30 Σεπτεμβρίου | Παγκόσμια Ημέρα Μετάφρασης

Κάθε χρόνο γιορτάζεται στις 30 Σεπτεμβρίου η Παγκόσμια Ημέρα Μετάφρασης, την ημέρα της γιορτής του Αγίου Ιερώνυμου, ο οποίος θεωρείται και ο προστάτης των μεταφραστών.

Η Παγκόσμια Ημέρα Μετάφρασης καθιερώθηκε το 1991 από τη Διεθνή Ομοσπονδία Μεταφραστών, με βασικό στόχο την ανάδειξη των προβλημάτων του επαγγέλματος του μεταφραστή, μέσα από την υπενθύμιση της σπουδαιότητας του επαγγέλματός του. Σε μια εποχή που το Google Translate και η μηχανική μετάφραση προσπαθούν να εξαφανίσουν το ρόλο του μεταφραστή, το επάγγελμα προσπαθεί να αντέξει, παρόλο που υπάρχουν δυσκολίες που δεν συναντώνται σε άλλα επαγγέλματα, οι οποίες συνήθως ξεκινούν από το γεγονός ότι υποτιμάται από πολλούς σαν διαδικασία.

Για πολλούς, η μετάφραση ενός κειμένου 500 λέξεων από τα αγγλικά στα ελληνικά χαρακτηρίζεται “παιχνιδάκι”, εφόσον γνωρίζεις και τις δυο γλώσσες, και εκτιμούν ότι δε θα χρειαστείς πάνω από το χρόνο της πληκτρολόγησης για να την παραδώσεις. Βέβαια, αγνοούν πως η μετάφραση ενός κειμένου απαιτεί πρώτα τη σωστή ανάγνωση και κατανόησή του, τη μεταφορά του από μια γλώσσα σε μια άλλη, η οποία μπορεί να μη διέπεται από τους ίδιους γραμματικούς και συντακτικούς κανόνες, ή να μη χρησιμοποιεί το ίδιο ύφος για ανάλογα κείμενα, κάνοντας τις τροποποιήσεις επιτακτικές. Και ακριβώς επειδή αγνοούν τα παραπάνω, υπάρχει και η ανάλογη υποτίμηση της αμοιβής του επαγγέλματος, οι οποίες μπορεί να φτάσουν πλέον και σε εξευτελιστικά επίπεδα.

Η διαφορά του μεταφραστή με το Google Translate, αν υπάρχει λόγος στις μέρες μας να γίνεται πραγματικά αυτή η σύγκριση, έχει να κάνει με τον τρόπο που αντιμετωπίζει ο καθένας το κείμενο. Για το Google Translate ένα αγγλικό κείμενο χωρίζεται σε λέξεις, οι οποίες μεταφράζονται μια-μια στα ελληνικά, σαν να ανοίγεις ένα λεξικό. Για το μεταφραστή, ένα αγγλικό κείμενο πρέπει να αποδοθεί στα ελληνικά με τις ιδιομορφίες των δυο γλωσσών να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη, με τελικό στόχο να δημιουργηθεί ένα κείμενο που θα είναι πλήρως κατανοητό από τους Έλληνες αναγνώστες.

Αυτό ακόμα δεν το κάνει η τεχνολογία, στο βαθμό που το κάνει ο άνθρωπος τουλάχιστον!

* Μπορεί για πολλούς η συγκεκριμένη παγκόσμια ημέρα να είναι αδιάφορη και το κείμενο περιττό, αλλά ας την αφιερώσω σε αυτούς που τους αφορά! 😀