Steve Jobs: Δέκα χρόνια χωρίς τον πρωτοπόρο της τεχνολογίας

Δέκα χρόνια πριν, στις 5 Οκτωβρίου του 2011, έφυγε από τη ζωή ο συνιδρυτής της Apple και “μέγας ευαγγελιστής της ψηφιακής εποχής”, Steve Jobs.

O Steve Jobs έχει δικαίως χαρακτηριστεί ως οραματιστής στον χώρο των υπολογιστών, δεδομένου ότι πολλές ιδέες του άλλαξαν τον τρόπο που οι καταναλωτές χρησιμοποιούν την ψηφιακή τεχνολογία μέχρι σήμερα.

Ο οραματιστής Steve Jobs

Ο Steven Paul Jobs, όπως ήταν το πλήρες όνομά του, γεννήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου του 1955 και υπήρξε μια από τις πιο σπουδαίες προσωπικότητες στον χώρο της τεχνολογίας, ένας εκ των δύο συνιδρυτών, πρώην πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλός της Apple και πρώην πρόεδρος της Pixar -μέχρις ότου αυτή εξαγοράστηκε από τη Disney, στης οποίας το Διοικητικό Συμβούλιο διατηρούσε θέση και της οποίας ήταν ο μεγαλύτερος μέτοχος.

Υπήρξε ένας από τους πρωτοπόρους της Silicon Valley, αλλά και ένας από τους βασικούς λόγους που η περιοχή χαρακτηρίστηκε ως το “παγκόσμιο κέντρο τεχνολογίας”, ειδικά μετά την ίδρυση της Apple, μαζί με τον παιδικό του φίλο, Steve Wozniak, το 1976. Oι δύο τους ήταν αυτοί που κυκλοφόρησαν στην αγορά αυτό που ουσιαστικά θεωρείται ως ο πρώτος οικιακός υπολογιστής, το πρώτο PC του πλανήτη, τον Apple ΙΙ. 

Μια από τις πιο χαρακτηρίστηκες στιγμές στη ζωή του Jobs και σταθμός στη μνήμη όσων τρέφουν εκτίμηση για το πρόσωπό του, ήταν η φανταστική ομιλία που έδωσε στους απόφοιτους του Standford University, το 2005, στην οποία ο ίδιος αφηγείται ορισμένες σημαντικές ιστορίες από τη ζωή του, εξηγώντας και τη σχέση του με το πανεπιστήμιο.

Your time is limited, so don’t waste it living someone else’s life.

—Steve Jobs (1955 – October 5, 2011) pic.twitter.com/TDSBQfSB2d

— Vala Afshar (@ValaAfshar) October 5, 2021

Σαν Φρανσίσκο, Τετάρτη 24/08/2011:

“Πάντα έλεγα ότι αν έρθει κάποτε η ημέρα που δεν θα είμαι σε θέση πια να καλύπτω τις ανάγκες και τις απαιτήσεις της Apple, θα ήμουν ο πρώτος που θα το έλεγα δημόσια”, είχε δηλώσει ο Steve Jobs, στη λακωνική επιστολή παραίτησης που έδωσε στη δημοσιότητα λίγους μήνες πριν χάσει τη μάχη με τον καρκίνο.

«Δυστυχώς η ημέρα αυτή έφθασε».

Αν και τα προβλήματα υγείας του ήταν ευρέως γνωστά εδώ και χρόνια, η αποχώρησή του προκάλεσε μεγάλη έκπληξη.

Η Apple αποχαιρετά τον δημιουργό της στο Φρανσίσκο την Πέμπτη 6 Οκτωβρίου του 2011

“Ο Steve αφήνει πίσω του μια εταιρία που μόνο αυτός μπορούσε να έχει δημιουργήσει και το πνεύμα του θα είναι πάντα το θεμέλιο της Apple”. Σε αντίθεση με την παραίτηση του, ο θάνατος του δεν εξέπληξε κανέναν. Όλοι κατά βάθος γνωρίζαμε ότι ο Jobs θα εγκατέλειπε το «πνευματικό του παιδί», μόνο όταν τα πράγματα έφθαναν στο τέλος.”

“Άλλωστε ο Jobs είχε αποδείξει πια την αφοσίωση του στην εταιρεία αυτή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι τέσταρε μόνος του κάθε καινούριο προϊόν της εταιρείας. Τα χρησιμοποιούσε για μία μακρά περίοδο και έδινε ο ίδιος στους μηχανικούς χρήσιμες πληροφορίες και συμβουλές. Όλα τα προϊόντα δηλαδή βασίζονταν στη δική του κρίση, στην αίσθηση τελειομανίας και στο ένστικτό του. Οι συνεργάτες του παραδέχονται ότι το ένστικτο ήταν το δυνατό του σημείο. Παρόλο που δεν είχε καμία τυπική εκπαίδευση παίρνει εκπληκτικές αποφάσεις και για δύσκολα τεχνικά θέματα. Ο Wozniak, συνιδρυτής της Apple είχε δηλώσει: “O Steve καταλάβαινε ποια τεχνολογία ήταν καλή και τί θα άρεσε περισσότερο στον κόσμο. Ήταν κάπως περίεργο γιατί δεν μπορεί να σχεδιάσει έναν υπολογιστή ή ένα πρόγραμμα, αλλά μπορεί να καταλάβει τί είναι καλό και τί όχι“. Ακόμα και ο Bill Gates της Microsoft συμφωνούσε σ’ αυτό: “Θα έδινα τα πάντα για να έχω το ένστικτο και το γούστο του Steve για ανθρώπους και προϊόντα”, ανέφερε η λιτή αλλά ουσιαστική αποχαιρετιστήρια ανακοίνωση της εταιρίας που ίδρυσε ο Steve Jobs.

