Η Nana Simopoulos απαντά αποκλειστικά στο neolaia.gr!

 

«Ξοδεύω πολύ χρόνο βγάζοντας τον εαυτό μου από τη μέση, έτσι ώστε η μουσική να έχει το χώρο της…» μας λέει η διακεκριμένη μουσικοσυνθέτις Nana Simopoulos, από τα πιο σημαντικά ονόματα της world fusion music παγκοσμίως. Γεννημένη στη Βαλτιμόρη των Ηνωμένων Πολιτειών από Έλληνες γονείς, κινείται στη μουσική σκηνή της Νέας Υόρκης, τραγουδώντας και παίζοντας κιθάρα, μπουζούκι και σιτάρ. Η μουσική της είναι ένα μείγμα που συνδυάζει μεσογειακά, αφρικάνικα, νοτιαμερικάνικα και ινδικά στοιχεία με τη jazz, ενώ το τελευταίο της έργο «Daughters of The Sun», ήταν το νούμερο #1 στους ραδιοφωνικούς σταθμούς της Νέα Παγκόσμιας Μουσικής την Αμερικής (NAV New Age and World radio charts).

Λίγο πριν τις εμφανίσεις της στην Ελλάδα, μαζί με τον σπουδαίο αμερικανό μουσικό της αφροαμερικανικής τζαζ σκηνής, Royal Hartigan, μιλάει στο Neolaia, δίνοντάς μας την ευκαιρία να γνωρίσουμε καλύτερα «τη μουσική του κόσμου της Nana” …

1) Τα τελευταία χρόνια, ευτυχώς για μας, επιστρέφετε όλο και πιο συχνά στην Ελλάδα για εμφανίσεις και συνεργασίες με Έλληνες καλλιτέχνες. Πώς βλέπετε να διαμορφώνεται η ελληνική jazz σκηνή;

Όταν για πρώτη φορά άρχισα να παίζω τζαζ στην Ελλάδα, η σκηνή ήταν πράγματι πολύ μικρή και υπήρχαν μόνο λίγα μέρη για να παίξει κανείς. Μιλάμε για τη δεκαετία του 1980. Εκείνα τα χρόνια, όταν έπαιζα ακόμα τζαζ κιθάρα, γιατί σταμάτησα για ένα διάστημα, συμμετείχα ενεργά σε αυτή την ελληνική τζαζ σκηνή στην Αθήνα. Στην πραγματικότητα αυτό που συνέβη όλο αυτό το διάστημα είναι ότι σταμάτησα να παίζω κιθάρα και επικεντρώθηκα στην εκτέλεση του σιτάρ και του μπουζουκιού, όσο και στο τραγούδι. Επίσης έγραφα πολλή μουσική για ταινίες, θέατρο και σύγχρονο χορό.

Όταν ερχόμουν στην Ελλάδα, έδινα κονσέρτα με αυτά τα όργανα. Πριν από μερικά χρόνια έπιασα ξανά την τζαζ κιθάρα και άρχισα να παίζω στη Νέα Υόρκη. Είχα σχηματίσει ένα γκρουπ και παίζαμε σε πολλές σκηνές μέσα στη πόλη. Όταν επέστρεψα στην Αθήνα πριν από μερικά χρόνια, πήγα σε ένα τζαμ σέσσιον στο Μοναστηράκι. Εκεί ήταν πολλοί ντράμερ, πιανίστες και σαξοφωνίστες. (Εκεί γνώρισα και τον Σαμουίλ Μαλιέρι) Έμεινα έκπληκτη ακούγοντας όλα αυτά τα νεαρά παιδιά και κάποιους μεγαλύτερους παίκτες να παίζουν τόσο καλά τζαζ και να αυτοσχεδιάζουν. Ήταν σαν να είχα κάνει ένα βήμα σε μια μηχανή του χρόνου και ξαφνικά προωθήθηκα στο μέλλον. Δεν έχω ιδέα τι έγινε στην Ελλάδα μέσα σ’αυτό το διάστημα που άφησα την κιθάρα, δεν έχω καμία δυνατότητα να γνωρίζω. Αλλά αυτό που παρατηρώ είναι ότι το επίπεδο που βρίσκονται σήμερα οι μουσικοί της τζαζ στην Ελλάδα, γυναίκες και άντρες, είναι ανάλογο με αυτό που ακούω στα κλαμπ στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ.

