Παρασκευή και 13: Γιατί θεωρείται γρουσούζικη μέρα;

Παρασκευή και 13, ο φόβος και ο τρόμος που σκορπίζει το… ημερολόγιο σε χιλιάδες ανθρώπους παγκοσμίως. Η συγκεκριμένη ημερομηνία (ο συνδυασμός δηλαδή της Παρασκευής και της ημερομηνίας 13) πρωτοαναφέρθηκε ως μέρα γρουσουζιάς τον 19ο αιώνα και συνεχίζει να σκορπά την ανησυχία σε χώρες κυρίως αγγλοσαξονικές.

Μπορεί σε εμάς να ακούγεται κάπως αφελής μία τέτοια εμμονή στη δεισιδαιμονία, αλλά δεν είναι καθόλου λίγοι εκείνοι που ταράζονται πολύ με την Παρασκευή και 13 και αποφεύγουν να κάνουν τίποτα που θα μπορούσε να τους “βλάψει”. Δεν πηγαίνουν στη δουλειά, δε βγαίνουν έξω, δεν οδηγούν, προσέχουν να μην έχουν κάποιο ατύχημα στο σπίτι κλπ. Αυτός είναι και ο λόγος που βάση στατιστικής, κάθε τέτοια μέρα τα ατυχήματα, τα τροχαία, οι διαρρήξεις και οι ληστείες, είναι πολύ λιγότερες από τις υπόλοιπες μέρες. Όλοι είναι προετοιμασμένοι για τα χειρότερα και έτσι τα αποφεύγουν!

Στην Ελλάδα, ως γρουσούζικη θεωρούμε την Τρίτη και 13.

«Τρίτη και 13»: Γιατί θεωρείται η πιο γρουσούζικη μέρα;

Γιατί όμως ο συνδυασμός της καλύτερης μέρας της εβδομάδας (της Παρασκευής) παρέα με το 13, φτιάχνουν μία παράδοση τρόμου;

Ας ξεκινήσουμε από το “13”. Για κάποιο λόγ αυτός ο αριθμός έχει δημιουργήσει πολύ κακή φήμη για τον εαυτό του. Οι μηχανικοί αποφεύγουν να φτιάχνουν 13ο όροφο στα κτίριά τους, στα αεροπλάνα δεν υπάρχει σειρά 13, όπως και καμπίνα στα πλοία, στα νοσοκομεία δεν υπάρχουν δωμάτια με αυτόν τον αριθμό.

Όταν στο παρελθόν έγινε η κατάργηση του ηλιακού ημερολογίου και την επικράτηση του σεληνιακού, «ανάποδος» θεωρούνταν ο χρόνος που είχε 13 μήνες ,αποτέλεσμα της απόστασης μεταξύ των δύο ημερολογίων, που υπολογίζεται σε 9 έως 11 ημέρες. Ο καταραμένος αυτός 13ος μήνας, βρίσκονταν μεταξύ Φεβρουαρίου (που θεωρούνταν και ως μήνας των νεκρών) και Μαρτίου, και καθιστούσε με την ύπαρξή του δυσοίωνο το εκάστοτε έτος. Ο αρνητικός συσχετισμός του 13 με την Παρασκευή κυριαρχεί στις Αγγλοσαξωνικές, Γαλλικές, Γερμανικές και Πορτογαλικές περιοχές του κόσμου, και μία τέτοια μέρα λαμβάνεται ως κακότυχη. Στην Ελλάδα η αντίστοιχη δεισιδαιμονία απαντάται στο Τρίτη και 13.

Η φοβία που σχετίζεται με την Παρασκευή και 13 ονομάζεται στα αγγλικά paraskavedekatriaphobia, μία λέξη που προέρχεται από τις ελληνικές Παρασκευή, δεκατρείς και φοβία, και αποτελεί μια ειδική μορφή της τρισκαιδεκαφοβίας. Τόσο ο αριθμός 13, όσο και η μέρα Παρασκευή, θεωρούνταν, ακόμη και πριν τον 19ο αιώνα, ως συνώνυμο της κακής τύχης, εξαιτίας διάφορων γεγονότων, με τα οποία και συνέπεσαν. Μεταξύ αυτών, οι πιο δημοφιλείς ιστορίες που σχετίζονται με την προέλευση της δεισιδαιμονίας είναι αυτές του Μυστικού Δείπνου, όπου σύμφωνα με διάφορες πηγές ο Ιούδας Ισκαριώτης ήταν ο 13ος συνδαιτυμόνας, της Μ.Παρασκευής, κατά την οποία και σταυρώθηκε ο Ιησούς, και τέλος της προσφοράς του μήλου από την Εύα στον Αδάμ την ημέρα της Παρασκευής.

Πέρα λοιπόν από προλήψεις και ανύπαρκτες φοβίες, και πάντα με ορθολογισμό και κριτική σκέψη, θα πρέπει να αντιμετωπίζουμε τα απροσδόκητα της ζωής, καθώς είναι στο χέρι μας να δώσουμε νόημα στα καλά ή και στα κακά περιστατικά που θα μας εμφανιστούν, μεταπλάθοντάς τα σε κάτι ωφέλιμο και ευεργετικό, τόσο για εμάς τους ίδιους ,όσο και για τους συνανθρώπους μας.