Κριτική Παράσταση: Crave, Sarah Kane

Το πρωτοποριακό θεατρικό έργο Crave, της βρετανίδας Sarah Kane, ανεβαίνει στο θέατρο ΜΠΙΠ, σε σκηνοθεσία Μαρίας Ξανθοπουλίδου. Το Crave δεν ανήκει στην κατηγορία εκείνων των παραστάσεων που “καλοπιάνουν” τον θεατή τους. Αντίθετα, είναι ένα έργο σκληρό, απόλυτα αντισυμβατικό, πειραματικό και ιδιαίτερα ενδιαφέρον. Θέματά του ο πόνος του έρωτα, η αγάπη και το μίσος, το κυνήγι της ευτυχίας, η κατάθλιψη και η ψυχολογική κατάρρευση, κυρίως όμως το ταραγμένο εγώ, ο εαυτός σε συνάρτηση με την πραγματικότητα και την εσωτερικότητα.

Σε αυτή την παράσταση ο θεατής δεν πρέπει να αναζητήσει δομή και ενότητα, τουλάχιστον με την κλασική έννοια των όρων, γιατί κάτι τέτοιο απλούστατα δεν υπάρχει. Το κείμενο, το οποίο απέχει από τον πεζό, στέρεο λόγο, κυλάει με την χάρη και την ρευστότητα του ποιητικού λόγου, αποδίδοντας κάποιες στιγμές έντονο λυρισμό και ευαισθησία και κάποιες άλλες ωμότητα, σκληρότητα και βίαιο σκηνικό ρεαλισμό . Πρόκειται για έργο που από το πρώτο του λεπτό σπάει το παραδοσιακό φράγμα της συνοχής και της συνεκτικότητας του δομημένου λόγου. Τέσσερα πρόσωπα στη σκηνή, καθ όλη τη διάρκεια της παράστασης, χωρίς όμως να είμαστε σίγουροι αν τελικά αντιπροσωπεύουν έναν ή τέσσερις διαφορετικούς ανθρώπους. Ο θεατής αναρωτιέται αδιάκοπα αν πρόκειται για διάλογο μεταξύ των προσώπων ή για μονόλογο, ενός και μόνο ατόμου, δια στόματος των διαφορετικών πτυχών του εαυτού του. Ο λόγος, το μόνο όπλο των πρωταγωνιστών, περιπλέκεται και εκσφενδονίζεται από στόμα σε στόμα, χωρίς παγιωμένη σειρά και χωρίς συνέχεια, σε ένα συναρπαστικό παιχνίδι εξομολόγησης και αναζήτησης της ουσίας της ψυχής.

Οι ιδέες, που αποδίδονται με ακραία έντονο συναισθηματισμό, αποτελούν ύμνο στην ανθρώπινη ευμετάβλητη, ευαίσθητη και εύθραυστη ανθρώπινη ψυχοσύνθεση. Ο έρωτας, η αγάπη, η ελπίδα, το όνειρο, ο φόβος, η ματαίωση, η απελπισία, το πάθος, η μοναξιά, η απόγνωση, η μνήμη και ο πανικός διαμορφώνουν το οικοδόμημα του έργου αυτού. Εν τέλει, σημασία δεν έχει η απόλυτη κατανόηση και ανάλυση, αλλά η παράδοση στην μαγεία του κειμένου. Η ανθρώπινη ψυχή είναι ένας τόπος χαώδης και μοναδικός, και για τον λόγο αυτό, η Sarah Kane , όπως δήλωσε και η ίδια, επέλεξε το έργο αυτό να μην έχει σκηνικές οδηγίες. Όλα εξαρτώνται από τη δύναμη του λόγου και την κίνηση των σωμάτων των ηθοποιών.

Υπέροχη στιγμή της παράστασης αυτής συνιστά το διαχρονικό και πασίγνωστο κομμάτι-ύμνος για τον έρωτα και την αγάπη, όπου καταμετρώνται με μία ανάσα και απόλυτο ρεαλισμό όλες οι εκφάνσεις του έρωτα και οι επιθυμίες του ερωτευμένου ατόμου.

Το Crave αποτέλεσε το προτελευταίο έργο της Sarah Kane και ανέβηκε για πρώτη φορά στο The Traverse Theatre του Εδιμβούργου το 1998. Το 1999, η πρωτοπόρος αυτή και βαθιά προβληματισμένη δημιουργός αυτοκτόνησε, αφήνοντας όμως πίσω της, το ανατρεπτικό της έργο, το οποίο ακόμη και σήμερα δεν παύει να σοκάρει και να γοητεύει το κοινό παγκοσμίως.

Η Μαρία Ξανθοπουλίδου, με έμφαση στο σώμα και την δυναμικότητά του, κατόρθωσε να εισχωρήσει στα άδυτα της ανθρώπινης ευαισθησίας, ενώ οι ηθοποιοί Μυρτώ Δελημιχάλη, Παναγιώτης Καλαντζής, Ρίτα Λύτου και Γιάννης Παπαδόπουλος απέδωσαν με αμεσότητα και ένταση την ανάμειξη λυρισμού και ωμότητας. Σίγουρα μία πολύ ενδιαφέρουσα, αντισυμβατική και φρέσκια θεατρική πρόταση για τους φίλους της Sarah Kane, και όχι μόνο !