Εκλογές 2023: Πώς θα κατανεμηθούν οι έδρες - H διαφορά της απλής από την ενισχυμένη αναλογική

Στις εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023 θα εφαρμοστεί ο εκλογικός νόμος της ενισχυμένης αναλογικής, που επαναφέρει το μπόνους εδρών προς το πρώτο κόμμα. Η διαφορά του με το μπόνους των εκλογών του 2007 και από το 2012 έως το 2019, είναι ότι δεν είναι σταθερό αλλά κλιμακούμενο, ανάλογα με το ποσοστό του πρώτου κόμματος.

Εάν αυτό λάβει 25% το μπόνους είναι 20 έδρες, ενώ οι υπόλοιπες 280 έδρες κατανέμονται αναλογικά ανάμεσα στα κόμματα που μπήκαν στη Βουλή. Για κάθε επιπλέον 0,5% το μπόνους αυξάνεται κατά μία έδρα (και ανάλογα μειώνονται οι έδρες των άλλων κομμάτων), με ανώτατο όριο τις 30 έδρες. Άρα, το ανώτατο όριο των 50 εδρών μπόνους εξασφαλίζει το πρώτο κόμμα με ποσοστό 40%, όπως έλαβε η ΝΔ στις πρόσφατες εκλογές.

• Εκλογές 2023: Οι διαφορές της απλής με την ενισχυμένη αναλογική

Η αυτοδυναμία δεν εξαρτάται μόνο από το ποσοστό του πρώτου κόμματος αλλά και σε συνδυασμό με το ποσοστό που θα λάβουν αθροιστικά τα κόμματα που δεν θα πιάσουν το όριο του 3%. Όσο πιο υψηλό το ποσοστό των κομμάτων που θα μείνουν εκτός Βουλής τόσο χαμηλώνει ο πήχης της αυτοδυναμίας.

Αντίστροφα, όσα περισσότερα κόμματα στο κοινοβούλιο (άρα μικρότερο ποσοστό για τους λοιπούς συνδυασμούς), τόσο θα ανεβαίνει το μίνιμουμ ποσοστό για τον πρώτο. Όπως ανέφεραν ειδικοί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, με πεντακομματική Βουλή η αυτοδυναμία εξασφαλίζεται με ποσοστό περί το 37,5%, με εξακομματική ο πήχης ανεβαίνει γύρω στο 38,4% και με επτακομματική στο 39,3%.

Ο πήχης της αυτοδυναμίας

Ο Πήχης της αυτοδυναμίας του πρώτου κόμματος εξαρτάται από τον αριθμό των κομμάτων που θα λάβουν ποσοστό άνω του 3% και θα πάρουν μέρος στην κατανομή των εδρών.

Όσο περισσότερα κόμματα είναι εκτός Βουλής τόσο περισσότερο κατεβαίνει ο πήχης της αυτοδυναμίας.

Αν κάποιο κόμμα που ήταν στο όριο του 3% καταφέρει στις επόμενες εκλογές να μπει στη Βουλή, τότε το ποσοστό που θα πρέπει να συγκεντρώσει το πρώτο κόμμα για να βγάλει αυτοδυναμία, θα ανέβει πιο ψηλά.

Με πεντακομματική Βουλή η αυτοδυναμία εξασφαλίζεται με ποσοστό περί το 37,5%, με εξακομματική ο πήχης ανεβαίνει γύρω στο 38,4% και με επτακομματική στο 39,3%.

Εκλογές με λίστα

Οι επικείμενες εκλογές διαφέρουν από αυτές της 21ης Μαΐου και στον τρόπο εκλογής των υποψηφίων. Θα πραγματοποιηθούν με δεσμευμένο συνδυασμό (λίστα), καθώς θα επαναπροκηρυχθούν σε διάστημα λιγότερο από 18 μήνες από τις προηγούμενες. Με αυτή τη διαδικασία οι βουλευτές δεν εκλέγονται με σταυρό προτίμησης αλλά κατά σειρά στο ψηφοδέλτιο κάθε εκλογικής περιφέρειας, όπως συμβαίνει με τους βουλευτές Επικρατείας.

