Κι αν ήθελε να ζήσει μέχρι τα 100;

Σήμερα, Σάββατο 14 Μαρτίου 2020, επαληθεύτηκαν από το Υπουργείο Υγείας ακόμα δύο νεκροί από τον νέο κορωνοϊό, μόλις δύο μέρες μετά την είδηση για τον πρώτο θάνατο στην Ελλάδα από την πανδημία.

Ο πρώτος άνθρωπος στη χώρα μας που έχασε τη μάχη με τον απειλητικό ιό ήταν ο 66χρονος συνταξιούχος, πρώην εκπαιδευτικός από την Ηλεία, ο οποίος νοσηλευόταν στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών με κορωνοϊό και άνηκε στο γκρουπ που είχε πρόσφατα επιστρέψει από το ταξίδι στους Άγιους Τόπους και την Αίγυπτο.

Το δεύτερο “θύμα” του ιού, σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση που εκδόθηκε σήμερα, είναι ένας 90χρονος άνδρας, ελληνικής καταγωγής, που αντιμετώπιζε σοβαρά υποκείμενα νοσήματα και είχε εισήχθη με πνευμονία στο Γενικό Νοσοκομείο Πτολεμαΐδας ήδη από τις 11 Μαρτίου 2020. Σήμερα το πρωί (14/03), ο ηλικιωμένος άνδρας δεν τα κατάφερε και “κατέληξε”, με βάση τον όρο που χρησιμοποιείται ευρέως το τελευταίο διάστημα.

Λίγο αργότερα, ήρθε και το τρίτο θύμα του κορωνοϊού στη χώρα, ένας 67χρονος που απεβίωσε, μετά από μέρες νοσηλείας στο νοσοκομείο Ζακύνθου. Το τρίτο θύμα του ιού ήταν επίσης μέλος του γκρουπ των προσκυνητών που είχε επισκεφτεί πρόσφατα τους Αγίους Τόπους και τον τελευταία καιρό η υγεία του είχε επιδεινωθεί σημαντικά. Ο άνδρας ήταν ένα από τα 4 επιβεβαιωμένα κρούσματα στο νησί της Ζακύνθου, βρισκόταν διασωληνωμένος στο νοσοκομείο, αλλά τελικά υπέκυψε, σε αντίθεση με τους άλλους τρεις, οι οποίοι βρίσκονται «εκτός κινδύνου», όπως μεταδίδει ο τηλεοπτικός σταθμός ΣΚΑΪ.

Η ανακοίνωση του Υπουργείου Υγείας:

«Ανακοινώνονται δύο θάνατοι από το νέο κορονοϊό SARS-CoV-2:

90χρονος Έλληνας πολίτης, με σοβαρά υποκείμενα νοσήματα, ο οποίος εισήχθη με πνευμονία στο ΓΝ Πτολεμαΐδας στις 11 Μαρτίου 2020 και κατέληξε σήμερα το πρωί.

67χρονος Έλληνας πολίτης, με υποκείμενα νοσήματα, εισήχθη στο ΓΝ Ζακύνθου στις 12 Μαρτίου 2020, διασωληνώθηκε την ίδια μέρα και κατέληξε σήμερα το πρωί» 

Η περίοδος του αυτοπεριορισμού έχει ξεκινήσει. Οι μεγάλες πόλεις υποτίθεται αδειάζουν από κόσμο (με μικρή εξαίρεση -μεταξύ άλλων- τη συμπρωτεύουσα που φαίνεται να μην μπορεί να αντισταθεί στο δέλεαρ του καιρού που ανοίγει). Μια πρωτοφανής ερημιά, με καταστήματα, μπαρ, εμπορικά κέντρα, καφετέριες, αθλητικές εγκαταστάσεις να βάζουν λουκέτο, ενώ μέχρι και για τα φαρμακεία (τα μόνα που μέχρι στιγμής -μαζί με τα σούπερ μάρκετ- παραμένουν ανοιχτά) λαμβάνονται από σήμερα έκτακτα μέτρα για την προστασία εργαζομένων και πολιτών, μετά από σχετική υπόδειξη του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής.

Έκτακτα μέτρα και οδηγίες που επικαιροποιούνται σε ανύποπτο χρόνο για την προστασία μας, μπορεί να θυμίζουν δυστοπικό μυθιστόρημα, κι όμως, όλα είναι εξαιρετικά απαραίτητα, μπροστά στην (τρομακτική) πιθανότητα να γίνουμε Ιταλία – Νούμερο 2.

