Απαξιώνοντας οτιδήποτε ελληνικό

Επίσης είμαι από χωριά, στα οποία χωριά πήγαινα και πηγαίνω. Επίσης είμαι κάποιας ηλικίας, έχω ζήσει δηλαδή και εποχές χωρίς διαδίκτυο. Αυτό με βοήθησε να δω τον χαμό που προκλήθηκε όταν καταλάβαμε τι είναι το διαδίκτυο και τι αλλαγές φέρνει, τι μπορείς να κάνεις με αυτό. Το ότι μπορείς ας πούμε, να δεις πώς ζουν και τι συμβαίνει στην άλλη άκρη της γης, την ώρα που το θες και συμβαίνει.

Βλέπω όμως τώρα τελευταία μια απαξίωση σε οτιδήποτε ελληνικό, με την έννοια της παράδοσης, του λίγο πιο «παλιού». Πάντα εμείς των παραδοσιακών χορών αντιμετωπίζαμε ένα περιφρονητικό βλέμμα που ασχολούμαστε με τα «κλαρίνα» και τα «βλάχικα», αυτό το έχουμε συνηθίσει δηλαδή. Ασχέτως αν αυτοί που το έλεγαν ψοφούσαν να πάνε στα πανηγύρια, να χτυπηθούν σε έναν Ικαριώτικο της κακιάς ώρας γιατί δεν είχαν ιδέα τι σκατά χόρευαν. Δεν έχει σημασία. Όπως εμείς δεν απαξιώνουμε τα μπαρ, την όπερα, το θέατρο και τα μπουζούκια, δεν κατανοώ γιατί οι άλλοι πρέπει να απαξιώνουν τα παραδοσιακά.

Γίνεται αυτήν την εποχή μεγάλη κουβέντα για το θέμα των 200 ετών από το 1821, με την Γιάννα και τα κομμάτια από τις φορεσιές, τα τσαντάκια, τα αναμνηστικά κοκ.

Όπου και αν γυρίσεις για «καρακιτσαριά» διαβάζεις, κανείς όμως δεν μπαίνει στη διαδικασία να δει πραγματικά τι είναι αυτά τα σχέδια. Στην τελική, είναι ιστορικά στοιχεία κάποια από αυτά, δεν είναι θεατρικά κοστούμια, αν μη τι άλλο αυτά θα έπρεπε να τα σεβαστούμε. Έρχεται μετά μια ανάρτηση από μία «εκπαιδευτικό» που δηλώνει ότι δεν θα διδάξει ποτέ το έθιμο της Σαρακοστής γιατί είναι «μια χοντρή γυναίκα, χωρίς στόμα, που της κόβουμε τα πόδια». Δεν μπήκε στον κόπο να διαβάσει, να δει τι είναι αυτό. Δήλωσε μάλιστα ότι δεν έχει συναντήσει πουθενά αυτό το έθιμο…

Δεν μπορώ να σκεφτώ άλλη λέξη πέρα από την απαξίωση. Είναι ξαφνικά σαν να θέλουμε να απαρνηθούμε την παράδοσή μας, τα έθιμα με τα οποία μεγαλώσαμε, τα στοιχεία που πέρασαν από γενιά σε γενιά και μας έκαναν σε ένα βαθμό τους ανθρώπους που είμαστε. Ξαφνικά αγκαλιάζουμε όλα τα ξένα και τα δικά μας τα πετάμε, τα θεωρούμε ξεπερασμένα, κιτς, για τους παππούδες και τις γιαγιάδες, για τις θειάδες από το χωριό. Μας αρέσει το χάλοουιν αλλά δεν μας αρέσουν οι Αράπηδες από τα διάφορα μέρη της Ελλάδας. Μας αρέσει το τραπ αλλά μας χαλάει που βρίζουν στα αποκριάτικα τραγούδια. Μας αρέσουν τα κουκλάκια χωρίς στόμα, αλλά αντιδρούμε στην κυρά-Σαρακοστή.

Δεν συμφωνώ σε όλα με την παράδοση. Οι συνθήκες και η κοινωνία έχουν αλλάξει, χρειάζεται ευελιξία και προσαρμογή. Αλλά δεν παύει να είναι η παράδοση, δηλαδή έχει ενδιαφέρον να τη μελετήσουμε και να κρατήσουμε κάποια στοιχεία της όπως ακριβώς θα μελετούσαμε και την ιστορία της χώρας, μιας οποιαδήποτε χώρας.

Το να ενσωματώνουμε ξένα στοιχεία είναι απολύτως φυσιολογικό στην εποχή του διαδικτύου και της παγκοσμιοποίησης. Δεν είναι κακό, ανοίγει τους ορίζοντές μας. Αλλά δε σβήνει όλα τα προηγούμενα, δε σβήνει τις ρίζες μας και δεν κατανοώ γιατί να θέλουμε να το κάνουμε κιόλας. Αν κάποιος δεν κατανοεί ότι αυτές οι ρίζες είναι η βάση πάνω στην οποία τοποθετούμε όλα τα υπόλοιπα στοιχεία, το πλαίσιο μέσα στο οποίο κατανοούμε τον κόσμο γύρω μας τότε σίγουρα πρέπει να πατήσουμε μια παύση και να κοιτάξουμε λίγο «πίσω».

Κάποιοι φτάνουν στο σημείο να μιλάνε για εθνικισμό και άλλα τέτοια όμορφα αν δηλώσεις ότι σου αρέσουν αυτά τα πράγματα. Μέχρι και αυτό πολιτικοποιείται και κομματικοποιείται γιατί για κάποιους ίσως είναι ευκολότερο να «παρασύρουν» κόσμο αν αυτοί δεν έχουν βάσεις, ίσως εκεί στοχεύουν.

Το αστείο; Παλεύουν την παγκοσμιοποίηση και τη μαζοποίηση και θέλουν να αφαιρέσουν ακριβώς αυτά που μας κάνουν ξεχωριστούς. Όποιος απαρνιέται την ιστορία του δεν μαθαίνει ποτέ από αυτή. Και αν κάτι έχει αποδειχτεί είναι ότι αυτή, απλά, επαναλαμβάνεται.