• Επαναληπτικές εκλογές 2023: Ποια κόμματα πάνε στις δεύτερες με ενισχυμένη αναλογική

Προφανώς, τα κομματικά επιτελεία και οι πολιτικοί αρχηγοί θα καταρτίσουν τις λίστες των ψηφοδελτίων λαμβάνοντας υπόψη τη σειρά κατάταξης των βουλευτών στις πρόσφατες εκλογές, αν και δεν δεσμεύονται για κάτι τέτοιο από την εκλογική νομοθεσία. Έχουν, δηλαδή, το δικαίωμα να συμπεριλάβουν υποψηφίους ακόμα και αν εκείνοι δεν εξελέγησαν στις εκλογές της 21ης Μαΐου και να θέσουν εκτός ψηφοδελτίων ή να κατατάξουν χαμηλότερα στη λίστα υποψηφίους, οι οποίοι εξελέγησαν στην πρόσφατη εκλογική διαδικασία.

Η διαφορά λίστας και σταυρού προτίμησης

• Όταν οι εκλογές γίνονται με λίστα, η σειρά των υποψηφίων στο ψηφοδέλτιο γίνεται με σειρά προτίμησης την οποία καθορίζουν τα κόμματα. Διαφορετικά γίνεται αλφαβητικά.
• Όταν ψηφίζουμε, δεν βάζουμε σταυρό προτίμησης. Ωστόσο αν το κάνουμε, το ψηφοδέλτιο δεν ακυρώνεται, απλώς ο σταυρός δεν υπολογίζεται.
• Οι έδρες καταλαμβάνονται από τους υποψηφίους σύμφωνα με τη σειρά που έχουν στη λίστα και όχι ανάλογα με το πλήθος των σταυρών που μάζεψαν. Με τον ίδιο τρόπο προκύπτουν και οι επιλαχόντες.

Εκλογές 2023: Πώς ψηφίζουν ετεροδημότες και κάτοικοι του εξωτερικού

Οι βουλευτικές εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023 θα διεξαχθούν με βάση τους εκλογικούς καταλόγους που ίσχυσαν και στις τελευταίες εκλογές, όπως αυτοί οριστικοποιήθηκαν μετά την α΄ αναθεώρηση του 2023, και περιλαμβάνουν όλες τις μεταβολές που συντελέστηκαν έως και την 28η Φεβρουαρίου 2023.

Σε ό,τι αφορά στους ετεροδημότες, αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούν να ψηφίσουν στον τόπο διαμονής τους στις προσεχείς εκλογές, όσοι είχαν υποβάλει ετεροχρονισμένα τη σχετική αίτηση.

Οι Έλληνες του εξωτερικού μπορούν να ψηφίσουν στον τόπο διαμονής τους εφόσον η αίτηση για εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους έχει εγκριθεί 12 ημέρες πριν από την προκήρυξη των εκλογών.

• Εκλογές 2023: Διευκρινίσεις για τους ετεροδημότες από το υπουργείο Εσωτερικών

Εκλογές 2023: Πού ψηφίζω

Ό,τι ίσχυε στις εκλογές της 21ης Μαΐου ισχύει και στις κάλπες της 25ης Ιουνίου. Το εκλογικό τμήμα όπου ψηφίζουν οι πολίτες για τις εκλογές 2023 το μαθαίνουν από το gov.gr και τη σελίδα «Μάθε πού ψηφίζεις».

Οι ψηφοφόροι προσέρχονται στο εκλογικό τμήμα με ταυτότητα ή ένα από τα παρακάτω δικαιολογητικά:

• σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής,
• διαβατήριο,
• δίπλωμα οδήγησης,
• βιβλιάριο όλων των Ταμείων.

Δείτε επίσης:

• Δημοσκόπηση ALCO: Στο 21,1% η διαφορά ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ
• Δημήτρης Κουτσούμπας: «Πραγματική λαϊκή αντιπολίτευση είναι μόνο το ΚΚΕ»
• Εκλογές 2023: Για ποιους αλλάζει το εκλογικό τμήμα λόγω Πανελληνίων