Όσα δεν θα μάθεις ποτέ στο σχολείο

Ένα κείμενο της αναγνώστριας του neolaia.gr, Στέλλας Παπουτσή.

Ξοδεύοντας μεγάλο μέρος της ζωής μου στο εκπαιδευτικό σύστημα, περνώντας από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο, μετά στο Λύκειο και έπειτα τέσσερα χρόνια στη Σχολή, θα μπορούσα να πω ότι έχω περάσει μεγάλο μέρος της ζωής μου στο να σπουδάζω, όπως και οι περισσότεροι από σας. Όμως, ανεξαρτήτως από το χρόνο που επενδύει κάποιος μελετώντας, υπάρχουν κάποια πράγματα που δεν θα μάθεις ποτέ από τους καθηγητές σου ή από το εκπαιδευτικό σύστημα.

Το neolaia.gr σε app: Κατεβάστε το σε Android και iOS

1) Το burnout (εξουθένωση)

Το κολέγιο διέπεται από την ιδέα ότι όσο περισσότερο μελετάς και όσο περισσότερο δουλεύεις, τόσο και πιο επιτυχημένος θα είσαι. Παρόλα αυτά, αυτή η ιδέα καταλήγει στο ότι θα χρειαστεί να αναπτύξεις τη συνήθεια του να δουλεύεις παραπάνω από ότι αντέχεις, χωρίς να σέβεσαι τα δικά σου όρια, την υγεία σου και στην πραγματικότητα χωρίς να ξέρεις πότε πρέπει να σταματήσεις. Ναι, τότε είναι η ευκαιρία σου να δώσεις το 200% της προσπάθειας σου. Θα ένιωθες όμως το ίδιο αν ήξερες οτι διακυβεύεται η ψυχική σου υγεία; Και επειδή είναι κάτι που αξίζει τον κόπο, στην πραγματικότητα ποτέ κανείς δεν ξέρει πότε είναι η ώρα να σταματήσει. Είναι όταν παίρνεις το πτυχίο σου; Όταν πιάνεις δουλειά; Όταν ανεβαίνεις ένα σκαλί ακόμη στην ανάπτυξη σου, υπάρχει πάντα κάτι για να δουλέψεις για αυτό και υπάρχει πάντα κάτι να προσδοκείς.

Επομένως αν συνεχίζεις να δίνεις το 200% της προσπάθειάς σου, το burnout θα γίνει μη βιώσιμο. Τι σημαίνει αυτό; Θα φτάσεις σε ένα σημείο που η εξουθένωση θα σε γονατίσει. Η ψυχολογία, η υγεία αλλά και όλη σου η καθημερινότητα θα καταρρεύσουν. Θα είσαι αδύναμος για να ασχοληθείς με οτιδήποτε και θα χάσεις την όρεξη σου για πράγματα που κάποτε σε ευχαριστούσαν. Τί πρέπει να κάνεις για αυτό; Να επενδύσεις χρόνο, να προσέξεις, να φροντίσεις τον εαυτό σου. Ειλικρινά, με αγάπη. Με στοργή. Μην περιμένεις την ιδανική στιγμή. Η καλύτερη στιγμή είναι πάντα το τώρα! Ξεκίνα να ασχολείσαι με τον εαυτό σου. Κάνε εξάσκηση στις καλές συνήθειες ύπνου.

Ξεκουράσου. Υιοθέτησε υγιεινές ρουτίνες το πρωί και το απόγευμα και βάλε πρόγραμμα. Μην επιτρέπεις στους στόχους σου να γίνουν τοξικοί. Πες Όχι πιο συχνά. Βάλε προτεραιότητες στα σωστά πράγματα και πάνω από όλα κάνε διαλείμματα. Αρκετά, έστω και δίλεπτα μέσα στη μέρα.

Εννοείται πως αν νιώθεις ότι δεν είσαι σε θέση να αντιμετωπίσεις αυτή την κατάσταση μόνος, υπάρχουν πάντα οι ειδικοί ψυχικής υγείας. Η επίσκεψη σε ένα ψυχολόγο δεν είναι κάτι που θα πρέπει να σε φοβίζει. Πάρε την βοήθεια που θα σου παρασχεθεί και μην ανησυχείς πια, μπαίνοντας στην διαδικασία να το αντιμετωπίσεις, έχεις κάνει ήδη ένα μεγάλο βήμα προς την ψυχική σου και όχι μόνο ευημερία.