2) Μιλήστε μας για τη συνεργασία σας με τον εξαιρετικό μουσικό Royal Hartigan, ο οποίος έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα.

Γνώρισα τον royal hartigan πέρυσι το καλοκαίρι. Ήξερα ποιος ήταν πριν τον γνωρίσω, είναι ένας πολύ γνωστός ντράμερ της τζαζ. Τα δύο συγκρότηματά μας έπαιζαν σ’ ένα φεστιβάλ παγκόσμιας τζαζ στην κορυφή ενός βουνού στη Μασαχουσέτη. Ήταν εκεί με το συγκρότημα του και ήμουν εκεί με το δικό μου. Γνωριστήκαμε, μιλήσαμε, του άρεσε η μουσική μου, και αποφασίσαμε ότι θα ήταν πολύ ενδιαφέρον για παίξουμε μαζί. Έπειτα μέσα στο χρόνο πήρε μια άδεια από τη διδασκαλία στο Dartmouth College στη Βοστώνη και πήγε στην Γκάνα. Ενώ ήταν στην Γκάνα ανταλλάξαμε μουσική και ιδέες μέσω mails και Skype. Όταν γύρισε στην Μασαχουσέτη, σχηματίσαμε ένα συγκρότημα και παίξαμε μαζί στην κορυφή του βουνού.

Μου αρέσει η προσέγγισή του στη μουσική. Χρησιμοποιεί αφρικανικές επιρροές στους ρυθμούς του. Η μουσική μου έχει επίσης επιρροές από την Αφρική και γι’ αυτό ήταν πολύ ενδιαφέρον να συνεργαστούμε και είναι για μένα εξαιρετικά ευχάριστη αυτή η συνεργασία.

3) Η μουσική σας φέρει έντονα την προσωπική σας σφραγίδα, ξεφεύγοντας από τα jazz standards. Πώς θα περιγράφατε “τη μουσική του κόσμου της Nana”;

Μερικές φορές όταν γράφω ένα μουσικό κομμάτι ξεκινώ με ένα ρυθμό και άλλες φορές με μια μελωδία. Θεωρώ ότι οι ρυθμοί που προέρχονται από την ελληνική μουσική είναι πιο ενδιαφέροντες από ό,τι οι standard ρυθμοί της τζαζ. Συνθέτες όπως ο Dave Brubeck και Leonard Bernstein έψαχναν επίσης για ενδιαφέροντες ρυθμούς στα έργα τους. Αυτοί οι ρυθμοί είναι συνήθως οι πιο αναπάντεχοι, όπως 5 ή 7 ή 9. Αυτούς τους βρίσκεις στους ελληνικούς χορούς από διάφορες περιοχές και σε ολόκληρη τη χώρα. Είναι δύσκολο για τους μουσικούς, οι οποίοι δεν είναι εξοικειωμένοι με τα εφτάρια και εννιάρια να παίξουνε αυτή τη μουσική. Είναι ακόμη πιο δύσκολο να αυτοσχεδιάσουν πάνω σε αυτούς τους ρυθμούς. Αλλά είναι επίσης πολύ πιο ενδιαφέρον να τους χρησιμοποιούν.

Θεωρώ τις κλίμακες της ελληνικής μουσικής πολύ όμορφες και τις χρησιμοποιώ όταν γράφω τις μελωδίες μου. Είναι επίσης πολύ ευχάριστο να αυτοσχεδιάζουμε χρησιμοποιώντας αυτές τις εξωτικές κλίμακες. Μου αρέσει να χρησιμοποιώ όργανα τα οποία δεν είναι συνηθισμένα να παίζονται μαζί, όπως το ινδικό σαρόντ και το μπουζούκι ή τα tablas και την κιθάρα.

Έτσι, στο τέλος, ό, τι έχω γράψει είναι μια σύνθεση που έχει μια δομή τζαζ, μελωδία – solos – μελωδία, αλλά έχει και γεύσεις από διάφορα μέρη του κόσμου.

4) Πώς επιλέγετε τα όργανα που ντύνουν τις μελωδίες σας; Φαίνεται να δίνετε ιδιαίτερη σημασία στο φυσικό ήχο των οργάνων .