Τα πρώτα χρόνια

O Steven Paul Jobs γεννήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 1955 στο Σαν Φρανσίσκο και δόθηκε για υιοθεσία στο ζεύγος Jobs.

Μεγάλωσε στο Cupertino στην Καλιφόρνια πηγαίνοντας σχολείο και παρακολουθώντας αρχικά διαλέξεις στα κτήρια της Hewlett-Packard στο Palo Alto και αργότερα ως εργαζόμενος εκεί μαζί με τον Steve Wozniak ως καλοκαιρινή δουλειά.

10 πράγματα που ίσως δεν ξέρετε για τον Steve Jobs

Μετά την αποφοίτησή του από το Λύκειο το 1972, ο Steve Jobs γράφτηκε στο Reed College του Όρεγκον. Η παραμονή του εκεί ήταν σύντομη εξαιτίας της έλλειψης χρημάτων παρακολουθώντας μόλις ένα εξάμηνο αλλά δεν τα παράτησε εύκολα και συνέχισε να παρακολουθεί ορισμένα μαθήματα χρησιμοποιώντας το πάτωμα στα σπίτια φίλων για να κοιμάται, μαζεύοντας κουτάκια Coca-Cola για μερικά δολάρια και συμμετέχοντας στο δωρεάν συσσίτιο του τοπικού ναού Hare Krishna.

Ο Jobs πολύ αργότερα δήλωσε για εκείνη την περίοδο ότι εάν δεν παρακολουθούσε το μοναδικό εκείνο μάθημα καλλιγραφίας στο κολέγιο ο Mac δεν θα είχε όλες αυτές τις γραμματοσειρές.

Το 1974 ο Steve Jobs επέστρεψε στην Καλιφόρνια και ξεκίνησε να παρευρίσκεται σε συναντήσεις στο Homebrew Computer Clube με τον Wozniak. Κατάφερε και βρήκε μια δουλειά στην πασίγνωστη τότε Atari ως τεχνικός μαζεύοντας χρήματα για να πραγματοποιήσει ένα πνευματικό ταξίδι στην Ινδία. Ο Jobs πραγματοποίησε το όνειρό του μαζί με τον Daniel Kottke λίγο αργότερα και η εμπειρία αυτή διαμόρφωσε την προσωπικότητά του. Επέστρεψε Βουδιστής και με ξυρισμένο κεφάλι φορώντας παραδοσιακή ινδική ενδυμασία. Κατά την παραμονή του εκεί ο Jobs πειραματίστηκε με ψυχεδελικά και LSD και αργότερα δήλωσε ότι αυτά ήταν ένα από δύο ή τρία κορυφαία πράγματα που είχε κάνει στη ζωή του. Πίστευε ότι οι άνθρωποι γύρω του που δεν καταλάβαιναν την αντικουλτούρα του δεν μπορούσαν να ταυτιστούν με τη σκέψη του.

Μετά την επιστροφή του από την Ινδία, ο Jobs συνέχισε την εργασία στην Atari, αναλαμβάνοντας την κατασκευή του κυκλώματος για το παιχνίδι Breakout.

Η Atari προσέφερε $100 για κάθε τσιπ που δεν θα υπήρχε στη μηχανή. Ο Jobs δεν είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον ή τις απαραίτητες γνώσεις για την εργασία αυτή και έκανε μια συμφωνία με τον Wozniak για να μοιραστούν τα κέρδη.

Ο Wozniak κατάφερε εν τέλει να μειώσει τον αριθμό των τσιπ κατά 50 με έναν σχεδιασμό που ήταν τόσο «σφιχτός» που δεν γινόταν να μπει στην αυτόματη παραγωγή.

Η “γέννηση” της Apple

To 1976, oι Steve Jobs, Steve Wozniak και Ronald Wayne με την χορηγία του Markkula Jr. ίδρυσαν την Apple, την εταιρία που σήμερα διευθύνεται από τον Τιμ Κουκ.

Σήμερα, η Apple είναι η μεγαλύτερη εταιρεία στον κόσμο, όχι μόνο στον χώρο της τεχνολογίας, αλλά γενικότερα, καθώς η αξία της ξεπερνά τα δύο τρισεκατομμύρια δολάρια.

Ο Jobs και ο Wozniak ήταν φίλοι πολλά χρόνια και είχε έρθει η στιγμή που ο Jobs έπεισε τον Woz, ιδιοφυΐα στα ηλεκτρονικά, να κατασκευάσουν έναν υπολογιστή και να τον πουλήσουν. Καθώς η εταιρεία μεγάλωνε, αναγκάστηκαν να ζητήσουν εξωτερική βοήθεια από έμπειρα στελέχη για να τους βοηθήσει με την αύξηση αυτή στις υποχρεώσεις.

Το 1978 ο Mike Scott της National Semiconductor ανέλαβε τα καθήκοντα του CEO στα δύσκολα χρόνια της Apple. Το 1983 αντικαταστάθηκε από τον John Sculley, CEO της Pepsi-Cola, με τον περίφημο λόγο του Jobs για να τον πείσει: «θες να πουλάς ζαχαρένιο νερό για το υπόλοιπο της ζωής σου ή θες να έρθεις μαζί μου και να αλλάξεις τον κόσμο;».

To 1984 η Apple παρουσίασε κατά τη διάρκεια του Super Bowl την πολύ πετυχημένη διαφήμιση με τίτλο “1984”.

Την ίδια χρονιά ο Jobs παρουσίασε στο κοινό τον Macintosh, τον πρώτο εμπορικά πετυχημένο υπολογιστή με γραφικό περιβάλλον.

Ο Steve Jobs ήταν εξαρχής ένας χαρισματικός άνθρωπος που του άρεσε να έχει τον έλεγχο. Οι εκκεντρικότητές του δεν ήταν κρυφές και θεωρούνταν από πολλούς ως «δικτάτορας» στα διοικητικά.

