Οι προσκολλημένοι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πιο επιρρεπείς στον εθισμό

Πολλές έρευνες στο παρελθόν έχουν αναδείξει τα εθιστικά χαρακτηριστικά των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και ενημέρωσης. Τώρα, σύμφωνα με μια νέα μελέτη, η εκτεταμένη ενασχόληση με τα social media μπορεί επίσης να συμβάλει σε ένα διαφορετικό είδος εθισμού.

Ψυχολόγοι από το πανεπιστήμιο του Albany διαπίστωσαν ότι τα social media δεν είναι μόνο καθεαυτού τους δυνητικά εθιστικά, αλλά εκείνοι που τα χρησιμοποιούν σε μεγάλο βαθμό μπορεί επίσης να έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για παθήσεις που συνδέονται με ζητήματα μειωμένου ελέγχου/αντιστάσεων και παρορμητικότητας, όπως η κατάχρηση ουσιών (αλκοόλ, ναρκωτικές ουσίες κλπ).

Οι ερευνητές εξέτασαν τις περιπτώσεις 253 προπτυχιακών φοιτητών, στους οποίους απηύθυναν ερωτήσεις σχετικά με τη χρήση των social media, τον εθισμό στο Διαδίκτυο, τον έλεγχο των συναισθημάτων τους και την κατανάλωση αλκοόλ. Διαπίστωσαν ότι περίπου το 10% των χρηστών κάνουν μια “διαταραγμένη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης”, που σημαίνει ότι παρουσιάζουν εθιστικές συμπεριφορές στον τρόπο που χρησιμοποιούν πλατφόρμες όπως το Twitter, το Facebook και το Instagram.

Για την αξιολόγηση αυτής της “διαταραγμένης” χρήσης των social media, οι ερευνητές συμπεριέλαβαν ερωτήσεις που είναι συγγενικές με τα διαγνωστικά κριτήρια για την εξάρτηση από το αλκοόλ, όπως: “Πόσο καλά σας κάνει να νιώθετε το Facebook;” και “Είναι το να ελέγξετε το Facebook το πρώτο πράγμα που σκέφτεστε/κάνετε όταν ξυπνάτε το πρωί;”
Εκείνοι που έχουν πρόβλημα εθισμού στα social media ήταν και το πιο πιθανό να εκδηλώσουν προβλήματα εθισμού στο Διαδίκτυο, ελέγχου των συναισθημάτων τους (όπως ο ελλιπής έλεγχος των παρορμήσεων που οδηγούν σε εθισμούς) καθώς και προβλήματα υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ.

Η επικεφαλής ψυχολόγος της έρευνας, δρ Julia Hormes, υποστηρίζει ότι ειδικά το Facebook έδειξε ότι έχει την μεγαλύτερη επιρροή σε αυτά τα άτομα. Οι συμμετέχοντες ξόδευαν κατά μέσο όρο το 1/3 του χρόνου τους στο Διαδίκτυο στο Facebook και το 67% λάμβαναν ειδοποιήσεις για το Facebook στα κινητά τους τηλέφωνα καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας!

Οι νέες κοινοποιήσεις στο Facebook ή τα νέα στο newsfeed ενεργούν ως ανταμοιβή στον εγκέφαλο. Όταν δεν είμαστε σε θέση να προβλέψουμε το πότε κάτι νέο θα αναρτηθεί, ωθούμαστε να ελέγχουμε το Facebook ολοένα και πιο συχνά.

Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η διαταραγμένη χρήση των social media είναι πιθανόν σύμπτωμα της κακής δεξιότητας ρύθμισης των συναισθημάτων, η οποία αυξάνει την ευαισθησία σε μια ποικιλία τύπων εθισμού.

Άλλωστε, παλαιότερες έρευνες έχουν δείξει ότι οι μαγνητικές τομογραφίες στον εγκέφαλο ατόμων που είναι εθισμένα στο Διαδίκτυο, παρουσιάζουν πολλές ομοιότητες με τις τομογραφίες στον εγκέφαλο ατόμων με πιο “παραδοσιακά” προβλήματα εθισμού, όπως στο αλκοόλ και στα ναρκωτικά.

Η παρατιθέμενη έρευνα δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση “Addiction”.