Είναι αλήθεια ότι προτιμώ τον φυσικό ήχο των οργάνων. Μερικές φορές έχω χρησιμοποιήσει synthesizers, αλλά μόνο ως μια πρόσθετη φωνή σε ολόκληρο το μείγμα και όχι το αντίθετο. Τα αγαπημένα μου όργανα είναι τo

ινδικό σαράνγκι που έχει 36 χορδές, το σιτάρ που έχει 19 χορδές. Μου αρέσει επίσης το σοπράνο σαξόφωνο και το τσέλο. Προτιμώ μουσικά όργανα που έχουν την ικανότητα να ακούγονται σαν μια φωνή.

5) Τι σας εμπνέει;

Μου αρέσουν οι φυσικοί ήχοι, όπως το τρεχούμενο νερό απο ποτάμια. Με εμπνέει το φως στο νερό τη νύχτα. Η ποίηση της Mary Oliver και του Rumi. H φωνή του Bobby McFerrin. Να βρίσκομαι σε μια λίμνη κοιτάζοντας τα σύννεφα.

6) Ποιες είναι οι κορυφαίες στιγμές στην καλλιτεχνική σας πορεία;

Υπάρχουν και μεγάλες και μικρές στιγμές. Παίζοντας σιτάρ ως σολίστας με την New York City Opera και μια ορχήστρα με 80 ατομα.

Καθισμένη στο ακροατήριο και ακούγοντας την σύνθεση μου να εκτελείται από μια συμφωνική ορχήστρα στο New Jersey, σε ένα πρόγραμμα με Μπετόβεν, Μάλερ, Dvorzac και Μπαχ. Ήμουν ο μόνη ζωντανή, Ελληνίδα και γυναίκα συνθέτις στο πρόγραμμα!

Παίζοντας μουσική και αυτοσχεδιάζοντας με το συγκρότημά μου σε μια ομάδα Circle Songs.

Και πολλά άλλα …

7) Με μεγάλη ευκολία προσεγγίζετε μουσικά ανθρώπους διαφορετικών εθνικοτήτων, πολιτισμών αλλά και ηλικιών. Ποιος είναι ο συνδετικός κρίκος;

O συνδετικός κρίκος είναι η μουσική που γράφω, η οποία γίνεται με τέτοιο τρόπο, ώστε να ανοίγoνται δυνατότητες για τους μουσικούς να εξερευνήσουν την προσωπικότητά τους μέσα από αυτή. Επιλέγω μουσικά όργανα και τα χρησιμοποιώ με το δικό τους τρόπο, αλλά επίσης πάντα επιδιώκω να σπρώχνω τα όρια τους, βγάζοντάς τα από το τυπικό τους περιβάλλον.

Τέλος, επιτρέπω στη μουσική να μιλήσει από μόνη της, χωρίς να προσπαθώ να την σχηματίσω σε κάτι που νομίζω ότι πρέπει να είναι ή στο πώς πρέπει να ακούγεται. Ξοδεύω πολύ χρόνο βγάζοντας τον εαυτό μου από τη μέση, έτσι ώστε η μουσική να έχει το χώρο της.

8) Ποια είναι τα καλλιτεχνικά σας σχέδιά για το χειμώνα που έρχεται? Δουλεύετε πάνω σε κάποιο καινούριο project;

Θα ήθελα να ολοκληρώσω ακόμα ένα συμφωνικό έργο. Έχω ιδέες για ένα έργο που θα λάβει χώρα σε ένα διαφορετικό μέρος από όπου υπήρξε. Υπάρχουν πολλές επιλογές από ορχήστρες που αναζητούν καινούρια μουσική. Απλά πρέπει να βρω το χρόνο. Παίρνει πολλούς μήνες για να ολοκληρωθεί ένα συμφωνικό έργο και είναι δύσκολο να καθορίσω το πρόγραμμά μου έτσι, ώστε να αποκτήσω αυτό το χρόνο. Εξακολουθώ να ελπίζω ότι θα το καταφέρω κάποια μέρα σύντομα …

Σας ευχαριστούμε πολύ!

Επόμενες εμφανίσεις της Nana Simopoulos: Special guest στις συναυλίες του Royal Hartigan στον Πολυχώρο Χυτήριο την Τετάρτη 24 Σεπτεμβρίου και στο Café του Νομισματικού Μουσείου την Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου.

Nα σημειωθεί ότι ο Royal Hartigan μαζί με το «Nana Simopoulos group’” θα εμφανιστούν στις 27 Σεπτεμβρίου στο 2ο Fougaro Jazz Festival στο Ναύπλιο.