Ο Τριαντάφυλλος Αλμπάνης, Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, μιλά στο neolaia.gr

Ο θεσμός L’Oréal-UNESCO Για τις Γυναίκες στην Επιστήμη καθιερώθηκε το 1998 με σκοπό να αναγνωρίσει και να παροτρύνει τις γυναίκες στην επιστήμη. Τα προγράμματα του Θεσμού όχι μόνο επιβραβεύουν διακεκριμένες γυναίκες επιστήμονες, των οποίων τα επιτεύγματα έχουν συμβάλλει στην πρόοδο της επιστημονικής γνώσης, αλλά παράλληλα παρέχουν στήριξη σε πολλά υποσχόμενες νέες γυναίκες, που παρόλο που βρίσκονται στα πρώτα βήματα της σταδιοδρομίας τους, έχουν αρχίσει ήδη να επηρεάζουν θετικά τον επιστημονικό τους κλάδο.

Για να μάθουμε περισσότερα λοιπόν για τον σημαντικό αυτόν θεσμό, αλλά και για τον ρόλο των γυναικών σήμερα στην Επιστήμη, μιλήσαμε στον κύριο Τριαντάφυλλο Αλμπάνη, πρύτανη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και πρόεδρο της Επιτροπής L’Oréal-UNESCO Για τις Γυναίκες στην Επιστήμη.

Εσείς που έχετε μια σαφή εικόνα στον χώρο, πιστεύετε πως οι γυναίκες χαίρουν της ίδιας αναγνώρισης στην Ελλάδα και στον κόσμο, με τους άνδρες επιστήμονες συναδέλφους τους; Αν όχι, ποια είναι τα βήματα που θα μπορούσαν να ακολουθηθούν για να πετύχουμε την ισορροπία;

Όσο και αν θέλουμε να μιλάμε για ισότητα φύλων, είναι γεγονός ότι οι ανδροκεντρικές δομές και η γυναικεία υποεκπροσώπηση σε τομείς παραγωγής και ευθύνης παραμένουν χαρακτηριστικά της σύγχρονης δυτικής κοινωνίας. Εδώ και χρόνια, καταβάλλεται σε διεθνές επίπεδο συστηματική προσπάθεια για τη μεγαλύτερη συμμετοχή των γυναικών στην επιστήμη και την έρευνα, μέσα από παρεμβάσεις διεθνών οργανισμών και νομοθετικές πρωτοβουλίες. Τα ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα θέτουν ως βασική προϋπόθεση τη γυναικεία συμμετοχή σε όλο το φάσμα των ερευνητικών και επιστημονικών δράσεων, από τη συμμετοχή σε συμβουλευτικές επιτροπές και επιτροπές αξιολόγησης μέχρι και τη συλλογή, ανάλυση δεδομένων και τη μεταφορά αποτελέσματος στην αγορά. Θεωρώ ότι όλα αυτά κινούνται προς την κατεύθυνση εξάλειψης οποιασδήποτε κοινωνικής διάκρισης.

Ποια θα ήταν η συμβουλή σας σε ένα νεαρό κορίτσι που σκέφτεται να ασχοληθεί με τον κόσμο της Επιστήμης;

Η συμβουλή μου είναι ίδια σε όλους τους νέους επιστήμονες που θέλουν να ασχοληθούν με την επιστήμη και την έρευνα. Η συστηματική προσπάθεια και επιμονή σε συνδυασμό με την ερευνητική περιέργεια θα πρέπει να καθοδηγούν τον νέο επιστήμονα, ώστε να μπορεί να ανταπεξέρχεται στις επιστημονικές και ερευνητικές απαιτήσεις και υποχρεώσεις.

Τα Ελληνικά Βραβεία L’Oreal- Unesco είναι ένας σημαντικός θεσμός για την ενίσχυση των Γυναικών της Επιστήμης. Θέλετε να μας πείτε δύο λόγια γι’ αυτόν;

Ο θεσμός L’Oréal-UNESCO Για τις Γυναίκες στην Επιστήμη καθιερώθηκε με σκοπό να αναγνωρίσει και να παροτρύνει τις γυναίκες στην επιστήμη. Τα προγράμματα επιβραβεύουν διακεκριμένες γυναίκες επιστήμονες, που με το ερευνητικό τους έργο έχουν συμβάλει στην πρόοδο της επιστημονικής γνώσης αλλά και τις γυναίκες που βρίσκονται στα πρώτα βήματα της επιστημονικής τους σταδιοδρομίας και διαφαίνεται ότι θα καταβάλουν σημαντική επιρροή στην πρόοδο του κλάδου τους.