Οι κατά γράμμα οδηγίες για την εφεξής λειτουργία των φαρμακείων:

Στα φαρμακεία, δε μπορούν να μπαίνουν πλέον περισσότερα από δύο άτομα. Οι υπόλοιποι πελάτες θα πρέπει θα περιμένουν υποχρεωτικά τη σειρά τους εκτός του χώρου του καταστήματος. Οι πολίτες πρέπει να τηρούν υποχρεωτική απόσταση τουλάχιστον ενός μέτρου από τον πάγκο του φαρμακείου καθώς και απόσταση δύο μέτρων από τον άλλο πελάτη που ενδεχομένως υπάρχει στον χώρο. Ο φαρμακοποιός μπορεί να χαράξει στο έδαφος του φαρμακείου (π.χ. με αυτοκόλλητη ταινία) μία διαχωριστική γραμμή, σε απόσταση ενός μέτρου από τον πάγκο. Οι φαρμακοποιοί και οι υπάλληλοι του φαρμακείου οφείλουν να φορούν καθ’όλη τη διάρκεια λειτουργίας του φαρμακείου γάντια και μάσκα.

Στο μεταξύ, σύμφωνα με μαρτυρίες που μάς γίνονται από εχθές, η γραμμή 1135 πότε κρασάρει εντελώς, λόγω υπερφόρτωσης κλήσεων, πότε επανέρχεται και έχει αναμονή για γερά νεύρα.

Η έκκληση του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) και του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου (ΠΙΣ), από την άλλη, είναι σαφής: Όσοι δεν ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες και έχουν ήπια συμπτώματα ίωσης, καλούνται να μην προσέρχονται στα δημόσια νοσοκομεία της χώρας προκειμένου να εξεταστούν για τον νέο κορωνοϊό SARS-CoV-2.

Βιώνουμε μια πανδημία. Όλοι/-ες. Οι πανδημίες, όπως και οι ασθένειες άλλωστε, δεν κοιτάζουν ταυτότητες, σύνορα και κοινωνικά προφίλ. Όποιος δεν το αναγνωρίζει, δεν το δέχεται ή θεωρεί τον εαυτό του υπεράνω των συνθηκών, καλό θα είναι -δυστυχώς ή ευτυχώς- να νουθετηθεί άμεσα από τους ανθρώπους στο περιβάλλον του, ώστε να μην θέσει σε κίνδυνο τη δική του υγεία, αλλά και των υπολοίπων.

Δεν εξαιρείται κανείς από μια πανδημία κι αυτό μας καθιστά συνυπεύθυνους στην εξέλιξη της κατάστασης της συλλογικής υγείας. Ζούμε μια πανδημία, βρισκόμαστε στη δεύτερη μέρα αυτοπεριορισμού και -μπορούμε να πούμε ότι- ζούμε ιστορικές στιγμές.

Ήρθε η ώρα να παίξουμε επιτραπέζια στο σπίτι, να ξεσκονίσουμε τα βιβλία που δεν αγγίζουμε καιρό, να σκεφτούμε για τη ζωή μας, για τους γύρω μας, να συνειδητοποιήσουμε ευκαιριακά, προσωρινά και, λόγω κατεπείγουσων συνθηκών, ότι ανήκουμε στο ίδιο είδος, ότι οι πράξεις και η ζωή του κάθε ενός είναι απόλυτα συνυφασμένες με τις πράξεις και τις ζωές των γύρων μας: Των γονιών και των συγγενών μας, των παππούδων μας, του γείτονά μας, του φαρμακοποιού μας, των φίλων μας, των ερωτικά αγαπημένων μας, του κυβερνήτη μας, του συστήματος υγείας στο οποίο ανήκουμε και του διεθνούς οργανισμού, του οποίου έχουμε την τύχη (;) να είμαστε κομμάτι, ακόμα κι αν πρόκειται για μια σχέση θεσμική, άτυπη και ουσιαστικά ανύπαρκτη.

