Η οικολογία στην εποχή της πολυδιάστατης κρίσης και η επόμενη μέρα

Την εποχή της οικονομικής αστάθειας, της κοινωνικής αδικίας, της κλιματικής αλλαγής, της ενεργειακής και επισιτιστικής φτώχιας, η Πράσινη Οικονομία αποτελεί μέρος της εναλλακτικής πρότασης διεξόδου από την κρίση. To περιβάλλον όχι μόνο δεν πρέπει να προσεγγίζεται ως τροχοπέδη για την ανάπτυξη, αλλά αντιθέτως η αειφόρος διαχείρισή του μπορεί να αποτελέσει σημαντικό εργαλείο διεξόδου από την οικονομική κρίση και να δημιουργήσει εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας. 

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ – Αλληλεγγύη, Δημιουργία, Οικολογία δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην οικολογία, συμπεριλαμβάνοντάς την στις λέξεις που προσδιορίζουν το πολιτικό μας στίγμα. Θέση μας αποτελεί ότι η οικονομική και κοινωνική κρίση συνδέεται άμεσα με την περιβαλλοντική και κλιματική. Η προστασία του περιβάλλοντος, μαζί με  τη δημοκρατία και την κοινωνική συνοχή, είναι προϋποθέσεις για μια βιώσιμη οικονομία. 

Στο πλαίσιο αυτό, οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ – Αλληλεγγύη, Δημιουργία, Οικολογία ζητάμε τον πράσινο μετασχηματισμό της οικονομίας, προτείνοντας γενναίο πρόγραμμα επενδύσεων στοχεύοντας σε ένα εναλλακτικό μοντέλο ανάπτυξης, με έμφαση στη δημιουργία πράσινων θέσεων εργασίας και ένα ενεργειακό μοντέλο βασισμένο στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ),την προστασία και προβολή του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς, τη συνεργατική, κοινωνική, αλληλέγγυα οικονομία, την οικολογική καινοτομία και τη κοινωνική μέριμνα, με ταυτόχρονη αποεπένδυση ρυπογόνων και επιβλαβών δραστηριοτήτων. 

Σύμφωνα με τη μελέτη των Ευρωπαίων Πράσινων, Green New Deal, για κάθε 1 δισ. ευρώ πράσινης επένδυση δημιουργούνται 10.000 νέες θέσεις εργασίας. Το Green New Deal προτείνει σε ευρωπαϊκό επίπεδο ένα πρόγραμμα πράσινων επενδύσεων της τάξης των 500 δισ. ευρώ σε περίοδο 5 ετών, όπου θα δημιουργηθούν 5 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας. Άλλες μελέτες για τον κλάδο των ΑΠΕ ανεβάζουν το νούμερο στις 50.000 νέες θέσεις εργασίας ανά 1 δις ευρώ επένδυση. 

Στην Ευρώπη, οι πράσινες βιομηχανίες έχουν ετήσιο κύκλο εργασιών 319 δισεκατομμύρια ευρώ, 2,5% του κοινοτικού ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος και απασχολούν 3,4 εκατομμύρια άτομα. Η Κομισιόν έχει αναγνωρίσει ότι υπάρχει πιθανότητα για τη δημιουργία 20 εκατομμυρίων νέων θέσεων εργασίας μέχρι το 2020, με την αξιοποίηση της οικολογικής καινοτομίας, ενώ αν επιτευχθούν οι ευρωπαϊκοί στόχοι για την ενέργεια και την κλιματική αλλαγή, μπορούν να δημιουργηθούν 5 εκατομμύρια θέσεις εργασίας μέχρι το 2020.

Σύμφωνα με έκθεση του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και του WWF Ελλάς, προκύπτει ότι η προώθηση των ΑΠΕ θα απαιτήσει επενδύσεις σχεδόν 11 δισ. ευρώ έως το 2020, ενώ για κάθε ευρώ που επενδύεται στις ΑΠΕ παντός είδους προκύπτει πως θα υπάρξει όφελος της τάξης των 2,4 ευρώ. 

