Για να «αναστηθείς» πρέπει να απελευθερωθείς

Κάθε φορά που έχουμε μια τέτοια μεγάλη γιορτή περνάω φάσεις προβληματισμού. Πάντα αυτές οι μεγάλες θρησκευτικές γιορτές είναι αιτία τσακωμού, ειδικά τα τελευταία χρόνια με τα social media. Πυρά και από τις δύο πλευρές: από τη μία οι πορωμένοι Χριστιανοί που σε στραβοκοιτάνε αν κάνεις κάτι «λάθος» και από την άλλοι οι «ελεύθεροι από τα δεσμά κάθε θρησκείας» που είναι μάλλον περισσότερο δέσμιοι ακριβώς αυτής της «ελευθερίας» και θεωρούν ότι πρέπει να βροντοφωνάζουν ενάντια σε οτιδήποτε χριστιανικό βλέπουν. Το Πάσχα αυτό είναι πολύ πιο έντονο. Το εντυπωσιακό βέβαια είναι ότι μάλλον επιλεκτικά επιθετικοί είναι σε συγκεκριμένη θρησκεία. Anyway, άλλο θέμα είναι αυτό.

Είναι εντυπωσιακή και η εσωτερική σύγκρουση. Μοντέρνοι άνθρωποι που σπάνε τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα γιατί θεωρούν ότι καταπιέζονται αλλά διατηρούν πραγματάκια που μπορεί να τους αρέσουν. Επιλεκτικά. Αλλά αισθάνονται την ανάγκη να επιτεθούν σε όσους δεν επιλέγουν τα ίδια με αυτούς. Και εκεί είναι το κακό, κατά τη γνώμη μου.

Το παράδειγμα της θρησκείας είναι ένα μόνο από τα πολλά, που όλα έχουν κοινό παρονομαστή τη δυσκολία διαχείρισης της ελευθερίας. Το λέω και στους φοιτητές μου, οι πιο δύσκολες εργασίες είναι αυτές που δίνουν την απόλυτη ελευθερία να κάνει ο καθένας την επιλογή του. Φυσικά αυτό επιφέρει και την ευθύνη αυτής της επιλογής, τη στήριξή της και την αντιμετώπιση του λάθους (αν αυτό έρθει).

Εκεί είναι το κλειδί. Αδυνατούμε να υποστηρίξουμε τις επιλογές μας και γινόμαστε δέσμιοι αυτών. Η ίδια μας η ελευθερία μας σκλαβώνει χειρότερα, μας βάζει σε καλούπια. Μας βάζει στο τρυπάκι να αντιδρούμε σε ό,τι διαφωνεί με εμάς (σε οτιδήποτε) γιατί αυτός μας φαίνεται ο μόνος τρόπος να υπερασπιστούμε την επιλογή που έχουμε κάνει. Άλλα επιχειρήματα δεν έχουμε.

Είναι πολύ σημαντικό να ξέρουμε πολύ καλά μέσα μας, να έχουμε καταλήξει γιατί έχουμε κάνει κάποια επιλογή. Γνωρίζοντάς το αυτό μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε πώς έγινε μια άλλη επιλογή από κάποιον άλλον. Μπορεί να μη συμφωνούμε μαζί του αλλά κατανοούμε ότι αφού εμείς έχουμε την ελευθερία και τα επιχειρήματα να επιλέξουμε το ένα, έτσι και αυτός έχει τα αντίστοιχα για να επιλέξει το άλλο. Η ελευθερία άλλωστε δεν είναι αλά κάρτ. Είναι το ίδιο σε όλους. Πχ. στο θέμα της θρησκείας δεν μπορείς να υποστηρίζεις το δικαίωμα των μουσουλμάνων να γιορτάζουν αλλά όχι των χριστιανών. Και το λέω εγώ, που όσοι με ξέρουν γνωρίζουν πολύ καλά πόσο θρήσκα (δεν) είμαι.

Όταν δεν ξέρουμε γιατί κάνουμε μια επιλογή, όσο δεν έχουμε δουλέψει την επιλογή αυτή μέσα μας, με εναλλακτικές και με γνώση του εαυτού μας, είμαστε δέσμιοι αυτής. Δεν μιλάω για βαθιά ψυχολογική ανάλυση. Ακόμα και η ψυχανάλυση μπορεί να σε κρατήσει αιχμάλωτο. Μιλάω να ξέρουμε απλά τον εαυτό μας. Τι γουστάρουμε και τι όχι. Γιατί το γουστάρουμε και γιατί όχι. Τι θέλουμε να κάνουμε. Πώς βλέπουμε τον εαυτό μας. Να ξέρουμε εμάς. Αν ξέρουμε εμάς, θα ξέρουμε γιατί επιλέγουμε. Και αυτό θα μας απελευθερώσει να δούμε την αλήθεια στις επιλογές των άλλων και να τις σεβαστούμε.

Η Ανάσταση του Χριστού τον απελευθέρωσε από τα δεσμά του θανάτου, λέει η εκκλησία. Στην πιο πεζή καθημερινότητα δεν χρειάζεται να πάμε σε τόσο δραστικά μέτρα! Αρκεί να σεβόμαστε αυτό που ζητάμε από τους άλλους να σεβαστούν για εμάς: Την ελευθερία να επιλέγουμε ό,τι επιθυμούμε και τη χαρά να μπορούμε να υπερασπιστούμε την επιλογή αυτή.