Το ελληνικό κράτος "δεμένο με ομφάλιο λώρο" με τη γραφειοκρατία και τη διαφθορά

Γράφει ο Άγγελος Μπαγιάτης Φοιτητής Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης ΕΚΠΑ

Ένα από τα βασικά εμπόδια της ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας και της βελτίωσης της δημόσιας διοίκησης αποτελεί αναμφίβολα η γραφειοκρατία που έχει βαθιές ρίζες σε όλες τις κρατικές δομές.

Η χώρα μας παρότι αναζητά εναγωνίως επενδύσεις και νέες θέσεις εργασίας συνεχίζει να βαδίζει στο δρόμο της ανοργανωσιάς,της αναποτελεσματικότητας και της χρονοτριβής στη διοικητική οργάνωση του κράτους.

Πιο αναλυτικά, οι ελληνικές επιχειρήσεις καθημερινά παλεύουν με το θηρίο της γραφειοκρατίας με αποτέλεσμα να χάνονται χιλιάδες θέσεις εργασίες και δισεκατομμύρια ευρώ στο σύνολο της οικονομίας.Χαρακτηριστικό παράδειγμα των ημερών μας, αποτελεί η φυγή πολλών επιχειρήσεων σε χώρες του εξωτερικού και κυρίως των Βαλκανίων όπου οι φορολογικοί συντελεστές βρίσκονται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από την Ελλάδα και η επιχειρηματικότητα στηρίζεται με ανταγωνιστικούς και ευνοϊκότερους όρους.

Σε κάθε προεκλογική περίοδο ακούμε όλα τα κόμματα να τοποθετούνται έντονα υπέρ της καταπολέμησης της γραφειοκρατίας αλλά και της συγγενικής νόσου του κράτους,της διαφθοράς.Η σκληρή πραγματικότητα όμως καταδεικνύει ότι είναι έτσι οργανωμένο τόσο το πολιτικό σύστημα όσο και ο κρατικός μηχανισμός, ώστε φαντάζει σχεδόν ουτοπική η ουσιαστική και ριζική βελτίωση της κατάστασης.Η γραφειοκρατία,η διαφθορά και η αναξιοκρατία αποτελούν απο κοινού το μεγαλύτερο καρκίνωμα που δεν εντοπίζεται μονο στο κράτος, αλλά και στη συνείδηση των πολιτών,οι οποίοι συμμετέχουν στον ίδιο φαύλο κύκλο των εξυπηρετήσεων,των διευκολύνσεων,της ψηφοθηρίας και της συγκάλυψης.

Είναι γνωστή σε όλους η πικρή αλήθεια ότι η εξυπηρέτηση συμφερόντων,η προώθηση συγκεκριμένων υποθέσεων,ο χρηματισμός και η λογική των “δικών μας παιδιών” συντηρεί δεκαετίες τώρα το πελατειακό κράτος.Επομένως διάφορα οργανωμένα συμφέροντα, με ποικίλες μεθοδεύσεις,παρεμποδίζουν τη διοικητική μεταρρύθμιση,το άνοιγμα της οικονομίας στον ανταγωνισμό και τις αξιοκρατικές διαδικασίες ,βυθίζοντας την οικονομία,ενισχύοντας τις κοινωνικές ανισότητες και καταστρέφοντας την επιχειρηματικότητα. Επιτήδειοι αναπτύσσονται παρασιτικά γύρω από ένα σύστημα διεκπεραίωσης κυρίως των δημόσιων υποθέσεων.

Σε πρόσφατη έκθεση της Ε.Ε. για τη γραφειοκρατία, η Ελλάδα καταλαμβάνει την πρώτη θέση της κατάταξης, μαζί με την Ουγγαρία και τις χώρες της Βαλτικής, μεταξύ των 25 κρατών-μελών.Όλα αυτά επιβεβαιώνονται με τον πιο επίσημο τρόπο και σε έκθεση του OOΣA για την οικονομική κατάσταση της χώρας μας.

Οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι τελευταία χρόνια έγιναν κάποια θετικά βήματα, αλλά δεν ήταν σε καμία περίπτωση επαρκή και δεν άλλαξαν σημαντικά την περιρρέουσα κατάσταση.Χιλιάδες νόμοι,υπουργικές αποφάσεις και εγκύκλιοι εκδόθηκαν με μετριότατο αποτέλεσμα.Η διαφθορά και η γραφειοκρατία υπηρετούνται από μία δαιδαλώδη σχέση και που λειτουργεί και βολεύει συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες.Έτσι γίνεται ξεκάθαρο ότι αυτές οι παρασκηνιακές σχέσεις και οι διεφθαρμένες λογικές περιορίζουν ακόμη περισσότερο την πολιτική βούληση για μεταρρύθμιση που ίσως σε λίγες περιπτώσεις υπάρχει.

Εάν η Ελλάδα επιλέξει να γυρίσει σελίδα και οι προσδοκίες ανάπτυξης και εξέλιξης αποκτήσουν μία πιο ρεαλιστική υπόσταση,τότε οι βαθιές τομές στη δημόσια διοίκηση και η αλλαγή νοοτροπίας στην πολιτική αποτελούν μονόδρομο.Εάν δε θέλουμε να ακολουθήσουμε αυτόν το δρόμο τότε είμαστε καταδικασμένοι.