Easter-ia! Πως θα αντιμετωπίσεις την πίεση και το άγχος των γιορτών!

 

Το Πάσχα αποτελεί ίσως την πιο λαμπρή ελληνική γιορτή.

Συνδεδεμένο με την άνοιξη, τη φύση, την οικογενειακή θαλπωρή και κυρίως τα πατροπαράδοτα ήθη και έθιμα φέρνει στο μυαλό μας θετικούς συνειρμούς, αλλά και σκηνές υστερίας!

Η γνωστή σε όλους «Λαμπρή» ή αλλιώς το λαμπρό Πάσχα αλά Ελληνικά, δεν είναι μόνο συνώνυμο με την κατάνυξη της Μεγάλης Εβδομάδας, τις χαρμόσυνες καμπάνες, τα αναστάσιμα πυροτεχνήματα, τις λαμπάδες των πιστών, το πασχαλινό αρνί και τα κόκκινα αβγά, αλλά κυρίως με μια υστερική τήρηση ηθών και εθίμων η οποία εκτός από την προαγωγή της θρησκευτικής, οικογενειακής και εθνικής μας ταυτότητας επιφέρει μια σωρεία ψυχαναγκαστικών φαινομένων, τα οποία εγείρουν το αίσθημα πίεσης, άγχους και του φόβου της «ανταπόκρισης στο μεγαλείο» των ημερών.

Τα οικογενειακά τελετουργικά κάθε οικογενείας καθιερωμένα με συστημικό τρόπο, αν και αποτελούν μια προσπάθεια συμβολικής επικοινωνίας της ευρύτερης οικογένειας με στόχο τη διατήρηση της ομαδικής αίσθησης και του δεσμού των μελών της οικογενείας, πολλές φορές οδηγούν στα αντίθετα αποτελέσματα, ακριβώς επειδή εκτελούνται με ιεροτελεστία και όχι με αυθορμητισμό.

Με άγνωστες λέξεις την ελεύθερη έκφραση και τον αυθορμητισμό το Πάσχα αλά Ελληνικά… καθορίζει τα όρια της οικογενείας, της επιταγές του κοινωνικού περιβάλλοντος και τους προσδοκώμενους ρόλους, θυμίζοντας άλλες εποχές και άλλες νοοτροπίες.

Έτσι συμβαίνει πολύ συχνά η πιστή τήρηση των πατροπαράδοτων εθίμων ενώ στοχεύει στη σταθεροποίηση της οικογενειακής και θρησκευτικής ταυτότητας των ανθρώπων, στην πράξη να αποσταθεροποιεί την ατομική ισορροπία. Αυτό συμβαίνει όταν το άτομο έρχεται αντιμέτωπο με συνεχείς απαιτήσεις ακόμα και για τα πιο απλά πράγματα, όπως το τι θα φάει, τι θα πιει, που θα πάει, τι θα πει, τι θα φορέσει, πως θα συμπεριφερθεί. Και βέβαια όταν είναι αναγκασμένο να συμπεριφέρεται με συγκεκριμένο τρόπο μέσα στα όρια που του επιβάλλουν οι ρόλοι και οι καταστάσεις.

Και τότε είναι η στιγμή που το άτομο αρχίζει να βιώνει την πίεση και το άγχος του να ανταποκριθεί στα οικογενειακά του καθήκοντα και να εκτελέσει τους προκαθορισμένους ρόλους. Είναι τότε είναι που αίσθηση της οικογενειακής θαλπωρής γίνεται αίσθηση πνιγμού. Και η προσπάθεια σύσφιξης των οικογενειακών δεσμών γίνεται ανυπόφορη δέσμευση..

Συμβολικά το Πάσχα επιδιώκει να μας φέρνει όλους πιο κοντά, να μας μεταφέρει στις χαρές της παιδική μας ηλικία, να μας δώσει μια αίσθηση συνέχειας και συνέπειας δίνοντας μας ταυτόχρονα μια αίσθηση σιγουριάς και ψυχικής ισορροπίας. Όλα αυτά όμως για να γίνουν πράξη δεν απαιτούν πιστή τήρηση πατροπαράδοτων «κανόνων», αλλά τη εσωτερική επιθυμία του ατόμου να βιώσει τις χαρούμενες, γιορτινές αυτές μέρες με το δικό του τρόπο.

Πολλές φορές το άτομο δε συνειδητοποιεί το άγχος που νιώθει, ούτε βέβαια την πίεση που το ασκείται. Έτσι δε μπορεί να καταλάβει γιατί έχει νεύρα ή είναι θυμωμένο ή απογοητευμένο ή μελαγχολικό κατά τη διάρκεια των εορτών. Δε συνειδητοποιεί πως τα αρνητικά συναισθήματα που βιώνει σε αντίθεση με το χαρούμενο κλίμα των εορτών, συνδέονται με το άγχος των προσδοκιών του και την πίεση της εκτέλεσης των καθηκόντων του ρόλου που του έχει δοθεί.

Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν το άτομο να θέτει τα δικά του όρια αντοχών και επιθυμιών. Να διαλέγει μόνο του το ρόλο που θα παίξει στην οικογένεια και να εκφράζεται αυθόρμητα ανάλογα με το πώς νιώθει και όχι με την περίσταση. Επίσης είναι σημαντικό να θέτει στόχους εφικτούς, να απολαμβάνει τις μικρές απολαύσεις και βέβαια να μην εστιάζει σε ότι δεν έχει ή σε ότι το ενοχλεί.

Ας μην ξεχνάμε πως κάθε γιορτή στην ουσία, είναι μια ευκαιρία για «απόδραση» από την καθημερινότητα. Μια ευκαιρία για ψυχαγωγία με όποιον τρόπο τη βιώνει καθένας καλύτερα!

Καλό Πάσχα!

Ειρήνη Μεσσήνη

Συμβουλευτική Ψυχολόγος irinimessini(at)gmail.com