Ξέρουμε καλά πλέον, ότι ο νέος κορωναϊός SARS-CoV-2 που προκαλεί την ασθένεια COVID-19, εξαπλώνεται σε παγκόσμιο επίπεδο και με ταχύτητα που δεν μπορούμε, ούτε να προβλέψουμε, ούτε να περιορίσουμε. O ιός ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά τον Δεκέμβριο του 2019 στην περιοχή Γιουχάν της Κίνας και έκτοτε έως σήμερα έχει διασπαρεί σε περισσότερες από 60 χώρες παγκοσμίως, με την Ελλάδα να καταλαμβάνει μέχρι στιγμής την 25η θέση στην κατάταξη.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ολόκληρη η Ευρώπη βρίσκεται σε μία επιδημική φάση πολλαπλών εισαγωγών, με επακόλουθο μετάδοσης στην κοινότητα, ενώ τις επόμενες εβδομάδες και μέσα στον Απρίλιο, αναμένουμε περαιτέρω αύξηση των κρουσμάτων στη χώρα, αν δεν ακολουθήσουμε τις ενδεδειγμένες προτροπές των αρμόδιων φορέων, βλέπε Υπουργείο Υγείας και ΕΟΔΥ.

Ξέρουμε επίσης πολύ καλά ποιες είναι οι ευπαθείς ομάδες: Άνθρωποι που ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου, ηλικιωμένοι, άνδρες και γυναίκες, καρδιοπαθείς, άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, ηπατοπάθειες ή πνευμονοπάθειες, είναι πιθανότερο να εμφανίσουν σοβαρή νόσο.

Στη γείτονα χώρα, Ιταλία, αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο, οι θανόντες από την ασθένεια είναι κυρίως άτομα μεγάλης ηλικίας.

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε πρόσφατα η La Repubblica, το 62% των κρουσμάτων είναι άντρες και κυρίως ηλικιωμένα άτομα. Τα κρούσματα σε παιδιά είναι ελάχιστα (0.5%), ενώ θετικά στον ιό έχουν βρεθεί 43 παιδιά. Στην ηλικιακή ομάδα 10-19 ετών έχουν καταγραφεί 85 κρούσματα (το 1% του συνολικού αριθμού), σε εκείνη από 20 έως 29 ετών υπάρχουν 296 κρούσματα (3,5%), στην κατηγορία 30-39 ετών αναφέρθηκαν 470 επιβεβαιωμένα κρούσματα (5,6%), στις ηλικίες 40-49 έχουν καταγραφεί 891 κρούσματα (10,7%), στην κατηγορία 50-59 ετών τα κρούσματα είναι 1,453 (17.4%), στην ηλικία των 60-69 ετών καταγράφηκαν 1,471 (17.7%), ενώ σε αυτή των 70-79 ετών αναφέρθηκαν 1,785 (21.4%) και στην ηλικία άνω των 80 ετών καταγράφηκαν 1,532 κρούσματα (18.4%).

Τα στατιστικά μιλούν από μόνα τους: Οι ηλικιωμένοι και τα ανοσοκατασταλμένα άτομα αντιμετωπίζουν αυτή τη στιγμή τον μεγαλύτερο κίνδυνο και καλούνται να “κλειστούν στα σπίτια τους”, σκεπτόμενοι το χειρότερο και βιώνοντας την τρομακτικότερη καραντίνα από όλους, ειδικά από εμάς τους υπόλοιπους, που -δε βαριέσαι;- με λίγο Νetflix και λίγο chill, το βλέπουμε σαν εμπειρία και θα έχουμε και να λέμε “Α, το ζήσαμε κι αυτό”. “Μείναμε σπίτι” κι εμείς τον Μάρτιο του 2020 και ήταν και γαμώ. (Τα hashtags θα ζουν και μετά από εμάς;)

Με τους ηλικιωμένους να αποτελούν το “κόκκινο πανί” για τον ιό, η είδηση για τον δεύτερο θάνατο στη χώρα μας από covid-19 (ο 90χρονος που κατέληξε σήμερα το πρωί), ήταν σχεδόν αναμενόμενο ότι θα προκαλέσει κυνικά σχόλια και επιχειρήματα, του τύπου, “Εντάξει, 90 χρονών άνθρωπος ήταν.”, “Είδες πόσο χρονών ήταν; 90”, “Τα είχε τα χρονάκια του”, “Την έζησε τη ζωούλα του”. Είναι γεγονός άλλωστε ότι η χαζομάρα σ’ αυτό τον κόσμο είναι απείρως πιο μεταδοτική από κάθε covid-19.

