Γιατί αρρωσταίνουμε συχνότερα τον χειμώνα;

Ο χειμώνας είναι η εποχή που ευνοεί τις ιώσεις και τα κρυολογήματα. Οι παράμετροι, μάλιστα, που καθορίζουν την κατάσταση της υγείας μας και τη νοσηρότητα είναι πολλοί, όπως οι κλειστοί χώροι, το ανοσοποιητικό και η διατροφή.

Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, οι οποίοι ανέλυσαν το γονιδίωμα χιλιάδων ανθρώπων παρουσιάζουν μία νέα εκδοχή για το λόγο εξαιτίας του οποίου πολλά νοσήματα επιδεινώνονται τον χειμώνα.

Όπως διαπίστωσαν, πολλά από τα γονίδιά μας αλλάζουν τη συμπεριφορά τους ανάλογα με την κάθε εποχή του χρόνου, με αποτέλεσμα να υπάρχει εποχιακή διακύμανση και σε πολλά προβλήματα υγείας, από τις φλεγμονώδεις παθήσεις, όπως η αρθρίτιδα, έως τα εμφράγματα και την αύξηση του σωματικού βάρους.

Τα εν λόγω γονίδια είναι αυτά που ρυθμίζουν το ανοσοποιητικό σύστημα και οι ερευνητές εικάζουν ότι εντείνεται ή αμβλύνεται η δραστηριότητά τους αναλόγως με την εποχή του χρόνου, για να προετοιμάσουν τις άμυνες του σώματος εναντίον των απειλών που είναι πιθανότερο να δεχθεί σε κάθε εποχή.

Η σχετική μελέτη, που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση «Nature Communications», διεξήχθη σε δείγματα αίματος και ιστών από περισσότερους από 16.000 εθελοντές απ’ όλο τον κόσμο.

Ομάδα επιστημόνων υπό τον δρα Τζων Τοντ, καθηγητή Ιατρικής Γενετικής στο Κέιμπριτζ, εξέτασε 22.000 γονίδια (σχεδόν ολόκληρο το ανθρώπινο γονιδίωμα) διαπιστώνοντας ότι το 1/4 παρουσίαζε σαφείς ενδείξεις αλλαγής αναλόγως με την εποχή του χρόνου.

Όπως έδειξε η μελέτη, σε χώρες όπως η Βρετανία όπου υπάρχει μεγάλη αλλαγή του καιρού από εποχή σε εποχή, οι γονιδιακές αλλαγές ήταν εντονότερες, με τα γονίδια να είναι πιο δραστήρια κατά τους χειμερινούς μήνες.

Αντιθέτως, σε χώρες όπως η Ισλανδία, όπου ο καιρός είναι σταθερά χειμερινός, οι εποχιακές διακυμάνσεις στη λειτουργικότητα των γονιδίων ήταν περιορισμένη. Επιπλέον, στις χώρες κοντά στον ισημερινό, τα γονίδια ήταν πιο ενεργά την εποχή των βροχοπτώσεων, προφανώς επειδή όταν έχει πολλές βροχές είναι πιο ενεργά νοσήματα, όπως η ελονοσία.

Οι ερευνητές δεν γνωρίζουν για ποιον λόγο ακριβώς συμβαίνει η παρατηρούμενη εναλλαγή της γονιδιακής δραστηριότητας, αλλά εικάζουν ότι είναι ένα εξελικτικό φαινόμενο που αναπτύχθηκε για να προστατεύει τους μακρινούς προγόνους μας από το ψύχος.