Στον κτιριακό τομέα τα μέτρα που εξετάστηκαν θα απαιτήσουν επενδύσεις τουλάχιστον 15 δισ. ευρώ, αλλά τα οφέλη θα είναι περισσότερα και θα ξεπεράσουν τα 17 δισ. Αντίστοιχα, όπως προκύπτει από την έκθεση, η βελτίωση της απόδοσης των μεταφορών θα φέρει πολλαπλές ωφέλειες. Η αύξηση του μεριδίου των μέσων μαζικής μεταφοράς κατά 10% θα προσδώσει όφελος σχεδόν 1 δισ. 

Η ανάπτυξη της Πράσινης Οικονομίας μπορεί να αποτελέσει όαση μέσα στη δημοσιοοικονομική κρίση. H ανάπτυξη των ΑΠΕ, σε συνδυασμό με στοχευμένες επενδύσεις στην εξοικονόμηση ενέργειας, μπορούν να αποφέρουν πολλαπλά οφέλη: 1. Μείωση της ενεργειακής φτώχειας, 2. Δημιουργία θέσεων εργασίας, 3. Μείωση της εισαγωγής καυσίμων, δηλαδή αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας και εξοικονόμηση πόρων, 4. Παραγωγή καθαρής και οικονομικής ενέργειας για όλους, 5. Προστασία του περιβάλλοντος, 6. Βελτίωση της ποιότητας ζωής.

Στην Ελλάδα, με ένα στοχευμένο πρόγραμμα δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων 25 δις ευρώ, ποσό ελάχιστο μπροστά στα 240 δις ευρώ που ξοδέψαμε για εξοπλιστικά προγράμματα στη μεταπολίτευση και στα εκατοντάδες δις ευρώ που δανειστήκαμε τα τελευταία χρόνια, μπορούμε να δημιουργήσουμε 250.000 «πράσινες» θέσεις εργασίας μέχρι το 2020.

Η πορεία που ακολουθήσαμε επί δεκαετίες αποδείχθηκε αδιέξοδη. Από την άλλη, οι πολιτικές της Τρόικα και των κυβερνητικών σχημάτων από τη στιγμή ένταξης της χώρας στο μηχανισμό στήριξης, δεν είναι μόνο κοινωνικά άδικες και περιβαλλοντικά καταστροφικές, αλλά και αναποτελεσματικές. Σε αυτό το κρίσιμο σταυροδρόμι τόσο για την Ελλάδα όσο και την Ευρώπη, η Πράσινη Οικονομία μπορεί να αποφέρει περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη στα άτομα, τις κοινωνίες και το γενικό σύνολο. Είναι στο χέρι μας η  μετάβαση σε μια Πράσινη Οικονομία και ένα βιώσιμο μέλλον, ιδιαίτερα σήμερα που η διέξοδος από την κρίση απαιτεί ανασυγκρότηση της παραγωγικής βάσης της χώρας σε κοινωνικά και οικολογικά καινοτόμες κατευθύνσεις. Το μοντέλο αυτό οικονομίας δεν θα πρέπει να είναι μία ευκαιριακή προσέγγιση, αλλά προσωπική, συλλογική και πολιτική επιλογή.

*Ο Νίκος Χρυσόγελος είναι ευρωβουλευτής των Ευρωπαίων Πράσινων και υποψήφιος Ευρωβουλευτής με το ψηφοδέλτιο «ΠΡΑΣΙΝΟΙ- Αλληλεγγύη, Δημιουργία, Οικολογία»

**Το ανωτέρω άρθρο του Νίκου Χρυσόγελου αντλεί το περιεχόμενό του από την ιστοσελίδα «Κοινωνία και Φύση», η οποία αποτελεί το ηλεκτρονικό αρχείο του ομώνυμου πολιτικού περιοδικού για την οικολογία της δεκαετίας του ’90 και την πρώτη χρονιά λειτουργίας της φιλοξενεί επιλεγμένη επίκαιρη αρθρογραφία από διακεκριμένα μέλη του ευρύτερου οικολογικού πολιτικού χώρου.