2) Οικονομική ανεξαρτησία

Συνήθως, για να ασχοληθεί κάποιος με τα οικονομικά, πρέπει να είναι αναγκασμένος να το κάνει. Πόση όμως ελευθερία μπορεί να μας δώσει η γνώση των οικονομικών μας; Πάρα πολλή είναι η απάντηση. Το να ξέρουμε να διαχειριζόμαστε τα οικονομικά μας είναι ένα εφόδιο απαραίτητο για την ζωή μας. Και θα εξηγηθώ. Αν για παράδειγμα θέλεις να κάνεις μια αγορά που σου φαίνεται κάπως ακριβή, ή σε προβληματίζει, τί πρέπει να κάνεις; Όχι φυσικά να αγοράσεις πριν το μελετήσεις. Η μελέτη είναι η εξής: Αναλύεις σε δύο στήλες τα έσοδα και τα έξοδα σου κάθε μήνα. Υπολογίζεις τί ποσό σου μένει διαθέσιμο για αγορές. Αν είναι αρκετό, και έχεις υπολογίσει και πιθανόν έκτακτα έξοδα και πάλι καλύπτεσαι, τότε προχωράς στην αγορά. Αν δεν επαρκεί τελικά, μπορείς να το ”φιλοσοφήσεις”. Και τι εννοώ με αυτό; Το χρειάζεσαι όντως αυτό που θέλεις να αγοράσεις; Η υπερκατανάλωση είναι πρόβλημα όχι μόνο για την τσέπη μας, αλλά και για τον πλανήτη.

Σκέψου αν μπορείς να υποκαταστήσεις την συγκεκριμένη αγορά, με κάτι που έχεις ήδη. Αν το έχεις βαρεθεί, μπορείς να το τροποποιήσεις ώστε να δείχνει καινούριο. Αν πάλι κάτι είναι παλιό ή έχει χαλάσει και πρέπει να αντικατασταθεί οπωσδήποτε, τότε μπορείς να ψάξεις για προσφορές. Αν δεν βρεις και σε επείγει, μπορείς να το αγοράσεις με δόσεις. Όσο λιγότερες, τόσο το καλύτερο φυσικά, λόγω επιτοκίων. Απόκτησε την συνήθεια της αποταμίευσης. Το μέλλον είναι αβέβαιο και το να δανειστείς δεν είναι λύση.

Μην σπαταλάς χρήματα που δεν έχεις.

Μπορεί να σου φαίνονται αυτονόητα αυτά, αλλά πίστεψε με, δεν είναι. Γνωρίζω αρκετούς που δεν γνωρίζουν να διαχειριστούν τα οικονομικά τους, και στο τέλος του μήνα δεν έχουν ούτε για τα βασικά. Δεν είναι πυρηνική φυσική. Αλλά δεν είναι και αυτονόητα για όλους.

3) Τι είναι η επιτυχία;

Ο ορισμός της επιτυχίας μπορεί να λέει πολλά για το άτομο που είσαι και για το πού θέλεις να ανήκεις. Το σύστημα βασίζεται σε αυτήν την ιδέα ότι για παράδειγμα για να θεωρείσαι επιτυχημένος, θα πρέπει να μπορείς να αγοράσεις αυτό το ακριβό αυτοκίνητο, να είσαι αξιοσέβαστος από το κοινωνικό σύνολο, γνωστός, ή να φοράς ακριβά ρούχα. Παρόλα αυτά, αυτός είναι μόνο ένας ορισμός. Και μπορεί να μην είναι ο δικός σου ορισμός της επιτυχίας. Όλα περιστρέφονται γύρω από τις επιλογές μας. Είμαστε οι επιλογές μας. Ίσως επέλεξες να μην γίνεις επιχειρηματίας, ή να εργάζεσαι από το σπίτι. Μπορεί να έχεις τα χρήματα να αγοράσεις ακριβό αυτοκίνητο αλλά αυτό να μην είναι κάτι που σε αφορά. Μπορεί να μην σε ξέρει ‘’κανείς’’ αλλά να σε σέβονται όλοι στη δουλειά σου ή στη γειτονιά σου. Μπορεί να ”εργάζεσαι” σε οικογενειακή επιχείρηση, όπου δεν συνεισφέρεις, αλλά μόνο εκμεταλλεύεσαι το κύρος της θέσης σου χωρίς να κοπιάζεις, ενώ καταδέχεσαι να αμοίβεσαι περισσότερο από αυτούς που δουλεύουν. Μπορεί να έχεις μονογονεϊκή οικογένεια, και να τα καταφέρνεις όλα μόνος σου.

