαφέρουν αφενός έργα τα οποία θεωρητικά δύσκολα µπορούν να µεταπλαστούν σε θεατρική µορφή
αφετέρου που καταπιάνονται µε τον έρωτα. Η ιστορία της Λολίτας λόγω της συµβολικότητας που έχει και λόγω της διασηµότητας που έχει αποκτήσει στο πέρασµα των χρόνων αποτέλεσε για µένα την ιδανική οραµατιζόµενη θεατρική δοκιµασία.

4) Το “Lolita” λογοκρίθηκε στην εποχή που εκδόθηκε, έπειτα απενοχοποιήθηκε και έγινε τελικά “σύµβολο”. Πιστεύετε ότι τα θέµατα που πραγµατεύεται οφείλουν να παραµένουν “ταµπού” ή εφόσον είναι κοµµάτι της τέχνης δεν πρέπει να αντιµετωπίζονται µε συντηρητισµό;

Η Λολίτα απαγορεύτηκε από την πρώτη της κιόλας έκδοση το 1955, σε µια εποχή που τέτοια βέβηλα κι ακραία κείµενα θεωρούνταν προσβλητικά και καταστροφικά για την τέχνη. Με τα
χρόνια αναγνωρίστηκε η τεράστια αξία του και έφτασε η εικόνα του ανήλικου νυµφιδίου να γίνει το απόλυτο σύµβολο ελευθεριότητας και ανήλικης σεξουαλικότητας. Δεν πιστεύω, ασφαλώς, στα
ταµπού στην τέχνη. Ίσα ίσα πιστεύω ακραδάντως πως ο µόνος τρόπος να στηλιτευθούν κάποια θέµατα ή να υπάρξουν προβληµατισµοί πάνω σ΄αυτά είναι µέσω της τέχνης. Θεωρώ πως ο συντηρητισµός στην τέχνη παρέλκει ή υπερθεµατίζοντας αποτελεί τροχοπέδη στην εξέλιξή της. Πολλώ δε µάλλον όταν µιλάµε για καλλιτέχνες της νέας γενιάς που προσπαθούν να αποβάλλουν
τα βαρίδια του παρελθόντος.

5) Ποια ήταν η µεγαλύτερη πρόκληση στη θεατρική αποτύπωση της ιστορίας;

Πιστεύω βαθιά σε ένα διαφορετικό θέατρο, σε ένα θέατρο γεµάτο ποίηση κι οµορφιά ακόµα και σε σκηνές που θεωρούνται ακραίες ή βίαιες. Στη δική µου σκηνοθετική επιλογή, χρησιµοποιήσαµε ένα υπέροχο σκηνικό που αποτελείται από πάνω από τριακόσια µαξιλάρια τα οποία έχουν πληµµυρίσει τη σκηνή δηµιουργώντας ένα ονειρικό τοπίο. Η µεγαλύτερη πρόκληση σε αυτό το εγχείρηµα ήταν µεν να κρατήσουµε το πνεύµα του Ναµπόκοφ αλλά και να καταθέσουµε µια νέα πρόταση.

6) Τελικά τι κρύβει η ψυχολογία των χαρακτήρων του έργου, όπως τους αντιλαµβάνεστε μέσα από την ενσάρκωση των ρόλων σας;

Οι χαρακτήρες του έργου είναι δοσµένοι ολοκληρωτικά στα πάθη τους, έχουν απωθηµένα, όνειρα και φόβους. Αναζητούν κάποιον να τους αγαπήσει, να του προστατεύσει και να συµπληρώσει τα κενά τους. Κι οι ιστορίες τους αν κι αποκλίνουν χρονολογικά, συµπλέκονται και δηµιουργούν µια ολοκληρωµένη ιστορία. Κι ουσιαστικά αυτή είναι η πεµπτουσία της Lolita Reversed, µια ελεγεία πάνω στον έρωτα σε διάφορες εκφάνσεις του, µια κραυγή για όλα εκείνα που φοβόµαστε να πούµε και τελικά µια πραγµατεία πάνω στις ανθρώπινες σχέσεις και στον τρόπο που τις αντιλαµβανόµαστε.