Το 1985 μετά από πολλές ταραχές για την ηγεσία της Apple, ο Sculley απέλυσε τον Jobs.

Μετά από πολλά χρόνια, και όπως απέδειξε η ιστορία, ο Jobs παραδέχτηκε ότι η απόλυσή του ήταν ότι καλύτερο μπορούσε να του συμβεί.

Η NeXT Computer ιδρύθηκε από τον Jobs αμέσως μετά.

Η τεχνολογία πίσω από τη NeXT ήταν αρκετά προηγμένη για την εποχή τόσο ώστε το κόστος ήταν απαγορευτικό για οποιαδήποτε συνέχεια.

Όσοι, όμως, κατάφεραν και είχαν εμπειρία με αυτή εντυπωσιάστηκαν με τις δυνατότητες της. Για παράδειγμα, το NeXTMail ήταν από τα πρώτα συστήματα που υποστήριζαν γραφικά και ήχο μέσα στο e-mail.

Δυστυχώς, οι πωλήσεις της NeXT δεν ήταν αυτές που αναμενόταν όσον αφορά το hardware αφού μέχρι το 1993 είχαν πουληθεί μόλις 50,000 μηχανήματα.

Ο Jobs πήρε την απόφαση να επικεντρωθεί στο software με το NeXTSTEP.

Pixar και Disney

To 1986 o Jobs αγόρασε την The Graphics Group από την Lucasfilm έναντι $10 εκατομμυρίων. H εταιρεία, που αργότερα μετονομάστηκε σε Pixar, προοριζόταν για την κατασκευή υψηλών απαιτήσεων γραφικών. Δυστυχώς, ο Pixar Image Computer δεν έκανε πολλές πωλήσεις και μετά από μια συνεργασία με την Disney η Pixar ανέλαβε τον ρόλο για την παραγωγή ταινιών animation με τη χορηγία και διανομή της Disney.

Ο πρώτος καρπός της συνεργασίας ήταν το Toy Story το 1995 που γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Μέσα στα επόμενα 15 χρόνια η Pixar κατάφερε και δημιούργησε εξαιρετικές ταινίες όπως A Bug’s Life (1998), Toy Story 2 (1999), Monsters, Inc. (2001), Finding Nemo (2003), The Incredibles (2004), Cars (2006), Ratatouille (2007), WALL-E (2008), Up (2009) και Toy Story 3 (2010).Τον Ιανουάριο του 2006 η Disney ανακοίνωσε την εξαγορά της Pixar συνολικής αξίας $7.4 δις δίνοντας στον Jobs το μεγαλύτερο μερίδιο ατομικό μερίδιο μετοχών και μια θέση στο διοικητικό συμβούλιο.Apple

To 1996 η Apple βρισκόταν σε πολύ άσχημη θέση. Τα πράγματα έπρεπε να αλλάξουν. Τη χρονιά εκείνη η Apple ανακοίνωσε την εξαγορά της NeXT έναντι $429 εκατομμυρίων.

Ο Jobs βρισκόταν και πάλι πίσω στην Apple παίρνοντας τη θέση του CEO και επίσημα λίγο αργότερα. Ο Jobs ανέλαβε το δύσκολο έργο να επαναφέρει την Apple στον σωστό δρόμο. Στο πλαίσιο αυτό, πολλά projects τερματίστηκαν και άλλα ξεκίνησαν. Το NeXTSTEP ήταν ο βασικός κορμός πλέον που οδήγησε στη δημιουργία του Mac OS X. Ακολούθησε αργότερα ο iMac και πολλά άλλα προϊόντα που γνώρισαν εμπορική επιτυχία επαναφέροντας την Apple στον χάρτη. iMac, MacBook, iTunes, Apple Stores, iPod, iPhone, iPad είναι ουσιαστικά όλα αποτελέσματα του οράματος του Jobs.

Προσωπική ζωή

Ο Jobs παντρεύτηκε την Laurene Powell στις 18 Μαρτίου 1991. Στο γάμο παρευρέθηκε ο μοναχός Kobun Chino Otogawa. Αργότερα, το ζευγάρι θα αποκτήσει έναν γιο και δύο κόρες. Ο Jobs είχε ήδη μια κόρη από προηγούμενη σχέση την οποία και αρνήθηκε να αναγνωρίσει αρχικά.

Αγαπημένο συγκρότημα του Steve Jobs ήταν οι Beatles, στους οποίους γινόταν συχνή αναφορά, ενώ στην ιστορία θα μείνει η κλασική πλέον εμφάνιση με μακριού μαύρου ζιβάγκου με το μπλε τζιν και τα αθλητικά παπούτσια.

Η μάχη με τον καρκίνο

Τα πράγματα για τον Steve Jobs πήραν άσχημη τροπή όταν το 2004 διαγνώστηκε με καρκίνο του ήπατος. Οι γιατροί του έδιναν μόλις μερικές βδομάδες ζωής, ενώ μετά από λίγο διάστημα και μετά από επιτυχημένη επέμβαση, ο όγκος φάνηκε να υποχωρεί.

Ωστόσο, το κοινό ανησυχούσε ολοένα και περισσότερο με τις δημόσιες εμφανίσεις του Jobs στα keynotes με την πολύ λεπτή σιλουέτα, την αδύναμη έκφραση και τη μικρή συμμετοχή.

Τον Ιανουάριο του 2009, ο Steve Jobs ανακοίνωσε ότι πάσχει από μια ορμονική διαταραχή που επιβάλλει ιατρική άδεια.

Ο Tim Cook ανέλαβε και πάλι το ρόλο να τον αντικαταστήσει προσωρινά μέχρι να επιστρέψει.

Τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου, ο Jobs υπεβλήθη σε μεταμόσχευση ήπατος επιστρέφοντας στα καθήκοντά του, μέχρι που τον Ιανουαρίου του 2011 ανακοινώθηκε και πάλι νέα άδεια.