Όπως λοιπόν μπορείς να καταλάβεις, η επιτυχία είναι υποκειμενική. Είναι η προσωπική άποψη που έχουμε για αυτή, σε σύγκριση με το τι πιστεύουν οι άλλοι και τί προσδοκούν από εμάς. Μην συγκρίνεις τον εαυτό σου με τους άλλους. Ο καθένας από εμάς έχει διαφορετικά βιώματα, επιλογές και προσδοκίες. Βάζε στόχους ώστε να βελτιώνεις συνεχώς τον εαυτό σου. Η ικανοποίηση που θα πάρεις όταν νιώσεις ότι οι κόποι σου είχαν αποτέλεσμα, είναι ο ορισμός της προσωπικής επιτυχίας!

4) Κοινωνικές δεξιότητες

Οι άνθρωποι έχουν προσδοκίες από εμάς. Μπορεί να σπουδάζεις για χρόνια πριν ασκήσεις στην πραγματικότητα το επάγγελμά σου, και τότε ίσως ανακαλύψεις ότι αυτό που σπούδασες δεν έχει καμία σχέση με αυτό που περίμενες. Τότε όμως θα είσαι αναγκασμένος για τα επόμενα 40 χρόνια της ζωής σου να την υποστείς; Όχι φυσικά.

Μόνο όταν ξεκινήσεις να εργάζεσαι παίρνεις την απόλυτη επιβεβαίωση αν αυτό που διάλεξες να σπουδάσεις ήταν το σωστό ή το λάθος. Δεν θα ήταν όμως πολύ καλύτερο, να ξέρεις από πριν τί σε περιμένει στην αγορά εργασίας; Δεν υπάρχει λόγος να επενδύσεις χρόνο και χρήμα σε κάτι που δεν σε ενθουσιάζει. Και ορίστε τί μπορείς να κάνεις για να ανακαλύψεις τί σου ταιριάζει. Καταρχήν, μπορείς να κάνεις σεμινάρια επαγγελματικού προσανατολισμού και καριέρας και να μιλήσεις με ανθρώπους. Να τους ρωτήσεις σχετικά με το εργασιακό τους περιβάλλον. Υπάρχουν κάποιες εξειδικευμένες ικανότητες που τους βοήθησαν; Εργάζονται ατομικά ή ομαδικά; Ρώτησέ τους για τις πηγές τους, τα εργαλεία της δουλειάς τους, και τι χρειάζεται να χρησιμοποιούν καθημερινά. Και η λίστα συνεχίζεται. Το να παρατηρήσεις τον χώρο εργασίας του επαγγέλματος που σκέφτεσαι να ακολουθήσεις, σου δίνει όλες αυτές τις ανεκτίμητες πληροφορίες. Επομένως, αντί απλά να βγεις στην αγορά εργασίας, άγουρος και τρομαγμένος, μπορείς να έχεις μια μικρή έστω εξοικείωση με το τί πρόκειται να αντιμετωπίσεις.

Προτείνω να ψάξετε μόνοι σας και να μάθετε οποιαδήποτε δεξιότητα μπορεί να πιστεύετε ότι θα σας φανεί χρήσιμη. Η γνώση είναι δύναμη. Υπάρχουν πολλά δωρεάν μαθήματα στο ίντερνετ ή σε πολύ προσιτές τιμές ώστε να αναπτύξετε τομείς που θεωρείτε ότι υστερείτε ή να μάθετε ένα χόμπι που θα διευρύνει τους ορίζοντές σας.

Αυτά και πολλά άλλα, δεν τα διδασκόμαστε στο σχολείο, αλλά είναι σημαντικό να είμαστε ευέλικτοι και πρόθυμοι να μάθουμε. Η επιθυμία για βελτίωση και η προσπάθεια θα μας ανταμείψουν, ώστε να έχουμε μια καλή ενήλικη ζωή, όπως την θέλουμε και την ονειρευόμαστε!