Η Victoria Hislop μιλάει για την χώρα που την μάγεψε και συστήνει το καινούργιο της μυθιστόρημα

Η Αγγλίδα συγγραφέας Victoria Hislop είναι υπεύθυνη για την λογοτεχνική, αλλά και τηλεοπτική επιτυχία του βιβλίου της “Το Νησί”, αλλά και μερικών άλλων, όπως “Ο Γυρισμός”. Το καινούργιο της μυθιστόρημα με τίτλο “Το Νήμα” μόλις κυκλοφόρησε και αφηγείται των έρωτα δύο κατατρεγμένων ανθρώπων στη Θεσσαλονίκης κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής καταστροφής. Η ίδια παραχώρησε συνέντευξη στην εφημερίδα Lifo και μίλησε για την δική της Θεσσαλονίκη, αλλά και την Ελλάδα.

Πώς προέκυψε η ιδέα να γράψετε ένα βιβλίο για τη Θεσσαλονίκη;

Πήγα εκεί για μια ομιλία και την πρώτη μέρα δεν μου άρεσε καθόλου. Ήταν μια φριχτή, γκρίζα μέρα. Πήγα στο Αριστοτέλειο, έκανα την ομιλία και μετά επέστρεψα στο ξενοδοχείο μου και είπα «χαίρομαι που πάω σπίτι μου αύριο». Όμως, την επόμενη μέρα ήταν λες κι είχα ξυπνήσει σε άλλη πόλη. Βγήκα για μια βόλτα και σκέφτηκα «τι ξεχωριστό μέρος». Έμενα κοντά στη Ρωμαϊκή Αγορά, είδα τη Ροτόντα και όλα αυτά μου προκάλεσαν έκπληξη.Τότε αναρωτήθηκα γιατί αυτό το μέρος έχει μιναρέ. Οπότε, όταν γύρισα στη Βρετανία, άρχισα το διάβασμα και η ανταλλαγή των πληθυσμών ήταν κατά κάποιο τρόπο η αφετηρία του βιβλίου και της ιστορίας. Μου φάνηκε απίστευτη και παράξενη αυτή η είσοδος προσφύγων και η απουσία των Μουσουλμάνων που ξαφνικά έφυγαν.

 Μα είναι ένα απίστευτο και παράξενο πράγμα.

Ναι. Όλη αυτή η οργανωμένη ανταλλαγή μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, το ότι η Θεσσαλονίκη ήταν το μέρος όπου είχε γεννηθεί ο Ατατούρκ, ο ιδρυτής του μοντέρνου τουρκικού κράτους. Κάπως έτσι ξεκίνησαν όλα. Σκεφτόμουν όλους αυτούς τους μετανάστες, πώς έφτασαν εδώ απ’ το πουθενά, χωρίς να γνωρίζουν κανέναν, και αυτό το πράγμα ερέθισε τη φαντασία μου. Διάβασα για όλ’ αυτά τα ιστορικά γεγονότα… δεν ήξερα πού να σταματήσω πια. Την τελευταία φορά που ήμουν εδώ, μιλούσα για τον Γυρισμό, ένα βιβλίο για τον Ισπανικό Εμφύλιο, κι έτσι διάβασα και για τον δικό σας. Δεν είχα, όμως, συνειδητοποιήσει ότι είχε αρχίσει σχεδόν αμέσως μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ούτε και ήξερα τι συνέβη στους Αριστερούς μετά τον Εμφύλιο, αν και το βασικό κομμάτι του βιβλίου ξεκινά τη δεκαετία του ‘20 και φτάνει μέχρι το τέλος του ’50. Σκεφτόμουν πόσο αξιοσημείωτη είναι αυτή η πόλη. Όλα αυτά, μέσα στα οποία μεγαλώνουν κι επιζούν οι χαρακτήρες μου, ούτε απ’ το μυαλό μου δεν θα μπορούσα να τα βγάλω.

 Ως ταξιδιωτική συγγραφέας, νιώθετε ενστικτωδώς αν σας ενδιαφέρει ένα μέρος από την αρχή;

Ναι, υποθέτω ότι μου έχει μείνει κάτι από εκείνη την εποχή. Δεν νομίζω ότι έχουν πάει στη Θεσσαλονίκη πολλοί Βρετανοί, τουλάχιστον όχι όσοι έχουν πάει στην Αθήνα ή στα νησιά. Είναι όλες αυτές οι διαφορετικές ιστορικές περίοδοι που σε τραβάνε απ’ το χέρι. Την αγαπώ αυτή την πόλη. Είναι και κάπως συμμαζεμένη, μπορείς να την περπατήσεις, και όσο περπατάς βρίσκεσαι και σε διαφορετική περίοδο. Είναι σαν τις στρώσεις μιας τούρτας.

 Το περίεργο με το βιβλίο σας είναι ότι οι χαρακτήρες είναι μαζί στην αρχή του βιβλίου. Οπότε, κατά κάποιον τρόπο, προδίδετε το τέλος.