Η Ελλάδα είναι μία από τις 117 χώρες που από το 2006, έχει καθιερώσει πλέον σε εθνικό επίπεδο, το πρόγραμμα L’ORÉAL-UNESCO Για τις Γυναίκες στην Επιστήμη. Τα βραβεία χορηγούνται σε συνεργασία με τη L’Oréal Hellas και την Ελληνική Εθνική Επιτροπή για την UNESCO, με στόχο την προώθηση, την ενίσχυση και την υποστήριξη των επιτευγμάτων των γυναικών. Μέχρι σήμερα, έχουν βραβευθεί 26 γυναίκες επιστήμονες από 12 πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα από όλη την Ελλάδα.

Πώς πήρατε την απόφαση να γίνεται κι εσείς “κομμάτι” του προγράμματος; Ποιο είναι το δικό σας όραμα όσον αφορά την επιστήμη και τις γυναίκες μέσα σ’ αυτήν;

Εδώ και πολλά χρόνια ασχολούμαι με τη διδασκαλία και την έρευνα, μέσα από ποικίλες ερευνητικές και ακαδημαϊκές θέσεις. Η πολυετής επαφή και αλληλεπίδραση με νέους επιστήμονες σε συνδυασμό με τη συμμετοχή μου σε διεθνή επιστημονικά έργα μου έχουν δώσει τη δυνατότητα να παρακολουθώ τις προοπτικές της επιστημονικής σταδιοδρομίας των νέων σε σύγκριση με το πλαίσιο και τους όρους της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας.

Το πρόγραμμα Ελληνικά Βραβεία L’ORÉAL-UNESCO Για τις Γυναίκες στην Επιστήμη δίνει τη δυνατότητα σχεδιασμού και προώθησης της ερευνητικής σταδιοδρομίας νεαρών επιστημόνων, μέσα από βασικές δεσμεύσεις, που θεωρώ ότι συμπίπτουν με τις επιδιώξεις, τόσο τις δικές μου όσο και των άλλων έγκριτων μελών της επιτροπής Κρίσης αναφορικά με την καθοδήγηση και τη δικτύωση νέων επιστημόνων, καθώς επίσης, και ότι διασφαλίζουν σε ικανοποιητικό βαθμό τη γυναικεία συμμετοχή και συνεισφορά στην επιστημονική πρόοδο.

Ποιες γυναίκες θα παροτρύνατε να δηλώσουν συμμετοχή; Και πως μπορούν να το κάνουν;

Οι υποψήφιες θα πρέπει να πληρούν τις προϋποθέσεις που έχουν τεθεί από την Επιτροπή: να δραστηριοποιούνται στον ερευνητικό τομέα των Bιοεπιστημών ή των Φυσικών Επιστημών και να ξεκινούν ή να έχουν ήδη ξεκινήσει το ερευνητικό τους έργο. Επιπλέον, υπάρχει και το κριτήριο της ηλικίας: οι αιτούσες πρέπει να είναι κάτω των 40 ετών. Όσον αφορά το στάδιο της αξιολόγησης, έχουν ορισθεί διάφορα κριτήρια που αφορούν τις ακαδημαϊκές επιδόσεις της κάθε υποψήφιας και βέβαια, την καινοτομία, τη συνάφεια και το αντίκτυπο στην κοινωνία που παρουσιάζει το ερευνητικό έργο.

Σχετικά με τη διαδικασία υποβολής συμμετοχής, οι ενδιαφερόμενες μπορούν να ακολουθήσουν τις οδηγίες στην ιστοσελίδα του θεσμού, συμπληρώνοντας βιογραφικά στοιχεία και πληροφορίες για το ερευνητικό τους έργο https://www.womeninscience.gr/el/start .