Τον Αύγουστο του 2011 ο Jobs υπέβαλλε και επίσημα την παραίτησή του από τη θέση του CEO και στις 5 Οκτωβρίου του 2011 απεβίωσε.

«Μείνετε αχόρταγοι, μείνετε τρελαμένοι!»: Η συγκλονιστική ομιλία του Steve Jobs που έδωσε έμπνευση σε πολλούς

Tον Ιούνιο του 2005, ο Steve Jobs χάρισε στους απόφοιτους του Πανεπιστήμιου Στάνφορντ μία δημόσια ομιλία, γεμάτη έμπνευση και σοφία, η οποία θεωρείται μέχρι και σήμερα, ένα είδος αυτοβιογραφίας, μία διαχρονική πνευματική κληρονομιά ενός ανθρώπου που ξεχώρισε στον επιχειρηματικό κόσμο και άλλαξε τα δεδομένα στον κόσμο της τεχνολογίας.

Ολόκληρη η ομιλία του στους αποφοίτους του Stanford University το 2005:

“Είναι τιμή μου που είμαι μαζί σας σήμερα στην τελετή αποφοίτησής σας από ένα από τα καλύτερα πανεπιστήμια στον κόσμο. Για να σας πω και την αλήθεια, αυτό είναι το πλησιέστερο που έχω φτάσει ποτέ σε τελετή αποφοίτησης. Θέλω να σας πω τρεις ιστορίες από τη ζωή μου. Αυτό, όλο κι όλο. Τίποτα σπουδαίο. Απλώς τρεις ιστορίες.

Η πρώτη ιστορία έχει να κάνει με το πώς να ενώνεις σημεία

Εγώ εγκατέλειψα τις σπουδές μου στο Κολέγιο Reed τους πρώτους 6 μήνες, αλλά παρέμεινα εκεί ως drop-in (σ.σ.: που είναι ο φοιτητής ο οποίος αντί για 4 χρόνια, επιλέγει να σπουδάσει μόνο για 2 χρόνια στο πανεπιστήμιο) για άλλους 18 μήνες, οπότε και τα παράτησα οριστικά. Γιατί το έκανα αυτό, λοιπόν;

Όλα άρχισαν προτού καν γεννηθώ. Η βιολογική μου μητέρα ήταν πολύ νέα, ανύπαντρη φοιτήτρια, και αποφάσισε να με δώσει για υιοθεσία. Πίστευε πολύ βαθιά ότι θα έπρεπε να υιοθετηθώ από απόφοιτους πανεπιστημίου, από μορφωμένους ανθρώπους δηλαδή, και έτσι όλα είχαν κανονιστεί ώστε μόλις γεννιόμουν να με υιοθετούσαν ένας δικηγόρος και η γυναίκα του. Μόνο που, μόλις βγήκα από τη κοιλιά της μητέρας μου, οι δύο αυτοί άνθρωποι αποφάσισαν την τελευταία στιγμή ότι ήθελαν κορίτσι. Έτσι, λοιπόν, οι σημερινοί μου γονείς, οι οποίοι ήσαν σε λίστα αναμονής τότε, έλαβαν ένα τηλεφώνημα στη μέση της νύχτας και άκουσαν κάποιον να τους λέει: «Έχουμε, αναπάντεχα, ένα νεογέννητο αγόρι. Το θέλετε;». Και είπαν: «Βεβαίως».

Η βιολογική μου μητέρα ανακάλυψε αργότερα ότι η θετή μου μητέρα ποτέ δεν είχε αποφοιτήσει από κανένα πανεπιστήμιο, και ότι ο θετός μου πατέρας δεν είχε αποφοιτήσει καν από γυμνάσιο. Ετσι, αρνήθηκε να υπογράψει τα έγγραφα στα οποία χρειαζόταν η συμφωνία της ώστε να οριστικοποιηθεί η υιοθεσία μου. Υποχώρησε, όμως, λίγους μήνες αργότερα, όταν οι θετοί μου γονείς υποσχέθηκαν ότι κάποια μέρα θα με έστελναν σε πανεπιστήμιο. Να μορφωθώ.

Πράγματι, 17 χρόνια μετά, πήγα για σπουδές σε πανεπιστήμιο. Αλλά πολύ αφελώς, επέλεξα ένα πανεπιστήμιο το οποίο ήταν σχεδόν όσο ακριβό είναι και το Στάνφορντ, και έτσι όλες οι οικονομίες των σκληρά εργαζομένων γονιών μου ξοδεύονταν για τα δίδακτρά μου. Έπειτα από 6 μήνες, όμως, δεν είχα ειλικρινή απάντηση στο ερώτημα εάν άξιζε τον κόπο οι γονείς μου να ξοδεύουν τόσα χρήματα για να σπουδάζω εγώ. Δεν έβλεπα να είχε αξία αυτή η επένδυσή τους.

Δεν είχα ιδέα τι ήθελα να κάνω στη ζωή μου. Και δεν είχα ιδέα εάν η πανεπιστημιακή ζωή θα με βοηθούσε να βρω την απάντηση. Κι όμως, ήμουν εκεί, και σπούδαζα, ξοδεύοντας όλα τα χρήματα που οι γονείς μου είχαν εξοικονομήσει ολόκληρη ζωή.

Έτσι, λοιπόν, πήρα μια μέρα την απόφαση να εγκαταλείψω τις σπουδές, πιστεύοντας ειλικρινά ότι όλα θα τακτοποιηθούν και ότι θα βρω τελικά το δρόμο μου. Ήταν σχεδόν τρομακτικό, τότε, αυτό που έκανα, αλλά καθώς κοιτάζω πίσω τώρα, νομίζω πως ήταν μία από τις καλύτερες αποφάσεις που πήρα ποτέ. Τη στιγμή που εγκατέλειψα το κανονικό πρόγραμμα σπουδών, σταμάτησα να παρακολουθώ τα υποχρεωτικά μαθήματα που δεν με ενδιέφεραν και άρχισα να πηγαίνω σ’ εκείνα που μου φαίνονταν πιο ενδιαφέροντα. Κατ’ επιλογήν.

