Freedom and control

Τον τελευταίο καιρό η σκέψη μου βρίσκεται διαρκώς πάνω στο εννοιολογικό δίδυμο ελευθερία και έλεγχος. Τόσο η ελευθερία, όσο και ο έλεγχος θεωρούνται έννοιες με θετική σημασία. Αν και η ταύτιση τους ελλοχεύει πολλούς άρρητους κίνδυνους, ειδικά στο χώρο της ψυχολογίας η ταύτιση τους γίνεται στόχος της ψυχοθεραπευτικής διαδικασίας!

Σύμφωνα με τους ψυχολόγους η αδυναμία ελέγχου των παρορμήσεων μας και των καταστάσεων που μας προκύπτουν μας καθιστά «μη φυσιολογικούς». Την ίδια στιγμή που η ικανότητα μας να ελέγχουμε τον εαυτό μας και τα πάντα γύρω μας, μας καθιστά υγιείς, δυναμικούς, εν δυνάμει επιτυχημένους.

Αν και η προσπάθεια της ψυχοθεραπείας να προάγει τον αυτό-έλεγχο είναι λειτουργική ως ένα βαθμό, η προσπάθεια της ωστόσο για έλεγχο των καταστάσεων κρύβει σοβαρά μειονεκτήματα.

Δεν είναι όμως μόνο ο χώρος της ψυχολογίας που λανσάρει τον «έλεγχο» ως το κλειδί για την κατάκτηση της προσωπικής ελευθερίας, αλλά ένα ολόκληρο σύστημα το οποίο μέσα από το σχολείο, το κολέγιο, το πανεπιστήμιο, τα μέσα προσπαθεί να εκκολάψει «αυτό-ελεγχόμενους» επιτυχημένους ανθρώπους!

Με στρατιωτική πειθαρχία οι εν δυνάμει επιτυχημένοι νέοι, εκπαιδεύονται μια ζωή να ελέγχουν μόνοι τους τις παρορμήσεις τους, να παρακάμπτουν τις αδυναμίες τους και επιβάλλουν στον εαυτό τους στρατηγικές ελευθερίας και επιτυχίας. Κι αν αυτό ακούγεται «λογικό», πόσο λογικό είναι να θεωρείται κάποιος μη φυσιολογικός όταν χάσει τον έλεγχο;

Προσωπικά στο τρίπτυχο «έλεγχος – επιτυχία – ελευθερία» θεωρώ πως κάτι δεν πάει καλά! Επιβεβαιώνοντας εκείνους που υποστηρίζουν πως η οργάνωση της δημοκρατίας που ζούμε πως είναι τέτοια, ώστε τα μυαλά των πολιτών να μπαίνουν σε καλούπια.

Γιατί πόσο ελεύθερος μπορεί να είναι κάποιος, όταν δε μπορεί να εκφράσει τη γνώμη του, το μίσος του, το θυμό του;

Πόσο φυσιολογικό είναι τελικά όταν όλα γύρω σου καταρρέουν εσύ τα ελέγχεις το συναίσθημα σου;

Δυστυχώς γύρω μας ο κόσμος που ξέραμε καταρρέει, μαζί του τα όνειρα και οι προσδοκίες όλων μας! Κι αν ψυχολόγοι συστήνουν να διαχειριστούμε την κατάσταση με αυτό – έλεγχο, εγώ πιστεύω πως πρέπει κάτι να γίνει και να σπάσει ο έλεγχος! Η λογική του «έλεγχου» βασίζεται στη χειραγώγηση του φόβων μας! Πρέπει να δούμε τα κοινωνικά μηνύματα γύρω μας και να διεκδικήσουμε τα θέλω μας! Προσωπικά πιστεύω πως είναι απόλυτα υγιές να εκφράζεις τον εαυτό σου και μάχεσαι για τα πιστεύω σου! Πως δεν είναι μόνο ο αυτό-έλεγχος κλειδί για τη ευτυχία, αλλά κυρίως η πίστη στις προσωπικές αξίες και η υπεράσπιση των προσωπικών επιθυμιών! Η πίστη στον εαυτό μας και στα όνειρα μας!