Μεγαλώνοντας ανθρώπους

Θυμάμαι, από πιο παλιά, από το σχολείο κιόλας, που βλέπαμε ανθρώπους γύρω μας, γνωστούς, φίλους, συμμαθητές και συγγενείς και συνειδητοποιούσαμε ότι υπάρχουν διάφορα θέματα με αυτούς.

Μεγαλώνοντας, μάθαμε ότι αυτοί οι άνθρωποι έκαναν/κάνουν οικογένειες. Και δεν κρύβω ότι στο μυαλό πάντα υπάρχει η ερώτηση, και χωρίς ντροπή, πώς στο καλό μπορούν και μεγαλώνουν παιδιά όταν οι ίδιοι δεν ξέρουν τι σκατά πάει να πει ευθύνη ή σεβασμός. Όταν οι ίδιοι είναι εντελώς κόπανοι. Δεν είναι ο κύκλος της ζωής ότι όπως μεγαλώνεις εσύ, θα μεγαλώσεις και κάποιον άλλον; Ναι, σας προλαβαίνω, σπάει ο κύκλος. Μπορεί να σπάσει, ειδικά αν υπάρχει κάτι μεγάλο. Αλλά στα μικρά, μικρά αλλά πολλά και επαναλαμβανόμενα, δεν σπάει. Και αυτά τελικά μπορεί να κάνουν τη μεγαλύτερη ζημιά. Αυτά που δεν συνειδητοποιούμε.

Τα παιδιά δεν μεγαλώνουν μόνο στο σπίτι. Μεγαλώνουν και στο σχολείο. Από τα πολύ μικρά μέχρι το πανεπιστήμιο που λέει ο λόγος. Προφανώς η «επίδραση» μειώνεται όσο αυξάνονται οι βαθμίδες αλλά κάτι μένει. Όταν λοιπόν φεύγουν από το ένα μπ…λο και πάνε στο άλλο που είναι το σχολείο και το πανεπιστήμιο, χάνουν κάθε ευκαιρία να διορθωθούν σαν άνθρωποι. Αν δεν ενδιαφέρεται ο γονέας, αν δεν ενδιαφέρεται η οικογένεια, αν δεν ενδιαφέρεται και ο κάθε εκπαιδευτικός, χάνεται το παιχνίδι.

Δεν είναι εύκολο να είσαι παιδί, ούτε μικρό ούτε μεγάλο. Κάθε ηλικία έχει τις δυσκολίες της, ακόμα και τα 18 που μπαίνεις στο πανεπιστήμιο και ξαφνικά βρίσκεσαι σε έναν κόσμο εντελώς διαφορετικό. Και χρειάζεσαι στήριγμα. Όχι οδηγό, γιατί πρέπει να βρεις τον δρόμο σου. Στήριγμα θες, βοήθεια.

Διαπιστώνω με μεγάλη στενοχώρια ότι δυσκολευόμαστε να κάνουμε καλή δουλειά σε αυτό. Στο πώς μεγαλώνουμε τα παιδιά ώστε να γίνουν σωστοί άνθρωποι. Στο πώς βοηθάμε τα παιδιά ώστε να γίνουν καλύτεροι άνθρωποι. Κάπου το χάνουμε. Δεν έχουμε την υπομονή; Δεν έχουμε τις γνώσεις; Δεν μας νοιάζει; Βγάζουμε τα απωθημένα μας; Είμαστε και οι ίδιοι κακοί άνθρωποι και, προφανώς, κάνουμε και τα παιδιά μας το ίδιο; Πολλά μπορούν να συμβαίνουν, με ίδιο αποτέλεσμα.

Απορούμε για τον εκφοβισμό. Απορούμε για το βρωμόξυλο που πέφτει. Απορούμε για τη φασαρία, τη βρωμιά. Απορούμε για την έλλειψη σεβασμού. Απορούμε για την αδιαφορία. Απορούμε, απορούμε, απορούμε. Απορούμε αλλά δεν ψάχνουμε να βρούμε την αιτία και μετά τη λύση. Μένουμε στην απορία και ελπίζουμε ότι, ως δια μαγείας, θα λυθούν όλα τα προβλήματα μόνα τους.

Αν δε δίνεις σημασία στο παιδί σου, δεν θα σου δώσει ούτε κι αυτό. Αν δώσεις υπερβολική σημασία στο παιδί σου, θα την απαιτεί συνέχεια από όλους, ακόμα και αν δεν την αξίζει, καθώς δεν είναι το κέντρο του κόσμου, κανείς μας δεν είναι το κέντρο του κόσμου άλλωστε, δεν είναι κάτι προσωπικό. Αν δεν δώσεις το σωστό παράδειγμα, δεν θα το μάθει ποτέ. Τα λόγια φεύγουν, οι πράξεις μένουν.

Αν είσαι εκπαιδευτικός και κλείνεις τα μάτια στα προβλήματα, τότε δεν κάνεις για το επάγγελμα αυτό. Αν δεν προσέχεις τα «παιδιά» σου, φύγε. Αν δεν τους δείξεις το σωστό, αν δεν τους καταδείξεις το λάθος, δεν κάνεις τη δουλειά σου. Τι σημασία έχει αν θα τους πας κόντρα; Αν θα τους απογοητεύσεις; Τι θα τους μείνει μετά αν πας με τα νερά τους απλά για να τελειώνεις;

Όταν τελικά συνειδητοποιήσουμε πόση επιρροή έχουν ακόμα και τα μικρότερα πράγματα, οι μικρότερες λέξεις, οι ελάχιστες πράξεις θα είναι αργά. Θα έχουμε μεγαλώσει και βγάλει στην κοινωνία ανθρώπους χωρίς κοινωνικές δεξιότητες. Που με τη σειρά τους θα βγάλουν αντίστοιχους ανθρώπους. Κάποιοι πάντα θα παλεύουν για κάτι καλύτερο. Αλλά είναι Δαυίδ εναντίον Γολιάθ.