Το να καθησυχάζεσαι από την ασπίδα της ηλικίας σου είναι σίγουρα μεγάλο πλεονέκτημα, δε λέει κανείς το αντίθετο. Πότε και γιατί, όμως, γίναμε τόσο φαν της παγκόσμιας στατιστικής; Γιατί τόση ψυχρότητα και δήθεν κυνισμός;

Και πού το ξέρεις εσύ ότι ένας άνθρωπος 85 ή 90 ή 92 χρονών, που έχασε τη ζωή του από τον ιό, δεν ήθελε να ζήσει μέχρι τα 101; Είχε γερή κράση (μάλλον) αν είναι άνω των 90. Πού το ξέρεις επίσης ότι ένας άνθρωπος προχωρημένης ηλικίας, δε θέλει να ζήσει ακόμα ένα καλοκαίρι, χαζεύοντας αδιάφορα τον ανθισμένο κήπο του σπιτιού του ή ρεμβάζοντας στο ηλιοβασίλεμα; Πού ξέρεις αν αυτός ο υπερήλικας είχε παιδιά ή αδέρφια ή εγγόνια που ήθελε να φιλήσει για ακόμη μια φορά στο μέτωπο; Και που ξέρεις -τελικά- αν αυτός ο άνθρωπος που έγινε έτσι ξαφνικά “το δεύτερο επιβεβαιωμένο κρούσμα στην Ελλάδα”, το “δεύτερο θύμα του ιού”, αν δεν είχε ακόμα αφηγηθεί την ιστορία του στους αγαπημένους του και ήθελε πολύ; Αν δεν πρόλαβε να πει όσα ήθελε στη γυναίκα του, αν δεν πρόλαβε να διαβάσει ακόμα ένα ένθετο Κυριακάτικης εφημερίδας ή να τελειώσει τον απογευματινό του καφέ; Πού το ξέρεις ότι ο “άνθρωπος που τα έζησε τα χρονάκια του” δεν ήθελε να αναπολήσει για ακόμα μια φορά τη ζωή του, να πει πράγματα που δεν πρόλαβε στους αγαπημένους του ή να ζητήσει μια συγγνώμη ή να ρίξει μια κατάρα ή να δει ειδήσεις και να πάρει μια μεσημεριανή σιέστα; Κι αν αυτός ο άνθρωπος δεν είχε βαρεθεί ακόμα τη ζωή; Κι αν είναι πικρόχολος και κακοβαλμένος; Κι αν, όμως, είναι γλυκύτατος ή έχει ωραίο και γεροντίστικο χιούμορ;

Το πρόβλημα που μάλλον κρύβεται πίσω από αφοπλιστικά ψυχρές δηλώσεις κοινωνικού κυνισμού, του τύπου “Τα είχε τα χρονάκια του” νομίζω ότι βρίσκεται στον τρόπο που έχουμε συνηθίσει (ή μάθει) να βλέπουμε τους ηλικιωμένους. Στην αδιαφορία με την οποία τους αντιμετωπίζουμε, όταν τους σκεφτόμαστε ή τους κοιτάζουμε στα μάτια, θεωρώντάς τους ήδη νεκρούς. Είναι γεγονός ότι οι ηλικιωμένοι θεωρούνται νεκροί πολύ πριν την ώρα τους. Ίσως όχι μόνο στην Ελλάδα, και αλλού στον κόσμο.

Πράγματι, γέρος άνθρωπος ήτανε και την έζησε τη ζωή του (χωρίς να ξέρουμε αν την έζησε όπως περίμενε) και όλα αυτά. Αν, όμως, ήθελε να ζήσει μέχρι τα 100, ρε φίλε; Αν ήθελε να ζήσει λίγο ακόμα;

Έχουμε όλοι μας προσωπική ευθύνη απέναντι σε αγαπημένους και συγγενείς, δικούς μας και μη δικούς μας.  

Ας μη γινόμαστε, λοιπόν, (για ακόμη μια φορά) “θύματα” του αλάνθαστου της στατιστικής. Ναι, οι ηλικιωμένοι είναι πάντα οι πρώτοι που πεθαίνουν στις πανδημίες, αλλά, μέχρι να αφήσουν και την τελευταία τους πνοή, ας μη ξεχνάμε ότι είναι ακόμα ζωντανοί.

ΔΕΣ ΑΚΟΜΑ:

Μάρτιος 2020

Ένας απλός άνθρωπος σκέφτεται για τον κορωνοϊό

Κορωνοϊός: Live ο παγκόσμιος χάρτης με τα κρούσματα (Vid)