Δεν ήταν όλα ωραία, εύκολα και ρομαντικά τότε. Δεν είχα δικό μου δωμάτιο στη φοιτητική εστία, κοιμόμουν στο πάτωμα των δωματίων μερικών φίλων μου, πήγαινα σε σουπερμάρκετ και τους επέστρεφα γυάλινες μπουκάλες Κόκα Κόλα και έπαιρνα 5 σεντς τη μία και αγόραζα κάτι να φάω, και περπατούσα 7 μίλια από τη μία άκρη της πόλης στην άλλη κάθε Κυριακή βράδυ για να πάρω δωρεάν ένα πιάτο καλό φαγητό που μοίραζαν σε κάποιο ναό των Χάρε Κρίσνα. Κι όμως, τα λάτρευα όλα αυτά. Και όσα πράγματα ανακάλυψα τυχαία, ακολουθώντας την περιέργεια και τη διαίσθησή μου, αργότερα αποδείχτηκαν ανεκτίμητα. Θα σας δώσω ένα παράδειγμα:

Το Κολέγιο Reed, εκείνον τον καιρό, διέθετε την πιο καλή σχολή καλλιγραφίας σε όλη τη χώρα. Σε όλη τη πανεπιστημιούπολη, κάθε αφίσα, κάθε ταμπέλα σε κάθε ντουλάπα ή συρτάρι καθηγητή, λέκτορα ή φοιτητή ήταν γραμμένη στο χέρι με την πιο όμορφη καλλιγραφία. Εγώ, επειδή είχα παραιτηθεί από το κανονικό πρόγραμμα σπουδών και έτσι δεν ήμουν αναγκασμένος να παρακολουθώ τα υποχρεωτικά μαθήματα, αποφάσισα να πάρω το μάθημα της καλλιγραφίας και να μάθω και εγώ να γράφω έτσι ωραία.

Έμαθα, λοιπόν, για τις γραμματοσειρές serif και sans serif, έμαθα να τροποποιώ το διάστημα μεταξύ διαφόρων συνδυασμών γραμμάτων και έμαθα τι είναι εκείνο που κάνει τη σπουδαία τυπογραφία πραγματικά σπουδαία. Ήταν υπέροχο, ήταν ιστορικό, ήταν καλλιτεχνικά διακριτικό με τρόπο που καμιά επιστήμη δεν μπορεί να συλλάβει, και εγώ το έβρισκα τόσο, μα τόσο συναρπαστικό.

Τίποτα απ’ όλα αυτά δεν είχαν βέβαια καμία ελπίδα πρακτικής εφαρμογής στη ζωή μου. Αλλά δέκα χρόνια αργότερα, όταν σχεδιάζαμε τον πρώτο υπολογιστή Macintosh, όλα όσα έμαθα στο μάθημα της καλλιγραφίας μού ξανάρθαν πάλι. Και τα ενσωματώσαμε όλα στο Mac. Ήταν το πρώτο κομπιούτερ με πραγματικά υπέροχη τυπογραφία. Ετσι, εάν δεν είχα παρατήσει εκείνον τον κύκλο υποχρεωτικών μαθημάτων στο πρώτο έτος του πανεπιστημίου, το Mac δεν θα είχε ποτέ ούτε τις πολλαπλές γραμματοσειρές ούτε και τα fonts με αναλογικά διαστήματα.

Και μιας και τα Windows απλώς αντέγραψαν το Mac, είναι πολύ πιθανό, σήμερα που σας μιλάω, κανένα PC να μην είχε αυτές τις εφαρμογές. Εάν δεν είχα παρατήσει τότε τα υποχρεωτικά μαθήματα, δεν θα πήγαινα ποτέ σ’ αυτές τις τάξεις καλλιγραφίας και οι προσωπικοί υπολογιστές μπορεί να μην είχαν την υπέροχη τυπογραφία που έχουν σήμερα.

Βεβαίως, ήταν αδύνατον να δω τόσο πολύ μακριά όταν σπούδαζα τότε στο πανεπιστήμιο και να συνδέσω τα σημεία. Αλλά δέκα χρόνια μετά, κοιτώντας πίσω, ήταν πλέον πολύ σαφές. Πάλι, δεν μπορείς να συνδέσεις τα σημεία κοιτώντας εμπρός. Μπορείς να το κάνεις μόνο εάν κοιτάξεις πίσω εκ των υστέρων. Έτσι, πρέπει να έχεις εμπιστοσύνη ότι τα σημεία αυτά (ή, τα σημάδια, αν θέλετε), με κάποιον τρόπο, στο μέλλον θα ενωθούν. Πρέπει σε κάτι να έχεις πίστη. Στη διαίσθησή σου, στη μοίρα σου, στη ζωή, στο κάρμα, σε οτιδήποτε. Αυτή η προσέγγιση δεν με πρόδωσε ποτέ, και έχει κάνει όλη τη διαφορά στη ζωή μου.

Η δεύτερή μου ιστορία είναι για την αγάπη και την απώλεια

Ήμουν τυχερός – πολύ νωρίς ανακάλυψα τι ήθελα να κάνω στη ζωή. Ο Woz κι εγώ ξεκινήσαμε την Apple στο γκαράζ του σπιτιού των δικών μου, όταν εγώ ήμουν 20 χρόνων. Δουλέψαμε σκληρά και σε 10 χρόνια η Apple είχε αναπτυχθεί από μια δουλειά που την κάνανε δύο άνθρωποι μέσα σε ένα γκαράζ σπιτιού σε μια εταιρεία αξίας 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων με περισσότερους από 4.000 υπαλλήλους.