Ναι. Ως έναν βαθμό ήθελα να πω μια ιστορία με τον ίδιο τρόπο που το έκανα στο παρελθόν. Ήθελα ένα πιο ηλικιωμένο πρόσωπο να κάνει την αφήγηση -όπως η Φωτεινή στο Νησί ή το γκαρσόνι στον Γυρισμό-, γιατί αυτό δίνει στο βιβλίο ένα άλλο στυλ γραφής. Έτσι όπως το έχω συνθέσει, υποθέτει κανείς ότι οι πρωταγωνιστές είναι ζευγάρι, αλλά όχι πολύ περισσότερα. Θέλω πάντα ο αφηγητής μου να είναι μέσα στην ιστορία. Θα έπρεπε να κάνω κάτι λίγο τεχνητό για να κρύψω το τέλος.

 Άκουγα μια συνέντευξή σας που λέγατε ότι δεν νιώθετε συγγραφέας και δεν περιγράφετε τον εαυτό σας ως συγγραφέα. Θέλετε, δηλώσατε, να γράψετε 5 βιβλία πρώτα.

Νιώθω σαν εκπαιδευομένη. Γράφω μόλις 5 χρόνια .

 Ναι, αλλά έχετε πουλήσει πάνω από 1 εκατ. αντίτυπα.

Μα, δεν έχει σχέση με τις πωλήσεις αυτό. Υπάρχει μια συγγραφέας στην Αγγλία που έχει πουλήσει 5 βιβλία, τα οποία έχουν επίσης πουλήσει χιλιάδες αντίτυπα. Δεν τα γράφει μόνη της, δεν είναι συγγραφέας, κι ας έχει το όνομά της στο εξώφυλλο αυτών των μπεστ σέλερ. Νομίζω ότι έχω κάνει μεγάλη πρόοδο, πάντως. Είμαι πολύ πιο περήφανη γι’ αυτό το βιβλίο απ’ ό,τι για το Νησί.

 Γιατί;

Πιστεύω ότι οι χαρακτήρες είναι πιο πολύπλοκοι, το ίδιο και η ιστορία. Το γράψιμο είναι καλύτερο. Διαβάζω το Νησί στα ελληνικά και σκέφτομαι «δεν θα το ’γραφα αυτό τώρα». Είμαι πολύ περήφανη κι έχω κάνει ό,τι καλύτερο μπορούσα. Ακούγεται απλοϊκό, αλλά δεν νομίζω ότι το κάνουν όλοι.

 Σκεφτήκατε ότι αυτό το βιβλίο μπορεί να γίνει τηλεοπτική σειρά;

Ναι, θα μπορούσε εύκολα να μεταφερθεί στην τηλεόραση, μόνο που θα ήταν πολύ ακριβό. Το Νησί γυρίστηκε σε μια μικρή περιοχή της Κρήτης, ενώ αυτό θα έπρεπε να γυριστεί στη Θεσσαλονίκη. Θα ήταν κάπως πιο ακριβό.

 Είναι λες κι έχετε ερωτική σχέση με την Ελλάδα. Μιλάτε και καλά τη γλώσσα. Πότε ξεκινήσατε να μαθαίνετε ελληνικά;

Την ημέρα που σταμάτησα να γράφω τον Γυρισμό, πριν από 3,5 χρόνια. Νομίζω ότι το να μαθαίνεις μια γλώσσα είναι λίγο σαν δώρο στον εαυτό σου – ήθελα να μάθω κάτι. Εξάλλου, αν δεν κάνεις πρακτική, η γλώσσα γίνεται ένας φίλος που έχεις παραμελήσει. Τα ελληνικά δεν είναι εύκολη γλώσσα, έκλαιγα στα μαθήματα, ένιωθα ότι δεν αντέχω άλλο. Εάν επιμείνεις, τα καταφέρνεις. Μάλιστα, έχω αφιερώσει αυτό το βιβλίο στον καθηγητή μου, τον Θωμά Βογιατζή.

 Πόσες φορές πήγατε στη Θεσσαλονίκη;

Πολλές. Μερικές φορές έμενα σ’ ένα ξενοδοχείο μόνη μου κι έγραφα. Ώρες ώρες νιώθω λίγο περίεργα, γιατί έγραψα αυτό το βιβλίο κυρίως για το αγγλικό ακροατήριο. Το 99,9% δεν θα ξέρει τίποτα για την ελληνική ανταλλαγή πληθυσμών.

 Θα σας έκανε έκπληξη, όμως, πόσοι Έλληνες υπάρχουν που δεν ξέρουν για την ανταλλαγή πληθυσμών. Δεν γνωρίζουμε καθόλου καλά τη σύγχρονη ιστορία. Κάποια θέματα είναι ταμπού στην Ελλάδα.

Υποθέτω ότι και η ιστορία που μάθαιναν τα παιδιά την εποχή της χούντας πρέπει να ήταν πολύ ενδιαφέρουσα.

 Έχουμε μανία με την ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας. Δεν μας αρέσει καθόλου, ας πούμε, οτιδήποτε μας θυμίζει ότι η Ακρόπολη κάποτε χρησιμοποιούνταν ως χριστιανική εκκλησία και μιναρές.

Ακόμα και στη Σπιναλόγκα, η έμφαση δινόταν στο ότι ήταν ένα βενετικό κάστρο αντί στο ότι ήταν μια αποικία των λεπρών. Θέλω να πω, υπάρχουν άπειρα βενετικά κάστρα, αλλά πόσες αποικίες λεπρών συναντάει κανείς; Δεν είναι παράξενο πράγμα η ιστορία; Οι άνθρωποι σού λένε μόνο αυτό που θέλουν.