Είχαμε μόλις βγάλει στην αγορά την καλύτερή μας δημιουργία -το Macintosh- έναν χρόνο νωρίτερα, κι εγώ μόλις είχα γίνει 30 ετών. Και τότε, με απέλυσαν. Πώς μπορείς να απολυθείς από μία εταιρεία που ξεκίνησες και έστησες εσύ; Ε, καθώς η Apple μεγάλωνε, προσλάβαμε κάποιον που εγώ νόμιζα ότι ήταν ταλαντούχος για να διοικεί την εταιρεία μαζί μου. Και για τον πρώτο σχεδόν χρόνο, τα πράγματα πήγαιναν καλά. Αλλά τότε, τα οράματα και τα σχέδιά μας για το μέλλον άρχισαν να αποκλίνουν, και τελικά είχαμε μία «έκρηξη», έναν μεγάλο καβγά μεταξύ μας. Οταν συνέβη αυτό, το διοικητικό συμβούλιο τάχθηκε με το μέρος αυτού του ανθρώπου που εμείς είχαμε προσλάβει για να μας ξαλαφρώσει στη διοίκηση της εταιρείας.

Έτσι λοιπόν, στα 30 μου χρόνια, με πέταξαν έξω. Και μάλιστα με τον πιο «δημόσιο», πιο ταπεινωτικό τρόπο. Ο,τι ήταν έως τότε το επίκεντρο της ενήλικης ζωής μου, γκρεμίστηκε. Και αυτό για μένα ήταν ολέθριο, καταστροφικό.

Για μερικούς μήνες μετά δεν ήξερα τι να κάνω. Πίστευα πως είχα απογοητεύσει φοβερά όλη την προηγούμενη γενιά των επιχειρηματιών – ότι μου έπεσε η σκυτάλη τη στιγμή που μου την έδιναν για να συνεχίσω.
Συναντήθηκα με τον David Packard και τον Bob Noyce και προσπάθησα να απολογηθώ και να τους εξηγήσω γιατί τα είχα αποτύχει τόσο. Σκέφτηκα ακόμα να φύγω εντελώς από την Σίλικον Βάλεϊ και να εξαφανιστώ από προσώπου γης.

Αλλά κάτι άρχισε σιγά σιγά να ρίχνει λίγο φως στη ζωή μου. Αυτό το «κάτι» ήταν ότι αγαπούσα πολύ αυτό που έκανα. Όσα είχαν συμβεί στην Apple, δεν είχαν καν αγγίξει, για μένα, αυτό το «κάτι». Είχα γευτεί την απόρριψη, αλλά ήμουν ακόμα ερωτευμένος.

Και έτσι, αποφάσισα να ξεκινήσω πάλι από την αρχή. Δεν το έβλεπα τότε, αλλά αποδείχτηκε ότι η απόλυσή μου από την Apple ήταν ό,τι καλύτερο μπορούσε να μου είχε συμβεί. Το βάρος τού να είσαι επιτυχημένος αντικαταστάθηκε από την ελαφράδα τού να μπορείς και πάλι να είσαι πρωτάρης και να έχεις για όλα λιγότερη σιγουριά. Η απόλυσή μου με απελευθέρωσε και με βοήθησε να περάσω σε μία από τις πιο δημιουργικές περιόδους της ζωής μου.

Στα επόμενα πέντε χρόνια, ίδρυσα μια νέα εταιρεία, την NeXT, και ακόμα μία, την Pixar, και ερωτεύτηκα μια καταπληκτική γυναίκα που έμελλε να γίνει και σύζυγός μου. Η Pixar παρήγαγε την πρώτη στον κόσμο ταινία κινουμένων σχεδίων «φτιαγμένων» εξ ολοκλήρου στο κομπιούτερ, το «Toy Story», και είναι σήμερα το πιο επιτυχημένο στούντιο για παραγωγή τέτοιων ταινιών στον κόσμο.

Επίσης, σε μια συγκλονιστική ανατροπή των πραγμάτων, ή Apple εξαγόρασε την NeXT, εγώ επέστρεψα στην Apple και η τεχνολογία που αναπτύξαμε στην NeXT είναι σήμερα στην καρδιά της αναγέννησης της Apple. Και, μαζί με όλα αυτά, η Leurene και εγώ έχουμε μαζί μια θαυμάσια οικογένεια.

Είμαι σχεδόν σίγουρος ότι τίποτα από όλα αυτά δεν θα είχε συμβεί εάν δεν είχα απολυθεί από την Apple. Ήταν ένα φάρμακο με απαίσια γεύση, αλλά νομίζω πως τελικά ο ασθενής το χρειαζότανε. Μερικές φορές η ζωή σε χτυπάει στο κεφάλι με ένα τούβλο. Μη χάνετε την πίστη σας. Είμαι πεπεισμένος ότι το μόνο πράγμα που με κράτησε όρθιο ήταν ότι αγαπούσα πολύ αυτό που έκανα.

Πρέπει λοιπόν και εσείς να ανακαλύψετε τι πραγματικά σας αρέσει. Και αυτό αφορά και τη δουλειά που θα κάνετε, και τον σύντροφο που θα επιλέξετε στη ζωή σας. Η εργασία θα γεμίσει ένα μεγάλο μέρος της ζωής σας, και ο μόνος τρόπος για να είστε πραγματικά ικανοποιημένοι είναι να κάνετε αυτό που εσείς πιστεύετε ότι είναι μια σπουδαία δουλειά. Και ο μόνος τρόπος για να κάνει κάποιος μια σπουδαία δουλειά είναι να την αγαπήσει. Εάν δεν την έχετε ανακαλύψει ακόμα, μην απογοητευθείτε. Συνεχίστε να ψάχνετε. Μην επαναπαυτείτε. Μην συμβιβαστείτε.

Όπως όλα τα «θέματα της καρδιάς», όταν το ανακαλύψετε, θα το αισθανθείτε, θα καταλάβετε ότι «αυτό είναι». Και θα δείτε τότε ότι, όπως κάθε σπουδαία σχέση, έτσι και αυτή, όσο θα περνούν τα χρόνια, θα γίνεται όλο και καλύτερη. Έτσι λοιπόν, συνεχίστε να ψάχνετε έως ότου βρείτε αυτό το «κάτι» που θα ξέρετε ότι είναι το «δικό σας». Μην επαναπαυτείτε.

Η τρίτη ιστορία μου έχει να κάνει με το θάνατο

Όταν ήμουν 17 ετών, διάβασα μια ρήση που έλεγε: «Εάν ζήσεις κάθε μέρα ωσάν να ήταν η τελευταία σου, κάποια μέρα είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα δικαιωθείς». Μου έκανε εντύπωση αυτή η ρήση, και έκτοτε, για τα τελευταία 33 χρόνια, κάθε πρωί κοιτάζομαι στον καθρέφτη και ρωτώ τον εαυτό μου: «Εάν η σημερινή μέρα ήταν η τελευταία της ζωής σου, θα ήθελα να κάνω αυτό που ετοιμάζομαι να κάνω σήμερα;». Και όποτε η απάντηση ήταν «όχι» για σειρά ημερών, ήξερα αμέσως ότι κάτι έπρεπε να αλλάξω.

Υπενθυμίζοντας στον εαυτό μου ότι «σύντομα θα πεθάνεις», βρήκα το πιο χρήσιμο εργαλείο ώστε να παίρνω τις σημαντικότερες αποφάσεις στη ζωή μου. Διότι σχεδόν όλα τα πράγματα -όλες οι εξωτερικές προσδοκίες, όλες οι υπερηφάνειες, όλοι οι φόβοι και οι όλες οι ντροπές για πιθανή αποτυχία- όλα αυτά απλώς γκρεμίζονται, εξαφανίζονται όταν βλέπεις μπροστά σου το θάνατο και μένουν μόνο εκείνα που είναι στ’ αλήθεια σημαντικά.

Υπενθυμίζοντας στον εαυτό σου ότι μια μέρα θα πεθάνεις, είναι ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγεις την παγίδα τού να σκέφτεσαι συνεχώς αυτά που θα χάσεις εάν πάρεις την «άλφα» ή «βήτα» απόφαση. Θυμήσου ότι είσαι ήδη γυμνός. Δεν υπάρχει κανένας λόγος, λοιπόν, να μην ακολουθήσεις αυτό που σου ζητάει η καρδιά σου.

Πριν από περίπου έναν χρόνο, μου ανακοίνωσαν οι γιατροί ότι έχω καρκίνο. Εκανα MRI (μαγνητική τομογραφία) στις 7.30 το πρωί και έδειξε ξεκάθαρα ότι είχα καρκίνο στο πάγκρεας. Τότε δεν ήξερα καν τι είναι το πάγκρεας. Οι γιατροί μού είπαν ότι ο καρκίνος που είχα εγώ εκεί ήταν σχεδόν αθεράπευτος και ότι θα έπρεπε να αρχίσω να συνηθίζω στην ιδέα ότι δεν μου έμενε περισσότερη ζωή από τριών έως εννέα μηνών. Ο προσωπικός μου γιατρός με συμβούλευσε να επιστρέψω στο σπίτι και να αρχίσω αμέσως να τακτοποιώ τις «προσωπικές» μου υποθέσεις, μία φράση που χρησιμοποιούν ως κλισέ οι γιατροί αντί να σου πουν «προετοιμάσου να πεθάνεις».

Η «τακτοποίηση προσωπικών υποθέσεων» είναι να προσπαθήσεις να πεις, σε ελάχιστους μήνες, στα παιδιά σου όσα νόμιζες ότι είχες άλλα τουλάχιστον δέκα χρόνια για να τους τα πεις. Είναι, επίσης, να μην αφήσεις πίσω σου, πεθαίνοντας, εκκρεμότητες που θα ταλαιπωρήσουν τους δικούς σου ανθρώπους που θα μείνουν πίσω. Σημαίνει, τέλος, αυτό το «τακτοποίηση προσωπικών υποθέσεων», να βρεις τον κατάλληλο χρόνο και τρόπο για να αποχαιρετίσεις τα αγαπημένα σου πρόσωπα.

Ζούσα με αυτήν την καταραμένη διάγνωση κάθε μέρα της ζωής μου. Το ίδιο βράδυ που ανακοίνωσαν οι γιατροί ότι είχα καρκίνο, μου έκαναν και βιοψία ενδοσκοπικά, μέσω του λαιμού μου, στο στομάχι και από εκεί στα έντερα, πέρασαν μία βελόνα στο πάγκρεας και πήραν μερικά κύτταρα από τον καρκίνο. Εγώ ήμουν σε καταστολή, αλλά η γυναίκα μου, που ήταν παρούσα, μου είπε ότι όταν είδα οι γιατροί τα κύτταρα κάτω από ένα μικροσκόπιο, άρχισαν να κλαίνε, διότι αποδείχτηκε ότι είχα μια πολύ σπάνια μορφή καρκίνου του παγκρέατος που είναι θεραπεύσιμη με εγχείρηση. Σχεδόν όλες οι άλλες μορφές τέτοιου καρκίνου είναι καταδικασμένες. Έτσι, λοιπόν, με βάλανε στο χειρουργείο, και σήμερα είμαι μια χαρά.

Αυτό ήταν το κοντινότερο που έχω φτάσει στο θάνατο. Και ελπίζω να είναι το κοντινότερο που θα φτάσω σε αυτόν για τις επόμενες δεκαετίες. Έχοντας ζήσει, λοιπόν, αυτήν την εμπειρία, νομίζω πως μπορώ, με μεγαλύτερη σιγουριά απ’ ό,τι όταν ο θάνατος ήταν για μένα απλώς μία «φιλοσοφική ιδέα», να πω ότι:

Κανείς δεν θέλει να πεθάνει. Ακόμα και οι άνθρωποι που θέλουν να πάνε στον Παράδεισο, δεν θέλουν να πεθάνουν για να φτάσουν εκεί. Και όμως, ο θάνατος είναι ο προορισμός που όλοι μοιραζόμαστε. Κανείς, ποτέ, δεν έχει γλιτώσει από αυτόν. Ο Θάνατος είναι, ίσως, η καλύτερη ανακάλυψη της Ζωής. Και έτσι, μάλλον, πρέπει να είναι. Ο Θάνατος είναι ο ατζέντης, ο μεσίτης, που σε βοηθά να αλλάξεις τη Ζωή σου, προτού έρθει αυτός να σε πάρει. Ξεκαθαρίζει το παλιό, προετοιμάζοντας το έδαφος για να ‘ρθει το καινούργιο. Αυτή την στιγμή που σας μιλάω, το καινούργιο είστε εσείς. Αλλά κάποια μέρα, όχι πολύ μακρινή από τώρα, και εσείς θα εξελιχθείτε σιγά σιγά σε «παλιό», και θα… ξεκαθαριστείτε. Συγχωρήστε με που γίνομαι τόσο δραματικός, αλλά αυτή είναι η απλή αλήθεια.

Ο χρόνος σας είναι περιορισμένος. Μην τον σπαταλάτε, λοιπόν, ζώντας τη ζωή κάποιου άλλου ανθρώπου. Μην παγιδευτείτε από το δόγμα τού να ζείτε από τα αγαθά της σκέψης ενός άλλου. Μην αφήστε το θόρυβο από την άποψη άλλων ανθρώπων να πνίξει την δική σας, εσωτερική φωνή. Και, το πιο σημαντικό απ’ όλα, να έχετε πάντα το θάρρος να ακολουθείτε την καρδιά και το ένστικτό σας. Αυτά τα δύο, κάπως, πάντοτε, γνωρίζουν ήδη τι εσύ θέλεις πραγματικά να γίνεις. Είναι δευτερεύοντα.

Όταν ήμουν νέος, υπήρχε ένα καταπληκτικό δημοσίευμα που είχε τίτλο «The Whole Earth Catalog» («Ο κατάλογος όλου του κόσμου»), που ήταν μία από τις βίβλους της δικής μου γενιάς. Τον είχε συντάξει ένας τύπος ονόματι Stewart Brand, που ζούσε όχι μακριά από εδώ, στο Menlo Park, και το ζωντάνεψε με το ποιητικό του άγγιγμα. Αυτό συνέβη στα τέλη της δεκαετίας του ’60, πριν από τους προσωπικούς υπολογιστές και το desktop publishing. Ολα τυπώνονταν με τη χρήση γραφομηχανών, ψαλιδιού, και φωτογραφιών από μηχανές Polaroid. Ηταν, ας πούμε, σαν να ‘χαμε το Google σε έντυπη μορφή, 35 χρόνια πριν έρθει αυτό που ξέρουμε σήμερα σε ηλεκτρονική: ήταν ιδεαλιστικό και ξεχείλιζε από υπέροχες εφαρμογές και ιδέες.

Ο Στιούαρτ και η ομάδα του έβγαλαν πολλές εκδόσεις του «The Whole Earth Catalog», και τότε, όταν είχε κάνει τον κύκλο του, έβγαλαν και μία τελευταία έκδοση. Αυτό συνέβη στα μέσα της δεκαετίας του ’70, και είχα τη δική σας ηλικία. Στο οπισθόφυλλο της τελευταίας αυτής έκδοσης υπήρχε μία φωτογραφία που απεικόνιζε το ξημέρωμα σε έναν επαρχιακό δρόμο, ένα δρόμο στον οποίο θα μπορούσατε να βρεθείτε και εσείς κάποια στιγμή, εάν είστε περιπετειώδεις τύποι, να κάνετε οτοστόπ. Κάτω από αυτήν τη φωτογραφία, υπήρχε μια λεζάντα με τα λόγια: «Stay hungry. Stay foolish». Δηλαδή, «Μείνε διψασμένος. Κάνε την τρέλα σου». Ήταν το αποχαιρετιστήριο μήνυμα της ομάδας του Στιούαρτ, καθώς υπέγραφαν την τελευταία τους έκδοση.

Μείνε διψασμένος. Κάνε την τρέλα σου. Αυτό ευχόμουν και εγώ πάντοτε για τον εαυτό μου. Και τώρα, καθώς αποφοιτάτε για να αρχίσετε μια καινούρια ζωή, εύχομαι και για σας το ίδιο, ακριβώς, πράγμα.

Μείνετε διψασμένοι. Κάντε την τρέλα σας.

Σας ευχαριστώ πολύ.”

 

• Όλες οι ειδήσεις!
• 10 πράγματα που ίσως δεν ξέρετε για τον Steve Jobs
• Windows 11: Διαθέσιμα ως δωρεάν αναβάθμιση – Τι αλλάζει στη νέα έκδοση
• PLG Disrupt Career Summit: Έρχεται το ηγετικό online συνέδριο τεχνολογίας & career development
• Microsoft: Έναρξη δοκιμών xCloud game streaming σε Xbox κονσόλες
• iOS 15: Αυτά είναι όλα τα συμβατά iPhones – Τα χαρακτηριστικά του νέου λογισμικού